برداشت میلیاردی از صندوق توسعه به نام اشتغال

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، مقامات دولتی این روزها آمارهایی از اشتغالزایی بی‌سابقه در تاریخ ایران می‌دهند و می‌گویند دولت با عملکرد عالی فقط در 6 ماهه اول امسال 740 هزار شغل ایجاد کرده است. از آن سو کارشناسان می گویند رشد 7.4 درصدی مورد ادعای دولت واقعی نبوده و دو سوم آن مربوط به افزایش فروش نفت است و به دست آوردن پول بیشتر از محل فروش نفت به معنای توان کل اقتصاد برای اشتغالزایی نیست؛ بنابراین بیکاری از مرز 3 میلیون و 300 هزار نفر فراتر رفت.

با این حال، دولت معتقد است توانسته رکورد شگفت‌انگیزی از اشتغالزایی به جا بگذارد و با وجود این که کمی بیشتر از 900 هزار نفر در سال متقاضی شغل بوده‌اند، دولت توانست برای بیش از 700 هزار نفر شغل فراهم کند، با این حال، 200 هزار نفر از متقاضیان کار همچنان بیکار مانده‌اند.

اگر عملکرد ضعیف دولت‌ها در بخش اشتغالزایی را در طول یکی دو دهه اخیر مدنظر قرار دهیم، غفلت صورت گرفته از لزوم ایجاد زیرساخت‌های اشتغالزایی در مناطق روستایی کشور به مراتب بزرگتر و تأمل‌برانگیزتر است چرا که به جرأت می‌توان گفت امروز در هیچ یک از روستاهای کشور نه تنها صنعت و خدمات نوینی برای اشتغالزایی شکل نگرفته و اگر هم برخی واحدهای کوچک محلی ایجاد شده، کارساز نبوده، بلکه اندک مشاغل کشاورزی و سنتی باقی مانده از گذشته‌ها نیز به دست فراموشی سپرده شده و رو به نابودی است.
خالی ماندن روستاها از فرصت‌های اشتغال متناسب با نیازهای روز جوانان، تمرکز مناطق صنعتی و کارخانجات در کلانشهرها و بیکاری جوانان روستایی به ویژه گروه‌های تحصیلکرده در طول دوره‌های اخیر باعث دامن زدن به مهاجرت اجباری صدها هزار جوان روستایی کشور به شهرها به ویژه مناطق صنعتی و کلانشهرها شده و می‌توان گفت تقریباً تمامی جوانان تحصیلکرده روستایی کشور مجبور به ترک دیار و مهاجرت به مناطق دور و شهرها در جست‌وجوی کار شده‌اند.

بنابراین سال‌ها بی برنامگی و غفلت از لزوم ایجاد زیرساخت‌های مناسب اشتغال در روستاها و بی‌توجهی به ظرفیت‌های بومی در اشتغالزایی باعث خالی ماندن روستاها از نیروهای کارآمد و تشدید مهاجرت به شهرها شده است. در واقع باید گفت دلیل خالی شدن روستاها از جمعیت و حتی مهاجرت از شهرهای کوچکتر به شهرهای بزرگ در 3 دهه اخیر تنها به دلیل شغل، دسترسی به امکانات و جست‌وجوی زندگی بهتر صورت گرفته است. امروز دیگر جوانان روستایی مانند چند دهه قبل نبوده و تفاوتی بین نیازهای وی با نیازهای جوان ساکن در شهرها، نوع نگاه به شغل، آینده و زندگی وجود ندارد؛ بنابراین وقتی جوان زمینه را در روستا مهیا نمی‌بیند، راهی جز مهاجرت نخواهد داشت.

در واقع باید گفت دولت‌ها در طول دوره‌های گوناگون به روستاها به عنوان مناطق درجه دو نگاه کرده و اندک تلاش‌های صورت گرفته برای اشتغالزایی نیز در شهرها دنبال شد که به دنبال خود مهاجرت اجباری جمعیت از روستاها به شهرها را به دنبال داشته است. امروز می‌گویند تهران گنجایش 2 تا 3 میلیون جمعیت را دارد ولی بیش از 8.5 میلیون نفر در آن سکونت دارند، اما به دلایل آن اشاره‌ای نمی‌شود. می گویند چرا جمعیت میلیونی از تهران نمی‌رود و مردم گرفتاری زندگی در کلانشهر را تحمل می‌کنند؟ آیا پاسخ چیزی غیر از شغل و دسترسی به امکانات زندگی بهتر است؟

