زمان مناسب برای پاسخ سوریه به تجاوزهای اسرائیل فرا رسیده است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای «رأی الیوم» در مقاله‌ای در این روزنامه به اقدام اخیر ارتش سوریه در ساقط کردن یک بالگرد و یک پهپاد رژیم صهیونیستی پرداخت و نوشت: نقض حریم هوایی سوریه توسط جنگنده‌های اسرائیلی و بمباران مراکز نظامی یا غیرنظامی این کشور به امری معمولی و آشنا تبدیل شده است ولی آنچه غیرمعمولی است مقابله موشک‌های سوریه با این هواپیماها و سرنگون کردن آنها توسط پدافند سوریه است، همان‌طور که در بیانیه‌های رسمی آمده است.

در بحبوحه سرگرم شدن رسانه‌های جهانی و عربی به آغاز «آتش‌بس» و پایدار ماندن آن در حدود 24 ساعت و تجربه خواب عمیق نزد سوری‌ها برای نخستین بار از چند سال پیش تاکنون و همچنین رسیدن کمک‌ها و توقف بمباران و خونریزی به‌ویژه در منطقه «حلب» ــ در سایه افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره گام سیاسی و نظامی بعدی ــ ناگهان فرماندهی کل ارتش سوریه بیانیه‌ای صادر کرد و در آن تأکید کرد که یک مرکز نظامی در حومه «القنیطره» در معرض تجاوز اسرائیل قرار گرفت و پدافند هوایی سوریه با این تجاوز مقابله کرده و یک هواپیمای جنگی را در جنوب غرب القنیطره و یک فروند هواپیمای شناسایی بدون سرنشین را در غرب «سعسع» سرنگون کرد.

معارضان دولت سوریه، که بسیار هستند، همه یا برخی از آنها هرگاه هواپیماهای نظامی اسرائیلی عمق سوریه را بمباران می‌کردند، خوشحال می‌شدند و این بیانیه رسمی را، که تهدید می‌کرد در زمان و مکان مناسب پاسخ می‌دهد، در اشاره به «عجز» یا عدم‌توانایی و بی‌ارادگی (دولت سوریه) به سخره می‌گرفتند ولی قدر مسلم آن است که آنها از شلیک سه موشک از نوع «سام 200» به هواپیماهای متجاوز به منطقه القنیطره و سرنگونی دو فروند از آنها غافلگیر شده‌اند.

* * * * *

سخنگویان ارتش اسرائیل تکذیب کردند که هر‌گونه هواپیمایی، که مراکز توپخانه‌ای ارتش سوریه را در القنیطره هدف قرار دادند، ساقط و سرنگون شده است. حتی هیچ طرفِ بی‌طرفی این تکذیب را مورد تأیید قرار نداده یا مخالف آن را نگفته است ولی این سخنگویان اذعان کردند که برای نخستین بار از سال‌ها پیش تاکنون به‌سمت هواپیماهای متجاوز موشک شلیک شده است. این اعتراف، مهم است و تأکید می‌کند که چهار طاق آسمان سوریه دیگر در آینده به‌روی هواپیماهای اسرائیلی باز نخواهد بود.

حملات هوایی اسرائیل در واکنش به شلیک 4 موشک از نوع «مورتر» به بلندی‌های جولان اشغالی سوریه انجام شد ــ 3 فروند موشک عصر روز سه‌شنبه یعنی پس از بمباران‌ها و یکی قبل از آنها شلیک شد ــ امری که به تشدید تنش در مرزهای جنوبی سوریه با فلسطین اشغالی در نزدیکی جولان اشغالی منجر شده است به‌نحوی که مقام‌های اسرائیلی صدها نفر از ساکنان منطقه «یعارا» را به مناطق امن منتقل کرده‌اند.

