تجلیل از یک عمر تلاش‌های فرهت و چکناواریان/ اعوانی: نیوتن جاذبه را از راه موسیقی کشف کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، پنجمین شب علوم انسانی و نخستین جشن موسیقی و اندیشه شب گذشته در تالار اندیشه و با حضور چهره‌های سرشناس موسیقی برگزار شد. این مراسم به تجلیل از یک عمر فعالیت هنری شاهین فرهت اختصاص داشت. همچنین در این مراسم لوریس چکناواریان، مجید کیانی، علی اصغر بیانی و میرعلی میرعلی‌نقی تجلیل شدند.

در ابتدای این مراسم سجاد نوروزی، مدیر فرهنگسرای اندیشه گفت:  موسیقی کشور ما وامدار استادانی است که امشب اینجا هستند. اگر امروز گوش عامه مردم به برخی از نواهای ناهنجار عادت کرده در وهله نخست متولیان فرهنگی مقصرند که نتوانستند و یا نخواستند زانوی ادب مقابل این استادان بر زمین بزنند و مسیر درست را دریابند.

غلامرضا اعوانی، چهره ماندگار فلسفه، سخنران بعدی این مراسم بود که درباره رابطه موسیقی و حکمت گفت: تقریباً در همه ادیان و کشورها کتاب‌های فراوانی وجود دارد که از دیدگاه حکمت الهی به موسیقی نگاه کرده‌اند.

وی با اشاره به چند نکته درباره موسیقی از دیدگاه حکمت تأکید کرد: موسیقی با گوش ارتباط دارد و سمعی است، نه بصری و همین مسئله موجب تأثیر بسیار آن در نفس می‌شود. موسیقی با عامل زمان سروکار دارد نه مکان؛ هنرمند هر لحظه در حال خلق کردن است. این همان خلق جدید است که عالم پیوسته در حال خلق شدن است. کار هنرمند و خداوند در خلاقیت شباهت دارد.

این چهره ماندگار عرصه فلسفه ادامه داد: در موسیقی علیت «تامه» است در حالی که در هنرهای دیگر علیت ناقصه وجود دارد. اگر در موسیقی علت نباشد، معلول نیست. یعنی اثر کار هنرمند موسیقی و لحظه‌ای که او در دنیا هست وجود دارد و پس از او دیگر وجود نخواهد داشت و این درست عکس چیزی است که در هنرهای تجسمی معماری و نقاشی وجود دارد؛ یعنی هنرمند نقاش پس از مرگش نقاشی‌اش وجود خواهد داشت.

اعوانی تأکید کرد: ماده در هنرهای دیگر خارجی است، اما در موسیقی روحانی است. بنابراین در نَفس تأثیر بیشتری دارد. یعنی موسیقی از نَفس برمی‌آید. در نظر همه حکما بهترین راه برای تصفیه و تزکیه نفس موسیقی است و در همه ادیان موسیقی به عنوان رابط زمین و اسمان معرفی شده است.

وی در معرفی سه نوع موسیقی از نظر یونانیان گفت: یونانیان یک نوع موسیقی را جهانی می‌گفتند یعنی کل موسیقی که در جهان هستی وجود دارد و عالم خودش موسیقی است. موسیقی دیگر موسیقی نفس و نوع سوم موسیقی است که ما داریم.

این چهره ماندگار عرصه فلسفه در ادامه صحبت‌هایش به علاقمندی فیثاغورث به حوزه موسیقی اشاره کرد و گفت: این فیلسوف یونانی موسیقی رمز حیات و وجود می‌دانست. در برخی کتاب‌ها آمده است که نیوتن نیروی جاذبه را از راه افتادن سیب از درخت کشف کرد؛ در حالی که نیوتن خوانده بود که فیثاغورث ارتباط بین فواصل و صدا را کشف کرده است. درحالی که نیوتن با بررسی‌های خود دید اینطور نیست و ارتباط بین فواصل و صدا با مربع و مجزور آن در ارتباط است و از همین راه توانست جاذبه را کشف کند.

سخنران دیگر این مراسم میرعلی نقی یکی از پژوهشگران و خبرنگاران پیشکسوت موسیقی بود که در سخنانش با اشاره به جایگاه شاهین فرهت در موسیقی ایران گفت: کمتر کسی را می‌شناسم که شناخت شاهین فرهت از موسیقی کلاسیک را داشته باشد. فرهت به سه زبان زنده دنیا کتاب می‌خواند. ما به کوشش رضا مهدوی توانستیم بسیاری از آثار شنیده ناشنیده ایشان را منتشر کنیم. فرهت آهنگسازی ایرانی است و آثارش رگه‌های رمانتیک دارد.

در ادامه این مراسم شاهین فرهت به عنوان چهره اصلی که قرار بود از او تقدیر شود به روی صحنه آمد و در سخنانی گفت: بابت برگزاری این مراسم بسیار خوشحال و متشکرم. اسفند سال گذشته در سفری که به خارج از ایران داشتم، قرار بود خیلی زود برگردم تا بتوانم فروردین را در تهران باشم، اما این سفر به دلایلی شش ماه به طول انجامید و حدود سه هفته پیش به ایران آمدم. وقتی فهمیدم قرار است این جلسه برگزار شود، بسیار خوشحال شدم اما ای کاش در اینجا ارکستری وجود داشت تا یکی از آثار آهنگسازان جوان را برایمان اجرا می‌کرد.

 وی ادامه داد: لوریس چکناواریان اکنون در بین ماست، اما متأسفم از این رهبر بین‌المللی به درستی و به حق استفاده نمی‌کنیم.

 پس از سخنرانی فرهت چهره‌هایی مانند غلامرضا اعوانی، یحیی علوی، لوریس چکناواریان، بیانی‌، مصطفی رحماندوست، رضا مهدوی، مجید کیانی، محمدخرمشاهی و محسنیان راد به روی صحنه آمدند تا برای یک عمر فعالیت هنری از شاهین فرهت تجلیل کنند.

در ادامه نیز از لوریس چکناورایان، مجید کیانی، علی اصغر بیانی و میرعلی میرعلی‌نقی تقدیر و قدردانی شد و به هر کدام از آنان نقاشی از پورتره‌شان هدیه گرفتند. در پایان این مراسم کیک تولد دوسالگی مجله عصر اندیشه باحضور چکناواریان و فرهت بریده شد.

انتهای پیام/