«فروشنده» فرهادی؛ معمولی و متوسط حتی کم‌بنیه‌تر از «رقص در غبار»

پرویز امینی، جامعه‌شناس به‌صورت غیررسمی نوشته کوتاهی درباره فیلم «فروشنده» منتشر کرده و گفته که جدیدترین ساخته فرهادی در مقایسه با آثار گذشته او، فیلم کم‌بنیه‌تری از نظر قصه‌پردازی، کشش‌های داستانی و گنگ از نظر مدعیات فکری است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، پرویز امینی، یکی از جامعه شناسانی است که به‌خلاف فضای مرسوم سیطره یافته بر عموم شخصیت‌های دانشگاهی ارتباط قابل توجهی با پدیده‌های فرهنگی، هنری، ادبی و بررسی نقش و تأثیر آنان بر محیط اجتماعی ایرانیان دارد. تحلیل‌هایی که پیش از این، از او در تحلیل آثار سینمایی، تلویزیونی و... منتشر شده است نشان می‌دهد که او یکی از آکادمیسین‌هایی است که در فضای تئوریک محدود نشده و نقدهای او به‌واسطه اینکه مصرف کننده تولیدات و محصولات فرهنگی است، جنبه انضمامی می‌یابد. گفت‌وگوی تسنیم با او در تحلیل فضای سینمای اجتماعی ایران را در اینجا و اینجا می‌توانید بخوانید.

امینی اخیراً در کانال تلگرام خود مطلبی کوتاه درباره فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی نوشته و وعده داده که بعد از اکران عمومی این فیلم به تحلیل جامعه‌شناسانه و محتوایی آن خواهد پرداخت، به‌تعبیری او معتقد است که «فروشنده» به‌مثابه یک «آنتراکت» در کارنامه سینمایی فرهادی بوده و فیلم معمولی و متوسطی است که موضوعیت خود را مدیون شهرت و آوازه فرهادی است و همین مسأله به‌مانند کانتکسی بر مواجهه مخاطب با این فیلم اثر خواهد گذاشت. متن نوشته کوتاه او را در ادامه می‌خوانید:

اخیراً امکانی پیش آمد تا فیلم «فروشنده» فرهادی را ببینم. درباره محتوی و فضای جامعه‌شناختی فیلم در زمان اکران صحبت می‌کنم اما در یک نگاه کلی به فیلم به‌نظرم فیلم فروشنده بما هو فیلم و قطع نظر از جهتگیری محتوایی، یک فیلم «معمولی» یا به‌تعبیری یک فیلم «متوسط» از یک فیلمساز مشهور است. این معمولی و متوسط بودن را با دو گزاره زیر می‌شود روشن‌تر توضیح داد:

1) اگر فیلم فروشنده در تیتراژ و عنوان‌بندی خود نامی غیر از فرهادی به‌عنوان سازنده داشت و یک نام ناآشنا در سینما پای این اثر را امضا کرده بود (مثل سعید روستایی سازنده فیلم «ابد و یک روز»)، بعید بود در این حد که الآن موضوعیت پیدا کرده است، شاخص می‌شد، مثلاً اگر در جشنواره فجر گذشته (94) اکران می‌شد بعید بود اتفاقی که برای فیلم «ابد و یک روز» از یک فرد غیرآشنا در سینمای ایران اتفاق افتاد، برای فروشنده اتفاق بیفتد. در واقع فیلم فروشنده بیش از آنکه موضوعیت خود را مدیون فیلم بما هو فیلم باشد، مدیون شهرت و آوازه فیلمساز است که به‌مانند کانتکسی بر مواجهه مخاطب با فیلم مؤثر است.

2) فیلم فروشنده یک فیلم متوسط و معمولی است از این جهت که در مقایسه با سایر کارهای فرهادی حتی «رقص در غبار» به‌عنوان اولین فیلم فرهادی و علی الخصوص و دست‌کم در مقایسه با  «درباره الی»، «جدایی نادر و سیمین» و حتی «گذشته»، فیلم کم‌بنیه‌تری از نظر قصه پردازی و کششهای داستانی و گنگ از نظر مدعیات فکری است.

انتهای پیام/*