آموزش و پرورش مرد تحول میخواهد نه طرح تحول/ آیا دانش‌آموزان مهارت زندگی می‌آموزند
یک پژوهشگر حوزه آموزشوپرورش با اشاره به اینکه آموزشوپرورش طرح تحول نمی‌خواهد بلکه مرد تحول میخواهد، گفت: ۱۶ هزار ساعت از عمر دانش‌آموزان در مدارس سپری می‌شود اما دقیقاً آنها چه مهارتی را برای زندگی و حضور در اجتماع فرا می‌گیرند.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سند تحول بنیادین آموزشوپرورش سال 91 پس از حدود یک دهه تلاش برای تهیه و تدوین رونمایی شد تا آغازی باشد برای دستیابی به نظام جدید آموزشی.
اگر چه سند تحول بنیادین به اهداف بلندی همچون تبدیل مدرسه به کانون محله،توجه ویژه به مسائل تربیتی و پرورشی، تربیت دانش‌آموزان در تراز جمهوری اسلامی و حرکت از حافظه محوری به سمت شناسایی خلاقیت‌ها تأکید دارد اما این سند در پوسته وتغییرات ظاهری متوقف شد.
هم‌اکنون نظام آموزشی کشور در یک جمله خلاصه می‌شود«کنکور» و از همان دوره ابتدایی خانواده‌ها دغدغه قبولی فرزند خود را در رشته و دانشگاه مدنظرشان دارند و برای رسیدن به این خواسته، پول‌های بسیاری نیز هزینه می‌شود و مافیای کنکور با گردش مالی میلیاردی، فرآیند آموزش و پرورش را به علت توان مالی متأثر کرده است و کیف دانش‌آموزان را سنگین می‌کنند و با استفاده از روش‌های آشکار و پنهان، کتاب‌های خود را وارد کیف دانش‌آموزان می‌کنند.
علی عبدالعالی دانشیار دانشگاه شریف در پاسخ به این پرسش که مشکلات آموزشوپرورش چیست؟ اظهار کرد: مگر در مدارس مشکلی وجود دارد؟ همه چیز خوب است، دانش‌آموزان عاشق مدرسه هستند و از اینکه شنبه صبح باید به مدرسه بروند، لذت می‌برند. محتوای دروس جذاب است و هیچ کاستی احساس نمی‌کنیم.
وی با طرح این پرسش که «شما چه زمانی نزد پزشک می‌روید؟» گفت: طبیعتاً یک فرد زمانیکه احساس بیماری می‌کند نزد پزشک می‌رود و حالا شما احساس می‌کنید در آموزشوپرورش مشکلاتی وجود دارد که باعث شده است بپرسیم حال آن خوب است یا خیر. اگر برای فردی آموزشوپرورش به معنای واقعی مهم باشد آن را اصلاح می‌کند.
** 16 هزار ساعت زمان دانش‌آموزان در مدارس تلف می‌شود
این پژوهشگر حوزه آموزشوپرورش گفت: فرض کنید من شاگرد شما هستم، بعد از 50 ساعت آموزش طرز تهیه یک شربت را به من یاد می‌دهید و پس از آن می‌گویید شربت را درست کن ولی من بلد نیستم این تنها یک مثال ساده از وضعیت فعلی آموزش در مدارس است. دانش‌آموزان از کلاس اول دبستان تا دوره پیش دانشگاهی 16 هزار ساعت در مدارس دولتی که ساعت آموزش اضافه ندارند، حضور دارند و در این مدت 700 ساعت نیز آموزش زبان انگلیسی دارند اما از هر 100 فردی که دیپلم می‌گیرد چند نفر می‌تواند انگلیسی صحبت کند؟ این در حالی است که استاندارد آموزش زبان انگلیسی در دنیا 200 ساعت است.
عبدالعالی بیان کرد: حال آموزشوپرورش بد است اما هیچ فردی با آن مشکل ندارد. دوست داریم خروجی‌های آموزشوپرورش، افرادی متعهد و مؤمن باشند، مدارس به دانش‌آموزان درس دینی را آموزش می‌دهند اما اگر از آنها بپرسیم تعلیمات دینی چه اندازه اهمیت دارد، پاسخ می‌دهند ضریب آن در کنکور 3 است.
وی با اشاره به اینکه هیچ فردی از جهت وضعیت فعلی سیستم آموزشی کشور ناراحت نیست و می‌گویند بگذارید رسانه‌ها بگویند حال آموزشوپرورش خوب نیست، این گفته‌ها اهمیتی ندارد، ادامه داد: ماجرا نگران کننده‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم و آموزشوپرورش سرطان دارد.ساده انگارانه است که بگویم وزیر یا معاونان باید تمام کارها را انجام دهند، بهبود اوضاع آموزش وپرورش نیاز به یک مطالبه عمومی دارد.
