«طرحی نو» برای عقلانی و کارآمدتر کردن رقابتهای انتخاباتی + جزئیات طرح

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، جمعی از چهره‌های علمی، سیاسی و رسانه‌ای طی نامه‌ای به سپهر اجتماعی و سیاسی کشور ایده جدیدی را برای رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 مطرح کردند. در این طرح با اشاره به جزئیاتی از نقایص و ایرادات مدل رقابت‌های انتخاباتی پیشین و نتایج حاصله از آن، آمده است که "«پابرجایی مشکلات اقتصادی» به‌عنوان عام‌ترین مطالبات و نیازهای مردم و «افزوده شدن متراکم فساد اقتصادی و اداری به آن» علی‌رغم ظهور و بروز دولت‌های مختلف در آستانه چهل‌سالگی انقلاب، نشانه‌ای واضح از ناتوانی تکرار کلیشه‌های گذشته برای ورود به صحنه مهم و مؤثر انتخابات ریاست جمهوری در اردیبهشت 96 است".

این جمع افزوده است: "در برابر این تجربه، می‌توان طرحی نو درانداخت که رقابت‌های انتخاباتی به‌جای «اشخاص» به‌روی «تیم‌های کاری» که دولت‌ها را تشکیل می‌دهند و به‌جای «شعارها» به‌روی «ایده‌های مشخص» برای حل مسایل ملموس و عمومی جامعه باشد".

این جمع خواستار شده است که "هر جریان سیاسی و اجتماعی برای مواجهه با مردم در رقابت‌های انتخاباتی تیم کاری دولت مورد نظر خود را متناسب با این مسایل که حداقل شامل معاون اول، رییس بانک مرکزی و وزرای اقتصادی مثل نفت، جهاد و کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و مسکن و... می‌شود، مشخص و ایده‌های عملیاتی خود را برای حل مسایل به‌شکل روشن و کاربردی و با ذکر نتایج مورد انتظار در افق چهارساله را بیان کند".

متن کامل این نامه که حاوی این ایده و استدلال‌های موجه‌کننده آن است، به‌شرح ذیل است:

یک گام به پیش
در راه عقلانی و کارآمدتر کردن رقابتهای انتخاباتی

1) جامعه ایران در آستانه چهل‌سالگی انقلاب اسلامی به پیشواز دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری و سی و هفتمین انتخاب در اردیبهشت 96 خواهد رفت. جامعه ایران در این حیات چهل‌ساله، تجربیات فراوانی در ابعاد گوناگون سیاسی و اجتماعی پشت سر گذاشته و اینک در موقعیتی است که می‌توان گفت در کوره حوادث سخت آبدیده شده و به بلوغ و پختگی رسیده است. اما به‌موازات این پختگی اجتماعی، سیاست‌ورزی کارگزاران و فعالین سیاست و سازوکارهای آنها برای مواجهه با افکار عمومی و مردم پیشرفت چشمگیری نداشته است و در قالب کلیشه‌های متعارف درجا زده است و طبیعتاً خواسته‌ها و انتظارات مردم از نهادهای برآمده از رأی و انتخاب آنها نیز عمدتاً برآورده نشده است. «پابرجایی مشکلات اقتصادی» به‌عنوان عام‌ترین مطالبات و نیازهای مردم و «افزوده شدن متراکم فساد اقتصادی و اداری به آن» علی‌رغم ظهور و بروز دولت‌های مختلف در آستانه چهل‌سالگی انقلاب، نشانه‌ای واضح از ناتوانی تکرار کلیشه‌های گذشته برای ورود به صحنه مهم و مؤثر انتخابات ریاست جمهوری در اردیبهشت 96 است، بنابراین به نظر می‌رسد باید «طرحی نو» در انداخت و سقف سیاست‌ورزی را به سقف پختگی و بلوغ اجتماعی جامعه نزدیک‌تر کرد. در این باره مدت‌هاست که با جمعی از عناصر علمی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، رسانه‌ای در حال تأمل و رایزنی هستیم و اینک علاقه‌مندیم جمع‌بندی اولیه این بحث‌ها را به محضر نیروهای اجتماعی و سیاسی خصوصاً بدنه فرهیخته و نوگرای انقلاب اسلامی و جامعه ایران تقدیم کنیم.

2) آنچه آشکار است تا کنون رقابت‌های انتخاباتی عمدتاً «رقابت اشخاص» و نه حتی جناح‌های سیاسی یا «رقابت شعارها و وعده‌ها» با هم بوده است. در این رویارویی برای پیروزی و جلب رأی مردم از یک جهت تا سطح اغراق‌آمیزی نامزدها در زمان انتخابات و پساپیروزی در انتخابات تقدیس و ستایش می‌شدند. یا شعارها و وعده‌ها در پاسخ‌گویی به مطالبات مردم تا هرچه امکان داشت، تندتر و رادیکال‌تر و به همین نسبت غیرواقعی‌تر بیان می‌شد و نتیجتاً بعد از استقرار طرف پیروز و بروز واقعیت ویژگی‌های فرد پیروز و آشکار شدن سقف توانایی آن در حل مسایل کشور، نوعی سرخوردگی از آن فرد یا جریان یا شعارها صورت می‌گرفت و برای یک دوره دیگر به افراد و جناح‌ها و شعارهای مقابل اعتماد و اعتنا می‌شد و این سیکل معیوب تاکنون ادامه داشته است. تغییر نظر رادیکال مردم از رییس جمهور دولت سازندگی به ضد آن در دوم خرداد 76 و نیز رأی به ضد دولت اصلاحات در تیرماه ٨٤ و دوباره گزینش فردی در ضدیت با دولت نهم و دهم در خرداد ٩٢ نمایانگر چنین سیکل معیوبی است. فرجام چنین سیکل معیوبی تغییر افراد و شعارها اما پابرجا ماندن مشکلات اصلی مردم خصوصاً دغدغه اقتصادی در همه این ادوار است.

