«مزرعه پدری» در تسنیم احیا می‌شود
«کشاورزی» نقطه کانونی پیشرفت ایران اسلامی است؛ با توجه به اهمیت راهبردی حوزه کشاورزی در اقتصاد ایران، پرونده «مزرعه پدری» در خبرگزاری تسنیم احیا شده و پی گرفته می‌شود. راهبردهای مهم این پرونده را در این یادداشت ببینید.
گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم - ایجاد «دولت اسلامی» در چارچوب تفکر «ایجاد تمدن اسلامی» و ذیل نقشه راهی که رهبر فرزانه انقلاب ترسیم کردند، مستلزم تغییر در رویکردهای «نظام برنامه‌ریزی کشور» از «برنامه‌ریزی توسعه‌گرای فعلی» به «برنامه‌ریزی مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» است. تغییر رویکرد نظام برنامه‌ریزی نیز خود وابسته به «شناخت و تصحیح شاخصها» در تمامی زمینه‌هاست. اصلاح شاخصها مبتنی بر مؤلفه‌ها و الزامات بومی، مقدمه مدلسازی یا «الگوسازی بخشی» مبتنی بر برنامه‌ریزی بومی خواهد بود؛ و پیوند این الگوهای بخشی، به تشکیل نظامی از الگوها منجر می‌شود که بروز خارجی آن تشکیل «دولت اسلامی» است. یکی از مهمترین «الگوسازیهای بخشی» باید در حوزه مهم و راهبردی «کشاورزی» صورت گیرد.
در تمام کشورهای موفق، حوزه «کشاورزی»، یکی از معدود حوزه‌های اقتصادی است که حمایت حداکثری از آن صورت می‌گیرد؛ این به دلیل اهمیت خودکفایی این بخش ــ به دلیل سهل‌الوصول بودن منابع و همچنین تأثیرات عمیق آن بر امنیت، اقتصاد، مسائل فرهنگی اجتماعی و غیره ــ است. تأثیرات عمیق و راهبردی کشاورزی بر سایر زمینه‌ها، آنچنان است که برخی متخصصان آن را یک «حوزه فرابخشی» می‌دانند.
محمد خوش‌چهره در «مزرعه پدری» ابعاد استراتژیک این بخش را بررسی کرد
پرونده «مزرعه پدری» در خبرگزاری تسنیم، دیماه 94 گشوده شد. پرونده‌ای که هرچه پیش رفت، ابعاد و اهمیت راهبردی آن بیشتر از پیش روشن شد. در اهمیت، سابقه و ظرفیت کشاورزی و صنایع روستایی ایران همین بس که ایرانیان طی 11 هزار سال عمدتاً در روستاهای این سرزمین به کشاورزی و دامپروری مشغول بوده‌اند؛ اما طی شصت سال گذشته، تمامی این میراث گران‌بهای یازده هزار ساله، به نابودی کشیده شده و به موجودی «نیم زنده - نیم مرده» تبدیل شده است. در عین حال این بخش از چنان ظرفیتی برخوردار است که می‌تواند به‌سهولت طی یک دهه احیا شود، و جای نفت را بگیرد. سلسله گفتگوهای این پرونده، در پی روشنگری ابعاد و شرایط فعلی کشاورزی، و ارائه راهکارها و مدلهای برون‌رفت از این شرایط است.
در حوزه کلان این پرونده از متخصصانی همچون ابراهیم رزاقی در موضوع نسبت اقتصادکشاورزی و پیشرفت {اینجا، اینجا، اینجا،اینجا و اینجا}، محمد خوش‌چهره در موضوع مؤلفه‌های راهبردی کشاورزی {اینجا،اینجاواینجا}، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسینی در موضوع اسلام و کشاورزی {اینجا و اینجا}، علیرضا مقصودی در موضوع کشاورزی و مؤلفه‌های پدافند غیرعامل {اینجا، اینجا و اینجا} و کارشناسان دیگر گزارشاتی تهیه شد تا ابعاد راهبردی و نقش آن در اقتصاد مشخص شود.
