فرهنگ سازی به سبک «آپارات»

خبرگزاری تسنیم - وحید محرابیان:

«آپارات» یکی از موفق‌ترین برندهای فضای مجازی در ایران است. سایتی برای اشتراک گذاری ویدئو که در خلا دسترسی مجاز به دامنه‌هایی همچون youtube توانست گوی رقابت را از سایتها مشابه برباید و به معروفترین سرویس‌ اشتراک گذاری ویدئو در ایران تبدیل شود.

«آپارات» در فروردین ماه سال 1390 توسط شرکت فناوران ایده پرداز صبا (صبا ایده) با مدیریت محمدجواد شکوری‌مقدم راه‌اندازی شد. «صبا ایده» که پیش از این وبگاه‌های موفق «کلوب» و «میهن بلاگ» را به کابران ایرانی فضای مجازی معرفی کرده بود با تکیه بر خلاقیت‌ها و توان اجرایی گروه خود توانست «آپارات»را به مرز بازدید 4 میلیون ویدئو در روز برساند. موفقیتی که با توجه به محدودیت‌های سرویس دهی اینترنت در ایران بسیار قابل توجه و تقدیر است.

در اردیبهشت 1393 با ایجاد حساب کاربری ریاست جمهوری اسلامی ایران در «آپارات»، اولین کانال رسمی در این سرویس معرفی گردید. بعد از ریاست جمهوری، نوبت وزیر ارتباطات دولت دهم بود که با ایجاد کانال رسمی در «آپارات» نام خود را به‌عنوان دومین مقام رسمی فعال در شبکه‌های اجتماعی ایرانی ثبت نماید. این روند پس از آن ادامه پیدا کرد و امروز «آپارات»به عنوان سایتی اینترنتی با حضور اشخاصی معتبر و شناخته شده و شرکت‌های معروف ایرانی و خارجی شناخته می‌شود.

«آپارات» علاوه بر وبگاه اینترنتی با تکیه بر اپلیکیشن تلفن همراه و دسترسی آسان توسط تلویزیون‌های هوشمند توانسته است نظر مخاطبان را به خود جلب کند و در خلا راه اندازی سرویس IP Media که سال‌ها است قرار است توسط صدا و سیما راه اندازی شود به معتبرترین مرجع تصویری مردم بدل شود. «فیلیمو» و «آپارات کودک» نیز از جدیدترین سرویس‌های این سایت هستند که با پخش استریم فیلم‌ توانسته‌اند حوزه نفوذ این سایت را در ایران بیش از پیش افزایش دهند.

هرچند «آپارات» با قید جمله «مسئولیت محتوای ویدئوها و هرگونه پاسخگویی به ادعاهای مطروحه توسط اشخاص حقیقی و حقوقی با منتشر کننده است و آپارات هیچگونه مسئولیتی نسبت به آن ندارد» در صفحات وبگاه خود، از پذیرفتن مسئولیت در زمینه فیلم‎هایی که منتشر می‌کند شانه خالی کرده و تمامی مسئولیت بارگذاری ویدئوها را به منتشر کننده های آن واگذار کرده اما همواره درباره محتوایی که در حال ارائه به مردم می‌باشد، مورد سوال قرار گرفته است.

شکوری‌مقدم، مدیر شرکت «صبا ایده» در قسمتی از متنی که با تیتر «چند کلمه شوخی و جدی با مدیر تلگرام» در 26  مرداد 95 در وبگاه رسمی خود منتشر کرده، آورده است: پاول، جدی جدی خوش بحالت، هیچ وقت نگران این نیستی که برخی سازمان ها و اشخاص حقیقی و حقوقی ازت شکایت کنن و ماهی چند بار اینور و اون ور بری و پاسخ کارهای کرده و نکرده ات رو بدی.

مدیر شرکت صبا ایده در جایی دیگر از این متن می‌نویسد: پاول خوشا به جات، نه فقط تو، بقیه سرویس هایی  هم که بیرون از این کشور هستند، خیلی جاشون راحته ، حالشون خوبه!! چون محتوای مورد سلیقه مردم توشون می چرخه، هم مردم خوش حال ترن و هم اگر دیگه خیلی بیرون خط قرمز باشه همون یک محتوا مسدود میشه، به جای دیگه ای آسیب نمی رسه ، کاش قوانین برای همه یکسان بود، فعلا شما آزاد و ما اسیر، خداوکیلی دوست ندارم تو مثل ما اسیر بشی ولی آرزو می کنیم ما هم مثل تو آزاد بشیم .

