پوست اندازی تشکیلات خودگردان/ «ناصر القدوة» جانشین احتمالی ابومازن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، با رسیدن محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به سن 81 سالگی تمامی محافل داخلی فلسطین در اندیشه این هستند که جانشین وی کیست؟ محافل داخلی فتح بیش از 2 سال است که ایجاد پستی با عنوان معاون رئیس تشکیلات خودگردان را دنبال می کنند. این روند تا جایی پیش رفت که در جنبش فتح و سازمان آزادی بخش فلسطین نیز پست معاون و جانشین رئیس را دنبال می کنند. گروه های دیگر با پیگیری طرح آشتی ملی فلسطین به دنبال برگزاری انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان هستند تا کسی جانشین محمود عباس شود. این مسئله برای طرف های منطقه ای هم اهمیت پیدا کرده و برخی کشورهای منطقه از برخی گزینه های فلسطینی حمایت کرده اند. در این نوشته به معرفی گزینه هایی که به عنوان جانشینان محمود عباس مطرح شده اند خواهیم پرداخت.

ناصر القدوة

ناصر القدوة، خواهر زاده یاسر عرفات، متولد 16 می 1953 در شهر غزه فلسطین است. به همراه خانواده اش به لیبی مهاجرت کرد و پس از آن نیز به مصر رفت. در سال 1979 موفق به کسب مدرک دکتری دندانپزشکی از دانشگاه قاهره شد. از سال 1969 در حالی که 16 سال داشت به عضویت جنبش فتح در آمد. سال 1975 به عنوان نماینده دانشجویان فلسطینی عضو شورای ملی ساف شد. سال 1981 به عنوان عضو شورای مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین انتخاب شد و تا سال 1986 در این پست باقی بود. در همان سال 1981 به عضو شورای انقلابی فتح نیز شد.

فعالیت ناصر القدوة در عرصه دیپلماتیک از سال 1986 شروع شد هنگامی که یاسر عرفات وی را به عنوان معاون زهدی الطرزی، نماینده دائم ساف در سازمان ملل تعیین کرد. ناصر القدوة سال 1991 به جایگاه نماینده دائم ساف ارتقا درجه پیدا کرد و تا سال 2003 در این پست باقی بود تا اینکه در این سال یاسر عرفات وی را به عنوان وزیر خارجه تشکیلات خودگردان منصوب کرد. مهمترین موفقیت ناصر القدوة در سازمان ملل صدور حکم توصیه ای دادگاه لاهه علیه دیوار حائل در کرانه باختری بود براساس این حکم دادگاه بین المللی لاهه، دیوار حائل را غیر قانونی اعلام کرد و رژیم صهیونیستی را محکوم به پرداخت غرامت به فلسطینیانی کرد که در اثر ساخت این دیوار غیر قانونی متضرر شده‌اند.

در سال 2005 با پیروزی حماس در انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین و تشکیل دولت از سوی اسماعیل هنیه، محمود الزهار به جای ناصر القدوة وزیر امور خارجه شد. از آن سال ناصر القدوة دیگر جایگاهی سیاسی به دست نیاورد.

ناصر القدوه در سال 2009 در کنگره ششم فتح – که در بیت لحم برگزار شد- به عضویت کمیته مرکزی فتح در آمد. ناصر القدوة در سال 2012 ، زمانی که کوفی عنان به عنوان نماینده دبیر کل وقت سازمان ملل در  سوریه انتخاب شد، ناصر القدوة به عنوان معاون کوفی عنان درسوریه معرفی شد. بلافاصله نبیل العربی، دبیر کل وقت اتحادیه عرب وی را به عنوان نماینده اتحادیه عرب در سوریه معرفی کرد. اما این جایگاه چندان دوامی نداشت و کوفی عنان و ناصر القدوه پس از مدت کوتاهی از سمت خود استعفا دادند.

ناصر القدوة از ابتدای تأسیس مؤسسه یاسر عرفات تا سال 2016، رئیس هیئت مدیره این مؤسسه بوده است. سال 2016 محمود عباس اقدام به تغییر کلیه اعضای این مؤسسه کرد که موجب حواشی فراوان در جنبش فتح و فضای سیاسی کرانه باختری شد.