** ذهن دانش‌آموزان را انبار محفوظات کرده‌اند
دانشیار دانشگاه علم و صنعت عنوان کرد: حفظ کردن کلمات عجیب و غریب به اسم کانی‌های زمین شناسی یا متون عجیب در تاریخ ادبیات به چه درد دانش‌آموزان می‌خورد چرا ذهن آنها را انبار محفوظات کردهایم؟ آموزشوپرورش دو بیماری بزرگ دارد و بعید می‌دانم فردی آن را قبول نداشته باشد بنده باچندین نفر از معاونان وزارت آموزشوپرورش در دولت‌های مختلف صحبت کرده‌ام و همه آنها می‌پذیرند که این مسائل درست است و حتی به این نتیجه رسیدیم که آموزشوپرورش در حال حرکت بر روی ریل تباهی است.
** جذر با فرجه سه یا ارتفاع اورست به درد دانش‌آموزان می‌خورد؟
عبدالعالی بیان کرد: آموزشوپرورش لبریز از مطالب حجیم است که به درد دانش‌آموز نمی‌خورد همه این موارد را قبول دارند اما هیچ فردی به فکر این مشکلات نیست. چه میزان از مطالب کتاب ریاضی به درد زندگی دانش‌آموزان می‌خورد مسائلی همچون «جذر با فرجه سه» و « اورست چند متر است؟» به درد دانش‌آموزان می‌خورد؟ بنده در دوران دانش‌آموزی زمانی که شب امتحان کتاب تاریخ سوم دبیرستان را می‌خواندم به گریه می‌‌افتادم چون برخی مطالب را باید حفظ می‌کردیم که هیچ کدام به درد نمی‌خورد.
وی با طرح این پرسش که چرا مسئولان انقدر بیخیال هستند و اصلاً انگار مشکلی وجود ندارد، گفت: با هزاران آدم در مناطق مختلف کشور صحبت کنید و بگویید جذر در زندگی آنها چقدر به درد خورده است چرا مباحث غیرکاربردی را از کتاب‌های درسی حذف نمی‌کنیم. زمانی که از دانش‌آموزان می‌پرسیم درس عربی چقدر مهم است کمتر فردی جواب می‌دهد مهم است چون زبان قرآن و کشورهای همسایه است اما اکثر آنها می‌گویند ضریب آن در کنکور دو است.
** مطالب حجیم و به‌دردنخور نخستین بیماری آموزشوپرورش
این پژوهشگر حوزه آموزشوپرورش ادامه داد: آموزش و پرورش مهارتی را به دانش‌آموزان یاد نمی‌‌دهد. نخستین بیماری این وزارتخانه مطالب حجیم به درد نخور و آموزش ندادن مهارت است. متأسفانه هم‌اکنون بیشترین زمان وزرا به نحوه پرداخت حقوق معلمان معطوف است در حالیکه آموزش وپرورش با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کند.
عبدالعالی گفت: در برخی مدارس این امر جاافتاده است که مطالب حجیم را کنار گذاشته و دانش‌آموزان فعالیت‌های پژوهشی انجام می‌دهند، چرا در تمام مدارس به دانش‌آموزان مهارت‌های مورد نیاز برای زندگی را آموزش نمی‌دهیم؟ یکی از مشکلات بزرگ دانش‌آموزان این است که اعتماد به نفس سخن گفتن در جمع را ندارند و نمی‌توانند به خوبی چند کلمه سخن بگویند.
** دانش‌آموزان مهارت چند کلمه صحبت کردن در جمع را ندارند
دانشیار دانشگاه علم و صنعت بیان کرد: به اجبار می‌خواهیم مطالب بیهوده را آموزش دهیم اما مهارت‌هایی مانند حرف زدن و ارتباط برقرار کردن را آموزش نمی‌دهیم. دانش‌آموز رتبه دو کنکور را کسب کرده اما نمی‌تواند در جمع چند کلمه به خوبی سخن بگوید، مقصر ناکامی‌های امروز کشور آموزشوپرورش است که نمی‌تواند انسان در تراز جمهوری اسلامی تربیت کند.
وی با طرح این پرسش که آیا ساختار 6.3.3 یا 5.3.4 تحول محسوب می‌شود؟ گفت: محتوای آموزشی چه تغییری کرده است؟ افرادی که بر روی طرح تحول بنیادین زحمت کشیدند معتقدند که تحول با اتفاقات فعلی آموزشوپرورش از زمین تا آسمان متفاوت است و این ماجرا تحول نیست.
عبدالعالی بیان کرد: سال 1373 در مدرسه‌ای خاص معلم بود که در این مدرسه اختیاراتمان بیشتر بود بنابراین روز شنبه را تعطیل کردیم و نام آن را یک روز باز گذاشتیم. در این روز درس تعطیل بود و دانش‌آموزان را به گردش می‌بردیم به عنوان مثال آنها را به بازار بردیم تا مهارت خرید کردن را بیاموزند، یکبار آنها را به مجموعه قالیبافی و شرکت کولرسازی بردیم تا ازنزدیک با آن فضا آشنا شوند و فردی را به مدرسه آوردیم تا مهارت تعمیر وسایل برقی را به دانش‌آموزان آموزش دهد متأسفانه جای این مسائل در آموزشوپرورش به شدت خالی است.
