سنگ تمام گذاشتن «شاهزاده روم »برای مخاطب ایرانی
انیمیشن یکی از مواردی است که در سینمای ایران در حال پیشرفت است. هنری که در دنیا به آن به چشم صنعت و در ایران به شکل کالای فرهنگی هنری نگاه میشود.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، انیمیشن یکی از مواردی است که در سینمای ایران در حال پیشرفت است. هنری که در دنیا به آن به چشم صنعت و در ایران به شکل کالای فرهنگی هنری نگاه میشود. برای بررسی انیمیشن به گفتوگو با آقای روانبخش صادقی، مدیر انجمن سینمایی فیلمسازان انیمیشن ایران «آسیفا» نشستیم.
حمایت دولتی در انیمیشن را چگونه میبینید و آیا آن را مؤثر میدانید؟
متأسفانه عمدتاً کسانی صحبت از خصوصی بودن حمایت میکنند که خود با حمایت مستقیم دولتی پا گرفته، با آن دفتری راه انداخته و دستشان در جیبشان رفته و اکنون میگویند که نباید باشد. در حالی که معتقدم حمایت دولتی آن هم به شکل مستقیم اعم از مالی و تسهیلاتی باید وجود داشته باشد چون کسی که تازه وارد این عرصه میشود راهی جز حمایت از سمت دولت ندارد؛ زیرا بازار فروش، نمایش و امکاناتی در اختیار ندارد. در حال حاضر حمایت دولتی خیلی کم است. با توجه به ساختار اقتصادی جامعه این مشکلات در همه بخشها وجود دارند اما در انیمیشن نمود بیشتری دارند. جای تأسف دارد که خودمان را با کشورهای مختلفی مقایسه میکنیم که ساختارشان با ما یکی نیست و میگوییم که آن جا شبکههای خصوصی و بازارهای خصوصی وجود دارند و دولت حمایت نمیکند؛ این مقایسه صحیح نیست. ما شبکههای خصوصی یا وی او دی یا تلویزیون اینترنتی نداریم و حقوق بچهها داده نمیشود. در آنجا اگر کار بسازید و حمایت نشود بازار وجود دارد و درآمد تولید کار از طریق بازار کسب میشود. در ایران با نبود چنین ویژگیهایی اگر دولت حمایت خود را بردارد چیزی از انیمیشن نمیماند. این حمایت البته سیستم کلان در حد شورای عالی میخواهد که بتواند حمایتهای دولتی، سیاستها و به اقتصاد رساندن انیمیشن را رصد کند و تمام بازوهای مختلف را در یک راستا و با انرژی درست پیش ببرد.
این مخالفان در کجای سینما و انیمیشن ایران قرار دارند؟
اینها سالها قبل که کسی خبر نداشت، مستقیماً با حمایتهای دولتی به یک تاج و تختی رسیدهاند و الان چون میتوانند مستقل کار کنند، میگویند این حمایت نباید باشد البته در حال حاضر دولت حمایت میکند اما چند نکته دارد؛ یکی اینکه تعداد انیمیشن خیلی کم است و نکته دیگر این که باید با مدیریت کلان بیشتری، این شاخههای مختلف حمایت شوند که انرژیها هدر نروند و به خوبی پیش روند.
جایگاه تفکر سینمایی در انیمیشن ما چگونه است؟ یکی از مواردی که همواره حائز اهمیت بوده فیلمنامه است، چرا در انیمیشن به بعد تصویری بیشتر از متن توجه میشود؟
انیمیشن هنر سینماست و هنر تجسمی نیست. این هنر ترکیبی از هنرهای دراماتیک، سینما، نمایشی، تجسمی و حتی موسیقی است. مهمترین نکته این است که مدیوم و زبان انیمیشن باید سینما باشد، زبان هنر نمایشی است و تجسمی نیست. اگر درام و جذابیتهای تصویری در انیمیشن نباشد کارایی اصلی را نخواهد داشت و صرفاً یک کار گرافیکی زیباست، اما فیلمنامه؛ در سینمای ایران فیلمنامه قوی نداریم تا انیمیشن قوی داشته باشیم. مشکلی که ما در انیمیشن و سینما داریم این است که کمترین بودجهها مربوط به بخش پژوهش، تحقیق و نگارش است. دلیل این که متن ما در سینما ضعیف بوده این است که این مرحله را رد میکنیم و بعد میرویم در روند تولید و به اصلاح میپردازیم و درنتیجه اثر خوبی ساخته نمیشود. این روند به انیمیشن هم کشیده شده و در این زمینه هنوز لنگ میزنیم. در یک اثر، 10 تا 15 دقیقه اول جلوههای بصری و تکنیکهاست و بعد از آن داستان و فیلمنامه است که شما را مشتاق به دیدن فیلم میکند. در بحث آکادمیک در دانشگاهها هم آموزش درستی داده نمیشود و ضعیف است. فیلمنامه درست و حسابی در دانشگاهها وجود ندارد که خروجیهای خوب داشته باشند. این شکل تجربی و نظری ادامه پیدا کرده و پایهگذاری تولیدات تصویری را باعث شده است.
