مروری بر نقش مسجد در خلق حماسه قیام مسلحانه ۲ بهمن ارومیه
حماسه قیام مسلحانه ۲ بهمن ارومیه که با محوریت آیت الله غلامرضا حسنی و مسجد اعظم این شهر اتفاق افتاد به عنوان تنها قیام مسلحانه مردم علیه رژیم پهلوی در تاریخ انقلاب اسلامی به ثبت رسیده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، حماسه قیام مسلحانه 2 بهمن 57 در مسجد اعظم که درست در قلب تجاری شهر و در مجاورت بازار تاریخی و اصلیترین خیابان ارومیه اتفاق افتاد یکی از رویدادهایی است که مرور رسمی آن در چند سال اخیر در تقویم مراسمات انقلابی آذربایجان غربی گنجانده شده است.
مطلب پیش رو به روایت حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا بابازاده رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی در بردارنده نگاهی است که این حماسه را از منظر کارکردها و نقش مساجد و مشخصاً مسجد اعظم ارومیه واکاوی کرده است.
وی میگوید: موضوع انقلاب و مسجد بسیار مهم و حساس است که سالیان سال با فرهنگ ما ایرانیان مرتبط است و مهمترین خصوصیت و ویژگی انقلاب اسلامی و مردمی بودن این انقلاب است که سرتاسر کشور اسلامی را فرا گرفته است.
به گفته بابازاده منشأ این ویژگی و خصوصیت برجسته از کجا فراهم شده و منشأ این دو برجستگی از کجا بود؟ معتقدیم این دو برجستگی از کجا بود؟ ما معتقدیم این دو تا خصوصیت از ویژگیهای مسجد است. با بررسی ریشههای انقلاب میبینیم که اولین هستههای مبارزه در مساجد شکل گرفت.
وی تصرح کرد: اگر مساجد نبودند حضرت امام (ره) چگونه میتوانستند نظرات خود را به مردم برسانند؟ اولین پایگاه اطلاعرسانی حضرت امام (ره)، مسجد بود.
بابازاده گفت: حضرت امام (ره) از مسجد سلماسی قم در ایران و بعد از تبعید نیز در عراق در مسجد شیخ انصاری (ره) اطلاعرسانی میکرد. حضرت امام (ره) قدرت معنوی مساجد را به خوبی شناخته بود.
وی افزود: در زمان شکل گیری انقلاب و حین انقلاب مردم در مساجد به همدیگر، به روحانیت و به جوانان انقلابی اعتماد داشتند.
بابازاده اظهار داشت: مردم اطلاعیههای امام (ره) و نوارهای سخنرانی امام (ره) را در مساجد به هم میرساندند.
وی افزود: اینکه حضرت امام (ره) فرمودند مساجد سنگر است و سنگرها را حفظ است. بیان یک حقیقت است.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی گفت: چنانچه پیامبر (ص) اولین پایگاه را برای هدایت مردم و مسلمانان از مسجد شروع کرد و اولین حرکت آن حضرت بعد از هجرت به مدینه بنا و ساخت مسجد بود.
وی افزود: حضرت نبی اکرم (ص) این حرکت زیربنائی را از قرآن کریم گرفته بود. که "انَّ اول بیت وضع للناس" و حضرت امام (ره) هم از حرکت پیامبر اکرم (ص) الهام گرفت و مشابه پیامبر (ص) عمل کرد و رمز پیروزی و رمز بقای انقلاب امام (ره) هم مسجد است.
بابازاده تصریح کرد: ظهور حضرت بقیه الله اعظم (عج) از مسجد است و حرکت خود را بعد از نماز از مسجد الحرام شروع میکند.
به گفته وی حرکت انقلابی و ظلم ستیز مردم ارومیه در دوران انقلاب از مساجد شهرها و روستاها ومحلات شروع شده است. در آن دوران مساجد ارومیه محل ساماندهی تظاهرات و راهپیمائی ها در زمانهای مختلف بر علیه رژیم ستم شاهی بود.
وی افزود: در ارومیه چندین مسجد نقش محوری در انقلاب اسلامی و حرکتها و راهپیمائی ها داشتند. از جمله مسجد اعظم.
بابازاده تصریح کرد: مسجد اعظم ارومیه نخستین خاستگاه مبارزه و هدایت مردم انقلابی و مبارزات مسلحانه مردمی انقلاب بود.
وی گفت: برنامههای ویژهای برای آگاه سازی مردم و اطلاع رسانی مردم و بصیرت افرایی آنها درزمان شکل گیری انقلاب دراین مسجد انجام میگرفت که از آن جمله میتوان به دعوت از سخنرانان قم و تهران برای ایراد سخنرانی در مسجد اشاره کرد.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی اظهار داشت: علمای بزرگ ارومیه بهصورت روزانه و مستمر سخنرانی میکردند و مردم را برای حرکتهای انقلابی تهییج میکردند. از جمله سخنرانان بزرگوار و دانشمندان عزیز بومی حضرات آیات و حجج اسلام آقای حسنی، قریشی، قره باغی، مولودی، صاحب الزمانی، ملکی، ناصحی (ره)، فوزی و مجد و دیگر افراد و این سخنرانیها، موجب حرکت مردم میگردید و در ادامه نیروهای ستم شاهی به جمع مردم شلیک و با گاز اشک آور باعث متفرق شدن آنان میشدند.
