تاثیر تغییر سیاست آمریکا در مناقشه فلسطین-اسرائیل

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «کامرسانت»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: دولت آمریکا دیگر ایجاد دولت مستقل فلسطین را از جمله اولویتهای خویش نمی داند. بعد از شکست سیاست "باراک اوباما" در این زمینه، موضع گیری جدید کاخ سفید ممکن است نه تنها نشانه همدردی "دونالد ترامپ" با دولت یهود و آمادگی دولت جدید آمریکا برای استفاده از مسئله فلسطین بعنوان برگ برنده در مسائل منطقه خاورمیانه باشد، بلکه می تواند به منزله عدم درک روشنی از این مسئله باشد که با موضوع فلسطین باید چه برخوردی داشت.   

نخستین اقدام ترامپ در جهت گیری به سمت اسرائیل در جریان سایر برنامه های وی در عرصه سیاست خارجی بود که به نظر می رسد دقیقا از بین بردن کلیه میراث بجای مانده از دولت قبلی آمریکاست. هرچند ابتکارعملهای رئیس جمهوری جدید آمریکا در خاورمیانه در عمل هنوز بطور کامل مشخص نشده است، ولی در حال حاضر نیز توانسته سیاست طرفدار اسرائیل بودن خود را نشان دهد.

وعده انتخاباتی ترامپ در مورد انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس (اورشلیم) مورد رضایت بسیار دولت اسرائیل قرار گرفت. ولی اکنون امکان تحقق این وعده از سوی مقامات تل آویو بسیار کم رنگ شده است، چرا که این اقدام هزینه بسیار سنگینی خواهد داشت.

استقبال تل آویو از اظهارات ترامپ در مورد فلسطین

البته تاکنون بیشترین توجه دولت اسرائیل به اظهارات انقلابی دونالد ترامپ در مورد آمادگی برای صرف نظر کردن از فرمول «دو دولت برای دو ملت» در روند حل و فصل مناقشه فلسطین و اسرائیل جلب شده است.  این فرمول طی 70 سال گذشته در جامعه جهانی کاملا جا افتاده و کسی تردیدی در مورد درستی این تصمیم ندارد. دولت آمریکا هم 15 سال قبل تشکیل دولت مستقل فلسطینی را یکی از اولویتهای راهبردی خویش اعلام کرده و این هدف تاکنون تغییری نکرده بود.

اظهارات ترامپ هم با وجودیکه از سوی مقامات دیپلماتیک اصلاح شد- "نیکی هیلی" نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد که تشکیل دولت فلسطین هنوز برای آمریکا مهم است- ولی در عین حال نه تنها بیانگر این است که رئیس جمهوری جدید آمریکا سیاستی آشکار طرفدار اسرائیل در پیش گرفته ، بلکه در مجموع گویای سیاست کلی حزب جمهوری خواه آمریکا در صرف نظر کردن از فرمول دو دولت و به رسمیت شناختن حق  دولت یهود برای اشغال سرزمینهای متعلق به فلسطینیان است. این مسئله همچنین نشانگر آن است که تلاشهای "جان کری" وزیر امور خارجه سابق آمریکا برای ازسرگیری روند مسالمت آمیز مناقشه فلسطین و اسرائیل کاملا شکست خورده است.

به عقیده کارشناسان اسرائیلی، "بنیامین نتانیاهو" طی چند سال اخیر صرفا وقت را تلف کرده و در طول هشت سال ریاست جمهوری باراک اوباما، هیچ موفقیتی در این جهت گیری بدست نیاورده است. سیاست اوباما در قبال کشورهای مسلمان و درخواست صریح وی از اسرائیل برای بازگشت به مرزهای به رسمیت شناخته شده سال 1967، باید از سوی واشنگتن کنار گذاشته شود و سیاست جدیدی جایگزین آن شود.  

دکترین خاورمیانه دولت اوباما بر اساس «تجدید ارزیابی واقع گرایانه» از اولویتها در منطقه و ازسرگیری مجدد روابط با جهان اسلام بود.  "زیف هنین" استاد علوم سیاسی دانشگاه «بار-ایلان» معتقد است که اسرائیل از متحد اصلی آمریکا به یکی از طرفها در عرصه سیاست خاورمیانه تبدیل شد و درخواستهای واشنگتن دقیقا مغایر با منافع ملی دولت یهود بود.»

