مسجد امام رضا(ع)؛ کانونی شبانه‌روزی برای پرورش روح یک مؤمن
مسجد امام رضا(ع) در منطقه ۲۲ تهران الگویی از یک کانون اسلامی را ارائه کرده است. این مسجد به صورت شبانه‌روزی فعال بوده و با اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی، اجتماعی بخشی از نیازها و دغدغه‌های مردم منطقه در گذر از پیچ و خم زندگی را مرتفع می‌کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرگزاری تسنیم «پویا»، بدون تردید مساجد نقش اثرگذار و محوری را در طول تاریخ اسلام ایفا کرده‌اند.مساجد از بدو طلوع خورشید اسلام تاکنون پایگاهی برای نیروسازی و کادرسازی مسلمانان برای فهم مفاهیم دینی و بعد زمینهسازی تشکیل تمدن عظیم اسلامی بوده است تا جایی که پیامبر اکرم(ص) اولین اقدامی که پس از هجرت به مدینه انجام دادند، بنای مسجدی بود که که هم‌اینک از جهت شأن و مقام و منزلت ، دومین مسجد مقدس بعد از مسجدالحرام است.
*این مساجد بود که این پیروزى را براى ملت ما درست کرد
در دوران معاصر و دوران شکل‌گیری نهضت امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مساجد به عنوان پایگاههای مردمی نقش بسیار مهمی را برعهده داشته و دارند.
حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران در این باره فرمودند «این مساجد بود که این پیروزى را براى ملت ما درست کرد». (صحیفه امام، ج13،ص15)
سیری در نهضت امام روح‌الله (ره) گواه این واقعیت است که ایشان به تبعیت از سیره اجداد مطهر خود، مقدمات اولیه قیام خود را از مساجد و در قالب سخنرانیهای آتشین بر ضد رژیم کفر فراهم کردند.
*مساجد را خالی نگذارید
امام (ره) در سخنرانیهای متعدد به مردم هشدار میدادند مساجد را خالی نگذارند و خالی شدن مساجد را از برنامه‌های دشمن معرفی میکردند و در این باره میفرمودند: مراکزى که مراکز بسط حقیقت اسلام است، بسط فقه اسلام است و آن مساجد است، اینها را خالى نگذارید. این یک توطئه است که مىخواهند مسجدها را کم کم خالى کنند و نیز فرمودند «اشخاصى که در مسجد مىروند باید تربیت بشوند به تربیتهاى اسلامى، مساجد را خالى نگذارید».
البته سوگمندانه باید به این واقعیت اشاره کرد که در این سالهای اخیر شاهد اُفت جایگاههای مساجد و به تبع آن اُفت فعالیتهای مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی در سطح کشور بوده‌ایم. این نکته از نگاه تیزهوشانه و آینده‌نگر امام خامنه‌ای دور نمانده است و مورد مطالبات رهبر معظم انقلاب قرار دارد. ایشان با ارائه مهمترین شاخصهای مسجد مطلوب اسلام، خواستار بازگشت جایگاه ویژه مساجد در جریانات اجتماعی شده‌اند.
در این راستا معظم له در دیدار اخیر ائمه جماعات تأکید کردند: «مسجد، [هم] پایگاه مقاومت است، هم [پایگاه] رشد فعّالیّتهای فرهنگی و هدایت فرهنگی و بصیرت فرهنگی [است]؛ در دل فرهنگ، سیاست هم هست» و در ادامه اشاره داشتند: یک نکته‌ای که بنده بارها این را عرض کرده‌ام، این است که مسجد بایستی برقرار باشد؛ که حالا خب [با توجّه به] آمارهایی که بیان کردند، بحمدالله تا حدودی گویا این‌جور شده، تحقّق پیدا کرده لکن باید کامل بشود. وقت نماز، مسجد باید باز باشد. هرسه وقت در مسجد باید نماز جماعت برگزار بشود؛ بنا را بر این باید گذاشت ... برای نماز ظهروعصر، تا شب بعد از نماز عشا باز باشد. (بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران 31/5/95)
بنابراین عمده مسئولیت احیای مساجد بر دوش ائمه جماعات مساجد قرار دارد و اوست که میتواند مسجد را به گونه‌ای تعریف و فعال سازد که مسجدی تراز اسلام شود.