دانشیار دانشگاه علم و صنعت اظهار کرد: نظام آموزشوپرورش در جزئیات هم تصمیم‌گیری از بالاست یعنی می‌گویند تشخیص ما این است دانش‌آموز در پایه سوم راهنمایی مقداری تاریخ اسلام بخواند، دبیر دینی باید این محتوا را به دانش‌آموزان آموزش دهد و کتاب درسی نیز در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تولید می‌شود. وقتی به معلمان می‌گوییم فلان مهارت را به دانش‌آموزان آموزش دهند در پاسخ می‌گویند وقت نداریم چرا که تا پایان سال تحصیلی باید کتاب درسی را آموزش دهیم.
** آموزشوپرورش در کشتن خلاقیت بی‌نظیر است
عبدالعالی ادامه داد: آموزش و پرورش در بسیاری از قسمت‌ها بدون تردید نبودنش بهتر از بودنش است. اگر به معلم تاریخ اسلام بگوییم به اختیار خودت کتاب را تدریس کن در چنین شرایطی می‌گویید تمایل دارم تا خلاقیت دانش‌آموزانم را شناسایی کنم.متخصصان تعلیم و تربیت معتقدند یاددهی و یادگیری و خلاقیت با یکدیگر تناقض دارند و هر چه بیشتر در مغز یک فرد مطلب فروکنیم خلاقیت او کمتر می‌شود و آموزش و پرورش در کشتن خلاقیت دانش‌آموزان بی‌نظیر است.
** مسئولان صادقانه و باشجاعت درباره آمار اعتیاد دانش‌آموزان گزارش دهند
وی با طرح این موضوع که اگر منظور از پرورش این است دانش‌آموزان را در مدارس ضددینی و ضدپرورشی آموزش می‌دهیم در این زمینه عالی عمل کردهایم، گفت: مسئولان مربوط به این حوز‌ه‌ها در آموزشوپرورش بیایند و صادقانه درباره آمار اعتیاد در مدارس گزارش دهند. مسائل پرورشی در مدارس به حاشیه رفته و بهتر است اسم این وزارتخانه را بگذاریم وزارت آموزش.
این پژوهشگر حوزه آموزشوپرورش ادامه داد: اگر در عمل دغدغه تربیت داشته باشیم برای این مشکلات برنامه‌ریزی می‌کنیم. مدارس به جای پرداختن به مسائل بیهوده و کنکور زمانی را خالی کنند و دانش‌آموزان در حیاط مدرسه بازی کنند تا فعالیت گروهی را یاد بگیرند.چقدر هزینه در دولت انجام می‌شود که به مردم آموزش دهیم بین دو خط رانندگی کنند این موارد را باید در مدارس آموزش دهیم و مطالب بیهوده را حذف کنیم.
** آموزشوپرورش در افسرده کردن دانش‌آموزان چه نقشی دارد؟
عبدالعالی گفت:آمار دخترانی که پس از فارغ التحصیلی به ام اس مبتلا می‌شوند را بررسی کنید، آموزشوپرورش در افسرده کردن دانش‌آموزان تا چه اندازه نقش دارد؟ آیا این وزارتخانه از روانشناسان برای فروش قرص فلوکساتین سفارش گرفته است؟حال آموزشوپرورش به شدت بد است اما ظاهراً فردی دردش نیامده است؟ آموزشوپرورش ما فعلاً طرح تحول نمی‌خواهد بلکه مرد تحول میخواهد.
وی با طرح این پرسش که آیا تا به حال به اداره آموزشوپرورش منطقه‌تان رفته‌اید؟ بیان کرد: آموزشوپرورش منطقه سه حدود 4هزار معلم دارد اما اداره آن 300 پرسنل دارد. چندی قبل به کشور مالزی سفر کردیم و در آنجا به دنبال اداره آموزشوپرورش یک منطقه بودیم، اتاقی در گوشه حیاط مدرسه با چهار کارمند اداره آموزشوپرورش بود این نشان می‌دهد، سیستم آنها به سمتی حرکت می‌کند که تصمیم‌گیری در سطح کلان انجام می‌شود و راهبری مدرسه و خلاقیت بر عهده مدیر است اما در کشور ما مدیران مدارس چه اختیاری دارند؟ آنها به افرادی تبدیل شده‌اند که منتظرند برایشان از بالا تصمیم‌گیری شود.
دانشیار دانشگاه علم و صنعت گفت: در آموزشوپرورش باید برخی مباحث آموزشی را حذف کرد برخی مباحث از تلخی به شیرینی تبدیل کرد یعنی اگر می‌خواهیم دانش‌آموز به قرآن علاقه‌مند شوند بردن آن به سمت کنکور اشتباه است از سوی دیگر چرا در رابطه با تربیت جنسی برای دانش‌آموزان آموزش نداریم و چرا بازی را در آموزش مدنظر نداریم.
انتهای پیام/