نفت گره گشای تمام مشکلات عرب‌های خلیج فارس نیست

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، مرکز تحقیقات امنیت ملی اسرائیل با تهیه گزارشی در مورد ثبات کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس تاکید کرد، بنابر دلایل مختلف از جمله کاهش ذخایر نفتی و نیز سرمایه گذاری در بخش انرژی های جایگزین، نفت در حال از دست دادن نقش تاریخی خود بوده و  دیگر گره گشای تمام مشکلات این کشورها نیست.

ثبات در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس چقدر دوام دارد؟

در این میان در چارچوب تحولات اخیر مربوط به قریب الوقوع بودن تشکیل ائتلاف شبیه ناتو بین اسرائیل و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که آمریکا و اسرائیل از آنان تحت عنوان «کشورهای عربی سنی مذهب میانه رو» یاد می کنند، مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی تل آویو و نیز مراجع تصمیم گیر این رژیم در حال اندازه گیری عمق پدیده ادامه ثبات در این کشورها و پیش از همه عربستان هستند.

تلاش کشورهای عربی برای خریدن رضایت شهروندان

در همین ارتباط مرکز تحقیقات امنیت ملی اسرائیل تحقیقات مفصل و عمیقی را در مورد امنیت و ثبات در کشورهای عربی به اصطلاح میانه رو تهیه و تاکید کرده است، از زمان آغاز ناآرامی ها در منطقه، کشورهای مزبور میلیاردها دلار برای جلب رضایت مردم خود هزینه کرده اند که شامل اعطای کمک های نقدی به شهروندان و افزایش حقوق و ایجاد فرصت های شغلی بوده است.

در این تحقیق یادآوری شده است، منطقی ساده در پس این راهبرد نهفته است مبنی بر اینکه بیشتر مردم دستی را که برایشان بسیار بخشنده است، نمی گزند و اگر کسی چنین کند، با مشت آهنین روبه رو خواهد شد و به سرعت محکوم شده و تروریست و یا ستون پنجم معرفی می شود.

نفت ضامن بقای عرب‌های خلیج فارس نیست

این تحقیق تاکید شده است، با وجود اهمیت درآمدهای فراوان نفتی و استفاده از آن برای آشتی با مخالفان در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و نیز جلب حمایت های خارجی، نمی توان گفت نفت همه چیز است، بلکه مسائل دیگری نیز در ثبات کشورها حائز اهمیت است و نفت همیشه نمی تواند ضامن بقای حکومت ها در این کشورها باشد.

به عنوان مثال معمر قذافی از ثروت نفتی برخوردار بود اما سرنگون شد و در مقابل پادشاه کشورهایی مانند اردن و مغرب که فاقد این ثروت هستند همچنان در قدرت باقی مانده اند در نتیجه هر چند نفت عامل تاثیر گذاری است اما برای تضمین ثبات در آینده کافی نیست.

اهمیت ثبات و امنیت کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس برای اسرائیل

بر اساس گزارش مرکز تحقیقات امنیت ملی اسرائیل، تل آویو به ادامه ثبات در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس اهمیت زیادی می دهد و به دنبال  این است که این کشورها رودرروی ایران قرار بگیرند و همین ترس از ایران موجب روابط اسرائیل و کشورهای مزبور شده است.

در این میان دو طرف با حفظ روابط محرمانه در نظر دارند از پرداخت بهای سیاسی و مردمی این روابط معاف باشند، زیرا نظام های حاکم کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بیم دارند روابط علنی با اسرائیل موجب خشم مردم و نهادهای مذهبی شود و ترس اسرائیل نیز از این است که در برابر علنی شدن روابط با کشورهای مزبور، مجبور به امتیازدهی های سیاسی شود.

در این گزارش تاکید شده است، برای هر دو طرف بهتر است روابط آنان به دور از نگاهها باقی بماند.

احتمال کودتا در برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس

نکته قابل توجه اینکه با توجه به عوامل خطر از جمله کاهش منابع طبیعی امکان بخشش های سخاوتمندانه به مردم وجود ندارد و در مقابل لغو حمایت های دولتی و رواج فساد و صرف هزینه ها در امور بررسی نشده نیز چه بسا در برخی از این کشورها و یا حتی تمام آنها موجب کودتا شود.

با این توضیحات اگر بگوییم ثبات کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از زمان آغاز ناآرامی های منطقه ای تا کنون ضامن ثبات طولانی مدت آنان است، به خطار رفته ایم بلکه برعکس، این کشورها با نسلی تحصیل کرده با برخورداری از روابط بین الملل روبه رو هستند که خواسته های اقتصادی و سیاسی زیادی دارند از همین رو حفظ ثبات این کشورها نیازمند پاسخگویی به خواسته های جوانان و راه حل های جدید برای جذب آنان در نهادهای تاثیرگذار است.

به طور خلاصه باید گفت، نفت در آستانه از دست دادن نقش تاریخی خود در کره خاکی است زیرا ذخایر نفتی رو به کاهش است و از طرف دیگر در بخش انرژی های جایگزین سرمایه گذاری های زیادی در حال انجام است با اینهمه هرچند کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس خود را برای جهان بدون نفت آماده می کنند اما بی شک هنوز آمادگی پذیرش آن را ندارند.

انتهای پیام/