*مسجدی با پرچمی از دغدغه‌های رهبری
اما در این بین مساجدی هستند که با بهره‌مندی از ائمه جماعاتی دغدغه‌مند و با روحیه انقلابی و مردمی و با سرلوحه قرار دادن منویات مقام معظم رهبری فعالیتهای بسیار خوبی در سطح منطقهشان انجام میدهند و معرفی آنها میتواند الگوی بسیار خوبی برای سایر مساجد باشد که «مسجد امام رضا(ع)» واقع در دهکده المپیک از جمله این مساجد است، مسجدی که مراحل ساخت آن و آغاز سریع فعالیتهای فرهنگی در آن بازتاب گسترده‌ای در سطح منطقه و حتی مسئولین رده بالای جامعه داشته است.
وقتی با هریک از نمازگراران این مسجد که به گفت‌وگو بنشینی بیش و پیش از هر نکته‌ای از برنامه‌های متنوع فرهنگی- اجتماعی مسجد امام رضا(ع) سخن می‌گویند، آنان از تلاشهای فراوان امام جماعت مسجد در شکوفایی فرهنگی - اجتماعی منطقه و رشد آگاهی‌های عمومی مردم این منطقه می‌گویند.
مسجد امام رضا (ع) به مساحت 670 متر و زیر بنای300 متر در سه طبقه توسط یک فرد نیکوکار به نام حاج علی اکبر انصاری و به همت مردم منطقه از سال 1387 بنا شد و با مدیریت فرهنگی حجت‌الاسلام شیخ علی واشقانی فراهانی امام جماعت این مسجد از سال 1389 به افتتاح و بهرهبرداری رسید.
مسجد امام رضا(ع) از همان ابتدا برنامه‌های مختلف،متعدد و متنوعی را در زمینههای مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در سطح منطقه در دستور کار قرار داده و با گذر زمان به یکی از مساجد مطرح استان تهران و بلکه کشور تبدیل شده است.
*مسجدی که 24 ساعته باز است
اولین ویژگی برتر مسجد امام رضا(ع) در مقایسه با دیگر مساجد سطح استان تهران، فعالیت شبانه‌روزی آن است. توجه به ساعات فعالیت مساجد در طول روز از جمله مطالبات رهبر معظم انقلاب است. حجت‌الاسلام واشقانی، امام جماعت مسجد امام رضا(ع) در این باره به خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا» میگوید: این مسجد به طور شبانهروز برای پاسخگویی به نیاز مردم منطقه و حتی مسافران بین راهی فعال است، خود نیز حضور مستمر در مسجد دارم تا جایی که محل زندگی خود را در طبقه بالای همین مسجد انتخاب کردم و پاسخگوی مراجعات مردمی هستم تا جایی که تعامل خوبی با مردم به وجود آمده است.
یکی از نمازگران که خود را شاهمرادی معرفی می‌کند، در این باره میگوید: اگر افرادی مانند حاج آقای واشقانی داشته باشیم، هیچ قصهای نداریم. یعنی شما در هر زمانی در طول 24 ساعت شبانهروز به مسجد امام رضا(ع) تشریف بیاورید، آماده پاسخگویی به مردم است . او واقعاً دغدغه‌مند و اهل کار است.
اقامه نماز در سه وقت (صبح، ظهر، شب)
از جمله ویژگی‌های مسجد امام رضا(ع) برپایی نماز جماعت در سه وقت شبانهروز است. این واقعیت را نمی‌توان انکار کرد که متأسفانه در برخی از مناطق و محلات تهران، مردم نمازگرار از فیض نماز جماعت صبح در مساجد محروم می‌شوند.رهبر انقلاب اخیراً در بین ائمه جماعات فرمودند: «وقت نماز، مسجد باید باز باشد. هرسه وقت در مسجد باید نماز جماعت برگزار بشود؛ بنا را بر این باید گذاشت».
* فهرستی از برنامه‌های فرهنگی - اجتماعی؛ تلاش برای ارتقای بصیرت
مسجد امام رضا(ع) در اکثر روزهای هفته برنامه‌های متعدد مذهبی برگزار می‌کند.آموزش دروس حوزوی روزهای یکشنبه، دوشنبه، سهشنبه بعد از نماز مغرب و عشاء برای مردان و زنان بدون محدودیت سنی، آموزش مفاهیم قرآن و نهج‌البلاغه برای بانوان،آموزش روانخوانی، تجوید قرآن، بیان احکام و احادیث هر روز بعد از نماز صبح، قرائت زیارت آلیس، بیان موضوعات اخلاقی، احکام به اقتضای روز، پیش‌بینی و طراحی سفرهای زیارتی قم و جمکران، برگزاری دعای توسل، آموزش قرآن (روانخوانی، تجوید، صوت و لحن) توسط قاری بینالمللی قرآن، برگزاری دعای کمیل و برگزاری دعای ندبه از جمله برنامه‌های این مسجد است.
