زیرساخت‌های حوزه تئاتر همدان پاسخگوی جشنواره بین‌المللی نیست
مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد با اشاره به اینکه زیرساخت‌های حوزه تئاتر همدان پاسخگوی جشنواره بین‌المللی نیست گفت: این رسم که در ابتدا برای رویدادی سنگ تمام گذاشته شود و بعد به تکلیف اداری تبدیل شود همواره باعث نگرانی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، در روز‌های اخیر شاهد برگزاری بیست و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان بودیم جشنواره‌ای برای کودک و برای پرورش شکل‌گیری شخصیت او و الگوسازی ذهنش برای آینده تا بار دیگر تئاتر ابزاری باشد در راستای خدمت به پرورش و تعلیم انسان‌ها تا آینده روشنی را برای سربلندی سرزمین خود بسازند بر این اساس برای رشد تئاتر به ویژه تئاتر کودک‌و‌نوجوان که از حوزه‌های بسیار مهم در تئاتر کشور محسوب می‌شود نیازمند زیرساخت‌هایی چون سالن‌های نمایشی مناسب، متن قوی در نمایش، مخاطب شناسی و تخصیص اعتبارات مالی لازم است.
بنابر اظهار نظرات صاحبان امر تئاتر و نمایش کشور تئاتر امروز کشور از بعد کیفیت تولید و اجرا از کارگردانی خوب تا بازیگری شایسته این روز‌ها با رشد و ارتقا کیفی همراه است اما با این وجود هنوز حال تئاتر خوب نیست بر این اساس این پرسش مطرح می‌شود که چرا باید با وجود ارتقا کیفی نمایش‌های تولید شده و پیشرفت تئاتر هنوز از حال بد تئاتر صحبت شود؟
برای پاسخ به این سؤال و سوالاتی از این دست در پایان برگزاری بیست و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان با مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد به گفت‌و‌گو نشستیم.
او که دانش‌آموخته تئاتر در مقطع کارشناسی است در پرونده کاری خود فعالیت در سمت‌های مختلفی از جمله معاون امور مالی مدیرکل هنرهای نمایشی کشور در زمان مدیریتی قادری آشنا، مشاور مطالعات و برنامه‌ریزی معاون فرهنگی وزیر ارشاد و مدیرکلی اداره ارشاد اهواز را دارد.
مصاحبه دو ساعته ما با "مهدی شفیعی" را در یک بعد‌از‌ظهر پاییزی و بعد از یک روز کاری شلوغ در حاشیه اختتامیه جشنواره تئاتر کودک که از جمله اختتامیه‌های جشنواره تئاتر کودک بود و با طراحی صحنه و تِم شهر فرنگی سعی داشت سابقه تئاتری همدان را معرفی کند با هم می‌خوانیم:
تسنیم: به عنوان یک مدیر در این مدت چقدر توانستید آنچه را که برای پیشرفت تئاتر در ذهن داشتید جامه عمل بپوشانید؟
شفیعی: واقعیت این است در زمانی که مدیریت هنرهای نمایشی را برعهده گرفتم این حوزه شرایط مطلوبی نداشت و نخستین کاری که باید انجام می‌شد احیاء اعتماد دوباره بین مرکز هنرهای نمایشی و جامعه هنری و بازگرداندن آرامش به جامعه تئاتری بود علاوه بر این وضعیت مالی و اعتباری در آن بازه از زمان در شرایط خوبی نبود در واقع تمام این موارد انرژی زیادی در آغاز کار از ما گرفت.
بر این اساس باورم همیشه این بوده که می‌شود با کمی توجه و نگاه دلسوزانه‌تری در زمینه‌های مختلف هنری به ویژه تئاتر، اتفاقات خوبی را رقم زد به اعتقاد من هر قدر بتوانیم به استمرار و تداوم اجرای عمومی گروه‌های نمایش در سراسر کشور نزدیک بشویم و تمام برنامه‌ریزی‌ها را با این هدف تنظیم کنیم به طور قطع در حوزه تئاتر کشور و تمام بخش‌های آن از جمله تئاتر کودک و نوجوان را می‌توانیم شاهد اتفاقات بهتری باشیم.
تسنیم: همواره از اصلی‌ترین مشکلاتی که مرکز هنرهای نمایشی با آن روبه‌رو است مسئله کمبود اعتبار و مشکلات مالی است بر این اساس اعتبارات مالی تئاتر در سال 95 چه مقدار است؟
شفیعی: اعتبارات مالی تئاتر امسال 55 میلیارد تومان بود که این اعتبار با رشد 10 میلیارد تومانی که در پی داشت به 65 میلیارد تومان افزایش پیدا کرد و این بیانگر توجه و حساسیت وزارت ارشاد به مقوله تئاتر در کشور است.
