ورزش همگانی در ایران و جهان

به گزارش خبرگزاری تسنیم،  دکترمحمدرضا اسد، مدیر کل دفتر توسعه ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است، نوشت:

عوارض کم تحرکی بیشتر شامل سرطان سینه، کولون و دیابت با نرخ شیوع 16-10 درصد و احتمال بروز سکته‌های قلبی با نرخ 22 درصد در جهان برآورد شده است. از این رو کشورهای توسعه یافته سرمایه‌گذاری‌های کلانی در حوزه ورزش همگانی کرده تا هزینه‌های درمان را کاهش دهند.

برای مثال: کشور آمریکا با صرف هر یک میلیون دلار در ورزش سلامت محور در یک سال حدود 2/3 میلیون دلار در هزینه‌های درمان صرفه‌جویی کرده است.در سال 2000 بی‌تحرکی و زندگی غیر فعال هشتمین عامل مرگ‌ومیر در جهان براساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی بوده است.

مهمترین چالش‌های جهانی شدن ورزش همگانی در شکل زیر نمایش داده شده با یک نگاه کلی به شکل می‌توان گفت هزاره جدید چالش‌های پیچیده‌تر و مشکلات متعددتری را نشان می‌دهد که برای مقابله با آن استفاده از قدرت و نفوذ ورزش یک امر کاملا مشخص است.

از این رو کشورهای پیشرو در ورزش سلامت محور برای همسو شدن با چالش‌های جهانی اقدامات زیر بنایی را در این راستا انجام داده‌اند. در استرالیا ورزش بخش مهمی از فرهنگ مردم است و شعار اصلی در این کشور: استرالیایی فعال است و همه سعی در تحقق این شعار در کشور را دارند. دولت جهت توسعه ورزش استرالیا سیاست‌های عمومی و راهبردهای اصلی را طراحی و نظامند کرده است.

برای این منظور دولت در هر ایالت و هر منطقه دپارتمان‌های تفریحی تاسیس کرده است که چارچوب آن در برگیرنده قشر عظیمی از مردم به فعالیت بدنی است.استراتژی ورزشی استرالیا شامل سه بخش است.

حضور گسترده و عظیم مردم استرالیا در فعالیت‌های ورزشی سلامت محور نتایج بی‌شماری برای کشور دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- سلامت جسمانی

- بهبود کیفیت زیر ساخت‌ها، فرصت‌ها و امکانات

- منافع اقتصادی ناشی از این حضور

دولت استرالیا اقدامات موثری را جهت مشارکت بیشتر مردم در ورزش همگانی انجام داده که در شکل زیر می‌بینید.

سیاست‌گذاری و حمایت از ورزش همگانی در استرالیا در سه سطح انجام می‌شود.

طبق آخرین آمار درصد مشارکت مردم استرالیا در فعالیت‌های بدنی منظم در سنین 15تا17 سال که جامعه هدف تعریف شده‌اند، 47 درصد و افراد با دامنه سنی بالای 65 سال حدود 47 درصد است. پیاده‌روی محبوب‌ترین ورزش این کشور است.

کشور ژاپن با جمعیت 127.433.000 نفری ساختار منسجمی در ورزش همگانی دارد. اولین قانون توسعه ورزش قبل از المپیک 1964 توکیو در سال 1961 به تصویب رسید. عقیده مردم ژاپن جهت شرکت در فعالیت‌های ورزشی منظم حفظ سلامت، نظم و ترتیب دادن کارهاست که عامل پیشرفت در زندگی می‌شود.دولت ژاپن جهت نهادینه کردن ورزش در تمام طول عمر اقدامات مهم و موثری انجام داده است.

سازمان‌های دولتی تاثیر گذار و تصمیم ساز ورزش ژاپن متنوع‌اند. سیاست گذاری و نظارت کلی فعالیت‌های ورزشی را وزارت آموزش، فرهنگ، ورزش، علوم و تکنولوژی به عهده دارد.
 (Ministry of Education, Culture, Sport, Science and Technology)

درصد مشارکت مردم ژاپن در فعالیت‌های منظم در مردان 64 درصد و زنان 33 درصد است و محبوب‌ترین رشته‌های ورزشی در پسران بسکتبال و در دختران والیبال است.

طبق آمار سال 2010 در کشور کانادا 7.5 میلیون کانادایی بالای 15 سال به طور منظم ورزش می‌کنند. پیاده‌روی و جاگینگ بیشترین محبوبیت را در این کشور دارد. سن 15 تا 19 سال در این کشور سن هدف مشخص شده و بالا ترین آمار مشارکت در فعالیت بدنی مربوط به این سن است (آماری نزدیک به 60 درصد ).

مهمترین عواملی که در میزان مشارکت مردم کانادا به فعالیت‌های ورزشی منظم و تاثیرگذار است شامل سطح تحصیلات، جنسیت، رضایت مندی از زندگی، سطح درآمد و گروه سنی است.

در جدول زیر میزان سرمایه‌گذاری دولت ، ایالات ، سازمان‌های مردم نهاد و بخش خصوصی در مدت زمانی 5 سال از سال های 2010 تا 2015 مشخص شده است . لطفا میزان رشد این سرمایه‌گذاری را درNGO ها و بخش‌های خصوصی در ورزش در این مقطع زمانی دقت کنید.

