شهرک غرب،‌ تنها محدوده بدون انتظام بصری در تهران


رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران با اشاره به ساخت و سازهایی بی رویه و بلند مرتبه سازی در شهرک قدس اظهار داشت: شهرک غرب تنها محدوده‌ای در شهر تهران است که هنوز نمی‌توان نشانی از نظم و انتظام بصری در سیمای آن مشاهده کرد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، محمد حقانی در دویست و نود و یکمین جلسه علنی شورای شهر تهران با اشاره به ساخت و سازهای بی رویه و بلند مرتبه سازی در شهرک قدس (غرب)، اظهار داشت: شهرک غرب تنها محدوده‌ای در شهر تهران است که هنوز نمی‌توان نشانی از نظم و انتظام بصری در سیمای آن مشاهده کرد.

وی ادامه داد: تقاضای ساکنان شهرک غرب این است که هر چه زودتر به ساخت و سازهای بی رویه و خارخ از طرح مصوب منطقه پایان دهید.

رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران تصریح کرد: مشاورینی که طرح تفصیلی تهران را به منظور ساماندهی و ارتقای شرایط زندگی کلانشهر تهران تعریف کردند، ساختار پهنه بندی را به عنوان اصل محوری هدایت و نظارت برساخت و ساز تهران به منظور جلوگیری از تداخل غیرضروری کاربری‌ها و ارتقاء کیفیت محیط شهری قرار دادند.

وی افزود: در این میان پهنه S به طور کلی به عنوان پهنه کار و فعالیت تعیین و مقرر شد که در زیر پهنه‌های آن مانند S124,S214,S222, S221 و غیره نسبت به اختصاص بخشی از عرصه‌ها به تأمین خدمات اعم از اداری، آموزشی، درمانی، فرهنگی و تأسیسات شهری و غیره بنا بر نیاز محدوده قرار گیری اقدام شود.

حقانی در ادامه گفت: بنابراین بر اساس مقایسه سرانه‌ها و سطوح پیشنهادی میزان خدمات موجود با میزان خدمات مورد نیاز تطبیق داده می‌شود و قاعدتا بر اساس این مقایسه و با توجه به استانداردها، سهمی از مساحت در عرصه و بنا به کاربری‌های مورد نیاز اختصاص می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد: اما در عمل شاهد هستیم، ساختارهای اقتصادی قبل از رونمایی طرح تفصیلی این پهنه‌ها را شناسایی و به تملک درآورده‌اند. سپس با توجه به سودآوری کاربری تجاری، بخش عمده این اراضی به تدریج بدون توجه به تأمین خدمات زیر سیطره ساخت و ساز تجاری، خارج از نیاز و اولویت قرار گرفته است.

عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران گفت: سهم سرانه‌های تجاری در شهر تهران به خوبی این موضوع را روشن می‌کند. در این میان سکوت و همراهی کمیسیون ماده 5 نیز جای تعجب و سئوال دارد. شهرداری‌های مناطق نیز لاجرم به منظور تامین منابع مالی، به هر تقاضا در این خصوص بدون رعایت به نیازمندی‌های منطقه و محله و حتی بدون توجه به دسترسی و بار ترافیکی همراهی کرده‌اند و حتی در بسیاری از پروژه‌های هایپر مال سازی مشارکت کرده‌اند. در نتیجه در سراسر شهر پهنه‌های وسیع که گاهاً در پهنه اراضی ذخیره توسعه و نوسازی قرار می‌گیرند شاهد اختصاص ساخت و ساز، صرفا به کاربری تجاری و گاها هم اداری هستیم.

وی افزود: نمونه عینی این اقدامات خارج از رویه و احداث هایپرمال کورش و هایپر مال شهرک اکباتان در سال 83 در کنار اتوبان ستاری است. شورای شهر به عنوان ناظر به سیستم مدیریت شهری لازم است به کارکرد (تامین عرصه عمومی) توجه تام داشته باشد.

حقانی با اشاره به گزارشی که به همت اهالی شهرک قدس با محوریت تحولات خارج از رویه کارشناسی در این شهرک تهیه شده است، گفت: در این گزارش آمده است: «ضوابط ساخت و ساز در شهرک غرب در منطقه 2 شهرداری تهران طبق بند 1 صورتجلسه 35 به تصویب کمیسیون ماده پنج رسیده است و در طرح تفصیلی جدید شهر تهران ( ابلاغی اردیبهشت ماه 91 ) پهنه بندی پیش بینی شده برای شهرک غرب با عنوان «بافت ارزشمند مسکونی معاصر » و پهنه R231 مشخص شده است».

وی ادامه داد: شهرک غرب شاید تنها منطقه‌ای از تهران است که با طراحی شهری مناسب ضمن رعایت استانداردهای شهرسازی در سال‌های پیش طبق طرح مصوب شکل گرفته است. پهنه شهرک که با R231 (پهنه مسکونی ارزشمند معاصر) مشخص شده جزو معدود عرصه‌هایی است که هنوز در فازهای 6 گانه آن می‌توان انسجام‌، وحدت و سرانه کافی فضای سبز را درشکل گیری بافت مسکونی و پراکنش تجاری و مراکز خدماتی مشاهده کرد».

