صنایع دستی نیازمند دستگیری/ سهم ۲.۵ درصدی صنایع دستی در صادرات استان فارس


صنایع دستی با توجه به تعاریف اقتصاد مقاومتی مصداق بارز این نوع اقتصاد است اما روند صادرات این صنعت در ۵ سال گذشته روند رو به رشدی نبوده و این صنعت در استان فارس در ۴ ماه نخست امسال سهم ۲.۵ درصدی در صادرات داشته است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، بنابر ابلاغیه سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ویژگی‌های این نوع اقتصاد با رویکرد جهادی، انعطاف‌پذیر، فرصت‌ساز، مولد، درون‌زا، پیش‌رو و برون‌گرا مطرح شده است و علاوه بر آن این نوع سیاست‌ها بر الگوهای بومی ایرانی – اسلامی تاکید دارد.

کارشناسان اقتصادی در تعریف برون‌گرا و درون‌زا بودن اقتصاد مقاومتی می‌گویند، درون‌زا بودن یعنی از دل ظرفیت‌های کشور و مردم بجوشد و متکی به امکانات درونی کشور باشد و در تعریف برون‌گرا بودن گفته‌اند این نوع اقتصاد محصور و محدود نیست و با اقتصادهای جهانی تعامل دارد.

به گفته این کارشناسان این نوع اقتصاد به صرف اینکه نسخه‌ای برای شرایط و مقطع کنونی جامعه نیست، منعطف، پویا و پیش‌رو است یعنی در یک چارچوب بسته قرار ندارد و از الگوهای بومی بهره می‌گیرد. جهادی بودن اقتصاد مقاومتی را کارشناسان و فعالان اقتصادی در قطع وابستگی در تامین مواد اولیه و عدم تاثیرگذاری تحریم‌ها بر این اقتصاد می‌دانند و فرصت‌ساز و مولد بودن اقتصاد مقاومتی را نیز در اشتغالزایی این اقتصاد معنا می‌کنند.

با این تعاریف صنایع دستی مصداق بارز رویکردهای اقتصاد مقاومتی است، اما سوال اینجاست که در این سال‌ها تا چه اندازه بر رونق و صادرات صنایع دستی اهتمام شده است؟

با وجود گذشت 10 سال از ادغام صنایع دستی با سازمان میراث فرهنگی این صنعت هنوز با مشکلات اولیه‌ای چون عدم امنیت شغلی هنرمندان، نداشتن بیمه، نبود آمار دقیق از ارزش ریالی و وزنی و نبود بازاریابی مناسب در داخل و خارج از کشور روبه‌رو است. 

علاوه بر آن آمار رسمی مرکز توسعه تجارت نشان می‌دهد که روند صادرات این صنعت در 5  سال گذشته هم به لحاظ وزن و هم ارزش ریالی روند رو به رشدی نداشته است.

میزان وزنی صادرات صنایع دستی بین سال‌های 90 -94
 

میزان صادرات صنایع دستی بین سال‌های 90 -94 به میلیون دلار

وضعیت 5 سال گذشته صنایع دستی در ایران نشان می‌دهد که جایگاه این بخش در سیاستگذاری‌های دولت اگر نگوئیم تنزل یافته، رشدی هم نداشته است. هر چند مسئولان امر بر این باور هستند که وضعیت صنایع دستی، به ویژه پس از ثبت جهانی شهرهای لالجین، تبریز و مشهد رو به رشد است.

سهم اندک صنایع دستی در صادرات استان فارس

استان فارس از دیرباز یکی از استان‌های صاحب نام در عرصه صنایع دستی است و از 250 رشته صنایع دستی موجود در کشور 120 رشته، یعنی به طور تقریبی نیمی از رشته‌های موجود در صنایع دستی کشور  در این استان وجود دارد اما وضعیت صادرات صنایع دستی در این استان نیز نسبت به حجم کلی صادرات استان چشمگیر نیست. 