در اینجا این پرسش‌ها مطرح می‌شود: دلایل تشدید ناگهانی تنش چیست و چرا در این برهه؟ چرایی ایجاد تحول در موضع سوریه، که مبتنی بود بر سکوت و عدم پاسخ دادن با شلیک موشک‌های ضدهوایی سام، که برای سال‌ها از صحنه غایب بود؟

درباره بخش نخست پرسش می‌توان این‌گونه پاسخ داد که اسرائیلی‌ها در پی آتش‌بسی، که دو ابرقدرت به آن رسیدند؛ توافقی که به‌نفع نظام سوریه است، ناراحت هستند. این آتش‌بس این موضوع را مورد تأیید قرار می‌دهد که روسیه دست بالا را در تمامی منطقه دارد به همین دلیل آن (اسرائیل) تلاش کرد که آب را گل‌آلود کرده و نظام دمشق را در مضیقه قرار دهد؛ زیرا این رژیم مطمئن بود که ارتش این کشور هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد همان‌گونه که در دفعات قبلی پاسخی نمی‌داد.

ولی درباره دلایل بروز تغییر در موضع سوریه و انتقال از سکوت در مقابل اهانت‌های اسرائیلی‌ها به مرحله واکنش و پاسخ، باید گفت که این مسئله به همان توافق آتش‌بس برمی‌گردد که دست آن یعنی دولت را باز گذاشت و اعتماد به نفس و توانمندی‌های نظامی آن را افزایش داده است، علاوه بر آن، دولت سوریه به دو همپیمان روسی و ایرانی و توانمندی‌‌های نظامی مدرن و پیشرفته آنها به‌ویژه موشک‌های «اس400» روسی تکیه دارد.
تصمیم سوریه و ایران درخصوص وضعیت بلندی‌های جولان تقریباً از دو سال پیش اتخاذ شد و اسرائیل نیز تحرکات ایران، سوریه و «حزب‌الله» در این منطقه را رصد می‌کرد به‌گونه‌ای که هواپیماهای آن، «سمیر القنطار» معروف به «امیر اسرا» را ترور کردند و همچنین شهید «جهاد مغنیه» و چند فرمانده نظامی ایرانی را، که همه برای گشودن این جبهه و ایجاد پایگاه‌های نظامی در آن برنامه‌ریزی می‌کردند به شهادت رساندند.

* * * * *

وجود یک طرح سریِ مورد توافق دو قدرت بزرگ یعنی آمریکا و روسیه برای پاک‌سازی گروه موسوم به «جبهه فتح الشام» (جبهه النصره سابق) را، که عناصرش کنار همتایانشان به‌شکل گسترده‌ای در جنوب سوریه یعنی در حلب، ادلب و جسر الشغور و در برخی مناطق حومه دمشق متمرکز هستند دور از ذهن نمی‌دانیم. از مهم‌ترین بندهای توافق آتش‌بس تشکیل فرماندهی مشترک روسیه و آمریکا برای انجام این مأموریت است و شاید رهبران سوریه از این توافقنامه و بندهای سری آن برای آغاز حملاتشان به معارضان مسلح و همزمان به اسرائیل، که برخی از مجروحان این معارضان را در بیمارستان‌هایش به‌عنوان نوعی حمایت مستقیم درمان می‌کند، بهره برده است.

آنچه می‌توان گفت این است که رئیس‌جمهوری سوریه می‌خواست پیامی روشن و بدون ابهام به اسرائیل بدهد. آن پیام این است: «ما اینجا هستیم... همچنان قوی هستیم... و بلندی‌های جولان را فراموش نکرده‌ایم... و زمان تغییر کرده است... و در برابر حملات هوایی شما در آینده هرگز ساکت نخواهیم نشست و زمان مناسب برای پاسخ فرا رسیده است».

آیا در این استنباط و تحلیل مبالغه می‌کنیم؟ چه‌بسا برخی چنین تصور کنند ولی ما قاطعانه باور داریم که در برابر مرحله جدیدی در همه زمینه‌ها قرار گرفته‌ایم.

انتهای پیام/*