رئیس کمیته محیط زیست  شورای شهر تهران گفت: «الگوی اصلی شهرک مسکونی و مستقر در هر 6 فاز شهرک قدس در قالب سه دسته برج‌های مسکونی(تراکم‌های زیاد )، تراکم‌های متوسط (تعاونی‌های 4 طبقه ) که در سطح اشغال 40 درصد(کلا 160 درصد تراکم ) و ویلاهای دوطبقه (40 درصد سطح اشغال کلا 80 درصد تراکم) طراحی شده است».

وی با اشاره به اینکه محدوده‌های متعلق به نیازهای خدمات تجاری و اداری که در طرح یکپارچه شهرک در هر فاز مشخص شده است، گفت: «برای زمین‌های تا 2000 مترمربع با تراکم 160 درصد و سطح اشغال 60 درصد و اراضی بیش از 2000 مترمربع با تراکم 240 درصد با سطح اشغال 60 درصد مجاز به ساخت و ساز هستند».

حقانی افزود:« (درروند تهیه و تدقیق طرح تفصیلی محدوده هایی به پهنه های S اختصاص یافته است) در سال‌های اخیر شاهدیم که ساخت و سازهای بی شمار تجاری و اداری در فازهای شهرک رخ داده است که برخی بر اساس مصوبه های کمیسیون ماده پنج بوده‌اند که متأسفانه به جای آنکه بر اساس نیاز مردم محله یا حتی منطقه باشند حافظ منافع خواصی بوده اند که قصد افزایش ثروت خود را دارند».

وی گفت: «طبق ضوابط طرح تفصیلی پهنه‌های S با تعریف مشخص اداری، تجاری، خدماتی شهرک در قالب S214 ( با حداکثر تراکم 250 درصد و حداکثر طبقات 6 طبقه، 40 درصد در طبقات) و S124 (با حداکثر تراکم 230 درصد و حداکثر طبقات 4 طبقه ، 50 درصد در طبقات) تعریف شده‌اند. اما در عمل شاهد هستیم نه تنها اکثر زمین‌های تعریف شده در پهنه 100 درصد, s زیر ساخت می‌روند و تغییر کاربری می‌یابند و با تراکم‌های بالا و بیش از 6 طبقه بارگذاری می‌شوند».

عضو شورای شهر تهران گفت: «تا قبل از تصویب طرح تفصیلی، شهرداری و مالکان حق مداخله در آن خارج از این ضوابط را نداشته‌اند. شهرک به نحوی طراحی شده است که سرانه فضای سبز سهم غالب دارد و فضای لازم و کافی تجاری( وفق ضوابط پیش گفته ) در مکان‌های مناسب در نظر گرفته شده است، اما با تعریف پهنه‌های S در طرح تفصیلی در برخی نقاط شهرک شاهد نابودی سرانه‌های عمومی هستیم».

وی گفت: مهندسین مشاور که وظیفه تهیه طرح تفصیلی شهرک را بر عهده داشته‌اند تاکید کرده‌اند، که جانمایی تجاری‌ها و پهنه‌های خدماتی را بر اساس ضوابط شهرک انجام داده‌اند، اما در عمل شاهدیم نه تنها زمین‌های کوچک و بزرگ به خصوص حول میدان اصلی شهرک به تجاری صرف اختصاص یافته است، بلکه مشاهده می‌شود مکرر کاربری‌های خدماتی به تجاری تغییر داده شده است. برای مثال ساختمانی که نزدیک میدان به منظور تامین پارکینگ طبقاتی در نظر گرفته شده بود ابتدا از پارکینگ به «پارکینگ، تجاری» و سپس به کلی به کاربری تجاری تغییر یافت.

حقانی اظهار داشت: جای این پرسش کماکان باقی است، هر چند مواردی نقض قوانین و ضوابط شهرک غرب به تصویب کمیسیون ماده 5 رسیده است؛ که محصول این تناقضات، اجازه ساخت و ساز خارج ضوابط شهرک است ( ساخت و ساز بالاتر از چهار طبقه) چطور است که این ضوابط نیز پس از این همه مطالعه و هزینه به راحتی از سوی کمیسیون ماده 5 نقض می‌شود و بدون کمترین التفاتی به نیازهای مردم محله و ظرفیت اقتصادی منطقه مجوز ساخت برج‌های عظیم همجوار در کنار خیابان‌های باریک در مقیاس فرامحلی و فرامنطقه‌ای داده می‌شود؟

وی افزود: نتیجه آشکار این مصوبه‌های ویرانگر آن شده است که نه تنها خط آسمان و سیمای شهری و ترافیک و آسایش مردم محله به کلی بهم ریخته است به دلیل عدم رفع نیازهای مردم ساکن و مراجعان کاربری‌های اداری و خدماتی به داخل بافت مسکونی نفوذ و گسترش یافته است به طوری که اکنون بسیاری از خانه‌های خیابان فلامک شمالی و خیابان سیف به صورت غیر رسمی به مراکز اداری اختصاص یافته و بسیاری از ویلاها و خانه‌ها به طور غیر قانونی به دنبال اخذ مجوز تغییر کاربری هستند که ظاهرا انجام آن کار سختی نیست!!
نمونه‌های دیگری هم از انحراف در محدوده شهرک غرب می‌توان ارائه داد.

