واکاوی مهم‌ترین آثار فرهنگی و دینیِ انقلاب اسلامی ایران در سطح بین‌الملل
ظهور انقلاب اسلامی تمامی معادلات جهان را به چالش کشیده است. انقلاب مردمی ایران با تبلیغ پیام حفظ وحدت در جهان اسلام «تهران» را به کانون گفتمان‌سازی بین‌الادیانی تبدیل کرده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم«پویا»، یکی از اثرگذاری‌های انقلاب اسلامی ایران در سطح فرامنطقه‌ای، نقش وحدت‌ساز آن بود تا جایی که کشور ایران در سالیان اخیر با وجود اختلاف‌افکنی‌های فراوان دشمنان اسلام، محلی برای گفتمان‌های وحدت‌ساز شد. از سوی دیگر می‌توان اذعان کرد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اقتدار دینی کشورمان در بین سایر ادیان و ملل تثبیت شد تا جایی که طرح گفتمان بین‌الادیانی در سالیان بعد از انقلاب اسلامی رشد فزاینده‌ای داشت تا جایی که کشورمان ضمن اینکه در کنفرانس‌ها و همایش‌های دینی بین‌المللی شرکت می‌کرد، محلی برای رفت‌وآمد سایر اندیشمندان از ادیان مختلف شد؛ حال در این راستا با حجت‌الاسلام محمد سالار، معاون امور بین‌الملل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) به گفت‌وگو نشستیم تا از نظرات وی در این باره بهره ببریم.
تسنیم: مهم‌ترین اثر فرامنطقه‌ای انقلاب اسلامی ایران را در چه زمینه‌ای می‌دانید؟
بسیاری از اسلام شناسان و کارشناسان جهان اسلام و اندیشمندان غیرمسلمان با وقوع انقلاب اسلامی در نظرات و دیدگاه‌های خودشان تجدید نظر کردند، زیرا تشکیل حکومت اسلامی را امری ناممکن و به تعبیری شبه محال میدانستند. همچنین برخی از آنان مبارزه با طاغوت و حکومتهای جور و سلطهجویان را به مثابه بازی کردن با دم شیر و به نوعی مقابله مشت در برابر سندان یاد میکردند. از این رو پیروزی انقلاب اسلامی معادلات سیاسی منطقهای و بین‌المللی را در هم ریخت و راه برقراری حکومت اسلامی را برای سایر ملتها هموار کرد. امام راحل با این حرکت عظیم ثابت کرد که اسلام میتواند با تکیه بر اصول و مبانی برگرفته از قرآن و با اتکا به ارزشهای اسلامی در تأسیس یک حکومت مستقل از لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نقش داشته باشد.
در عرصه جهانی نیز به سایر مسلمانان و مردم مظلوم دنیا جرأت و جسارت استکبارستیزی و رویارویی با ظالمان و استبدادگران را یاد داد. در نتیجه در دو دهه اخیر گروهها، انجمنها و جنبشهای اسلامی و مردمی در سطح بین‌المللی، الگوهای مبارزاتی خودشان را به صورتهای مختلف از تظاهرات و راهپیماییها گرفته تا مقاومت علیه اشغالگریها و نیز ایجاد انسجام و وحدت اسلامی تا اعتماد به نفس و قیام در برابر رژیمهای وابسته برای اجرای قوانین اسلام به شکلهای گوناگون از انقلاب اسلامی ایران تأثیر گرفتهاند.
انقلاب اسلامی، معادلات سیاسی دشمن را بر هم زد
تسنیم: اقدامات فرامنطقه‌ای امام خمینی(ره) در بر هم زدن ابهت نظام سلطه و طرفداری از مظلومان علام را چگونه معرفی می‌کنید؟
در این زمینه توجه شما را به ماجرای حمایت از مردم مظلوم فلسطین جلب می‌کنم؛ چرا که یکی از دغدغه‌های مهم امام خمینی(ره) حمایت از مظلومین و مستضعفان جهان بود. انقلاب اسلامی ایران در زمانی به پیروزی رسید که پیمان ننگین کمپ دیوید با تلاش آمریکا بین رژیم اشغالگر قدس و سران خائن فلسطین به امضاء رسید و استعمارگران غربی تصور میکردند به زودی سایر کشورهای اسلامی را تحت نفوذ خود در میآورند و آنان را در اختیار میگیرند. وقوع انقلاب اسلامی همه معادلات آنان را بر هم زد و با هدایت، روشنگری و موضعگیری قاطعانه امام(ره)، شیوه مبارزه با اسرائیل شکل دیگری به خود گرفت. به فرمان امام خمینی (ره) آخرین جمعه ماه مبارک رمضان، «روز جهانی قدس» اعلام شد و سفارتخانه اسرائیل در تهران تعطیل و به سفارت فلسطین تبدیل شد و بیت‌المقدس به عنوان مکان مقدس مسلمانان و سایر ادیان آسمانی مورد توجه جهان اسلام قرار گرفت.