امتیازات ناصر القدوة در رسیدن به جایگاه ریاست تشکیلات خودگردان

انتساب به یاسر عرفات

ناصر القدوة به دلیل انتساب به یاسر عرفات، به دلیل جایگاه ویژه‌ای که عرفات در فلسطین و بین مردم فلسطین دارد از محبوبیت برخوردار است به ویژه که در دوره ریاست عرفات از پست های کلیدی و مهمی برخوردار بوده و در مسیر سیاسی اش همواره ارتقا یافته است. اعتماد عرفات به ناصر القدوة برای فلسطینیان محرز است لذا به وی به عنوان کسی که هم به عرفات منسوب است و هم از اعتماد وی برخوردار بوده ، اطمینان دارند و محبوبیتی وی را در افکار عمومی و بین ملت فلسطین بالا برده است. این بزرگترین امتیاز ناصر القدوة است.

موفقیت نسبی در مشاغل سیاسی و بین‌المللی و روابط گسترده بین‌المللی

ناصر القدوه در دوره ای که به پست های سیاسی و بین المللی دست یافت همواره در آن جایگاه ها ارتقا یافته است و موفقیت هایی را نیز کسب کرد. مسئله صدور حکم مشورتی و توصیه ای دادگاه لاهه علیه دیوار حائل، موضوعی است که به نام ناصر القدوه رقم خورده است و این خود موجب شده او به عنوان یک شخصیت سیاسی با قابلیت و کار بلد مطرح باشد.
از سوی دیگر روابط گسترده بین المللی القدوة و شناخته شدن به عنوان یک شخصیت بین المللی در عرصه منطقه و بین الملل یک امتیاز ویژه برای وی محسوب می شود که می تواند حتی حمایت های بین المللی را برای وی به همراه داشته باشد.

موانع ناصر القدوة در راه رسیدن به پست ریاست تشکیلات خودگردان

مخالفت ابومازن

محمود عباس، از زمانی که به ریاست تشکیلات خودگردان رسید حامیان درجه اول عرفات و شخصیت های مورد اعتماد او را از قدرت دور نگه داشته است. ناصر القدوة نیز از این دایره مستثنی نبود. اقدام اخیر ابومازن در تغییر کادر مؤسسه یاسر عرفات یکی از هجوم های وی به سمت حامیان عرفات است.

ناصر القدوة از زمان عضویت در کمیته مرکزی فتح، اختلافات فراوانی به ابومازن داشته و به وی انتقادات وسیعی کرده است. به همین جهت همواره مغضوب ابومازن بوده و این امر موجب شده کمتر به ناصر القدوة مجال حضور در عرصه سیاسی داده شود.

عدم برخورداری از حمایت کامل فتح

ناصر القدوة با وجود آنکه بین مردم فلسطین از محبوبیت مناسبی برخوردار است اما در داخل فتح در عرصه سیاسی حامیان چندانی ندارد. شاید عمده ترین دلیل این مسئله این باشد که بیشتر شخصیت های کنونی فتح از حیث جایگاه و سابقه سیاسی از ناصر القدوة یک قدم جلوتر هستند و به همین لحاظ ناصر القدوة یک شخصیت درجه دو محسوب می شود اما نباید این مشکل را مطلق به حساب آورد چرا که انتخاب وی در کنگره ششم فتح در کمیته مرکزی فتح خود دلیلی بر این است که وی چندان هم فاقد محبوبیت نیست اما عدم حمایت از او در داخل فتح، در زمانی که وی با ابومازن اختلاف پیدا کرد خود نشان می دهد که او نمی تواند به فتح به عنوان یک عنصر قابل تکیه در رسیدن به جایگاه ریاست تشکیلات خودگردان تکیه کند شاید فتح از او در جایگاهی مثل رسیدن به کرسی مجلس حمایت بهتری کند.

برآورد

ناصر القدوة به دلیل انتساب به خانواده عرفات و موفقیت بین المللی و ارتباطات وسیع بین المللی اش می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای ریاست تشکیلات خودگردان مطرح شود اما این به شرطی است که وی در انتخاباتی که بدون جانبداری برگزار شود شرکت کند و مردم به وی رأی دهند. در شرایط موجود به دلیل دشمنی بین وی و ابومازن و عدم حمایت بین المللی از وی، بعید به نظر می رسد القدوة بتواند به پست ریاست تشکیلات خودگردان نزدیک شود. با شرایط موجود شاید اجازه ورود به انتخابات به وی اصلا داده نشود.

ادامه دارد...

یادداشت از سید محمد جعفر رضوی

انتهای پیام/