قاچاق نسخه‌های خطی موصل به ترکیه، اردن و امارات توسط داعش
مدیر پروژه فهرستگان نسخ خطی عراق از قاچاق نسخه‌های خطی نفیس موصل به ترکیه، اردن و امارات توسط داعش خبر داد و گفت: بعید به نظر می‌رسد، دیگر بتوان این نسخهها را تحت پیگرد قرار داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی درایتی مدیر موسسه فرهنگی الجواد(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به انتشار فهرستگان نسخ خطی عراق تا پایان سال گفت: در این مجموعه تمامی نسخ خطی که از وجود آنها در کشور عراق اطلاع داشته‌ایم، فهرست‌نویسی شده است. به ویژه منابعی که در حرم ائمه اطهار(ع) وجود دارند. علاوه بر آن در این طرح نسخه‌های خطی موجود در عتبات عالیات با نگاهی ویژه فهرست شده‌اند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه کشور عراق قرابت فرهنگی نزدیکی با ایران داشته و حوزه‌های علمیه شیعه در این کشور گرم و فعال بوده است، نسخه‌های خطی موجود در عراق می‌تواتند مکمل بخشی از فرهنگ گذشته ایران باشد. البته حجم نسخه‌های خطی عراق به نسبت ایران بسیار کمتر است، در عراق نسخ خطی شناسایی شده و موجود در کتابخانه‌ها و عتبات عالیات به 60 هزار نسخه می‌رسد، در حالیکه در ایران 327 هزار نسخه است.
وی گفت: نام مستند کتاب، آوانگاری نام اثر، نام مستند مؤلف همراه با تاریخ تولد و وفات، آوانگاری نام مؤلف، اطلاعات مربوط به آثار پیشینی که اثر مورد نظر با آنها مرتبط است، نام افراد دخیل در شکل‌گیری نسخه، تاریخ و محل تألیف، توصیفی کوتاه درباره محتوا، آغاز و انجام اثر، منابع و مصادری که حاوی اطلاعاتی درباره اثر و یا مؤلف هستند، معرفی آثاری که پس از اثر مورد نظر تألیف شده‌اند و با آن ارتباط دارند از جمله اطلاعات کتابشناختی موجود در این مجموعه است.
این نسخه‌شناس گفت: همچنین در اطلاعات نسخه‌شناسی فهرستگان نسخه‌های خطی کشورهای اسلامی اطلاعاتی مانند شهر و کتابخانه‌ای که نسخه در آن نگهداری می‌شود، آغاز و انجام نسخه، اطلاعات مربوط به مباحث مندرج در نسخه، حجم نسخه به حجم کل کتاب و گزارش افتادگی‌های احتمالی، نوع خط نسخه، نام کاتب همراه با تاریخ و محل کتابت، شکل ظاهری و تزئینات مندرج در آن، معرفی و گزارش نوشته‌هایی که علاوه بر متن در نسخه درج شده‌اند مانند مصصح، حاشیه، اطلاعات مربوط به وقف یا اهدای نسخه، نوع کاغذ، جلد، تعداد صفحات و قطع آن، منبعی که اطلاعات مربوط به نسخه از آن ذکر شده، گردآوری و درج شده است.
درایتی با اشاره به صدها نسخه خطی شهرهای موصل و سلیمانیه که در جریان حمله داعش به این شهرها از بین رفته و یا به خارج از عراق منتقل شده‌اند، گفت: این نسخهها پیش از این در مرکز اوقافی شهرهای موصل و سلیمانیه نگهداری می‌شدند که به دلیل شرایط سال‌های اخیر عراق نه فهرست شده و نه هیچ کار الکترونیکی روی آنها صورت گرفته است و اکنون نیز کسی از سرنوشت آنها اطلاع ندارد.
این نسخه‌شناس افزود: بسیاری از این نسخهها به ترکیه، اردن و امارات قاچاق شده‌اند و متأسفانه اطلاعی از سرنوشت آنها در دست نیست، در حالیکه بسیاری از این نسخهها به لحاظ تاریخی بسیار ارزشمند بوده است.
انتهای پیام/