هرچند مسئولیت نپذیرفتن سایت آپارات درخصوص محتوای ویدئو‌هایی که توسط مردم در این پایگاه بارگذاری می‌شود، کاملا منطقی به نظر می‌رسد و تنها اشکال مدیران سایت در این بخش را می‌توان سهل‌انگاری‌های غیرعامدانه افراد در انتشار برخی فیلم‌های خلاف هنجارهای جامعه دانست اما برنامه‌سازی‌های سریالی که با پشتیبانی فنی یا تبلیغاتی «آپارات» انجام می‌شود را دیگر نمی‎توان در این دسته جای داد و منکر تاثیرات فرهنگی آن بر جامعه شد. برنامه‌هایی که در صفحات اول سایت «آپارات»تبلیغ می‌شوند تا مخاطبان بیشتری را جلب کنند.

این روزها تاک شوهای زیادی را می‌توان در «آپارات» دید. برنامه‌های که با پرداخت‌های متفاوت و گاهی نامنطبق با هنجارها و معیارهای جامعه، سعی در جذب مخاطبان دارند. از مجری‌های تشنه مطرح شدن گرفته تا جوانانی که در سودای پول و شهرت هستند؛ همه در این فضا به دنبال سوژه هایی هستند که می توان در «آپارات» بدون التزام به چارچوب‌های متعارف جامعه ایرانی از آنها حرف زد، حالا می‌خواهد «سینمای فیلمفارسی» باشد یا «پسرها و دخترهای پرفالوور اینستاگرام» یا «موسیقی‌های دست چندم و ضعیف».

دید در شب
«دید در شب» معروفترین تاک‌شوی «آپارات» است که از پائیز سال 94 پخش اینترنتی آن شروع شد. «دید در شب» به صورت منظم در پنجشنبه هر هفته راس ساعت 22 منتشر می‌شد. برنامه‌ای با 7 میلیون بازدید که در آن با چهره‌های معروف ازجمله امیرتتلو، شهرام جزایری، سحر قریشی، محمود شهریاری، محمدجواد ظریف و چند تن دیگر از هنرمندان و سیاستمداران جنجالی گفت‌وگو شد. «دید در شب» تلاش موفقیت آمیز رضا رشیدپور، مجری سابق  صدا و سیما برای مطرح شدن دوباره بود؛ فردی که حتی انتشار ویدئو صحبت‌های جنجالی‌اش علیه برخی مسئولان نتوانسته بود تا این حد موجب شهرتش شود. محل اصلی انتشار این برنامه یک ساعته که با پشتیبانی گروه تبلیغاتی صبا ویژن پخش می‌شد، تارنمای آپارات بود.

محوریت اصلی این برنامه پرسیدن سوال‌های جنجالی و به چالش کشیدن افراد با طرح شایعات یا سوالات شخصی در جلوی دوربین بود. سوالاتی که برخی از آنها ممکن است فقط در تاکسی و کانال‌های تلگرامی زرد شنیده و دیده شده باشد و عموما خارج از قد و قواره یک برنامه گفت و گو محور جدی است. با این حال تعدادی از قسمت‌های این برنامه به شدت در بین مخاطبان فضای مجازی دست به دست شد و سبب تمسخر مهمانان برنامه شد.

چیزگپ
«چیز گپ» یکی از تاک‌شوهای پربازدید در «آپارات» است که تاکنون با انتشار 6 قسمت توانسته حدود 500 هزاربازدید داشته باشد. «چیز گپ» که در کانال رسمی شبکه اجتماعی «چیز» در آپارات به نمایش درمی‌آید، تاک‌شویی با محوریت گفت و گو با دختران و پسران مشهور در اینستاگرام است. تاک‌شویی با حضور پسران روسری به سر و دختران بدون روسری در اینستاگرام که پر است از شوخی های عجیب که به سبب هنجارهای پذیرفته شده مردم ایران فرصت حضور در جامعه حقیقی و حتی شاید در مهمانی های خانوادگی ندارد اما با کمک آپارات در فضای مجازی فرصت بروز جدی تری پیدا کرده اند.