پرداختن به این موضوع نشان داد ظرفیتهای پنهان یا بالقوه بخش کشاورزی ایران بسیار فراتر از انتظارات اولیه است. کشاورزی ایران، یکی از بهترین حوزه‌ها، بلکه تنها حوزه‌ای است که اندکی توجه و سیاستگذاری صحیح در آن می‌تواند علاوه بر بهبود مؤلفه‌های راهبردی و فرابخشی ــ مانند سیاسی، اجتماعی و امنیتی ــ به ارتقاء سریع و کوتاه‌مدت توان اقتصادی مردم و همچنین اقتصاد کلان کشور منجر شود؛ که گامی عینی و عملی در راستای اقتصاد مقاوم خواهد بود.
برای مثال همت مختصر دولت در «آموزش کشاورزان» به تنهایی می‌تواند ظرف مدت بسیار کوتاهی ــ حدود 3 سال ــ به خودکفایی در بسیاری از محصولات، خصوصاً محصولات راهبردی بینجامد. برای مثال میانگین برداشت گندم در ایران 3.7 تن در هر هکتار، و در مصر 6.5 تن در هکتار است؛ حال آنکه بارندگی سالانه مصر تنها حدود 20 درصد بارش سالانه ایران است و همچنین در ایران کشاورزانی وجود دارند که در هر هکتار 12 تن برداشت می‌کنند. این شرایط مصر به مدد همین آموزشها و نیز به‌کارگیری روشهای پربازده در کشاورزی این سرزمین است.
ابراهیم رزاقی استاد کهنه‌کار اقتصاد توسعه، در «مزرعه پدری» به ابعاد حوزه کشاورزی و پیشرفت پرداخت
شرایط سخت کشاورزی ایران به دو دلیل رخ داده است: اول؛ عدم برنامه‌مندی و نیز غفلت نسبت به ظرفیتهای داخلی این بخش؛ و دوم؛ برنامه‌ریزی و نفوذ عمیق جریان ساخت‌یافته بین‌المللی در حوزه کشاورزی به رهبری صهیونیستها، که طی 120 سال گذشته برای نابودی تدریجی کشاورزی و اقلیم منطقه خاصی چون غرب آسیا و کشورهای خاصی مانند ایران، از برنامه‌هایی بهره گرفته‌اند. ازجمله برنامه‌ریزی و اجرای طرحهای «انقلاب سبز»، «اصلاحات ارضی»، «مزارع متمرکز و بزرگ»، «چاههای عمیق»، «نکاشت»، «کشت فراسرزمینی» و «تراریخته‌ها» همگی توسط نفرات و جریانات مشخصی پیگیری می‌شود که اسناد وابستگی آنها به صهیونیستها ــ و به‌صورت خاص بنیاد صهیونیستی راکفلر ــ به تدریج آشکار شده است.
برای بازگشایی این پرونده، مطالعات گسترده‌ای توسط گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم انجام شده است؛ بخشهای مختلف مرتبط با کشاورزی در حدود 90 حوزه تقسیم‌بندی شده و الزامات تحرّک هر بخش، به تفکیک مشخص شده است.
حاصل این مطالعات و پژوهش گسترده در یک جمله این است که با توجه به ظرفیتهای خاص این حوزه مهم و راهبردی، این اطمینان وجود دارد که با برنامه‌ریزی یکساله و اجرای 10 ساله، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به‌صورت پایدار حداقل غذای 200 میلیون نفر را تأمین کند و قطب کشاوری منطقه باشد. این اطمینان ناشی از اشراف به مؤلفه‌ها و سرفصلهای اجرایی مورد نیاز و همچنین شناسایی ظرفیتهای موجود این بخش است. در قالب این پرونده تلاش خواهد شد این گفتمان بین نخبگان راه بیفتد.
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حسینی، مدلی تاریخی از روش پیامبر اسلام را رونمایی کرد که طی یک دهه کشاورزی سرزمین سوخته و تفتیده حجاز را متحول کرد
** سؤالات محوری پرونده
رسول مکرم اسلام فرمودند «حسن السؤال؛ نصف العلم». در همین راستا این پرونده، با مشورت کارشناسان خبره حول موضوعات محوری زیر شکل گرفت و پیش خواهد رفت.