*مسجدِی که کانون تحول شده است
حسین حدادی دیگر نماگزار این مسجد با تمجید از حضور تمام وقت و مسئولانه امام جماعت مسجد، درباره برنامه‌های مسجد امام رضا(ع) میگوید که برنامه‌های این مسجد فضای منطقه را متحول کرده است. این مسجد زنده و فعال است و نمازگزاران باصفایی دارد و در کارهای فرهنگی مسجد مشارکت خوبی دارند. در واقع بسیاری از شاخصههای مسجد مناسب را در خود دارد که این امر را مدیون حاج آقای فراهانی هستیم.
*تمجید پدر شهید از امام جماعت
اسدالله تهرانی، پدر یک شهید و یک جانباز به جمع ما می‌پیوندد. از موضوع گزارش که مطلع می‌شود، با شادمانی به توصیف ساخت بنای مسجد و نقش امام جماعت مسجد می‌پردازد و میگوید: ما در مراحل ساخت این مسجد شاهد بودیم حاج آقای واشقانی شبهای خود را در کانتینر همراه با کارگران سپری میکرد و واقعاً از جان مایه گذاشتند و خدا را شکر با کمکهای مردمی این بنا خیلی زود به بهرهبرداری رسید.
وی در پاسخ به علت مؤفقیت مسجد امام رضا میگوید: بنده مؤفقیت مسجد امام رضا(ع) را در تدبیر و مدیریت امام جماعت آن میدانم که از جمله ویژگی بارز ایشان مردمی بودن ایشان است که خداوند به خاطر این خصلت پاک و زلالشان باب خیرات را به روی این مسجد باز کرد.
*برنامه‌های درمانی و سلامت
مسجد امام رضا(ع) شبهای یکشنبه بعد از نماز عشاء دوره طب سلامت و آموزش و مشاوره ورزشی برگزار می‌کند. همچنین روزهای سهشنبه را به ویزیت رایگان بیماران توسط پزشک عمومی اختصاص داده است.
*کتابخانهای با بیش از 2000 کتاب
کتابخانه مسجد امام رضا(ع) که در اطراف مصلای این مسجد نصب شده است، شبانهروز در اختیار نمازگزاران مسجد است و هر زمان که اراده کنند، میتوانند از فضای آنجا جهت مطالعات استفاده کنند. این کتابخانه به خاطر تنوع کتابهای موجود در نوع خود بی‌نظیر است. حجت‌الاسلام واشقانی معتقد است که یکی از فعالیتهای فرهنگی مسجد باید ترویج فرهنگ کتابخوانی باشد؛ براین اساس بیش از 2000 جلد کتاب را در کتابخانه مسجد گردآوری کرده است. ده‌ها جلد قرآن کریم، مفاتیح، نهج‌البلاغه؛ ترجمه‌های متنوع و جدید در قطع‌های مختلف و بیش از 10 نوع تفسیر قرآن در دسترس مراجعان و نمازگزاران است. بیش از 100 جلد کتاب درباره مسجد و نحوه مدیریت آن، دوره کامل اصول کافی، بحارالانوار و زندگی کامل چهارده معصوم(ع)، همچنین دایره‌المعارف 10 جلدی و کتابهای پزشکی، شعر، داستان و صدها کتاب در موضوعات دیگ در کتابخانه مسجد موجود است.
رضا حسنلو از دیگر نمازگران مسجد امام رضا(ع) با اشاره به این که کتابهای شخصی خود را نیز در قفسه‌های این کتابخانه قرار داده است، میگوید: تا زمانی که حتی یک نفر در مسجد باشد، چراغ این مسجد روشن است. حتی اگر مسجد بسته باشد، با یک تماس با امام جماعت، در به روی او باز می‌شود.
وی با بیان اینکه به همت امام جماعت و با همکاری هیئت امنا و بسیج، این مسجد رونق زیادی دارد، تصریح کرد: اگر به تابلوی برنامه‌های این مسجد توجه کنید، شاید در سطح تهران کمتر مسجدی این قدر تنوع برنامه داشته باشد. روزی نیست که این مسجد برنامه نداشته باشد.
وی افزود: شما امام جماعت این مسجد را دو ساعت قبل از نمازهای روزانه در مسجد حاضر میبینید. آن قدر فضا باز است که ما مباحثات حوزوی را در این مکان انجام میدهیم.
*مسجدی که مردم هم اجازه منبر دارند
حسنلو ادامه داد: بنده گاهی مطلبی برای ارائه به مردم داشتم که با استقبال خوب امام جماعت مسجد حاج آقای واشقانی مواجه شدم و توانستم به منبر بروم و برای مردم طرح بحث کنم. هر کسی چنین تواضعی را ندارد. اگر مسئولین امر مقداری اعتبار به این مسجد اختصاص دهند، با استقبال بیشتری از سوی مردم روبرو خواهیم شد.
