«تاکتیک مداخله» برای وضع تحریمهای حقوق بشری
ایالات متحده در تلاش است همراه با حفظ تحریمهای هستهای (برخلاف متن برجام) دامنه تحریمهای دیگر را به بهانه واهی گسترش دهد و فرصت تنفس جامعه ایران در فضای بدون تحریم را عملاً به یک رؤیا تبدیل کند.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، همانگونه که بارها طی ماههای گذشته عنوان شده است ایالات متحده سرگرم سندسازی برای اعمال فشارهای حقوق بشری به جمهوری اسلامی ایران بوده و در تلاش است همراه با حفظ تحریمهای هستهای (برخلاف متن برجام) دامنه تحریمهای دیگر را به بهانه واهی گسترش دهد و فرصت تنفس جامعه ایران در فضای بدون تحریم را عملاً به یک رؤیا تبدیل کند.
ریک لاربر، مشاور بنیاد دفاع از دموکراسی از جمله کسانی است که تحریم را به عنوان ابزاری مهم و تأثیرگذار در جهت تغییر رویکرد کشورها و انعطاف در برابر خواستههای امریکایی معرفی و میزان کارایی آن را فوقالعاده توصیف میکند: «تحریمها باید در ازای تغییر رفتار، واقعاً برداشته شوند. در مورد ایران میتوان به این گزینه اشاره کرد. بانکهای بزرگ به خاطر تحریمهای غیرهستهای تمایلی به تجارت با این کشور ندارند و این عدمتغییر اقتصادی روشن برای ایران میتواند توافق هستهای با این کشور را به خطر بیندازد چراکه کشور تحریمشده باید تغییر رفتار طرف مقابل در ازای تغییر رفتار خود را ببیند.»
وی همچنین در ادامه بیان میکند: «برخی ادعا کردهاند تحریمهای امریکا بر اقتصاد داخلی کشورهای دیگر تأثیر چندانی نمیگذارد. آنها از دادههای یک مرکز مطالعاتی استفاده کردهاند که گفته است تحریمهای امریکا پس از 11 سپتامبر تأثیر چندانی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای مورد تحریم نگذاشته است، از اینرو نمیتوان از تحریم به عنوان ابزاری قوی نام برد. در جواب این استدلال باید گفت تحریم نه بر تولید داخلی بلکه بر سرمایهگذاری خارجی تأثیر میگذارد و کشورهای هدف از استفاده از سرمایههای خارجی برای بهبود وضع اقتصادی خود ناتوان خواهند شد.»
محاسبات امریکاییها و ابزاری به نام تحریم
تلاش امریکاییها برای گسترش دامنه تحریمها علیه کشورمان به این دلیل است که مقامات این کشور تصور میکنند این اهرم جمهوری اسلامی ایران را وادار کرده در مقابل خواستههای امریکاییها سر تعظیم فرود بیاورد، آن هم در شرایطی که گزینههای دیگر از جمله گزینههای نظامی بسیار هزینهزاست و با توجه به قدرت نظامی کشورمان نمیتواند به موفقیت ایالاتمتحده بینجامد، البته نباید فراموش کرد که موضعگیری برخی سیاستمداران کشور در همان کوران مذاکرات، مبنی بر «خزانه خالی است» یا «امریکا میتواند با یک موشک تمام سیستم دفاعی ما را از کار بیندازد» این پیام را به طرف غربی مخابره کرد که نقطه ضعف اصلی ایران همان تحریمهای بینالمللی است، باید برای گرفتن امتیازات بیشتر، فشار به این نقطه را افزایش داد.
به همین دلیل است که سیاستمداران امریکایی طی سه سال اخیر یکی پس از دیگری فشار تحریمها را عامل گفتوگوی ایرانیها در باب موضوع هستهای دانستهاند، در یکی از آخرین نمونههای آن جان کری اواخر شهریور 95 در نشست خبری مشترک با «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه اینگونه به ایران کنایه میزند: «کیم جونگ اون بارها و بارها از مذاکره خودداری کرده است. درست است که تازهترین دور تحریمها، شدیدترین تحریمهایی بوده که تاکنون وضع شده، اما همانطور که به خاطر دارید، در مورد ایران هم چندین سال و چند دور افزایش تحریمها طول کشید تا این کشور پای میز مذاکره بیاید.»
مداخله برای وضع تحریم های حقوق بشری
اما همانطور که اشاره شد امریکاییها تصورشان این است «تحریم» نقطه ضعف جمهوری اسلامی ایران به شمار میآید و اساساً نباید روند تحریمها علیه کشورمان کند یا متوقف شود، به همین دلیل باید از یکسو رفتار جمهوری اسلامی ایران در عرصه تحولات منطقهای و بینالمللی ضدصلح و امنیت جهانی تفسیر شود و از سوی دیگر برخوردهای حاکمیت اسلامی با شهروندان به ویژه مجرمان و متهمان کیفری مورد چالش قرار بگیرد. از جمله آخرین تلاشها میتوان به اظهارات مداخلهجویانه مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت خارجه امریکا در کنفرانس خبری اشاره کرد که با اظهار نگرانی در مورد یکی از محکومان دستگاه قضایی کشورمان به نام نرگس محمدی میگوید: «نرگس محمدی» به خاطر «فعالیتهای صلحآمیز و مدنی» دستگیر شده است.
