مسکن اجتماعی کجاست؟/ سه سال از وعده دولت برای طرح جایگزین مسکن مهر می‌گذرد
«مسکن اجتماعی» پروژه‌ای که از سه سال پیش قرار است جایگزین پروژه نه چندان موفق «مسکن مهر» شود؛ اما هنوز از مراحل اولیه خود عبور نکرده و به مرحله اجرایی شدن نرسیده است.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، شاید خیلی از شما که این گزارش را می‌خوانید اطلاعی درباره «مسکن اجتماعی» یا «تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد» نداشته باشید. پروژه‌ای که از سه سال پیش قرار است جایگزین پروژه نه چندان موفق «مسکن مهر» شود؛ اما هنوز از مراحل اولیه خود عبور نکرده و به مرحله اجرایی شدن نرسیده است. با تمام این تفاسیر مسوولان اظهار امیدواری می‌کنند که مسکن اجتماعی به خوبی پیش می‌رود؛ اما در گفت‌وگو با نمایندگان کمیسیون عمران مجلس متوجه شد آنها چندان نسبت به این موضوع امیدوار نیستند. چون همچنان هیچ گام موثری در این زمینه برداشته نشده است.
وقتی از مسکن اجتماعی حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم
دولت نهم به‌عنوان مبدع طرح مسکن مهر و دولت یازدهم به‌عنوان طراح مسکن اجتماعی یک هدف را دنبال می‌کنند آن هم هدف تأمین مسکن ارزان‌قیمت و آسان برای اقشار کم‌درآمد است. اما طرح مسکن مهر به‌دلیل اجرای نادرست به‌ویژه در بخش تأمین منابع مالی آن و همچنین جانمایی اشتباه با وجودی که به ساخت بیش از یک‌میلیون واحد مسکونی در کشور منجر شد، به اهداف پیش‌بینی شده خود دست پیدا نکرد. طرح مسکن اجتماعی با اشراف بر نواقص و کاستی‌های مسکن مهر با ترکیب دوهدف مهم قصد داشت اقشار کم‌درآمد را خانه‌دار کند. آنطور که به‌عنوان نخستین هدف در این طرح در نظر گرفته شده قرار بر این بود بافت‌های فرسوده درون شهرها انتخاب و زمین مورد نیاز از طریق ساماندهی بافت‌های فرسوده شهری تأمین شود. از سوی دیگر با ساخت مجتمع‌های مسکونی علاوه بر سکونت مالکان این خانه‌های قدیمی بخشی از متقاضیان کم‌درآمد مسکن در واحدهای ساخته شده جای گیرند.
بدین‌ترتیب طرح مسکن اجتماعی با نام «تأمین مسکن اقشار کم‌درآمد» که با تفاهم وزارت‌های راه و شهرسازی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی نهایی شد، اسفندماه سال 92 با حضور آقای اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور در شورای عالی رفاه به تصویب رسید. با این حال سه سال از این تصویب می‌گذرد و همچنان مسکن اجتماعی بدون هیچ بازخورد بیرونی با وجود وعده وعیدها و گفت‌و‌گوهایی که مسوولان درباره این موضوع انجام می‌دهند بلاتکلیف مانده است...
مسکن اجتماعی بالاخره به دولت رسید
روز شنبه، آقای حامد مظاهریان، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی گفت‌و‌گویی داشت که از او درباره وضعیت مسکن مهر بعد از سه سال سؤال می‌کند. او در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه سه سال از آغاز به کار دولت یازدهم گذشت و طرح جایگزین مسکن مهر که با نام مسکن اجتماعی مطرح بود، هنوز رونمایی نشده است، گفت: «مسکن اجتماعی به هر نوع اقدامی که دولت برای تأمین مسکن اقشار فرودست جامعه انجام می‌دهند، تلقی می‌شود. به طوری که از سال‌های اولیه انقلاب طرح‌هایی که با نام مسکن استیجاری، اجاره به شرط تملیک و مسکن مهر مطرح شده تماماً در قالب مسکن اجتماعی بوده است. در دولت یازدهم موضوع تمام بودجه‌ها و امکانات صرف این است که پروژه مسکن مهر زودتر به اتمام برسد و طرح‌های دیگر مسکن مهر که هدف آن اقشار ضعیف جامعه است بتواند اجرایی شود.»
