کاهش امید روسیه به ترامپ/ تصمیم تسلیحاتی جدید مسکو در سوریه +فیلم

«لوان جاگاریان» سفیر روسیه در ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، به بیان دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود در خصوص تحولات اخیر در روابط دو جانبه، اتفاقات رخ داده در اروپا، آخرین وضعیت روابط مسکو-واشنگتن و نشست سوریه پرداخت که مشروح آن از نظر خوانندگان می‌گذرد.

تسنیم: در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا روسیه متهم به دخالت شد و اخیراً نیز همین روند در انتخابات فرانسه تکرار شده و گفته می‌شود که روسیه در پی هک حساب‌های آقای امانوئل ماکرون است. نظر شما در این باره چیست؟

جاگاریان: وقتی که چنین اتهاماتی نسبت به روسیه را می‌شنویم، همیشه لبخند می‌زنیم و فکر می‌کنیم اصلاً نیازی به تفسیر این نوع اتهامات بی اساس نیست. وقتیکه از روسیه انتقاد می‌کنند، ما می‌گوییم آیا می‌توانید آن را ثابت کنید، اما آنها فقط اتهامات بی اساس می‌زنند. اگر شواهدی دارند روی میز بگذارند، اما چیزی نمی‌بینیم. روسیه هرگز و هیچوقت در امور داخلی کشورها بخصوص انتخابات آنها مداخله نکرده و نخواهد کرد.

تسنیم: بعد از روی کار آمدن ترامپ، روابط مسکو و واشنگتن چگونه پیش می‌رود؟

جاگاریان: متأسفانه انتظارات ما چیز دیگری بود. 20 ژانویه آقای ترامپ به طور علنی قول داد که در سیاست اشتباه اوباما تجدید نظر می‌کند و ما انتظار داشتیم که این روند اصلاح شود و این مشکلاتی که اوباما به طور مصنوعی ایجاد کرده را برطرف کند. ما همچنان منتظریم اما هنوز تغییرات جدی رخ نداده است؛ حتی بعد از سفر آقای تیلرسون به مسکو. تنها می‌توان گفت که ما موضع یکدیگر را بهتر فهمیدیم، اما تا بحال منتظریم و امیدواریم که آقای ترامپ درک کند که بدون همکاری با روسیه حل و فصل مناقشات منطقه‌ای، چه در سوریه، چه در افغانستان و چه در کره شمالی اصلاً امکان پذیر نیست.

تسنیم: الان که فکر می‌کنید آمریکا و روسیه یکدیگر را بهتر شناخته‌اند، نگاه شما نسبت به آینده این روابط چگونه است؟

جاگاریان: ما دیپلمات‌ها همیشه باید خوشبین باشیم.

تسنیم: در خصوص حمله اخیر آمریکا به سوریه و هدف قرار دادن یک پایگاه در این کشور ارزیابی شما چیست و آیا فکر می‌کنید چنین حملاتی در آینده هم تکرار شود؟

جاگاریان: امیدواریم که در آینده اتفاق نیفتد. روسیه تصمیم گرفته که قابلیت ضد هوایی سوریه را تقویت کند. حمله آمریکا نقض آشکار قوانین بین‌المللی است، زیرا با دولت قانونی سوریه هماهنگ نشده بود و مجوزی از شورای امنیت دریافت نکرد. هر بهانه‌ای که باشد ما آن را محکوم کرده و از آن انتقاد می‌کنیم.

آنها ادعا می‌کنند که دولت سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرده، ولی ما چندین بار اعلام کرده‌ایم که دولت سوریه از سال 2013 دارای سلاح شیمیایی نیست. ما اصرار کرده و داریم که یک گروه مستقل از سازمان منع تسلیحات شیمیایی به سوریه سفر کرده و وضعیت را در محل بررسی کند؛ هم خان شیخون و هم فرودگاه شعیرات.

کار این گروه بازرسی ثابت خواهد کرد که چه کسی از این سلاح‌ها استفاده کرده است. من بسیار مشکوک هستم و تصور می‌کنم که یک اقدام تحریک آمیز از سوی تروریست‌ها بوده تا برای حمله آمریکا یک بهانه ایجاد کنند.