به گفته یدالله رحمانی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار فارس «در سال 94 حدود 185 میلیون دلار  کالا از مبادی گمرکی استان فارس صادر شده »که با توجه به صحبت‌های رحمانی در روز جهانی صنایع دستی، بدون محاسبه آمارهای غیررسمی 32.2 میلیون دلار  از صادرات استان فارس در سال 94 در حوزه صنایع دستی بوده است. 

علاوه بر آن در  4ماه نخست امسال نیز به گفته خداداد رحیمی 80 میلیون و 581 هزار و 130 دلار از طریق گمرکات استان فارس به خارج از کشور صادر شده که لبنیات، سولفات آمونیوم و نیترات آمونیوم، سیمان، شیره و عصاره شیرین بیان، رب گوجه فرنگی، دستگاه‌های مبدل حرارتی، فرش و سایر کف‌پوشها از مواد نسجی، میوه‌های سخت پوست، مصنوعات از چدن، آهن یا فولاد و پودر قالبگیری از اوره عمده محصولاتی بوده که بیشترین حجم صادرات را به خود اختصاص داده است.

زهرا الحمدی، معاون صنایع دستی میراث فرهنگی فارس براساس آمار گمرک صادرات صنایع دستی استان از ابتدای سال تا پایان تیرماه 2 میلیون و 880 هزار و 488 دلار عنوان کرده که فرش، زیلو، گلیم و گبه بیشترین حجم صادرات را داشته‌اند. 

بر اساس آمار، در سال 94  از کل صادرات استان فارس از مبادی گمرک تنها 17.4 درصد سهم صنایع دستی و آمار 4 ماه نخست امسال نیز نشان می‌دهد که سهم صنایع دستی در صادرات استان فارس به طور تقریبی 2.5 درصد بوده است. 

 معاون صنایع دستی استان فارس بر این باور است که مواردی چون صادرات چمدانی سبب شده که نتوان آمار دقیقی از صنایع دستی ارائه داد، علاوه بر آن الحمدی می‎گوید: در دو سال گذشته کد محل تولید در نرم‌افزار گمرک حذف شده و همین امر سبب می‌شود اگر محصول تولیدی استان فارس از استانی دیگر صادر شود، در آمار قرار نگیرد.

طرح حمایت از استادکاران صنایع دستی در انتظار 

از سال گذشته در مجلس شورای اسلامی طرحی مبنی بر حمایت از استادکاران و هنرمندان صنایع دستی توسط یکی از نمایندگان شیراز مطرح شد که به موجب آن در 17 ماده  به مسائلی از جمله بیمه‌، تسهیلات مربوط به مسکن هنرمندان، افزایش صادرات صنایع دستی، حضور در نمایشگاه‌های خارجی و تکریم هنرمندان می‌پردازد.

تصویب این طرح به عمر مجلس نهم نکشید اما به گفته مسعود رضایی، نماینده مردم شیراز در مجلس دهم طرح حمایت از استادکاران صنایع دستی در کمیسیون صنایع و معادن تصویب شده و توسط اعضای این کمیسیون برای ارائه در صحن علنی مجلس مطرح می‌شود.

به گفته وی تصویب این قانون یک نگاه کارشناسی و تخصصی برای احیا و رونق صنایع دستی است و  با توجه به غنای استان فارس و شهر شیراز در زمینه رشته‌های گوناگون صنایع دستی نمایندگان شیراز و استان با همگرایی تصویب آن را در صحن را پیگیری می‌کنند.

امید است که تصویب این طرح بتواند گره‌های صادرات صنایع دستی را بگشاید و صنایع دستی به عنوان صنعتی که تمامی فاکتورهای لازم مدنظر مقام معظم رهبری در اقتصاد مقاومتی را دارد، رونق و جان تازه‌ای گیرد. 

گزارش از حلیمه زارع

* لازم به توضیح است که در آماری که از استان فارس ذکر شده تنها به آماری که از مبادی گمرک استان بوده، اکتفا شده است و در احتساب صنایع دستی دستبافته‌ها نیز به عنوان صنایع دستی محسوب شده است. 

انتهای پیام/