بررسی آخرین آمارهای رسمی کشور از بیکاری نشان می‌دهد که در تابستان امسال تعداد بیکاران مطلق روستایی کشور به 571 هزار نفر رسیده در حالی که این تعداد در تابستان سال 94 به میزان 517 هزار نفر بوده است. بیکاران روستایی کشور در حالی در فاصله یکسال افزایش یافتند که دولت معتقد است اشتغالزایی بی‌سابقه‌ای در کشور رخ داده است!
حال این سؤال مطرح است که اگر اشتغالزایی بزرگی اتفاق افتاده چرا تعداد بیکاران روستاها بیشتر شده است؟ آیا سهمی از اشتغالزایی مورد نظر دولت به روستاها نرسیده است؟ آیا دولت تنها در شهرها اشتغالزایی می‌کند و بیکاران روستایی کشور، بیکار درجه دو حساب می‌شوند؟
از سویی به تعداد جمعیت فعال (در سن کار) در روستاها از تابستان سال 94 تا امسال تنها 168 هزار نفر افزوده شده؛ بنابراین نمی‌توان گفت بیشتر شدن تعداد بیکاران روستایی در دوره مورد بررسی ناشی از افزایش تقاضای کار بوده است.
حالا دولت یازدهم در واپسین ماه‌های فعالیت خود طرحی را به مجلس فرستاده که البته قرار بود هفته گذشته مورد بررسی قرار گیرد و آن هم برداشت 1.5 میلیارد دلار (معادل 5 هزار میلیارد تومان) از منابع صندوق توسعه ملی و تزریق آن برای اشتغالزایی در روستاها و مناطق محروم کشور است.

اینکه دولت امروز به این نتیجه رسیده که باید از طریق تزریق پول اشتغالزایی کند کمی عجیب است، چون قبل از این به دفعات از مقامات ارشد دولتی و شخص وزیر کار شنیده می‌شد که اشتغالزایی با پاشیدن پول ایجاد نمی‌شود. دولت تدبیر و امید اینگونه اقدامات دولت‌های گذشته را مورد انتقاد قرار می‌داد، اما امروز خود به دنبال پاشیدن پول به روستاها و تبدیل بیکاران روستایی به بدهکاران بیکار است و به همان راه قدم گذاشته است.
آقای علی ربیعی در این باره از تهیه آیین نامه اجرایی طرح 5/1 میلیاردی اشتغال دولت خبر داد و گفت: طرح 5/1 میلیاردی اشتغال مربوط به مشاغل خُرد و کوچک با محوریت روستایی است.
وزیر کار عنوان کرد: ایجاد مجموعه‌ای از مشاغل را در روستا و مناطق محروم دنبال می‌کنیم و این طرح در مجلس در دست بررسی است و کلیات آن مورد تأیید قرار گرفته است. با این حال، برداشت منابع صندوق توسعه قرار است ظرف بیش از 4 سال به طور مداوم تخصیص داده شود و پیشنهاد آن از سال 93 مطرح بود.

روستائیان بیکار بدهکار می‌شوند

مسلم خانی،کارشناس ارشد کارآفرینی و بازار کار در این باره به خبرنگار صبح نو گفت: دولت لایحه‌ای داده که طی آن از منابع صندوق توسعه ملی 1,5 میلیارد دلار برداشت و برای اشتغال روستایی هزینه کند، این به شدت تورم زا بوده و از ارزش پول ملی کاسته می‌شود.
این کارشناس ارشد کارآفرینی تصریح کرد: متأسفانه برای اشتغال در روستاها برنامه‌ای نداریم و اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز از مشکلات اصلی کشور است و کمتر توجهی به آن صورت نمی‌گیرد.

وی تأکید کرد: حال این که در ماه‌های پایانی دولت بخواهیم معادل 5 هزار میلیارد تومان پول را در روستاها هزینه کرده و پخش کنیم و روستاییان بیکار را بدهکار کنیم، قابل دفاع نیست. با این وجود، در روزهای آینده این طرح در مجلس بررسی و درباره آن تصمیم‌گیری خواهد شد. در عین حال، سلمان خدادادی؛ رییس کمیسیون اجتماعی مجلس در این‌باره گفت: این پول‌ها با چنین روش‌های ارائه شده‌ای هیچ وقت نمی‌تواند مشکل بیکاری را حل کند. در گذشته تجربه چنین طرح‌هایی مطرح بوده و به جای ایجاد اشتغال، افراد بدهکار سیستم بانکی شدند. وی ادامه داد: با 1.5 میلیارد دلاری که دولت پیشنهاد آن را داده، مشخص نیست چگونه می‌خواهد در روستاها شغل ایجاد کند. فکر نمی‌کنم با چنین کارهایی بتوان مسأله بیکاری را حتی یک قدم به جلو حرکت داد، چه برسد به آنکه مشکل را حل کرد. اما محمد حسینی؛ عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نظر دیگری داشته و گفت: صندوق توسعه ملی این مبلغ را در دست ندارد، مگر اینکه طرح‌های قبلی را به تعویق بیندازد. حال باید منتظر ماند تا نمایندگان نظر خود را درباره برداشت میلیاردی دولت از منابع صندوق توسعه ملی اعلام کنند، طرحی که زمزمه مخالفت مجلس با آن به گوش می‌رسد.

منبع: صبح نو

انتهای پیام/

بازگشت به سایر رسانه ها