انقلاب اسلامی ایران، الگویی برای مبارزه با نظام سلطه
جمهوری اسلامی ایران به مبارزان و مردم فلسطین اعتماد به نفس داد و پشتیبانی و حمایت از انتفاضه و آرمان مقدس فلسطین را در سرلوحه برنامههای خود قرار داد و جهانیان را به یاری و کمکهای سیاسی، مادی و معنوی مردم مظلوم و ستمدیده فلسطین دعوت کرد. همچنین رهبران مبارز فلسطینی را در رویارویی با اسرائیل اشغالگر دلگرمی و روحیه تازهای بخشید.
انقلاب اسلامی ایران این حقیقت را برای امت اسلامی به طور خاص و برای جهان بشریت به طور عام روشن و ثابت کرد که این تنها اسلام و ایدئولوژی اسلام ناب است که میتواند مسلمانان و ستمدیدگان جهان را برای مبارزه با ابرقدرت‌ها و سلطهگران مجهز کند و حقوق از دست‌رفته آنان را بازگرداند. مردم ستمدیده فلسطین پس از سالها مبارزه، مهاجرت و آوارگی با الهام از انقلاب اسلامی ایران که برگرفته از آموزه‌های دینی بود، امروز راه مبارزه با اشغالگران صهیونیست را یافته‌اند.
ایجاد وحدت و همبستگی اسلامی اثر فرهنگی انقلاب اسلامی
تسنیم: وقتی از انقلاب اسلامی ایران صحبت می‌شود، صحبت از انقلاب فرهنگی جهان اسلام هم به میان می‌آید؛ تأثیری که انقلاب اسلامی از جهت فرهنگی در جهان اسلام و ... داشت، را چه مواردی می‌دانید؟
یکی از آثار مثبت فرهنگی انقلاب، ایجاد الفت و اخوت اسلامی میان پیروان مکتب توحید بود. همان گونه که ملت مسلمان ایران با وحدت کلمه و در سایه برادری اسلامی به رهبری امام امت، نظام مقدس جمهوری اسلامی را پایهریزی کرد، سیاست خارجیاش را نیز بر اساس وحدت امت اسلامی تنظیم کرد و همه مسلمانان جهان را از آسیا تا آفریقا و خاورمیانه عربی تا اروپا و آمریکا که به مبانی توحید، نبوت، معاد، قرآن، حج و نماز معتقد بودند و تعلق خاطر به اسلام داشتند برای حفظ وحدت اسلامی در راه دفاع از کیان اسلامی فرا خواند.
تسنیم: مگر قبل از وقوع انقلاب اسلامی ایران مسأله وحدت به چه صورتی بود؟
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، رهبری وحدت با وجود آن همه پتانسیل و توانمندیها در دنیای اسلام صورت ظاهری و شکلی داشت و در عزلت و انزوا به سر میبرد و چندان به محتوای وحدت و اقدامات عملی که مورد نظر اصلی منادیان وحدت بود، توجهی نمیشد و از طرفی جهل و ناآگاهی جوامع از ارزشهای متعالی اسلامی و تفرقهاندازی و نفاقافکنی دشمنان در بین امت اسلامی از سویی دیگر، ابتکار عمل را از دست مسلمانان گرفته بود. مهم‌ترین اثر انقلاب اسلامی در چنان شرایطی این بود که جایگاه رهبری وحدت اسلامی را در سطح جهان اسلام مستحکم ساخت و توجه همه را به اهمیت وحدت معطوف کرد.
نقش مؤثر انقلاب اسلامی در طرح گفتمان بین‌الادیانی در سطح جهانی
تسنیم: عده‌ای از افراد اعتقاد دارند انقلاب اسلامی موجب به انزوا کشیده شدن کشور ایران در بین سایر ملتها شد؛ حالا از منظر فرهنگی و دینی برآورد شما چیست؟
باید عرض کنم این نوع تفکر هیچ گونه مبنایی ندارد بلکه باید گفت انقلاب اسلامی ایران اقتدار دینی ملتمان را در بین سایر ملل مستحکم کرد و همین امر باعث رغبت ادیان و مذاهب مختلف برای ایجاد گفتمان با کشورمان شد. از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون جلسات بحث و گفتمان با اندیشمندان ادیان بزرگ به خصوص متفکران مسیحی تشکیل شده است. اینگونه گفتگوها که با هدف همزیستی مسالمتآمیز، شناخت واقعی ادیان، فرهنگها و تمدنها، احترام متقابل صاحبان ادیان، استقرار عدالت و صلح جهانی، گسترش معنویت و ارزشهای دینی و اخلاقی در سراسر دنیا صورت میگیرد، نقش مثبت و تأثیر فراوانی گذاشته است و این مسأله‌ای بود که تا بعد از دوران اهل‌بیت(ع) سابقه نداشت، زیرا آزادی بحث و گفتگو و مناظره یکی از ویژگیهای اسلام است که از آغاز رسالت پیامبر گرامی اسلام(ص) معمول بود و در دوران پس از آن حضرت نیز انجام میشده است. گفتگوی پیامبر اکرم(ص) با بزرگان قریش، گفتگوی امام زینالعابدین(ع) با حسن بصری، مناظره امام صادق(ع) با علماء و پیروان ادیان، گفتگوی امام رضا(ع) با دانشمندان میسحی و... گواه روشنی بر این مطلب است.
انتهای‌پیام/