آنچه مسلم است ساختار ما با انتظار از تأثیرگذاری تئاتر، موسیقی و حتی هنرهای تجسمی وجود دارد، تناسبی ندارد یعنی این ساختار متناسب با شرایط فعلی این هنرها در جامعه تعریف‌نشده بر این اساس نیاز است در ساختار سه حوزه آموزش‌های دانشگاهی، حرفه‌ای و حوزه‌ی ساخت و ساز و معماری پیوندی برقرار شود تا بتوان با برنامه‌ریزی دقیق‌تری نتیجه و تأثیرگذاری ایده‌آل که مورد نظر همگی است را محقق کنیم و باید توجه داشت که این هدف به نتیجه نمی‌رسد مگر فضاها و بسترهای مناسبی برای عرضه تولیدات هنری فراهم شود.
تسنیم: گسترش و افتتاح سالن‌های خصوصی تئاتر یکی از نقاط عطف دوران مدیریتی شما است بر این اساس برنامه‌ریزی شما برای چگونگی مدیریت این بخش و اینکه تئاتر خصوصی با تئاتر‌های کمدی که در سالن‌های سینمایی به اجرا گذاشته می‌شود چیست؟
شفیعی: ما به یک برنامه زمان‌بندی شده نیاز داریم تا بتوانیم خلأ موجود در نبود تناسب بین تالارها و زیرساخت‌ها را با کارگروه‌های نمایشی و فارغ‌التحصیلان دانشگاه جبران کنیم بر این اساس اگر نتوانیم در رسیدن به این هدف قدم برداریم کوله بار نارضایتی و اتلاف سرمایه‌ها را باید همواره به دوش بکشیم بر این اساس به نظر می‌رسد گاهی شکل تئاتر خصوصی با تئاتر‌های کمدی که در سالن‌های سینماها اجرا می‌شوند اشتباه گرفته می‌شود اما باید توجه داشت کار مؤسسات و تماشاخانه‌های خصوصی که به نوعی در عرصه‌ی حرفه‌ای تئاتر مشغول فعالیت هستند، ساختار مجزا و متفاوتی از تئاتر‌های کمدی سالن‌های سینمایی دارد و کاملاً شکل مخاطب نیز در هر دو مقوله با هم متفاوت است و مخاطبان این تئاترها با مخاطبان تماشاخانه‌های خصوصی کمتر هم‌پوشانی دارند.
تسنیم: وضعیت سالن‌های نمایشی همدان از جمله انتقاداتی بود که از جانب گروه‌های نمایشی امسال به جشنواره وارد بود به طور شفاف بفرمایید تا چه میزان این انتقاد را وارد می‌دانید و برای چاره‌اندیشی آن چه راهکاری را پیشنهاد می‌کنید؟
شفیعی: باید عرض کنم تا حدود زیادی با این موضوع و بیان این انتقاد موافقم امروز جشنواره تئاتر کودک و نوجوان به درجه‌ای رسیده که اکثر کشورهای صاحب تئاتر به خوبی آن را می‌شناسند و امسال حضور بیش از 15 کمپانی در این جشنواره بیانگر و تصدیق کننده این ادعا بود اما باید اعتراف کنم تالارها و زیرساخت‌های موجود پاسخگوی اجرای کارهای با کیفیت و بزرگ خارجی نیست به عنوان مثال امسال در برگزاری جشنواره در فرایند انتخاب آثار به اثرهایی برمی‌خوردیم که متناسب با فرهنگ ایرانی و دارای کیفیت و تکنیک خوبی بودند اما به دلیل نبود فضا و سالن مناسب اجرا در همدان امکان حضور آنها وجود نداشت.
بر این اساس از عمده‌ترین نگرانی‌های من عدم رشد زیرساخت‌ها متناسب با رشد جشنواره است جشنواره‌ای که امسال آثار خوب و با کیفیتی را برای نمایش و اجرا با خود به همدان آورد اما سالن‌های نمایشی همدان چندان مطلوب برای اجرا‌های آنها نبود با توجه به اینکه ظرفیت استفاده از سالن‌های نمایشی خصوصی در ساختار قانون وجود دارد می‌توان با بهره‌مندی از ظرفیت مؤسسات تک منظوره نمایشی و چندمنظوره‌ای که کار تئاتر می‌کنند وارد عمل شد و به ساخت زیرساخت‌های اثربخش با مشارکت استانداری‌ها، شهرداری‌ها و سایر نهادهای فرهنگی پیشروی کرد تا سالن‌های مناسب‌تری را بتوان در اختیار گروه‌ها و انجمن‌های نمایشی قرار داد.