«چیز گپ» با گفت‌وگو با چهره‌های مشهور فضای مجازی در صفحه‌ای که توسط «آپارات» رسمی شناخته شده است، توانسته در جهت ارضای میل شهرت طلبانه سوژه‌های خود که مستعد و متمایل به این ماجرا بودند و پیش از این به واسطه برخی رفتارهای خاص مشهوریتی محدود کسب کرده بودند، قدم بردارد. امروز «آپارات» تریبون موفقی برای این افراد شده است تا فارغ از قضاوت درباره درستی یا غلط بودن عمل سوژه هایش، تاثیر آنان را در مسیری که هستند شدت ببخشد. بعضی از این افراد شوخی های رکیک ماندگاری از خود به یادگار گذاشته اند.

هیپ هاپ تا رپ
این مجموعه که در یکی از کانال‌های غیر رسمی «آپارات» منتشر می‌شود درباره آخرین اخبار موسیقی رپ در ایران است. تاکنون موسیقی رپ در ایران به جز چند استثنا، مجاز شمرده نشده است و از آن به عنوان موسیقی زیر زمینی یاد می کنند. « هیپ هاپ تا رپ» مجموعه‌ای است که تاکنون در «آپارات» توانسته 100 هزار بیننده داشته باشد.

آپاراتچی
اولین بار خبر این تاک‌شو با عنوان ««آپاراتچی» رقیب تازه برنامه های سینمایی» و «جواد یحیوی پس از هفت سال ممنوع التصویری مقابل دوربین رفت» در رسانه‌ها مطرح شد. پس از خاتمه یافتن مجموعه «دید در شب» رضا رشیدپور، این بار جواد یحیوی به میدان آمد تا پنجشنبه هر هفته راس ساعت 22 ویدئویی از گفت‌وگوهایش با اهالی سینما را رونمایی کند.

«شبنم مقدمی و حرف های تند آقای حسینی»، «جدی ترین حرف های مهران غفوریان»، «رضاعطاران از برندبودن، تتلو و Gem میگوید» تعدادی از تیترهایی هستند که «آپاراتچی» برای ویدئوهایش انتخاب کرده تا بتواند در 13 قسمت حدود 700 هزار بازدید داشته باشد.

چارگوش
«چارگوش» برنامه ای با محوریت موسیقی است که در آن علاوه بر گفت‌وگو با خواننده‌های مجاز و برخی اوقات خواننده های موسوم به زیرزمینی، بخشی به عنوان استعدادیابی دارد که مشوق جوانان برای فراگیری انواع موسیقی است. این برنامه که ابتدا با اجرای احسان کرمی و آزاده صمدی آغاز شد، با حضور یک خواننده‌ به شدت پرحاشیه دچار تغییر و تحولاتی شد.

سایت beeptunes به عنوان یکی از وبگاه‌های فروش و دانلود مجاز آهنگ و موسیقی در ایران، حامی و همکار «چارگوش» است. این برنامه تاکنون توانسته حدود یک میلیون و 300 هزار بازدید داشته باشد.

گیتار شکسته
«گیتار شکسته» جدیدترین تاک‌شویی است که قرار است توسط «آپارات» به صورت اختصاصی پخش شود. در متنی که همراه تیزر این برنامه که با تیتر « برنامه گیتار شکسته، بزرگان سینمای قبل از انقلاب » منتشر شده است، آمده: « گفتگوهای جذاب و تکرار نشدنی فرشید نوابی با 30 نفر از بزرگان سینمای ایران و ناگفته های پنهان آنها تا سال 1357 که هیچ گاه نشنیده اید. جهت اسپانسرینگ با شرکت صبا ویژن تماس بگیرید.»

سینمای قبل از انقلاب عموماً مشهور به سینمای فیلمفارسی بوده است و برخی فیلمفارسی را به دوسته فیلمفارسی خوب و بد تقسیم می کردند که وزن فیلمفارسی بد را در سینمای قبل از انقلاب برجسته تر می دانستند. باید دید آپارات و شرکت صیا ویژن که به صورت رسمی اما با ژست اعلامی غیر رسمی خیلی از مرزها را شکسته به سراغ کدام دسته از فعالان عرصه فیلمفارسی می رود.

انتهای پیام/