مذاکرات به نتیجه نرسید/ شکایت گازی ایران از ترکمنستان به مراجع بین المللی می رود

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، قطع یکباره گاز صادراتی به ایران از سوی ترکمنستان، در شرایطی که در ابتدای فصل سرما قرار داشتیم و حفظ پایداری فشار گاز شمال کشور با گاز وارداتی از ترکمنستان پیش بینی شده بود، ایران را در موضع دادخواهی در مقابل شریک ترکمنی خود قرار داد.

ترکمنستان یکبار در سال 86 در زمانی که یکی از سردترین زمستانهای نیم قرن اخیر در ایران حاکم شده بود، اقدام به قطع گاز و درخواست پول بیشتر بابت ارسال گاز به ایران کرده بود که بنا به گزارشهای رسمی وزارت نفت که در دو سه هفته اخیر منتشر شده، ایران در آن زمان این درخواست را پذیرفت.

ترکمنستان با وجود اینکه ایران به پرداخت پول گاز خریداری شده در موعدهای مشخص در قرارداد پایبند بود، در سال جاری شروع به چانه زنی برای قیمت گاز کرد و در مواردی خواهان افزایش قیمت گاز صادراتی به ایران، خارج از چهارچوب های قرارداد، و در مواردی خواهان پول زیاده خواهی های خود در سال 86 شد.

پیرو بازی های شرکت ترکمن گاز با حجم گاز ارسالی به ایران، در ابتدای پاییز صادرات گاز این کشور ابتدا به حدود 15 میلیون مترمکعب در روز رسید و در ابتدای آذرماه با شروع موج جدید سرما در ایران، این شرکت ترکمنی با هدف تحت فشار قرار دادن ایران در زمان پیک نیاز تزریق گاز به شبکه، گاز صادراتی به ایران را به 5 میلیون مترمکعب در روز رساند. وزیر نفت در همین زمان در گفت وگو با تسنیم خبر از افت واردات گاز از ترکمنستان داده بود.

از ابتدای آذرماه مذاکراتی بین مدیران شرکت گاز ایران و مدیران شرکت ترکمن گاز آغاز شد و در جلساتی که بین مدیران مربوطه در طول سومین ماه پاییز برگزار شد، ترکمن ها خواهان بازنگری در قرارداد فی مابین و همچنین پرداخت پولی از سوی ایران بابت فروش گاز در میانه دهه 80 شمسی شدند اما با توجه به مشخص بودن تمامی روند فروش گاز در قرارداد منعقد شده بین دو کشور، ایران متعهد ماندن طرف ترکمنی را به اصول قراردادی و صحبت بر روی خواسته های آنها را در جلساتی کارشناسی خواستار شد.

ترکمن ها با وجود قراردادی معین با ایران، در جلسات برگزار شده نتوانستند دلیلی منطقی برای درخواست های غیرمنطقی خود ارائه دهند و ایران به دنبال محکم کردن قراردادهای موجود با امضای تفاهم نامه های جدید برای تأمین گاز بخشی از استان مازندران با گاز ارسالی از ترکمنستان برآمد. مدیرگازرسانی شرکت ملی گاز ایران هشتم دی ماه سال جاری در ساری با اشاره به تامین گاز مورد نیاز مشترکان مناطق شمالی ایران از طریق ترکمنستان، گفت: معاون وزیر نفت برای انعقاد قرارداد به ترکمنستان سفر کرده است.

با وجود اینکه روند مذاکرات با شرکت ترکمن گاز نشان از توافقهای اولیه با این شرکت برای قطع نشدن گاز ارسالی به ایران می داد، مسئولان این شرکت از درخواست 1.8 میلیارد دلاری ترکمن ها برای ادامه همکاری با ایران در بخش گاز خبر دادند. این رقم درخواستی شرکت ترکمن گاز که به اتفاقات سال 86 باز می گردد، مورد قبول ایران واقع نشد و مدیران شرکت ملی گاز ایران با اعلام اینکه این رقم بسیار بیشتر از توافق دو طرف بر روی افزایش غیرمنطقی هزینه خرید گاز در سال 86 است، رسیدگی به این موضوع و کسب توافق نظر بر روی میزان بدهی ایران را به جلسات بعدی موکول کردند. با وجود قبول این موضوع از سوی مدیران شرکت ترکمن گاز، در شروع سال 2017 میلادی به یکباره گاز صادراتی به ایران قطع شد و ترکمن ها به تعطیلات رفتند.

این حرکت غیراخلاقی و عجیب مدیران شرکت ترکمن گاز، صدور بیانیه های پی در پی را به دنبال داشت و بعد از بی نتیجه ماندن مذاکرات نهایی مدیران شرکت ملی گاز ایران با طرف ترکمنی در خصوص تغییر این رویکرد در تجارت گازی دو کشور، ایران تصمیم به ارائه شکایت گازی به مراجع بین المللی را اتخاذ کرده است.

* تأمین گاز استانهای شمالی با تغییر آرایش در شبکه و قطع گاز صنایع

تولید بیشتر گاز شیرین و ارسال آن به شبکه مصرف و همچنین تغییر در آرایش شبکه به منظور ارسال بیشتر گاز از جنوب و مرکز ایران به استانهای شمالی در دستور کار شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران قرار گرفت.

در این راستا «غلامرضا بهمن نیا» مدیر هماهنگی و نظارت بر تولید شرکت ملی گاز ایران از انجام عملیات دریافت گاز از خط پنجم و انتقال گاز به فاز 19 پارس جنوبی، تغییر در اتصال خوراک فازهای 20 و 21 به فازهای 17 و 18 و تغییرات گسترده‌ در دیگر پالایشگاه‌های مجتمع گاز پارس جنوبی خبر داد. همچنین، «سعید توکلی» مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران از تغییر آرایش سیستم انتقال گاز به شمال کشور خبر داد و افزود: "ایران پس از قطع واردات از سوی ترکمنستان تغییراتی در تأسیسات رامسر به عمل آورد که سبب افزایش میزان انتقال گاز از غرب به شرق حوزه شمال شد."

همچنین، گاز تمامی صنایع و نیروگاههای شمال کشور قطع شده و این صنایع با مصرف سوخت مایع به فعالیت مشغولند. با دستور دولت، نانوایی های استان مازندران نیز در بازه ای 3 هفته ای موظف به تجهیز خود به تأسیسات مصرف سوخت مایع شده اند تا با قطع گاز نانوایی ها، تمامی گاز ارسالی به شبکه مازندران، به بخش خانگی اختصاص یابد.

انتهای پیام/