تسنیم: دلیل اینکه کشورهای غربی از پیشنهاد ایران و روسیه برای ایجاد کمیته حقیقت یاب بین‌المللی استقبال نمی‌کنند چیست؟

جاگاریان: زیرا آنها می‌دانند که حقیقت چیست. آنها اصلاً تمایل ندارند که حقیقت افشا شود. آنها هم می‌فهمند که موضعشان بسیار ضعیف است و یکبار دیگر ثابت خواهد شد که اقدام آمریکا در حمله به سوریه غیر قانونی است.

من از طرف ایرانی و اقدامات صورت گرفته بخصوص از سوی وزارت خارجه ایران برای هماهنگی‌های تنگاتنگ با روسیه در این موضوع مهم تشکر می‌کنم.

تسنیم: بعد از آن اتفاق وزرای خارجه ایران، روسیه و سوریه در مسکو دیداری داشتند و بعد از آن نیز نشست کارشناسان آستانه در تهران برگزار شد. آیا شما به نشست آینده آستانه امیدوار هستید؟

جاگاریان: هر دو نشست مسکو و تهران به موقع و به جا بود و شرایط مناسبی را برای ادامه روند سیاسی ایجاد کردند و ما در حال حاضر منتظر جلسه آینده آستانه هستیم که قرار است 3 و 4 ماه می برگزار شود و دوم ماه می نیز رایزنی‌های حاشیه‌ای را خواهیم داشت. نتایج آستانه برای برگزاری نشست آینده ژنو تحت سرپرستی سازمان ملل بسیار مفید خواهد بود.

ما بسیار امیدواریم که نمایندگان معارضان سوریه در جلسه آستانه شرکت کنند.

تسنیم: آیا ترکیه مانند سابق که در آستانه حضوری فعال داشت بازهم خواهد بود؟

جاگاریان: امیدوارم که فعال و جدی باشند.

تسنیم: اخیراً فراز و فرودی را در روابط روسیه و ترکیه شاهد بوده‌ایم. از سویی ترکیه از اوکراین حمایت کرد و از سوی دیگر روسیه و ترکیه بر سر سامانه اس 400 توافقاتی را داشته‌اند. ارزیابی شما از این روابط چیست؟

جاگاریان: ما با طرف ترکیه تماس‌های مستقیم داریم و در سطوح و کانال‌های مختلف نظامی، اطلاعاتی، سیاسی و بازرگانی روابط را دنبال می‌کنیم. مشکلات وجود دارد، ولی من بسیار امیدوارم که این روابط روز به روز بهتر شود. چاره‌ای نیست، ترکیه نقش مهمی را در سوریه دارد و برای حل و فصل مناقشه سیاسی در سوریه باید هماهنگ باشیم و ترکیه هم همکاری کند. چه در چارچوب همکاری‌های دو جانبه، چه سه جانبه به علاوه ایران و چه چند جانبه.

تسنیم: درباره سوریه الان شرایط به چه سمتی است و آیا راه حل سیاسی متصور هست یا نه؟ با آمدن ترامپ بسیاری تصور می‌کردند که با همکاری روسیه و آمریکا این بحران مسیر حل را دنبال کند، اما الان ظاهراً شرایط تغییر کرده و مشخص نیست که آیا باید خوشبین بود یا بد بین.

جاگاریان: مشکلات بسیار زیاد است و اعتماد بین طرفین درگیر اصلاً وجود ندارد، ولی ما باید عمل کنیم و باید به فعالیت خود چه در بعد سیاسی و چه در بعد نظامی ادامه دهیم. آمریکا هم می‌تواند نقش مثبتی را داشته باشد. در تمام جلسات آستانه سفیر آمریکا در قزاقستان حضور داشت و اگرچه مشکلات زیاد است، باید به کار خود ادامه دهیم.

تسنیم: به نظرتان راه حل نزدیک است یا دور؟

جاگاریان: دور. اختلافات خیلی زیاد است. معارضان بخصوص بعد از حمله آمریکا امیدوار شده‌اند که بتوانند با استفاده از زور دولت قانونی را برکنار کنند، ولی آنها باید بفهمند که حل و فصل نظامی اصلاً امکان ندارد و فقط باید سیاسی و با دولت قانونی کار را دنبال کنند. ما باید تمامیت ارضی سوریه را نیز حفظ کنیم.