نمازگزار دیگری رشته کلام حسنلو را ادامه می‌دهد : مسجد در قرآن کریم جایگاه والایی دارد که این جایگاه را هم مقام معظم رهبری و هم حوزه تبیین می‌کند و هم مردم از این فضا توقع دارند. اینکه امام(ره) فرمودند مسجد سنگر و پایگاه باشد، این پایگاه بودن که صرفاً برای جنگ سخت نیست بلکه سنگری برای جنگ نرم و مقابله با هجمههای فرهنگی دشمن است و این مسجد به حق میتوان گفت مسجد گرم و جذابی برای ادامه فعالیتهای فرهنگی در راستای جنگ نرم است.
تعامل جوانان انقلابی در قالب پایگاه بسیج با مساجد به محوریت ائمه جماعات از جمله مسائلی بود که توفیقات و برکات زیادی را نصیب انقلاب اسلامی کرد تا جایی که در زمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی و رویارویی و مقابله با منافقین و نیز در زمان جنگ تحمیلی، پایگاههای بسیج نقش کلیدی در پیروزیهای صحنه نبرد را ایفا کردند. مسجد امام رضا(ع) با ایجاد پایگاه بسیج به محوریت و مدیریت امام جماعت آن مسجد، ضمن اینکه توانسته است تعامل خوبی با امام جماعت و هیئت امنای مسجد ایجاد کند، برنامه‌های مختلفی را در سطح منطقه به اجرا میگذارد.
*مهد کودک
مهدکودک از دیگر امکانات تعبیه شده در مسجد امام رضا(ع) است که مدت 5 سال از احداث آن میگذرد. این مهد سه روز در هفته و از ساعات 9 تا 11/30 صبح پذیرای کودکان 3 تا 6 سال است. سمیه نجفی، معلم و مربی این مهدکودک با بیان اینکه کودکان 3 تا 6 سال در این مهد آموزش میبینند، برنامه‌های اجرایی این مهد کودک را به اختصار توضیح می‌دهد: سورههای کوتاه قرآن کریم، آیةالکرسی، نقاشی، زبان انگلیسی، اجزای صورت، رنگها، خوراکیها و میوهها از جمله آموزشهای جانبی این مهد است. همچنین کودکان نقاشی را از پایه یاد میگیرند طوری که آدم، گل، گیاه و طبیعت را ترسیم میکنند.
وی با اشاره به این که زبان فارسی، علوم و ریاضی برای دوره پیشدبستانی در نظر گرفته شده است، تاکید می‌کند: طی مدت 9 ماه کل حروف الفبار را به کودکان مهد آموزش میدهیم طوری که در پایان دوره به آنها املاء هم میگوییم. در بخش علوم نیز با طبیعت و حتی کاشتن گل و گیاه آشنا می‌شوند. در ریاضی هم اعداد 1 تا 10 و جمع و تفریق هم آموزش داده می‌شوند.
*آموزش نماز برای کودکان مهد
نجفی با اشاره به اینکه مسجد چون مکانی روحانی است، سعی داریم کودکان مهد را با فضای مسجد بیشتر آشنا کنیم، میگوید: وقتی کلاسمان بعد از 9 ماه به اتمام میرسد، حاج آقای واشقانی با این کودکان نماز جماعت میخوانند و بعد دو رکعت نماز را به صورت کامل یاد میگیرند. همچنین درباره نوع برخورد با والدین و سایرین نیز تأکید داریم که آموزشهای لازم را یاد بگیرند.
وی درباره بازخورد رفتار کودکان حاصل از آموزشهای مهدکودک مسجد امام رضا(ع) گفت: وقتی رفتار کودکان مهد در محیط منزل را از مادران جویا میشویم الحمدلله نتایج مثبتی در پی داشته است.
*امام جماعت، روح مسجد است
این موارد بخشی از فعالیتهای مسجد امام رضا(ع) بود که همگی در پرتو مدیریت امام جماعت این مسجد، یعنی حجت الاسلام شیخ علی واشقانی و با همکاری هیئت امنای مسجد و دیگر فعالان آن مکان مقدس حاصل شده است. بنابراین میتوان گفت امام جماعت یک مسجد، روح آن مسجد است، یعنی زمانی مسجد فعال است که امام جماعت آنجا فعال باشد.