اتحادیه اروپا هم در بیانیهای از تأیید این حکم ابراز نگرانی کرده و آن را «پیامی نگرانکننده در مورد وضعیت حقوق بشر» ایران خوانده است، البته اظهارات مداخلهجویانه غربیها زمانی که با پاسخ مناسب دستگاه دیپلماسی کشور همراه نشد به شیوخ منطقه نیز سرایت کرد و کار را به جایی رساند که مقامات برخی از این کشورها علناً به ایرانیان توهین کردند و گستاخی را به نهایت خود رساندند، به عنوان نمونه عادل الجبیر در یکی از موضعگیریهای خود بیان میکند: «آنچه رفتار و منش ایران را در منطقه شامل میشود، موضوع مذاکرات با 1+5 نبود، اما مذاکراتی میان کشورهای منطقه و دوستان متحد ما شامل امریکا، ایتالیا، فرانسه، آلمان و کشورهای دیگر وجود دارد که معتقدند باید از نفوذ نقشآفرینی و دخالت ایران در عراق، سوریه و یمن یا کشورهای دیگر منطقه کاسته شود.»
اگرچه مصادیق مداخله در امور داخلی ایران توسط امریکاییها فراوان است، اما از نمونههای مهم آن میتوان به زمانی اشاره کرد که آقای ظریف در سفر به لبنان بر سر مزار عماد مغنیه حاضر میشود. کیتلین هایدن، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به ادای احترام ظریف به مغنیه، با صدور بیانیهای آن را محکوم، حزبالله لبنان را به اقدامات خشونتآمیز متهم کرده و تصمیم ظریف برای گلگذاری در مزار فردی که او و سازمانش تروریستی هستند، «پیامی غلط ارسال میکند» و «به تشدید تنشها در منطقه منجر میشود.»
بازداشت مدلینگهای ایرانی بهانه دیگری بود که امریکاییها به واسطه آن رفتار جمهوری اسلامی ایران را مخالف حقوق بشر عنوان کنند، جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه امریکا در اظهاراتی مداخلهجویانه به بازداشت هشت مدل ایرانی لباس به اتهام ترویج فساد واکنش نشان میدهد و بیان میکند: «ما گزارشها درباره این سرکوب رسانههای اجتماعی را دیدهایم. همانطور که گفتهایم، ما از آزادی بیان و آزادی اطلاعات در سرتاسر دنیا حمایت میکنیم.»
کربی در ادامه اظهارات مداخلهجویانهاش گفت: «اگر این گزارشها درست باشند، ما مطمئناً درباره چنین سرکوبیای نگران خواهیم بود و از مقامهای ایرانی میخواهیم به حقوق شهروندان برای ابراز خودشان چه در فضای آنلاین و (چه در فضای) آفلاین احترام بگذارند.»
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا همچنین چند روز قبل از موضعگیری در کنفرانس مطبوعاتی خود مدعی میشود: «ما میدانیم که ایران کشور حامی تروریسم است و آنها به حمایت از این گروه خاص (حزبالله) که در فهرست سازمانهای حامی تروریسم قرار گرفته است، ادامه میدهند... بنابراین من این اظهارات (پیام ظریف درباره شهادت فرمانده حزبالله) را دیدهام... مأیوسکننده است که میبینیم ظریف وزیر امور خارجه ایران چنین احساسی دارد.»
تمام اینها در حالی است که موضعگیری امریکاییها درباره نقض حقوق بشر در کشورمان به همان ماههای نخست روی کارآمدن دولت یازدهم برمیگردد.
آنجایی که در زمستان سال 92 وزارت خارجه امریکا طی بیانیهای مداخلهجویانه خواستار آزادی فوری سران فتنه در ایران شد: «چهار سال از زمانی میگذرد که دولت جمهوری اسلامی ایران، مقامات ارشد سابق ایران و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 2009 این کشور به نامهای مهدی کروبی و میرحسین موسوی و همچنین زهرا رهنورد همسر موسوی را بدون آنکه رسماً آنها را به جرمی متهم کند، در بازداشت خانگی قرار داده است.»
سکوتی که تحریمساز است
به هر روی آنچه در این میان از نگاه مسئولان دستگاه دیپلماسی مغفول مانده است این مسئله بوده که سکوت در مقابل اظهارات مداخلهجویانه طرفهای غربی نه تنها کمکی به پیشرفت اهداف جمهوری اسلامی ایران در عرصه بینالملل نمیکند بلکه این سکوت میتواند زمینه ایجاد تحریمهای بینالمللی علیه کشورمان را نیز فراهم کند آن هم در شرایطی که رهبر معظم انقلاب از دستگاه سیاست خارجه اینگونه مطالبه میکند: «مسئولان سیاست خارجی و مذاکرهکنندگان باید خطوط قرمز و اصلی را به دقت رعایت کنند و همزمان با ادامه مذاکرات، باید از عظمت و هیبت ملت ایران نیز دفاع کنند و زیر بار هیچ تحمیل، زور، تحقیر و تهدیدی نروند.»
منبع: جوان
انتهای پیام/