آمریکا و روسیه با کارت PYD در سوریه بازی میکنند/ واشنگتن به نگرانی آنکارا درباره کردهای سوریه اهمیتی نمیدهد
کارشناس سابق ایران در ترکیه گفت: آمریکا و روسیه از کارت کردهای شمال سوریه علیه تروریسم استفاده میکنند و در این راستا اهمیتی به نگرانیهای آنکارا در قبال قدرت گیری آنها در جنوب ترکیه نمیدهند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «علی قائممقامی» کارشناس سابق ایران در ترکیه در گفتوگویی با خبرنگار باشگاه خبرنگاران تسنیم، به واکاوی چگونگی رویارویی آمریکا با پایان عملیات آزادسازی منبج مبنی بر خروج یا عدم خروج نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک از غرب فرات و عمل به تعهد خویش در قبال آنکارا پرداخت.
مشروح این مصاحبه در ادامه ارائه شده است:
تسنیم: عملیات آزادسازی منبج بعد از 73 روز تحت عنوان عملیات «ابو لیلا» توسط نیروهای شورای نظامی منبج و ارتش دموکراتیک سوریه انجام شد. شهر منبج با پاکسازی از اشغال تروریستهای داعش تحت کنترل نیروهای ائتلافی عرب- کرد در آمده است. از آنجاییکه منبج شهری استراتژیک در غرب فرات است و رودخانه فرات خط قرمز آنکارا برای ورود کردها به غرب آن بوده است؛ الیزابت ترودو، سخنگوی وزارت خارجه ایالاتمتحده مدعی شده که از رهبری کردها قول گرفتهاند که پس از شکست کامل تروریستها در منبج، کردها این منطقه را ترک خواهند کرد. نظر شما در این باره چیست؟
قائممقامی: منطقههای جرابلس و عزاز در حال حاضر در دست گروههای مخالف مسلح هستند؛ لذا اکثراً گروههای تکفیری در این منطقه حضور دارند. ترکیه تلاش میکرد که مناطق طرابلس و عزاز را حفظ کند و اجازه ندهد که نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) و یگانهای مدافع خلق (YPG)، شاخه نظامی آن وارد منطقه شود. حتی اردوغان اظهار کرده بود که در صورت بروز جنگ نیز اجازه ورود این نیروها به غرب فرات را نخواهد داد و آنها را زیر آتش خواهد گرفت و منهدم خواهد کرد؛ اما مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه حدود یک ماه اخیر مدعی شد که این کشور یک قرارداد سری با ایالاتمتحده آمریکا درباره نیروهای کرد در این منطقه منعقد کرده است. الآن آشکار شده که آمریکا قول داده است که از نیروی نظامی و توان رزمی کردها استفاده میکند و وارد منبج میشود تا آن منطقه را از حضور داعش پاکسازی کند و کردها بعد از اتمام این عملیات به شرق فرات برمیگردند. چاووش اوغلو نیز بعد از پایان عملیات منبج اظهار کرد که ایالاتمتحده آمریکا به خروج نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک از غرب فرات قول داده است و بایستی به قول خویش عمل کند.
قضیه اینجاست که علیرغم اینکه ترکیه تأکید و تهدید کرده بود که ورود کردهای سوری به غرب فرات منجر به جنگ میشود، اما ایالاتمتحده آمریکا از یکسو و روسیه از سوی دیگر از نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک که مرکز فرماندهی آن در دست YPG است، حمایت لجستیکی و هوایی کردهاند و به غرب فرات وارد شدهاند. نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک سوریه به دنبال به دست گرفتن کانتون عفرین در نزدیک لاذقیه هستند تا کریدور کردی را در منطقه به وجود آورند. ترکیه هم بارها تأکید کرده که از ایجاد این کریدور به هر قیمت ممکن جلوگیری به عمل میآورد.
عبدالعزیز یونس، مسئول کل روابط خارجی نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک در مصاحبه خود با اسپوتنیک اظهار کرده است که بعد از آزاد کردن منبج، این منطقه را تحت اختیار حکومت محلی سیاسی قرار میدهند و خودشان از منطقه عقبنشینی میکنند. وی همچنین مدعی شده که شورای نظامی منبج با همکاری نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک و شاخه نظامی آن (YPG) منبج را از اشغال داعش نجات دادهاند و این مبارزات علیه داعش ادامه خواهد داشت.
وی حتی بیان کرده که در بدو آزادی این منطقه از دست داعش، تعداد زیادی از زنان منبج به صفوف YPG ملحق شدهاند. نیروهای دفاع زنان YPG را تشکیل میدهند که وابسته به حزب اتحاد دموکراتیک است. این نیروها بهعنوان یک پلیس محلی یا نیروی رزمنده دفاعی عمل میکنند. در نتیجه میتوان گفت که این نیروها قصد دارند که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت پوشش اهالی منبج یا با نیروهای مستقیم خود در این منطقه حضور داشته باشند و از آن دفاع کنند. به نظر میرسد کردها با این روش خود کم کم پیشرفت میکنند و ایالاتمتحده آمریکا و روسیه نیز به احتمالزیاد از این نیروها استفاده یا سوءاستفاده میکنند و موجب خواهد شد که آنها در منطقه باقی بمانند.