تل آویو روی حمایت آمریکا حساب باز کرده است

به عقیده این کارشناس اسرائیلی، «اکنون برای روابط آمریکا و اسرائیل این امکان جدی بوجود آمده است تا به الگوی روابط دهها سال قبل خویش بازگشته و بر ارزشهای سیاسی و عقیدتی مشترک بازگردند. اسرائیل باردیگر بعنوان قابل اعتمادترین و قابل پیش بینی ترین شریک واشنگتن در خاورمیانه شناخته شود.»

اکنون اسرائیل با کسب حمایت مجدد آمریکا، برای نخستین بار امکان آن را پیدا خواهد کرد تا این نظریه را تحقق بخشد که «هیچ مذاکره ای با فلسطینیان، یا در رابطه با فلسطین» با جهان سنی-عربی که بطور غیرعلنی با آنها در رابطه با مسائل مربوط به ایران و سوریه همکاری دارد، انجام نخواهد داد.

هنین توضیح داد: «مسئله دارای اولویت برای اکثریت اعضای سیاسی و نظامی کابینه اسرائیل، کاخ سفید و برخی کشورهای عربی منطقه کاملا منطبق بر یکدیگر بوده و مبتنی بر این است که توافق هسته ای با ایران، معامله بدی بوده و لازم است تا مورد تجدیدنظر قرار بگیرد.» وی با اشاره به اینکه مسئله ایران حتی در موضوعات مورد مذاکره پیرامون اوضاع سوریه نیز با دقت مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت، افزود: «اسرائیل بر این عقیده است که ثبات و صلح در سوریه تا زمانی که "بشار اسد" در راس قدرت این کشور قرار دارد که کاملا وابسته به ایران است، ممکن نخواهد بود و همچنین اطمینان ندارد که روسیه هم در موقعیتی قرار دارد که بتواند ضامن صلح در سوریه باشد. در این راستا اسرائیل دقیقا با اظهارات ترامپ در مورد عقلانی بودن روابط آمریکا و روسیه موافق است که در چارچوب آن کاخ سفید ممکن است به کرملین همکاری در عرصه سوریه را در ازای خودداری مسکو از اتحاد با ایران و حزب الله لبنان در مبارزه با تروریسم را پیشنهاد دهد.»

تلاش ترامپ برای نزدیکی اسرائیل و کشورهای عربی

دولت ترامپ همچنین تلاش می کند تا اقدامات اسرائیل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگر کشورهای عربی منطقه خلیج فارس را هماهنگ تر از گذشته نموده و برای این منظور به احتمال زیاد یک نشست سران منطقه ای با حضور این کشورها برگزار کند.    

ضمن اینکه به عقیده کارشناسان عرب، مسئله فلسطین هنوز از دستورکار برخی کشورهای منطقه خارج نشده است. در چنین شرایطی برگزاری هیچ نوع نشست سرانی، برقراری روابط دیپلماتیک و رسیدن به توافقی، چه رسد به مسئله به رسمیت شناختن دولت صهیونیستی، تحقق نخواهد یافت تا زمانی که ابتکارعمل کشورهای عربی در مورد فلسطین در سال 2002 تحقق پیدا کند.

نتانیاهو نیز بهتر از کسی این مسئله را درک می کند که رئیس جمهوری جدید آمریکا هنوز آمادگی آن را ندارد تا به مسائلی همچون شهرک سازی برای یهودیان و یا تشکیل دولت فلسطین وارد شود. و اظهارات تندی مانند خارج شدن از مذاکرات صلح چهارجانبه (آمریکا، روسیه، اتحادیه اروپا و سازمان ملل) در زمینه حل و فصل مناقشه فلسطین-اسرائیل و یا انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس، نیز در نهایت امر به نفع جهان اسلام تمام شده و سیاست ضد اسلامی و ضد فلسطینی وی را نشان داده و کمکی به تامین امنیت بیشتر دولت اسرائیل نخواهد کرد. ضمن اینکه مسئله ایجاد دولت مستقل فلسطینی هم بعید است در عمل مانعی برای تقویت همکاریهای اسرائیل و آمریکا شود.  

انتهای پیام/