- پیش‌درآمد
- کشاورزی به‌عنوان نقطه کانونی پیشرفت کشور
- نسبت کشاورزی با صنعتی شدن، شهرنشینی و مدرنیته
- کشاورزی؛ جایگزین نفت
- خودکفایی و کشاورزی
- تاریخ بومی
- بررسی ابعاد تاریخی کشاورزی ایران ــ سیر تطوّر تاریخی کشاورزی 11 هزار ساله ایران
- بررسی تاریخ و جریانات کشاورزی ایران؛ شامل ایران قدیم؛ قاجار؛ پهلوی؛ اول انقلاب و اکنون
- حوزه مؤلفه‌های اسلامی
- اقدامات بنیادین ائمه برای احیای کشاورزی
- نسخه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برای کشاورزی
- غذای طیب و طاهر از دیدگاه اسلام
- کشاورزی انقلابی، مورد تأکید امام و رهبری معظم
- بررسی آراء امام راحل و رهبر معظم انقلاب درخصوص کشاورزی و حوزه‌های مرتبط آن
- نقش روشهای جهادی در ارتقاء کشاورزی
- افق کشاورزی در سندهای بالادستی
- اهمیت و جایگاه کشاورزی در اقتصاد مقاومتی
- بررسی بخش محصولات سالم و ارگانیک مورد تأکید رهبر معظم (سیاستهای محیط زیست)
- مسائل کلان
- مدلها و میزان نقش حمایتهای حاکمیتی و سیاستگذاریها؛ مانند بانک، تعرفه‌های گمرکی، حمایتهای فرهنگی و اجتماعی، بیمه و ... از کشاورزی (به همراه بررسی مدلهای موفق)
- بررسی ظرفیتها
- ظرفیتهای آشکار و پنهان در کشاورزی ایران (اهداف و رویکردها در بخشهای مختلف)
- بررسی ظرفیتهای استانی و منطقه‌ای
- اهمیت پرداختن به بهره‌وری در کشاورزی ایران
- حوزه‌های مرتبط
- منابع آب شامل قنات؛ سد؛ آبخوان داری، آبخیزداری و ...
- صنایع تبدیلی و سایر ارزش افزوده‌ها در این بخش
- منابع مرتبط با کشاورزی و روستا، مانند محیط زیست، منابع آب و خاک، شرایط اقلیمی، شرایط انسانی و منابع مالی
- زنجیره تأمین، از واردات تا نظام توزیع و فروش، بسته‌بندی، دلالی و ...
- آسیب‌شناسی اشتباهات حال و گذشته در حوزه‌های مختلف کشاورزی
- ابعاد اسراف و تبذیر در کشاورزی ایران
- بررسی توطئه‌ها و جریانات جهانی شکل گرفته در کشاورزی مانند «انقلاب سبز» و ...
- بررسی معضلات سیستمی از «قحطیهای دوره قاجار» و «اصلاحات ارضی» تا «تراریخته»
- روستا
- فرهنگ روستا و نقش عمیق و مولد آن در فرهنگ جامعه اسلامی
- روستا و صنایع روستایی؛ مانند صنایع دستی و ...
- روستا و بنگاههای خُرد
- مؤلفه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کل جامعه که متأثر از روستاست
- نقش فقدان کشاورزی و صنایع روستایی در معضلات اجتماعی (مانند 20 میلیون حاشیه نشین، بیکاری و ...)
- کشاورزی دانش بنیان
- نسبت اقتصاد دانش‌بنیان با کشاورزی
- نقش و مدل ورود شرکتها و فعالیتهای دانش‌بنیان / پژوهشگاهها و دانشگاهها در ارتقاء کشاورزی
- فعالیتهای فرهنگی / نهادسازی
- نقش و روش نهادسازی در ارتقاء کشاورزی
- نقش نهادهای فرهنگساز مانند روحانیت، نظام آموزش و تربیت و رسانه‌ها در این بخش
- بررسی الگوها و تجربیات موفق
- بررسی تطبیقی و مدلهای گوناگون کشورهای موفق در حوزه کشاورزی
- معرفی الگوهای موفق داخلی در حوزه‌های مختلف کشاورزی
باوجود ظرفیتهای نهفته، حوزه کشاورزی ایران یکی از مواردی است که در میان مردم، نخبگان، مسئولان و دولتمردان مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گرفته است. از جمله باید اذعان کرد این موضوع به‌صورت جامع و منسجم در میان اصحاب رسانه بررسی نشده است. گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم با احیای گفتمان کشاورزی در پرونده «مزرعه پدری» تلاش دارد که ظرفیتها و چالشهای این بخش را روشن کند.
انتهای پیام/*