ترامپ و بازگشت به دوران سیاه مرکانتلیسم

به گزارش خبرنگار اقتصادیخبرگزاری تسنیم، حمید زنگنه، استاد اقتصاد کلان و بانکداری دانشگاه وایدنر، در چستر پنسیلوانیای آمریکا و نگارنده کتابهای «سرمایه‌داری مدرن و ایدئولوژی اسلامی» (به‌همراه سیروس بینا) و «اسلام، ایران و ثبات جهانی» است. وی نظرات خود را در خصوص تصمیمات و فرامین ترامپ رئیس جمهور آمریکا در حالی که تأکید دارد رفتارهای ترامپ و نتیجه آن ، بازگشت  به دوران سیاه قدر قدرتی مرکانتلیستی و تکرار تجربه سلطه بر ممالک ضعیف تر و کوچکتر است، در قالب یادداشتی در اختیار گروه اقتصادیخبرگزاری تسنیمقرار داده است که مشروح آن را می‌خوانید.

• تکرار ناامنی و اغتشاش فکری این بار در آمریکا

نوسانات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دنیا در سالهای اخیر حیران کننده بنظر می رسند.  هر از چند گاهی بنوعی در کشوری و یا منطقه ای سر در می آورد و نا امنی و یا حداقل اغتشاش فکری ایجاد می کند.  این بار هم مجددا نوبت آمریکا است که تا مدتی دنیا را حیرت زده و انگشت به دهان در لب پرتگاه سیاسی نگه دارد.

محتوای این مقررات به قرار زیر است:

1- پناهندگان سوریه ای از ورود به آمریکا محروم شدند.  برای این مورد تاریخی پیش بینی نشده است و تا زمانی که "روند امنیتی قابل اطمینانی" برای بررسی پیشینه متقاضیان پیدا نکرده اند ادامه خواهد داشت.

2-پناهندگی به امریکا برای مدت چهار ماه (120 روز) متوقف شد.

3-مهاجرت از ایران، عراق, سودان، یمن، لیبی، سوریه، و سومالی برای مدت سه ماه متوقف شد.  در این مدت دول مشموله باید با دولت آمریکا در مورد بررسی پیشینه متقاضیان تعامل تا به راه قابل قبول و اطمینان بخشی  برای آمریکا توفیق یابند. در غیر این صورت مدت توقف می تواند تجدید شود. اینجاست که وزارت خارجه باید فعالانه تعامل کند که این بلیه تکرار نشود و بعد از سه ماه برداشته شود.

4-تعداد کل پناهندگان از 110000 به 50000 در سال کاهش پیدا کرد.

5- دارندگان گرین کارد (اقامت دائم) به منوال سابق می توانند بامریکا مسافرت کنند.  این تغییر در روز یکشنیه (29 ژانویه) به اجرا گذاشته شد. 

متاسفانه این قضاوت به مامورین مرزها واگذار شده و ممکن است که آنها اجازه ورود ندهند که هنوز پا در هواست.  قبلا (در روز جمعه) نیزاعلام شده بود که هر شخصی می تواند تقاضای جدید برای بررسی موقعیت اقامت خود کند. افراد، بخصوص افرادی که گرین کار دارند ممکن است که بتوانند با ثبت نام در سایت گلوبال انتری مقداری از تسهیلات مسافرت به خارج موجود استفاده کنند. 

• بازگشت به دوران سیاه قدر قدرتی مرکانتلیستی
• تکرار تجربه سلطه بر ممالک ضعیف تر و کوچکتر

این عکس العمل آقای ترامپ یک برگشت به دوران سیاهی است که در دنیا حکفرما بود.  در آن دنیای قدر قدرتی "مرکانتلیستی" معیار ثروت ممالک انباشت "سرمایه پولی" بود و در نتیجه خود کفائی داخلی در صدر دستورات مصالح مملکتی قرار داشت.  برای تضمین این سیاست، محدودیت واردات وگسترش صادرات و در نتیجه تراز مثبت پرداختهای خارجی لازم و ملزوم همه ملاحظات دیگر می شد.  ممالک مسلط آن زمان با تعرض نظامی به ممالک ضعیفتر و کوچکتر آنها را زیر سلطه خود در می آوردند و حتی مستعمره خود می کردند تا بتوانند منابع آنها را چپاول کنند و از این راه خود را بیش از پیش متمولتر کنند. 

