اینجرلیک، القیاره و همدان؛ کشمکش جدیدی با عنوان پایگاه‌های هوایی در راه است

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از مرکز تحلیل های سیاسی الصیاد، «باسم العوادی» کارشناس سیاسی عرب با اشاره به حق استفاده آمریکایی از پایگاه هوایی القیاره در نزدیکی موصل و نیز موافقت ایران با استفاده جنگنده های روسی از پایگاه هوایی همدان گفت: کشمکشی جدید با عنوان نبرد پایگاههای هوایی در منطقه در راه است.

حضور آمریکایی ها در پایگاه هوایی القیاره عراق

عراق به نیروهای آمریکایی اجازه می دهد که از پایگاه هوایی القیاره واقع در غرب موصل نهایت استفاده را بعمل آورند.

این پایگاه که اخیرا از اشغال داعش آزاد شد در 58 کیلومتری جنوب موصل قرار داشته و یکی از بزرگترین پایگاهاهی راهبردی غرب و شمال این کشور به شمار می آید.

پس از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 نیروهای آمریکایی پس از بازسازی برج مراقبت از آن به عنوان پایگاهی برای خود استفاده کردند و در نهایت در سال 2010 آن را به نیروهای عراقی تحویل دارند.

ایران در چارچوب نقشه راه ائتلاف سه جانبه و مستحکم با روسیه و سوریه و گروهای مقاومت در منطقه به روسیه حق داده است از پایگاه هوایی همدان برای حمله به گروههای تروریستی در سوریه استفاده کند.

احتمال گشودن پایگاه اینجرلیک به روی روسیه جدی است

ترکیه نیز به طور جدی به اعطای حق استفاده از پایگاه اینجرلیک به روسیه فکر می کند آن هم پس از تحولاتی که پس از کودتای نظامی نافرجام در این کشور رقم خورده است و از سرگیری روابط روسیه و ترکیه روند شتابانی داشته است تا جایی که یکی از اعضای پارلمان روسیه گفت که احتمال  دارد ترکیه پایگاه اینجرلیک را به روی نیروی هوایی روسیه برای استفاده از عملیات نظامی در سوریه باز کند.

اینجرلیک ترکی و روسیه

در همین ارتباط «ایگور موروزوف» عضو کمیته امور بین الملل و رئیس کمیته دفاع و امنیت پارلمان روسیه  چند روز پیش گفت که تصمیم ترکیه  در این خصوص ممکن است در پی موافقت سوریه و ایران برای استفاده از نیروهای هوایی روسیه از پایگاههای حمیمیم در سوریه و همدان در ایران  صورت بگیرد.

اعلام آمادگی ترکیه برای حمایت از تلاش های روسیه علیه تروریسم

اما «ویکتور اوزیروف» کارشناس سیاسی روس نیز بعید ندانست که آنکارا در پی گفت وگوهای هفته گذشته بین رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و ولادیمیر پوتین همتای روسی او، گام مشابهی اتخاذ کند زیرا اردوغان در جریان این گفت وگوها از آمادگی کشورش برای حمایت از تلاش های روسیه برای مبارزه با تروریسم در سوریه خبر داد.

وی همچنین یادآور شد که اطمینان ندارد آیا روسیه نیازی به استفاده از پایگاه اینجرلیک دارد یا خیر، اما  تصمیم آن در این خصوص به معنی آمادگی واقعی و نه زبانی این کشور برای همکاری با روسیه در مبارزه با ترویسم خواهد بود.

آیا روسیه از ترکیه در ارتباط با اینجرلیک درخواستی کرده است؟

به هر حال شاید ارزیابی سیاسی از این اظهارات این باشد که روسیه به طور غیر مستقیم در این مورد  از ترکیه درخواست کرده است که امکان حمایت از روسیه از طریق پایگاه اینجرلیک را بررسی کند، هرچند این موضوع برای ترکیه به عنوان عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) دشوار است.

پایگاه هوایی القیاره و آمریکا

از سوی  دیگر «اشتون کارتر» وزیر دفاع آمریکا در جریان سفر اخیر خود به بغداد موفق شد در دیدار با برخی مسئولان عراقی از جمله «حیدر العبادی» نخست وزیر این کشور و «خالد العبیدی» وزیر دفاع، آنان را متقاعد کند که اجازه دهند مشاورن آمریکایی مستقر در عراق از پایگاه هوایی القیاره که در نبرد بازپس گیری موصل اهمیت راهبردی دارد، نهایت استفاده را بعمل آورند.

وی در این باره گفت: موجب خرسندی ماست که به شما اطلاع دهم امروز در مورد حمایت آمریکا از تلاش های عراق برای آزادی موصل و فشار بر آن از طریق استقرار 560 سرباز دیگر آمریکایی کمک کنیم و تعدادی از این نیروها عازم پایگاه القیاره می شوند.

حمایت زیرساختی و لجستیکی آمریکا  از عراق

در این میان وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز در بیانیه ای همزمان با اظهارات کارتر اعلام کرد که نیروهای جدید آمریکا فعالیت هایی در حمایت از نیروهای امنیتی عراق انجام خواهند داد که شامل بخش های مختلف از جمله زیر ساختی و لوجستیکی خواهد بود.