بابازاده گفت: این حرکتها موجب رویدادها و حماسه دوم بهمن شد و شروع این حماسه بزرگ از صبح دوم بهمن تا تجمع مردم در خیابان پهلوی سابق (خیابان امام (ره) فعلی) بود که بعد از تجمع مردم شروع به سنگربندی نمودند و با بستن طناب به درختان بزرگ و با کشیدن درختان از بن و ریشه میکندند و در وسط خیابان قرار میدادند تا تانکهای ارتش توان حرکت را نداشته باشد و این کار در سرتاسر خیابان امام (ره) عملی شد.
وی افزود: لازم به توضیح است که سرلشکر وقت شخصی به نام هما فرمانده لشکر 64 پیاده ارومیه بود که یکی از خانمهای ارتشی در صبحگاه نظامی ارتش سخنرانی کرده و روسری خودش را باز کرده و به طرف ارتشیان میاندازد که اگر شما نمیتوانید شهر را کنترل کنید، بیائید روسری خانمها را ببندید و ما خانمها وارد عمل بشویم و این کار باعث تحریک ارتشیان شده و درب اسلحه خانه را باز شده و مسلح میشوند تا برای درگیری با مردم آمده و مسجد اعظم ارومیه را تسخیر کنند و چون این مسجد، سنگر مبارزه و شکلدهی مردم بود.
بابازاده گفت: مردم که از این جریان خبردار شده بودند، خیابان امام (ره) را به آن شکل سنگربندی کرده بودند و نزدیکیهای ظهر ارتش به صورت پیاده وارد خیابان امام (ره) شد و مردم هم در اطراف مسجد اعظم ارومیه تجمع کردند و عدهای از جوانان و غیرتمندان ارومیه در پشت بازار ارومیه بهصورت مسلح سنگربندی کرده بودند، حتی حضرت حجتالاسلام والمسلمین حاج آقا حسنی مبارز نستوه، تبلور غیرت آذربایجان، قهرمان ایران زمین همراه با عدهای دیگر در پشت بام مسجد اعظم در سنگر بودند و ارتشیان بهصورت مسلح از خیابان امام وارد خیابان عسگرآبادی (بعثت فعلی ) شدهاند که یک استوار ارتشی با اسلحه ژ-3 به طرف پشت بام مسجد اعظم تیراندازی کرد و در مقابل نیروهای مسلح انقلابی از پشت بام مسجد، با گلوله سراستوار را مورد هدف قرار دادند و وی به زمین (روی برفهای در حال ریزش) افتاد.
وی افزود: یکی از جوانان انقلابی سریع اسحله استوار کشته شده را برداشته و به سمت مسجد اعظم حرکت کرد و در پشت بام مسجد قرار گرفت.
بابازاده گفت: با دیدن این صحنه انقلابی سربازان ارتشی عقب نشینی کردند و شخصی بنام کاظم ماهی که از شهدای انقلاب بود کمربند نظامی (فانوسکه) استوار کشته شده را باز کرده و با برداشتن خشابها به طرف مسجد رفت.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی اظهار داشت: نفربر نظامی نزدیک مسجد اعظم آمده که با مسلسل به پشت بام مسجد تیراندازی میکرد و که تیرانداز نیز از بالای پشت بام نفربر را مورد هدف قرار داده بودند که این عمل انقلابیون باعث فرار نفربر و برخورد آن با تیر برق شد که نهایتاً موجب فرار شد.
وی گفت: بعد از آن واقعه، تانکها وارد عمل شده و درگیری شدت گرفته بود و گنبد مسجد اعظم را مورد هدف قرار دادند و توپ تانک کارگر واقع نشد و فقط گنبد مسجد را سوراخ کرد و بعد نیروها به دستور "هما " فرمانده وقت لشکر 64 پیاده ارومیه عقبنشینی کردند.
بابازاده اظهار داشت: مبارزه مسلحانه حضرت حجت الاسلام حسنی و همرزمان ایشان در روز دوم بهمن باعث تسریع در روند انقلاب شده بود.
به گفته وی حماسه دوم بهمن ماه سند مبارزه مردم ارومیه و سند مبارزه حجتالاسلام حسنی علیه رژیم ستم شاهی پهلوی بود و بایستی نام این مسجد و مبارزان آن زمان و خاطرات و محل گلولههای اصابت شده به گنبد مسجد بایستی در تاریخ ارومیه همیشه ثبت گردد و با توجه به مطالب فوق الذکر تمام اینها از برکات مسجد است.
وی گفت: زادگاه انقلاب امام (ره) مسجد است و زادگاه مبارزات مردم ارومیه به رهبری روحانیت و حجت الاسلام حسنی، مسجد است و برای بقاء انقلاب و فکر انقلابی و خاطرات و رشادتها و مبارزات انقلابی و نیروهای انقلاب باید به فکر تقویت بنیه مساجد بشویم. اگر بنیه مساجدمان را محکم کنیم، حتماً بنیه انقلاب را محکم کردهایم.
بابازاده اظهار داشت: هر مقدار توجه بکنیم، آن مقدار استحکام بستیم و اما اگر به بنیه مساجد توجه نکنیم و غفلت کنیم، آن از بنیه انقلابمان ضعیف شده است، اثر معکوس دارد. توجه به مساجد مساجد، ارزشها، انسانیت، انقلاب و مسئولیتهای انقلابی است و اگر این عنایت کمتر بشود به آن اندازه به تزلزل ارزشها و سقوط نزدیک میشویم.
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی آذربایجان غربی تصریح کرد: راه صیانت از انقلاب، فکر امام (ره) و ارزشهای انقلابی رجوع به مسجد و اجرای برنامههای پویا در مساجد است.
انتهای پیام/