این عقب گرائی "مرکانتلیستی" که نوعی از آن را در بریتانیا دیدیم و نوع دیگری ازآنرا در امریکا شاهدیم واکنشی به جریانی است که احتمالا برای مردم کوچه و بازار روشن نیست.  مردم معمولی فهم صحیحی از جهانی شدن بازارها و کالاها ندارند.  جهات مثبت جهانی شدن را می پسندند و می خواهند ولی هزینه همراه با آن را نمی پسندند و نمی خواهند که بپردازند.  در این جریان است که شارلاتانها بازار خوبی برای شیادی دارند.  آنها به مردم وعده بسیار می دهند با اینکه می دانند که یاوه گویی بی موردی است.  هیچ چیز مجانی وجود ندارد.

• ترامپ نمونه درخشنده یاوه گویی است

 آقای ترامپ نمونه درخشنده ای از این نوع ادعاها است. مردم را برای دست یافتن به کاسه طلایی که در پایان رنگین کمان است به همنوع ستیزی تهییج و ترغیب می کند با توجه به اینکه می داند پایان خوشی نخواهد داشت. 

مسأله مهمی که کل جهان، چه آمریکا و چه ایران، با آن روبرو هستند و باعث اینهمه نا بسامانی شده است مسأله توزیع درآمدها و ثروتها است.  آقای ترامپ به مردم قول می دهد که اشتغال در مشاغل صنعتی که متضمن حقوق و مزایای بهتر است را افزایش دهد ومردم فکر می کنند که این کار شدنی است .  مردم دیگر فکر نمی کنند که همانقدر که دنیا به آمریکا وابسته شده است، آمریکا به دنیا وابسته است.

• فرار بودن نیروی کار و سرمایه

دولتها می توانند هر کدام به تنهایی قوانین مختلفی به اجرا بگذارند ولی پول فرار است و در چند سال گذشته نیروی کار نیز فرار شده و دیگر مثل دنیای قدیم در انتظار اشتغال در جای خود نمی مانند.  همانطور که پول به بازارهای مختلف می رود، نیروی کار نیز در یکجا راکد نمی ماند و این مسئله ای است که هنوز دولتها راه حلی برای آن پیدا نکرده اند و مردم را مات و سرگردان کرده است. 

• وابستگی اقتصاد آمریکا به تجارت خارجی
• عدم توان ترامپ برای مسدود یا محدود کردن تجارت خارجی

آقای ترامپ تجارت خارجی و مهاجران را بهانه کرده و راه حل معضل اقتصادی که نمی تواند حل کند را تخاصم با تجارت خارجی و مهاجرین معرفی می کند.  او خود می داند که نمی تواند تجارت خارجی را مسدود و یا محدود کند چون اقتصاد امریکا به آن وابستگی حیاتی دارد.   

بنابراین مقررات مهاجرتی «موقت» و جدید آقای ترامپ مطلب شگفت آور تازه ای نیستند و در تاریخ نمونه های متعددی از آن باشکال مختلف تحت عناوین داشته اند.   در 18 ماه گذشته مکررا این مواضع گفته شده و برای مردمی که طرفدار دولت جدیدند روشن و واضح و مقبول هستند.  چیزی که باعث حیرت ناظرین و مردم دنیا بوده است به اجرا گذاشتن بی درنگ آنها بدون مشورت با مقامات  و مجریان مسئول و بدون توجه به عواقب مردم آزار آن در سراسر دنیا بوده است که از ادب، نیک‌رفتاری، مدنیت، ومعرفت انسانی آامریکا بدور بوده است. 

بیشتر رسانه ها این مقررات جدید را ضد اسلام و یا حداقل ضد مسلمان قلمداد کرده اند که صحت و سقم آن بستگی به زاویه نگاه اشخاص به مطلب دارد.  درست است که هر هفت کشوری که در لیست قرار دارند کشورهایی با شهروندان مسلمان هستند ولی 40 کشور دیگر مسلمان نشین در لیست نیستند.

• لیست ترامپ سیاسی است

  از طرف دیگر، خوشبختانه، حتی یک نفر فدای رفتار تروریستی شهروندان این هفت کشور نیامده اند و کشور های مسلمان مانند عربستان و پاکستان که خوابگاه تروریستهای 11 سپتامبر و غیره بوده اند در لیست نیستند.  بنا براین می توان گفت که این لیست سیاسی است و کشورهای مندرج در آن نه بخاطر مسلمان بودن بلکه بخاطر ضد امریکایی بودن آنها است. 

• دولتمردان منافع ملی را در صدر ملاحظات خود قرار دهند

در اینجا است که دولتمردان ایران باید معقولانه منافع ملی را در صدر ملاحظات خود قرار دهند و متوجه عجولانه و عوام فریبانه بودن این حرکت ناپسند امریکا باشند.

انتهای پیام/