دولت کانادا برنامه حمایت ورزشی Sport Support Program (SSP) با همکاری چند نهاد و ارگان پیاده کرده که نقش آن حمایت از سازمان‌های موثر در ورزش و همچنین جبران هزینه‌های سیستم ورزش در کشور است. با این اقدام پیشرفت‌های بسیار تاثیرگذاری در حوزه ورزش همگانی در کانادا اتفاق افتاده است. در یک تحقیق رابطه بین درصد گرایش مردم به ورزش ، امید به زندگی و رتبه در بیماری‌های قلبی و عروقی در دنیا در 6 کشور و مقایسه آن با کشور ایران انجام شده که نتیجه آن در جدول زیر آمده است .

 ایران با جمعیتی نزدیک به 80 میلیون نفر به عنوان کشوری قدرتمند و تاثیرگذار در منطقه و آسیا به شمار می‌رود . شیوع کم تحرکی افراد 15 تا 64 سال در سال‌های بین 1385 تا 1390 یک افزایش 10 درصدی داشته است. با شروع دولت جدید اقدامات مهمی در توسعه ورزش همگانی در کشور در وزارت ورزش و جوانان انجام شده است با عنایت به وظایف کلی وزارت ورزش و جوانان در حوزه ورزش که برنامه ریزی، سیاست گذاری و همچنین نظارت است، توسعه و تعمیم ورزش و پرورش نیروی بدنی و تقویت روحیه سالم در افراد، تعلیم و تربیت داوران و مربیان ورزشی در سراسر کشور و همگانی کردن ورزش در سطح کشور است. بدین منظور احیای معاونت توسعه ورزش همگانی در سال 1392 و ورود به ادارات کل ورزش و جوانان استان ها و فدراسیون های ورزشی باعث روند رو به رشد مناسبی در این حوزه شده است .

با مقایسه سهم ورزش در اوقات فراغت مردم ایران در سال 1388 با میانگین 12 دقیقه در روز و افزایش آن به 16 دقیقه در تابستان 94 می توان به آینده خوش بین بود. اما مهمترین چالش‌هایی که در ایران در حوزه نهادینه شدن ورزش همگانی وجود دارد شامل موارد زیر است که وزارت ورزش و جوانان سعی دارد با هم افزایی و تعامل با نهادها و سازمان‌های تاثیر گذار مثل رسانه‌ها، شهرداری‌ها، آموزش و پرورش و... این موانع را کمتر کند تا شاهد مشارکت حداکثری در حضور مردم در فعالیت‌های ورزشی سلامت محور باشیم.

در4 سال فعالیت این دولت مهمترین دستاورد‌های حوزه ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان که دو هدف جدی را در برنامه ها دنبال می‌کند که همان افزایش سهم ورزش در نیازمندی‌های مردم جهت افزایش سطح سلامت و افزایش نشاط و شادابی مردم به شرح زیر است.
- افزایش 132.5 درصدی در برنامه‌های مبارزه با مواد مخدر
- افزایش 75 درصدی در برگزاری همایش‌های پیاده روی خانوادگی و جشنواره‌های ورزشی
- افزایش 60 درصدی در برگزاری همایش های عمومی(کوهپیمایی و دوچرخه سواری)
افزایش 5.32 درصدی در برگزاری مسابقات ورزشی محلات

اما مهمترین «راهبردهای توسعه ورزش همگانی» در ایران را می‌توان به شرح زیر نام برد:
- توسعه کمی و کیفی ورزش همگانی در کشور با مشارکت حداکثری دانش آموزان، کارگران، کارکنان، حضور زنان، حضور معلولین و طلاب
- دسترسی آسان مردم به فضاها و امکانات ورزشی از طریق تامین سرانه مناسب و توزیع عادلانه فضا و امکان ورزشی با تعامل مثبت و سازنده با ارگان‌ها، نهادهای دولتی و خصوصی
- ترویج فرهنگ ورزش سلامت و تحرک از طریق حمایت رسانه، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها
- اصلاح بهبود ساختار از طریق اجرایی کردن اصول قانون اساسی در ورزش و همچنین طراحی و استقرار نظام برنامه‌ریزی فراگیر در کشور، حمایت دولت و نظارت دقیق‌تر بر عملکرد دستگاه‌های تاثیر گذار در ورزش
- گسترش مشارکت نهادهای عمومی و مردمی که می‌تواند از طریق حمایت از NGOهای فعال ، توجه به نهادهای قومی و مذهبی و حمایت از ورود بخش خصوصی جهت توسعه و گسترش مشارکت مردم در ورزش همگانی حاصل شود.

با توجه به مطالب عنوان شده باید گفت این دولت کارنامه قابل دفاعی در حوزه همگانی داشته است . افزایش مشارکت تقریبا 10.5 درصدی مردم در طول 3 سال باشد . افزایش انگیره‌های مردم برای شرکت در فعالیت‌های بدنی منظم و داشتن فرهنگ فعال می‌تواند ایرانی سالم، شاداب و توانمند را در تمامی عرصه‌ها نوید دهد.

برهمین اساس  بر اساس آخرین اطلاعات ارائه شده از مرکز آمار ایران از کل جمعیت بالای 18 سال ایران که نزدیک به 41 میلیون نفر است؛ 44 درصد آن یعنی نزدیک به 18 و نیم میلیون نفر آن ورزش می‌کنند. پیاده‌روی و نرمش پرمخاطب‌ترین و بعد از آن آمادگی جسمانی و ایروبیک محبوبیت بالاتری دارد. همچنین از نقش آفرینی رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی به منظور شرکت مردم در فعالیت‌های ورزشی سلامت محور  یکی از رویکردهای مهم در این رشد بوده است. می‌توان گفت کشور عزیز ایران به سمت شاخص‌های توسعه یافتگی که یکی از آنها همانا رشد ورزش همگانی است، قدم‌های آرام اما مثبت و مستحکم برداشته است.

انتهای پیام/