تسنیم: در ارتباط با وضعیت کلی رسانه‌هایی که به تئاتر و مسائل تئاتر می‌پردازند چیست آیا به عنوان مدیرمرکز هنرهای نمایشی رسانه‌ها امسال به اندازه کافی به تئاتر پرداختند؟
شفیعی: اهالی رسانه‌ها و خبرنگاران حوزه تئاتر افراد شریفی هستند که اتفاقاً دغدغه تئاتر، دغدغه توسعه تئاتر و حل مشکلات حوزه تئاتر، گروه‌های نمایشی و هنرمندان تئاتر را دارند و اگر بخواهیم از یک نگاه کلان به فعالیت رسانه‌ها نگاه کنیم ارزشمندی آن را می‌بینیم بر اینی اساس این پرسشگری و رصد کردن اتفاقات از جانب رسانه‌ها به ما کمک می‌کند و جا دارد که از همه رسانه‌ها فارغ از هرگونه تعارف تشکر کنم اما باید گفت جریان هنری ما و سیر هنری ما زمانی به نتیجه می‌رسد که از دیده‌بانی جامعی برخوردار باشد.
با توجه به آنچه عنوان شد عقیده دارم یک مقدار به کار بیشتری در این حوزه نیاز داریم به این معنی که جریان نقدی که با نگاه جریان‌شناسی به تئاتر نگاه می‌کند اتفاقات مثبت و منفی تئاتر را با هم ببیند، حتی خط سیرهای پیشنهادی داشته باشد اما در حال حاضر کمی از این روند و مسیر فاصله داریم بر این اساس زمانی جریان هنری ما موفق می‌شود و می‌تواند خودش را عرضه کند که این جریان نقد برقرار شود خوشبختانه در حوزه رسانه و هم در حوزه منتقدین افراد بسیار توانمندی داریم و امیدوارم هر چه بیشتر بتوانیم از این افراد بهره ببریم.
تسنیم: نقد شما به بیست و سومین جشنواره تئاتر فارغ از بحث سالن‌های نمایشی که مطرح شد چیست و آیا به نظر شما نحوه برگزاری جشنواره امسال پاسخگوی انتظارات بود؟
شفیعی: امسال با وجود استقبال خوب از جشنواره متأسفانه به نظر می‌رسد در بخش تبلیغات استانی جشنواره خوب ظاهر نشد این رسم که در ابتدا برای برگزاری رویدادی سنگ تمام گذاشته شود و بعد از مدتی آن برنامه به تکلیف اداری تبدیل می‌شود همواره از نگرانی‌هایم است و می‌ترسم که مدیران کلان و فرهنگی احساس کنند که این جشنواره باری به هرجت برگزار می‌شود نگاه خلاقانه آن تحت تأثیر کمبود اعتبارات قرار گرفته باشد و نبود اعتبارات توجیهی باشد بر درست انجام نگرفتن بخشی از کارها که از جمله آنها تبلیغات استانی جشنواره است بر این اساس انتظار می‌‌رود به جشنواره به عنوان یک سرمایه‌گذاری فرهنگی توجه شود.
تسنیم: نکته پایانی اگر مد نظر دارید بفرمایید؟
شفیعی: خوشحالم که امسال شاهد تلاش هر چه بیشتر سایت‌ها، خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها در فضای برگزاری جشنواره بودم به خوبی متوجه هستم و درک می‌کنم اگر این عزیزان در حوزه‌های دیگری فعالیت می‌کردند حداقل جذابیت‌های اقتصادی بیشتری برای آنها داشت اما مطمئن هستم که این بزرگواران هم با خاستگاه و رویکرد فرهنگی به این مسیر وارد شده‌اند و جا دارد تا تقدیر و تشکر ویژه‌ای داشته باشم از تمام این عزیزان که با نگاه دغدغه‌مند خود در حوزه تئاتر و نمایش در روند جشنواره در کنار ما بودند و امیدوارم در یک تعامل دو سویه شاهد ارتقاء هنر به ویژه تئاتر در میهن عزیزمان باشیم.
گفت‌و‌گو از شکوفه رنجبر
انتهای پیام/