او با اشاره به اینکه تمام برنامه‌های مسکن اجتماعی طبق تجارب داخلی و جهانی آماده است، گفت: «پیشنهادی در این قالب در دولت مطرح است که این هفته در هیات دولت مطرح خواهد شد. این طرح برای ساخت 200 هزار واحد مسکونی در قالب مسکن اجتماعی است که شامل ودیعه، اجازه و تعدادی هم ساخت است. مجری این برنامه، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است و برای تأمین مسکن دهک‌های پایین جامعه خواهد بود. این اقدامات صورت‌گرفته برای اقشار دهک یک تا چهار جامعه که جزو مسکن اجتماعی است، انجام خواهد شد. بنابراین همانطور که همه توافق دارند، اولویت اول به اتمام رسیدن پروژه ناتمام مسکن مهر است. خوشبختانه در حال حاضر جهت خوبی را در سه سال گذشته داریم به طوری که به بخش ساختمان دیگر به آن شکل مصرفی نگاه نمی‌شود و اگر کسی در سه سال گذشته مسکن را با نگاه تجاری خریده است، قطعاً ضرر کرده است. چرا که بازارهای موازی سود بیشتری را نصیب سرمایه‌گذار می‌کرد. در این 3 سال گذشته اینگونه بوده برای اینکه تا سال 1404 هم این موضوع ادامه پیدا کند و پیش‌رونقی که در ابتدای سال شاهد آن بودیم تضمین شود، باید بتوانیم تا سال 1404 به یک پایداری قابل قبولی در بخش مسکن برسیم.»
قرار است در بافت‌های فرسوده ساخت‌و‌ساز با وام کم‌بهره انجام شود
آقای هادی بهادری، عضو کمیسیون عمران مجلس در پاسخ به این سؤال که مجلس در زمینه مسکن اجتماعی در چه مرحله‌ای به سر می‌برد گفت: «زمانی که موضوع مسکن اجتماعی مطرح شد در ابتدای طرح مردم انتظار داشتند اتفاقی شبیه مسکن مهر بیفتد. منتها پیگیری‌های صورت گرفته شده و با توجه به جلساتی که با وزیر راه و شهرسازی داشته‌ایم متوجه شدیم دیدگاه دوستان بیشتر استفاده از ظرفیت‌های داخل شهرهاست؛ تا بتوانیم با کمک تسهیلات بانکی مردم را صاحب مسکن کنیم. نه مانند مسکن مهر یک قسمت از شهر را برای اقشار ضعیف خانه بسازیم.» به گفته این نماینده مجلس در حال حاضر هرکس بخواهد خانه‌ای در بافت فرسوده بسازد به او وام‌های کم‌بهره تعلق می‌گیرد: «عملاً در این زمینه سرمایه‌گذاری هایی صورت گرفت. بودجه‌هایی هم به آن اختصاص دادند. مسکن اجتماعی به نوعی مکمل موضوع ایجاد مسکن در بافت‌های فرسوده بود. در حال حاضر هر کس بخواهد در بافت فرسوده مسکن بسازد می‌تواند پلاک‌هایی را تجمیع و وام‌های کم‌بهره بگیرد.»
سه سال است می‌گویند رونمایی می‌کنند اما...
آقای صدیف بدری، نماینده دیگر کمیسیون عمران مجلس معتقد است مسکن اجتماعی تنها یک حرف است و گفت: «هر وقت بحث مسکن پیش می‌آید وزارت راه و شهرسازی می‌گوید مسکن اجتماعی ان‌شاءالله رونمایی خواهدشد. سه سال است می‌خواهند رونمایی کنند. امیدوارم تا آخر دولت رونمایی شود. در این مدت هیچ‌کار عملیاتی اتفاق نیفتاده و از وزیر هم توضیحاتی خواستیم، اما جواب قانع‌کننده‌ای نداده است. قرار شد جلسه دیگری هم برگزار شود. معاون وزیر هم در این زمینه مصاحبه کرده که به زودی مسکن اجتماعی رونمایی خواهدشد. با این حال امیدوار نیستیم.»