تسنیم: آیا از سوی آمریکا اراده‌ای برای کمک به تقویت راه حل سیاسی می‌بینید؟

جاگاریان: متأسفانه تا به حال نه. آنها ترجیح می‌دهند که از زور استفاده کنند، اما امیدوارم که بیشتر درک کنند. حتماً لازم است که در بعد سیاسی فعالتر باشند.

تسنیم: آقای جبیر وزیر خارجه عربستان به روسیه سفر کرده و در این سفر به کمیته حقیقت یاب اشاره کرده، اما اعلام داشته که دمشق باید ثابت کند که از سلاح شیمیایی استفاده نکرده است. نظر شما در خصوص این اظهارات چیست؟

جاگاریان: دمشق برای این موضوع آمادگی دارد تا بازرسان بین‌المللی حضور یابند و مشکلی نیست، اما آنها باید بیایند و موضوع را در محل پیگیری کنند. همچنین بازرسان باید از نمایندگان کشورهای مختلف باشند و نه کشورهای غربی زیرا این برای تحقیقات عادلانه قابل قبول نیست.

امیدوارم سفر وزیر خارجه عربستان خوب باشد؛ ما با عربستان سعودی نه فقط در مورد سوریه و عراق بلکه در مورد وضع فعلی در یمن صحبت خواهیم کرد و نیز تقویت روابط دو جانبه را نیز مورد مذاکره قرار خواهیم داد. ما با کشورهای حاشیه خلیج (فارس) روابط خوبی داریم.

تسنیم: در خصوص یمن چه مذاکراتی با عربستان خواهید داشت؟

جاگاریان: ما در مورد لزوم حل و فصل سیاسی با در نظر داشت منافع تمام نیروهای سیاسی یمن مذاکره خواهیم داشت.

تسنیم: بحثی مطرح شد مبنی بر اینکه روسیه به گروه‌هایی در افغانستان سلاح می‌دهد. آیا این صحت دارد؟

جاگاریان: ما چندین بار این موضوع را رد کرده‌ایم. اخیراً وزیر دفاع آمریکا از افغانستان بازدید کرده و در خصوص حمله تلفات بار طالبان به پایگاه نظامی ارتش افغانستان در ولایت بلخ که بیش از 100 سرباز افغان کشته شده‌اند اظهاراتی داشته است. فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان روسیه را متهم کرده که سلاح به طالبان می‌دهد، اما اینگونه نیست. ما با طالبان تماس‌هایی داریم که این آشکار است. هدف ما این است که طالبان را قانع کنیم که حتماً با دولت افغانستان مذاکره و در روند سیاسی شرکت کند. همچنین ما نگران تامین امنیت برای دیپلمات‌ها و شهروندان روس مقیم افغانستان هستیم که در این خصوص تماس‌ها با طالبان بسیار مهم است.

ما یک ضرب المثل داریم که می‌گوید "پیش از آنکه از کسی انتقاد کنید بهتر است که یک آینه گذاشته و در آن نگاه کنید". آمریکایی‌ها با طالبان تماس‌هایی دارند، بخصوص در دفتر دوحه و در این تماس‌های منظم شک و تردیدی نیست. آنها حق ندارند از روسیه در این خصوص انتقاد کنند.

ما در ماه آوریل در مسکو میزبان رایزنی‌های چند جانبه در خصوص افغانستان بودیم که ایران، چین، هند و کشورهای آسیای مرکزی در آن حضور داشتند و از آمریکا نیز دعوت کردیم تا حضور یابد، اما واشنگتن این دعوت را رد کرد که نشان می‌دهد آنها در حال حاضر آمادگی همکاری با روسیه را ندارند و این یک اشتباه عمیق است. آنها هر چه سریعتر این موضوع را درک کنند بهتر است.

