بافت تاریخی «عقدا» در فهرست آثار ملی ثبت می‌شود


مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر اردکان گفت: پرونده بافت تاریخی «عقدا» با چهل هکتار عرصه ثبتی جهت ثبت در فهرست آثار ملی کشور به شورای ثبت کشور ارائه شد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد  وبه نقل از  روابط عمومی میراث فرهنگی یزد، مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر اردکان اظهار داشت: این پرونده توسط پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی شهر اردکان و با تاکیدات فراوان مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد، تهیه و تنظیم شد و دفتر فنی این اداره کل با پیگیری‌های مجدانه معاونت میراث فرهنگی این اداره کل، پرونده ثبت بافت تاریخی «عقدا» را به شورای ثبت کشور پیشنهاد داد.

محسن میرجانی با اشاره به این نکته که بافت «عقدا» با وجود اهمیت و ارزش‌های برجسته تاریخی آن‌گونه که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است، افزود: یکی از مهمترین آثار تاریخی این منطقه یعنی مسجد جامع «عقدا» به واسطه در برداشتن شواهدی از سیر تبدیل آتشکده‌ها و نیایشگاه‌های ساسانی به اسلامی مورد توجه محققان به عنوان یکی از رفرنس‌های مهم این دوره مورد استفاده قرار گرفته‌اند ولی بیش از این و با وجود جاذبه‌های متعدد باستان شناسی و معماری و مرمتی، اقدام خاصی به صورت روشمند و علمی به انجام نرسیده است.

این مقام مسئول تصریح کرد:  شهر تاریخی «عقدا» به عنوان یکی از کهن‌ترین حوزه‌های استقرار جوامع انسانی در دشت یزد – اردکان مطرح است.

وی با اشاره به اینکه منابع و کتب تاریخی بنیان آن را به پیش از اسلام نسبت می‌دهند و بانی و پایه‌گذار آن را به سرداری ساسانی موسوم به عقدار می‌دانند، افزود: بر پایه منابع تاریخی سه تن از سرداران یزدگرد موسوم به بیدار، میبدار و عقدار به ترتیب بیده، میبد و عقدا را بنیان‌گذاری کرده‌اند، در منابع تاریخی نیز این منطقه را شهر گبرها نیز نامیده‌اند که تائیدی بر سابقه دیرینه مدنیت و قدمت این منطقه است.

به گفته میرجانی شواهد تاریخی از دوران قبل از اسلام شهر «عقدا» بواسطه عدم وجود پژوهش‌های روشمند و بررسی و شناسایی باستان شناسی چندان روشنگر و بارز نیست ولی با این‌همه بقایای چارطاقی «عقدا» به عنوان قدیمی‌ترین اثر ثبتی این منطقه، وجود فضاهای دست کند و بوکن‌هائی که در مسیر مسیل و رودخانه فصلی عقدا واقع شده‌اند، موجودیت مکان‌های مقدس زرتشتیان چون مهر بانو و پارس بانو در زرجوع را نیز باید از جمله آثار تاریخی منتسب به قبل از ورود اسلام به این منطقه به‌حساب آوریم.

وی ادامه داد: در دوران اسلامی «عقدا» یکی از مناطق پویا و تاثیر گذار و دارای یکی از قدیم‌ترین منابر و مساجد جامع در دشت یزد – اردکان است، این شهر در دوره آل مظفر یک دوره شکوفائی و نوزائی شگرفی را تجربه می‌کند، موجودیت حصار تاریخی، دروازه‌های بزرگ، کوچک و کال مغار بخشی از استحکامات دفاعی این دوره است که در حال حاضر به جای مانده که در فواصل آن برج‌ها و پست‌های دیده بانی نظیر برج خواجه نعمت به عنوان گلوگاه‌های ورود و خروج به این مجموعه باقی مانده‌اند.

میرجانی گفت: خانه‌های تاریخی «عقدا» در دوره آل مظفر یکی از شاهکارهای معماری این دوره محسوب می‌شوند که برخی از این خانه‌ها حتی با بناهای معظم موجود در بافت تاریخی یزد از منظر پرکاری و تکلف تزئینات و ظرایف معماری همسنگی و هم‌طرازی دارند.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر اردکان عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های شاخص بافت تاریخی «عقدا» انسجام و کالبدی بودن آن است که می‌تواند مزیت مناسبی برای اجرای طرح‌های حفاظتی و پایش و ساماندهی این بافت تلقی شود.

وی بیان کرد: در کنار این مزیت، هم پیوند بودن باغات و مزارع و انارستانهای وسیع این شهر که در قدیم از هفته رشته قنات سیراب می‌شدند، امکان بازسازی و بازشناسی و مستند‌نگاری یکی از شهرهای تاریخی در قلب کویر مرکزی ایران را فراهم می‌سازد.

انتهای پیام/