*عنوان روحانی نمونه
حجت‌الاسلام شیخ علی واشقانی، امام جماعت مسجد امام رضا(ع) متولد 1347 روستای واشقان است که تحصیلات ابتدایی را در این روستا گذراند و پس از علاقهمندی به تحصیل در حوزه علمیه وارد حوزه علمیه شهرستان آشتیان شد. وی در سال 1388 به عنوان روحانی نمونه از سوی کانون عالی مساجد معرفی شد.
وی درباره سابقه فعالیت مسجد میگوید: در کسوت امامت جماعت مسجد امام رضا(ع) از ابتدای امر مدیریت نرمافزاری و سختافزاری آن را بر عهده گرفتم و الحمدلله امروز مردم محله رضایت کامل از محیط مسجد دارند و امام جماعت خود را امین خود میدانند و خود مردم عزیزمان در این منطقه شاهد هستند که مسجد امام رضا(ع) همچون نگینی در منطقه 22 تهران میدرخشد.
واشقانی با بیان اینکه مسجد امام رضا(ع) در کمترین زمان ممکن ساخته شد و به بهرهبرداری رسید، تاکید می‌کند: ضمن اینکه این مسجد به طور شبانهروز به روی مردم منطقه و حتی مسافران بین راهی باز است، خود نیز حضور مستمر در مسجد دارم تا جایی که محل زندگی خود را در طبقه بالای همین مسجد انتخاب کردم و پاسخگوی مراجعات مردمی هستم و تعامل خوبی با مردم برقرار کردم.
*برنامه‌های مسجد بر اساس منویات رهبری است
وی میگوید: مسجد امام رضا(ع) بر اساس منویات مقام معظم رهبری و در سایهسار قرآن و عترت و با حداقل امکانات تا آنجا که ممکن است به رسالت خودش عمل می‌کند و بنده با وجود اینکه دچار مسائلی مانند بیماری، مضیقه مالی و ... هستم، اما خرسند و مفتخرم که با روحیهای با نشاط و روحیه مردمی و انقلابی و با انگیزه انقلابی همچنان به وظیفه خود عمل میکنم و دوست داریم که سایر ائمه جماعات در مسیر اعتلای اسلام و انقلاب گام بردارند و از با اندک مشکلی عقبنشینی نکنند.
*بزرگترین گام برای انقلاب اسلامی، خدمت به مردم است
امام جماعت مسجد امام رضا(ع) با تأکید بر اینکه ما نسبت به ابتدای انقلاب باید انقلابیتر رفتار کنیم،ادامه می‌دهد: تاکنون انقلاب اسلامی مسیر دشواری را طی کرده است و نیز در همین راستا به ثمرات فراوانی دست یافته است، بنابراین دشمن به دنبال ضربه زدن به این نظام اسلامی است. بزرگترین گام برای انقلاب این است که در خدمت مردم باشیم و بزرگترین دستمزد مردم عزیزمان، خدمت به آنهاست و زمانی که مردم خدمت را از خدمتگزاران دیدند، به انقلاب، نظام و مسئولین نظام علاقهمند خواهند شد.
حجت الاسلام واشقانی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین ارکان حفظ و حراست نظام اسلامی، مساجد هستند، میگوید: ائمه جماعات به همراه مردم باید برای حفظ و حراست نظام اسلامی تعامل لازم را داشته باشند که حفظ و نگهداری هر کاری، مهمتر از انجام آن کار است. بنابراین امام جماعت باید در خدمت مردم باشد و خودش را در جهت رسیدگی به امورات ایشان قرار دهد هرچند که جامعه با معضلات زیادی روبروست، اما امام جماعت با اتکای به خداوند متعال و در تعامل با مردم باید به انجام وظایف خود بپردازند، زیرا مهمترین سنگر برای حفظ و صیانت اسلام مسجد است و در رأس آن محوریت تمام فعالیتهای مسجد باید امام جماعت باشد که لازمه این کار حضور فعال او در برنامه‌های مسجد است. بنده خود اولین نفری هستم که درب مسجد را باز میکنم و آخرین نفری هستم که درب مسجد را میبندم.
وی یکی از مهمترین برنامه‌های آینده نزدیک این مسجد را ایجاد دفتری برای مشاور رایگان مسائل حقوقی با حضور حقوقدانان خبره در محیط مسجد عنوان می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین واشقانی فراهانی همچنین شرح حالی از چگونگی بنای مسجد امام رضا(ع) را قلمی کرده و در قالب کتاب «سیمای مسجد امام رضا(ع)» منتشر کرده است. این کتاب همزمان با خجسته زادروز نبی اکرم محمد مصطفی(ص) و هفته وحدت در مکان مسجد و با حضور برخی مسئولین دانشگاهها و شهرداری منطقه رونمایی شد.
انتهایپیام/