دولت تلاش می‌کند اما هنوز به نتیجه نرسیده
آقای علیم یارمحمدی، عضو کمیسیون عمران مجلس از دغدغه‌های دیگر این کمیسیون می‌گوید که موجب شده فرصتی نشود تا درباره مسکن اجتماعی حرفی به میان بیاید و گفت: «چندان اطلاعاتی در این زمینه ندارم. آنقدر مشکلات زیاد است که هنوز وقت نشده تا در پیرامون این موضوع صحبتی شود. چون موارد مهم‌تری در بحث راه و شهرسازی وجود دارد از جمله سانحه قطار و... به همین دلیل هنوز به مساله‌ای به‌نام مسکن اجتماعی به طور جدی نپرداخته‌ایم. قرار است در آینده این مساله دنبال شود. تلاش شده که مسکن اجتماعی را شروع کنند؛ اما متاسفانه با این وام‌هایی مصوب شده نتوانستند حرکتی ایجاد کنند.»
بانک‌ها همکاری نکرده‌اند و این طرح همچنان مسکوت مانده
به عقیده آقای احسن علوی، عضو کمیسیون عمران مجلس با وجود آنکه هنوز گام موثری در زمینه مسکن اجتماعی برداشته نشده اما می‌توان به این پروژه امیدوار بود. وی می‌گوید: «از سال گذشته چندین مرتبه با آقای عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در کمیسیون عمران جلسه برگزار کردیم اما قرار بر این شد طرح جامع مسکن ارائه کنند. طرح حمایتی کارگری که با همکاری وزارت کار برای مسکن اجتماعی فعالیت‌هایی صورت گیرد؛ اما با توجه به اینکه منابع اعتباری مشکل داشته و بانک‌ها همکاری نکردند این طرح همچنان مسکوت مانده است. اخیراً دوباره در همین زمینه صحبت کردیم که یک طرحی را بالاخره وزارت مسکن ارائه کند. ظاهراً طرحی که چندان هم قابل دفاع نیست ارائه دادند که ایراداتی به آن وارد بود. قرار شد یک صندوق توسعه مسکن اجتماعی یا صندوق سرمایه‌گذاری و از این دست صندوق‌ها ایجاد شود تا متقاضی سرمایه‌گذاری کند و سپس از طریق بانک مسکن وام بگیرد. این اتفاقات افتاد؛ اما متاسفانه به نتیجه نرسید.»
او ادامه می‌دهد: «قرار بر این شد وزارت کار هم برای کارگران خانه‌هایی در حد70-60متری تهیه کند که ظاهراً برای آن هم اتفاقی نیفتاده. کمیسیون عمران بیشتر به‌دنبال نهایی کردن وضعیت مسکن مهر است. می‌خواهیم وزارت مسکن را ترغیب کنیم این مسکن‌ها را آماده‌سازی و محوطه‌سازی کند و زیرساخت‌هایش انجام شود. در این بخش هم مقداری مشکلات تسهیلات بانکی وجود دارد. البته بانک مرکزی، وزیر راه و رییس‌جمهور با هم مکاتباتی داشته‌اند که هنوز به نتیجه‌ای که باید نرسیده‌اند. بانک‌ها تمایلی برای ایجاد این تشکیلات ندارند.» به گفته علوی در هر صورت باید فکری به هر حال قشر ضعیف جامعه بشود: «نباید دست روی دست گذاشت. لازم است برای کارگران خانه‌های 70-60 متری در نظر بگیرند یا اجاره به شرط تملیک باشد یا مدت زمانی به آنها خانه‌های رایگان داده شود تا بتوانند در این مدت زمان خودشان را جمع‌و‌جور و خانه‌ای برای خود دست و پا کنند. متاسفانه دولت تاکنون نتوانسته طرحی که هم ساخت‌و‌ساز را تضمین کند و هم قشر ضعیف جامعه را پوشش دهد به‌وجود آورد که برای آن باید به‌دنبال چاره‌ای اساسی بود.»
منبع: صبح نو
انتهای پیام/