این در حالی است که ناظران و کارشناسان بعید ندانسته اند که این درخواست مؤقتی آمریکا به یک اقدام دائمی تبدیل شود به ویژه اگر روند ادامه سرازیر شدن مستشاران آمریکایی به عراق را در نظر داشته باشیم به گونه ای که به نظر می رسد هدف آمریکا فراتر از ماموریت شکست دادن داعش بوده و در واقع  از تمایل آن به استقرار مجدد نیروهای خود در عراق و جستجوی مواضع راهبردی آن حکایت دارد به گونه ای که با این کار فعالیت نظامیان آمریکایی را در آینده در عراق تسهیل کند.

اما آمریکا نیز نگرانی خود را از حضور نظامی و امنیتی ایران در عراق پنهان نکرده است به ویژه اینکه این حضور مورد استقبال دولت مرکزی بغداد نیز قرار دارد و علاوه بر این آمریکایی ها در تلاش برای پیشی گرفتن از ایران در زمینه استقرار مستشاران نظامی در مواضع مهم و راهبردی عراق به ویژه پایگاه هوایی القیاره هستند.

امتیازات پایگاه القیاره برای آمریکا

نباید فراموش کرد که آمریکا در فواصل زمانی مختلف به پایگاههای  پیشرفته و نیمه پیشرفته در بین متحدان خود نیاز دارد و در این میان پایگاه القیاره بهترین محل و نقطه تماس و تلاقی نیروهای متحد آمریکا شامل کُردها و عشایر اهل تسنن است.

این پایگاه به اندازه کافی از مناطق الحشد الشعبی فاصله دارد بر خلاف فلوجه که در آنجا احتمال رویارویی بین نیروهای آمریکایی و الحشد الشعبی وجود داشت از همین رو به گفته کارشناسان انتخاب پایگاه القیاره حائز اهمیت است زیرا یک منطقه تقریبا غیرمسکونی است به گونه ای که رفت و آمد در آن را از هرگونه تهدید از سوی گروههای نزدیک به داعش در امان نگاه می دارد.

استفاده از پایگاه هوایی همدان و روسیه با رویکردهای نظامی

نیروهای روسیه با اولین حملات خود علیه تروریست ها در سوریه از پایگاه هوایی در همدان ، دست به اقدامی بی سابقه زدند که همه را غافلگیر کرد زیرا هرچند هماهنگی روسیه و ایران در مبارزه با تروریسم روند شتابان و صعودی داشت اما انگیزه های اصلی که موجب استفاده از این پایگاه ایرانی شد پیش از هر چیز رویکردهای نظامی دارد.

اولین دلیلی که موجب شد روسیه در عملیات علیه ترویسیت ها در سوریه از پایگاه همدان استفاده کند، این است که استفاده از زیرساخت های نظامی ایران موجب کاهش 55 تا 60 درصدی زمان پرواز جنگده های روس به سمت سوریه می شود  و تا پیش از این روسیه برای این منظور از  فرودگاههای اوستیای شمالی در جنوب خاک خود استفاده می کرد چرا که پایگاه حمیمیم در سوریه مناسب جنگنده های روس که یکی از بزرگترین جنگنده ها در جهان به شمار می آید، نیست.

مزیت پایگاه هوایی همدان برای روسیه

اما این فرودگاهها به عنوان مثال از تدمر سوریه نیز تقریبا دو هزار کیلومتر فاصله دارند حال آنکه این فاصله از پایگاه همدان فقط 900 کیلومتر است در نتیجه کاهش زمان پرواز موجب کاهش سوخت مورد استفاده هواپیما شده و فرصتی برای افزایش حمل بمب و موشک را فراهم می کند.

از سوی دیگر کارشناسان نظامی یادآور شدند که استفاده از پایگاه هوایی همدان در مقایسه با پایگاه حمیمیم امنیت بیشتری را برای هواپیماهای روس در جریان پرواز و فرود فراهم می کند زیرا این پایگاه سوری بر خلاف پایگاه همدان در نزدیکی میدان نبرد و مواضع تروریست ها در سوریه قرار دارد .

به هر حال دلایل نظامی، سیاسی و یا راهبری هرچه که باشد، اقدام جمهوری اسلامی ایران در گشودن پایگاه همدان به روی نیرهای هوایی روسیه پس از اقدام عراق در تسلیم پایگاه القیاره به آمریکایی ها صورت گرفت و  پیام دقیقی را در دل خود جا داده است به این معنی که از این  طریق ایران تاکید می کند که جایگزین های متعددی برای هر تحرک خارجی و منطقه ای به منظور هرگونه اقدام علیه امنیت ملی خود دارد.

به عبارت دیگر چه بسا این بار نوع جدیدی از کشمکش در راه است که همان «کشمکش پایگاههای هوایی» با محاسبات ژئو سیاسی بسیار دقیق است و هرچند عمق این کشمکش راهبردی سراسر منطقه را شامل می شود اما در گروی نتایج نبردهای حلب و موصل و تاثیر جدی آن بر عراق، سوریه، ترکیه ، کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران است.

انتهای پیام/