تسنیم: در ماه مارس امسال در روسیه جام کنفدراسیون‌ها و سال آینده نیز جام جهانی برگزار خواهد شد. آیا علاقمندان ایرانی برای دیدن این بازی‌ها می‌توانند به روسیه سفر کنند؟

جاگاریان: بله؛ می‌خواهم از دوستان ایرانی دعوت کنم که به روسیه سفر کنند. از 17 ژوئن تا 2 جولای در روسیه مسابقات جام کنفدراسیون‌ها برگزار می‌شود که مسکو، سن پترزبورگ، سوچی و قازان میزبان خواهند بود. سال آینده نیز در 11 شهر روسیه مسابقات جام جهانی فوتبال برگزار می‌شود و من امیدوارم تیم ملی ایران حتماً در این مسابقات حضور یابد و در گروه خود پیروز شود. من به عنوان سفیر روسیه طرفدار تیم ایران هستم. اگر بازی تیم ایران را در یکی از شهرهایمان تماشا کنیم بسیار خوشحال خواهم بود.

سفر تاریخی جناب آقای روحانی به روسیه نیز در همین راستا بسیار مهم بود که چند قرار داد مهم را به همراه داشت و از جمله آنها قرار داد لغو روادید با گروه‌های گردشگری از 5 تا 50 نفر است. طرف روسی رسماً اعلام کرد که هیچ مشکلی برای اجرایی شدن این قرار داد نیست و ما در حال حاضر منتظر پاسخ کتبی طرف ایرانی هستیم.

گروه گردشگری از 5 تا 50 نفره می‌تواند بدون روادید به روسیه سفر کند. این قرار داد امضا شده و اگر طرف ایرانی آن را تصویب کند و به روسیه اطلاع دهد، با گذشت 30 روز این موافقتنامه اجرایی می‌شود.

تسنیم: اگر این موضوع حل شود طرفداران ایرانی می‌توانند بازی‌ها را از نزدیک ببینند؟

جاگاریان: بله، اگر عضو یک گروه گردشگری باشند هیچ نیازی برای دریافت روادید نیست.

تسنیم: درباره روابط دوجانبه ایران و روسیه اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.

جاگاریان: در این اواخر آقای رستم مینیخانوف رئیس جمهور تاتارستان به تهران و مشهد سفر کرد. در تهران با آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و با آقای واعظی وزیر ارتباطات و رئیس کمیسیون مشترک دیدارهای خوبی داشت. تاتارستان یکی از پیشرفته‌ترین جمهوری‌های روسیه است و در صنایع کشاورزی بسیار پیشرفته است. آنها علاقمند هستند که همکاری‌های مستقیم با استان خراسان رضوی داشته باشند. مینیخانوف در مشهد با استاندار خراسان رضوی دیدار و از دانشگاه فردوسی نیز بازدید کرد و همچنین نشست اتاق بازرگانی تاتارستان و خراسان رضوی نیز برگزار شد که بسیار ثمر بخش بود.

دیداری هم با جناب آقای رئیسی تولیت آستان قدس نیز داشتیم که دیدار خوبی بود. مردم جمهوری تاتارستان اکثراً مسلمان نشین هستند و همزمان آقای مینیخانوف رئیس روابط راهبردی ایران و روسیه در جهان اسلام هستند و این یک دیدار مذهبی بود. در این گروه هم نمایندگان جمهوری اسلامی از جمله آقای منوچهر متکی وزیر پیشین امور خارجه و آیت الله اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی حضور دارند و در روز 17 ماه می در گروزنی جمهوری چچن روسیه جلسه آینده این گروه راهبردی تشکیل می‌شود و ما دعوت کردیم که حضور داشته باشند. باید با یکدیگر گفت‌وگو و هماهنگ کنیم که چطور می‌شود با تروریست‌ها و تکفیری‌ها مبارزه کرد که این بسیار مهم است.

تسنیم: این سفر از قبل برنامه ریزی شده بود؟

جاگاریان: این سفر هماهنگ شده بود و من از دوستان خود در وزارت خارجه و بخصوص نمایندگی وزارت خارجه در مشهد برای همکاری خوب و تنگاتنگی که وجود داشت تشکر می‌کنم.

گفت‌وگو از عباس اصلانی و علی حیدری

انتهای پیام/