تسنیم: PYD پیروزی خود در منبج را به اوجالان تقدیم کرده است. از طرف دیگر اردغان و حکومت ترکیه از مدتها قبل بر این باورند که حزب اتحاد دموکراتیک شاخهای از حزب کارگران کردستان (PKK) است؛ لذا اظهاراتی چون تقدیم پیروزی در منبج به اوجالان نیز میتواند اشارهای بر درست بودن ادعای حکومت ترکیه باشد. نظر شما در رابطه با نسبت این دو حزب چیست؟
قائممقامی: صالح مسلم و خانم آسیه عبدالله رهبر مشترک PYD هستند. صالح مسلم معتقد به ایجاد فدراسیون سوریه است که از آن عدول نخواهد شد. همچنین این حزب اظهار میکند که از نظر تفکر و ایدئولوژی، اوجالانی است؛ اما رابطه ارگانیک با PKK ندارد؛ اما عدم رابطه ارگانیک دروغ است؛ چراکه PYD با اتحاد جوامع کردستان (KCK) که بر قندیل حاکم است، ارتباط ارگانیک دارد و زیرشاخه آن عمل میکند و همچنین شاخهای از PKK در منطقه است.
سیاستهای PYD برگرفته از استراتژی اتحاد جوامع کردستان است. علاوه بر این PYD یک رقیب بسیار قدرتمند در مقابل گروه بارزانی یا انجمن مردمی کردستان سوریه وابسته به بارزانی است که متشکل از سیزده گروه مختلف هستند.
ترکیه مدعی بوده که PYD حدود 10 هزار نفر از پیشمرگان این منطقه (کردهای سوری) را آموزش نظامی داده و مسلح کرده است که در شمال عراق مستقر هستند؛ اما به آنها اجازه ورود به شمال سوریه را نمیدهد. ترکیه حزب اتحاد دموکراتیک را به عنوان یک گروه تروریستی تلقی میکند که بدتر از داعش است.
تسنیم: ایالاتمتحده آمریکا یک بازی دوگانه درباره کردهای سوریه دارد. از یک طرف میان PYD و ترکیه میانجیگری کرده است و به آنکارا قول داده که کردها بعد از پایان عملیات منبج به شرق فرات برمیگردند. همچنین با توجه به اینکه PKK جزء لیست گروههای تروریستی اتحادیه اروپا و آمریکا است و میتوان گفت که آمریکا نیز بر این باور است که PYD شاخهای از PKK است؛ اما اقدامی در معرفی کردن آن به عنوان یک گروه تروریستی انجام نمیدهد و حتی مساعدتهای زیادی نیز از آن به عمل میآورد. از طرف دیگر آمریکا خود را به عنوان شریک استراتژیک آنکارا میخواند. بر این اساس اردوغان نیز بارها تأکید کرده است که آمریکا میان ترکیه و گروههای تروریستی، دست به انتخاب بزند. به نظر شما بازی دوگانه آمریکا تا چه زمانی میتواند تداوم داشته باشد؟
قائممقامی: ایالاتمتحده آمریکا PYD را بهعنوان یک گروه تروریستی تلقی نمیکند. فرماندهای نظامی و وزارت امور خارجه آمریکا بهصورت علنی اعلام کردهاند که این گروه تروریستی نیست و حساب آن از PKK جدا است؛ چراکه این گروه، رزمندگان ضد تکفیری داعش است. علاوه بر این PYD در مسکو نیز دفتر نمایندگی دارد که اردوغان در سفر اخیر خویش درخواست کرد که دفاتر این گروه در مسکو بسته شود؛ اما آمریکا و روسیه هیچکدام چنین درخواستهای آنکارا را نمیپذیرند.
همانطور که اشاره کردم، اردوغان قبلاً تأکید کرده بود که ورود این نیروها به غرب فرات موجب شروع جنگ ترکیه علیه این گروه میشود؛ اما گوش آمریکاییها به اظهارات مقامات آنکارا بدهکار نیست و آنها حمایت لجستیکی، نظامی، اطلاعاتی و هوایی از این گروه به عمل میآورند. آمریکا بر اساس اعلام منابع مختلف در شمال سوریه سه پایگاه نظامی احداث کرده است و حدود سیصد نفر از نیروهای ویژه آمریکا در این منطقه حضور دارند. علاوه بر این نیروهای اطلاعاتی و عملیاتی انگلیس نیز در این منطقه مستقر هستند.
همه این نیروها از پایگاه اینجرلیک ترکیه به این منطقه وارد میشوند؛ بهعبارت دیگر اگر ترکیه واقعاً قصد دارد که از ورود این نیروها جلوگیری به عمل آورد، بایستی پایگاه اینجرلیک را تعطیل و همه نیروهای خارجی را که ائتلاف ضد داعش را تشکیل میدهند، از این پایگاه اخراج کند؛ اما به نظر میرسد که ترکیه به تنش نظامی با آمریکا و ناتو تمایل ندارد. گفتنی است که نیروهای روسیه نیز در این منطقه مستقر هستند.
تسنیم: به نظر میرسد که با توجه به واقعیات میدانی، وضعیت موجود همچنان تداوم مییابد و تغییر چندانی روی نخواهد داد. آیا این گزاره صحیح است؟
قائممقامی: وضعیت موجود تداوم مییابد؛ شاید به نوعی ایالاتمتحده آمریکا و خصوصاً روسیه از برگ PYD برای امتیاز گیری از این روند جدید استفاده کنند.
انتهای پیام/