یک سری مراکز مثل صبا در حوزه انیمیشن در کشور داریم. این مراکز تا چه میزان مؤثر بودهاند؟ آیا در جهت تقویت این عرصه اقدام کردهاند و در حال حاضر کجای این عرصه قرار دارند؟
نمیخواهم بگویم باید کجا میبودند، هستند و نمیخواهم انتظاراتمان را بیان کنم اما قطعاً در شکل گیری انیمیشن صنعتی و تولید انبوه ما به ویژه در بخش نمایش و کانالهای تلویزیونی که به شکل مونوپولی است، مؤثر بودهاند؛ البته در ایران و شکلی که وجود دارد چارهای نبوده که این مؤسسات باعث شدند انیمیشن تولید شود و از تلویزیون هم آنها را پخش کند و اگر این اتفاق هم نمیافتاد هیچ چیزی نداشتیم. این که کجاها درست عمل شده، کجا ضعیف و در دوره کدام مدیریت بوده است نیاز به آسیب شناسی است. در حال حاضر مرکز گسترش با تولید انیمیشنهای کوتاه نقش مؤثری را ایفا میکند. این مرکز به واسطه شورای تخصصیاش در این یکی دو ساله در جشنوارهها جوایز میگیرد که نشان میدهد مدیریت میتواند در یک مقطع مؤثر باشد و در مقطعی نباشد.
در کنار آن، کانون پرورش سالها خوب بوده و ما همیشه انتظار کار تاپ و هنری داشتیم اما الان برای من عجیب است که حتی در بخش مسابقه در جشنوارههای مختلف هم آثارشان انتخاب نمیشوند. این نشان میدهد که مدیریت تأثیر دارد و اتفاقاً با مدیریتهای مختلف کمتر و بیشتر یا منفی و مثبت میشود. قطعاً مدیریت مؤثر است چون در مملکت ما همه چیز در نهایت وابسته به یک شخص است و چون وابسته به شخص است آیینها و دستورات هم عوض میشود. اگر قوانینی داشتیم که در آن ذکر شده باشد که با رفتن مدیر، برنامه تا ده سال باید ادامه پیدا کند، آن زمان باید بگوییم برنامه مشکل دارد اما وقتی چنین قانونی وجود ندارد با آمدن مدیر تغییرات زیادی را شاهدیم که نشان میدهد مدیر نقش مؤثر دارد.
آسیفا چه برنامههایی دارد برای اینکه چرخ محرکی برای انیمیشن باشد؟
در آسیفا ما به دنبال این هستیم که عدالت را هر جا که رعایت نمیشود تذکر دهیم و در جاهایی برای اینکه توزیع ناعادلانه ثروت منع شده و کار، خرید و نمایش کارها اتفاق بیفتد رصد کرده و موجبات آن را فراهم کنیم. در حال حاضر به دنبال ایجاد دفاتر آسیفا در مراکز استانها و شهرستانها هستیم که این باعت میشود یک بدنه قوی داشته باشیم و اگر مشکلی هم در شهرستانها بود به گوش ما برسد و گاهی با نامه محترمانه، خبرسازی، فشار آوردن، روابط شخصی و توصیه و راهنمایی مدیران، این مشکلات و مسائل را رصد کنیم تا حل شود اما متأسفانه پول در اختیار نهادهایی است که زیر بار هیچ ابزار و کنترلی حتی دولت نمیروند. در این شرایط سخت آسیفا میتواند فقط با تذکر، درج و علنی کردن برخی موارد اقدام کند.
از اکران فعلی انیمیشن در سینمای ایران رضایت دارید؟
آخرین اکران انیمیشن مربوط به «شاهزاده روم» از بهترین اکرانهای سینمای ایران بود. «شاهزاده روم» از ساختار خوبی برخوردار بود، چندین ویژگی مثل موضوع مذهبی، تصویر خوب، ریتم و دکوپاژ خوب، شخصت پردازی درست، صحنههای رمانتیک و صحنههای جنگ، همه و همه را کنار هم و در خود داشت و مخاطبان هم همین را میخواستند . کمتر بودن سالن برای یک فیلم یا بیشتر بودن برای فیلم دیگر ایراد نیست اما اگر فیلمی خوب باشد و محدودیت سالن داشته باشد ایراد وجود دارد و باید این اتفاق پیگیری و بررسی شود. فکر میکنم اگر در انیمیشن درست پیش رویم و حمایتها هم درست باشد به بالاتر از اکرانهای موجود میرسیم. اگر قرار است ما موفقیت در اکران خارجی داشته باشیم با انیمیشن است. فیلمهای سینما اسکار و جایزه میگیرد و نمایشهای ویژه دارد اما اکرانهای خارج از کشور که تحول به همراه داشته باشد با انیمیشن است که از آن غافلیم. حمایت و در ادامه آن موفقیتهای خارجی در اکران ایجاد اشتغال، سودآوری را به همراه دارد.
منبع: صبح نو
انتهای پیام/