3) در برابر این تجربه، می‌توان طرحی نو درانداخت که رقابت‌های انتخاباتی به‌جای «اشخاص» به‌روی «تیم‌های کاری» که دولت‌ها را تشکیل می‌دهند و به‌جای «شعارها» به‌روی «ایده‌های مشخص» برای حل مسایل ملموس و عمومی جامعه باشد. در واقع پیشاپیش برای مردم معلوم باشد که چه کسانی و با چه ایده‌هایی قرار است مسئولیت دولت منتخب آنها را به‌عهده بگیرند. بنابراین مردم کمتر با وضعیت انتخاب هندوانه دربسته روبه‌رو خواهند شد که تازه بعد از استقرار فرد پیروز و معرفی کابینه و انتخاب سیاست‌ها شناخته می‌شود. «شفافیت» حاصل از این شکل از رقابت سیاسی سبب می‌شود که با رقابت واقع‌بینانه‌تر و منطقی‌تر و عقلانی‌تری روبه‌رو شویم و حربه «عکس مار نشان دادن» و سوار شدن بر موج احساسات جامعه در مواجهه با افکار عمومی تضعیف شود. این راهبرد و راهبردهای شبیه به این، به‌نظر برای همه کسانی که می‌خواهند شرافتمندانه‌تر و صادقانه‌تر و عقلانی‌تر پای در رقابت‌های انتخاباتی بگذارند به‌خصوص برای جریان انقلابی راهگشاست.

4) عمده مسایل مردم آشکار و روشن است. «اقتصاد و فساد» اساس مشکلات و نشانه‌های نارضایتی و مطالبه تغییرخواهی مردم است که در رکود و نابسامانی در تولید، اشتغال، گرانی و ضعف قدرت خرید و مشکل مسکن از یک سو و فساد فزاینده و تجمیع شده اقتصادی و اداری، تبعیض و نابرابری از دیگر سو، ظهور و بروز کرده است، بنابراین هر جریان سیاسی و اجتماعی برای مواجهه با مردم در رقابت‌های انتخاباتی تیم کاری دولت مورد نظر خود را متناسب با این مسایل که حداقل شامل معاون اول، رییس بانک مرکزی و وزرای اقتصادی مثل نفت، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و مسکن و... می‌شود، مشخص و ایده‌های عملیاتی خود را برای حل مسایل به‌شکل روشن و کاربردی و با ذکر نتایج مورد انتظار در افق چهارساله بیان کند.

5) در واقع در این راهبرد مردم به‌جای یک فرد، یک تیم کاری و به‌جای رأی دادن به شعارهای رنگارنگ، بین ایده‌های مشخص عملیاتی ناظر به مسایل اصلی خود دست به انتخاب می‌زنند.

این راهبرد یک پیشنهاد به سپهر اجتماعی و سیاسی کشور است که در اینجا تنها صورت کلان آن بیان شده است و طبیعتاً راه گفتگو درباره اصل راهبرد و جزییات آن باز است، و العاقبة للمتقین.
پرویز امینی دکترای علوم سیاسی
حجت‌الله عبدالملکی دکترای اقتصاد
سید یاسر جبرائیلی مقطع دکترای اندیشه سیاسی
امیر سیاح دکترای اقتصاد
محمدرضا مهدیار اسماعیلی دکترای اقتصاد
سید مهدی میری دکترای سیاستگذاری عمومی
محمد دلاوری مقطع دکترای جامعه‌شناسی سیاسی
رضا شکیبایی سردبیر روزنامه وطن امروز
سجاد نوروزی کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام
سید بشیر حسینی دکترای فرهنگ و ارتباطات
روح‌الله حریزاوی مدرس فلسفه
سیدمحمد فیاضی مقطع دکترای مدیریت رسانه
امید حسینی کارشناسی ارشد علوم سیاسی
محمد علی بیگی پژوهشگر حوزه فلسفه
زهرا شمیرانی کارشناسی ارشد فلسفه
مریم حبیبی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه
فریبا زارعی کارشناس مدیریت و برنامه‌ریزی شهری
سپیده نوروزی کارشناس علوم اجتماعی
محمدرضا کردلو کارشناس علوم اجتماعی
مسعود فروغی کارشناسی ارشد علوم سیاسی
میکاییل دیانی کارشناسی ارشد مدیریت رسانه
محمد زعیم‌زاده کارشناسی ارشد مدیریت رسانه
مجتبی خسروی کارشناسی ارشد ژورنالیسم تلویزیونی
عبدالله عبداللهی کارشناسی ارشد فلسفه

انتهای پیام/*