عضو کمیسیون سلامت شورای شهر تهران گفت: برخی از این موارد عبارتند از :مجتمع عظیم تجاری و اداری آریو در خیابان فلامک شمالی که در پهنه R122 ( طبق ضابطه 5طبقه مسکونی مجاز است )و S124 ( طبق ضابطه 4 طبقه مجاز می باشد)قرار دارد. چگونه در این تراکم و ارتفاع ساخته شده است؟ برج‌های عرش واقع در پهنه S 124( چهار طبقه مجاز است )که گودبرداری آن چنان وسیع و عمیق بود که در خیابان سیف و مقابل برج‌های مسکونی موجب نشست و ریزش زمین شد. اکنون 100 درصد زمین به عمق زیادی گودبرداری شده است.

وی گفت: در پهنه ارزشمند مسکونی و در محوری که ویلایی‌های دو طبقه قرار گرفته‌اند خیابان سیمای ایران ( فاز 5) در تقاطع فلامک جنوبی و جنب بیمارستان لاله تغییر کاربری و اختصاص به مجموعه ورزشی و ماساژ یافته و متاسفانه چند پلاک فاصله نیز یک ساختمان ویلایی دیگر با تابلو یک برند تجاری بازسازی شده که صراحتا مغایر با همجواری بافت مسکونی است و نیاز به مصوبه کمیسیون ماده پنج دارد که حتی اگر اخذ شده باشد، ادامه و رسوخ این روند کلا بافت مسکونی بقاعده و منظم شهرک را با تهدید جدی روبرو می‌سازد.

حقانی خاطرنشان کرد:علاوه بر موارد مذکور ساختمان اداری – تجاری با عنوانی خاص در جایی که زمانی فضای سبز عمومی بوده است. پهنه‌ای را که مشخصا در نقشه‌های مهندس مشاور با R231 مشخص شده است به تجاری تغییر کاربری داده است. سپس با مصوبه کمیسیون ماده 5 نه تنها از ضوابط تجاری شهرک و ضوابط S124 تخطی کرده که 100 در صد زمین را به زیر بنا اختصاص داده و قصد دارد ساختمان تجاری – اداری خود را بدون ارائه هیچ خدماتی به مردم محله در 15 طبقه بسازد.

وی اظهارداشت: پهنه این پروژه هنوز R231 است.،پس چگونه کمیسیون ماده 5 به او اجازه ساخت 15 طبقه در 100 در صد زمین را داده است؟ مردم فاز 6 شهرک غرب سال‌ها در اعتراض به قطع درختان قدیمی این فضا و تراکم غیر قانونی آن اعتراض و شکایت کردند در حال حاضر چنانکه در تصویر مشخص است ساخت چنین مجموعه عظیمی در 1000 در صد زمین در 9 طبقه روی زمین و 6 طبقه زیر زمین با ایجاد ترافیک سنگین و نابودی ارزش زیستی مجتمع‌های مسکونی پشت خود با گرفتن فضای سبز و منظر و نور و تنفس از آنها از همین حالا سودجویان را روانه درب این خانه ها کرده است تا با خرید یکجای چند بلوک زمینه را برای انبوه سازی و تخریب بافت شهرک آن فراهم آورند.

عضو شورای شهر تهران گفت: مجتمع تجاری – مسکونی ایرانیان؛ این مجتمع چند سال پیش با اشغال زمین بوستان محلی فاز 6 گل افشان شمالی در دوطبقه تجاری و 5 طبقه مسکونی که هم اکنون به دنبال تغییر کاربری آن به اداری هستند ساخته شد. شکایات و اعتراضات مردم محلی در این خصوص به جایی نرسید. در حال حاضر این مجتمع که اکثر واحدهای تجاری آن به کافی شاپ اختصاص داده شده است موجب سلب آسایش مردم و جذب سفرهای درون شهری است که ترافیک ایجاد کرده است.

وی گفت: مگر ممکن است عده‌ای متخصص در شورای شهر و کمیسیون ماده 5 دور هم بنشینند و از درک خطرات اختصاص صرف پهنه S و زمین‌های ذخیره شهر به تجاری ناتوان یا بی اطلاع باشند؟ حال ببینید این همه گلایه کارشناسی با این تراکت ساده و کسب هزینه آن به راحتی قابل انجام است. نمی‌دانم از چه مجرایی انجام می‌شود؟

حقانی ادامه داد: این فرآیند و شرایط، آینده‌ای برای تهران جز نابودی نمی‌گذارد. لازم است بدون هییچ تعارف هشدار دهم با ادامه ی این فرآیند 10سال دیگر عرصه عمومی در تهران جز معابر و چند پارک بزرگ مقیاس باقی نخواهد ماند.

انتهای پیام/