حضور ۳ گفتمان در انتخابات ۹۶/ نامزدهای ریاست‌جمهوری نماینده چه گفتمانی هستند؟
یک جامعه‌شناس و تحلیل‌گر مسائل سیاسی در دانشگاه تهران به بررسی انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۶ و گفتمان‌هایی پرداخت که نامزدهای این دور ریاست‌جمهوری آن را نمایندگی می‌کنند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، پرویز امینی جامعه‌شناس و تحلیل‌گر مسائل سیاسی در نشست بررسی انتخابات 96 که در دانشگاه تهران برگزار شد، خاطرنشان کرد: یکی از واقعیت‌های ساخت یافته امروز جامعه ما "تکثر" است که نتیجه این تکثر صورت بندی جامعه. ذیل سه گفتمان بزرگ و فراکیر است.
وی با بیان اینکه "این سه گفتمان عدالت، آزادی و توسعه یا پیشرفت است، تصریح کرد: این گفتمان‌ها در انتخابات کنونی بالفعل‌ترین و نمادین‌ترین عامل خود را از نظر اجتماعی در دسترس ندارند. اما به طور نسبی هر کدام می‌توانند یکی از این کفتمان‌ها را نمایندگی کنند.
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی ادامه داد: زوج روحانی_جهانگیری در غیاب هاشمی بیشترین استعداد در بین نامزدهای حاضر برای نمایندگی گفتمان توسعه با مدلول رشد اقتصادی و برون‌زایی و حل مسایل داخلی متکی به روابط خارجی دارد که علی رغم تجربه چهارساله و نقاط عطفی مثل برجام جمع‌بندی جامعه از این رویکرد رضایت‌بخش نیست و همین مسئله منجر به تغییر ادبیات و اولویت داخل در روحانی شده است.
پرویز امینی با بیان اینکه رییسی بیشترین ظرفیت را برای نمایندگی گفتمان عدالت دارد، خاطرنشان کرد: او تلاش کرده نشانه هایی با تاکید بر سه برابر کردن یارانه سه دهک پایین و مسکن مهر و اولویت توجه به محرومین، ظرفیت اجتماعی این گفتمان را نمایندگی کند. البته زمان کمی دارد و برای اجتماعی کردن این نمایندگی نیاز به حضور پرقدرت‌تر دارد.
وی خاطرنشان کرد: قالیباف نیز بیشترین استعداد را برای نمایندگی گفتمان پیشرفت با تاکید بر دال درون‌زایی در برابر برون‌زایی، کار در برابر حرف و نوگرایی در برابر رویکرد سنتی مدیریت دولت مستقر را دارد.
این مدرس دانشگاه در ادامه با اشاره به مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری در جمعه گذشته گفت: مناظره‌ها در انتخابات ایران خصوصاً از سال 84 به بعد نقاط عطف شکل‌گیری نتیجه انتخابات بوده‌اند. در سال 88 ظرفیت اثرگذاری مناظره‌ها گسترش پیدا کرد، در سال 92 این روال ادامه داشت و در واقع پیروزهای انتخابات دراین دوران کسانی بودند که توانستند در مناظره‌ها هم پیروز شوند.
امینی تأکید کرد: امروز ما دو قطب اصلی در انتخابات داریم، یکی قطب دولت است که دو نماینده دارد و قطب دیگر هم رقبای دولت هستند که نماینده آنها قالیباف و رئیسی است.
وی در ادامه تصریح کرد: تلاش دولت مستقر در راستای عدم پخش زنده مناظره‌ها، تلاش برای قرار دادن سؤالات مناظره در اختیار نامزدها و حضور معاون اول رئیس‌جمهور به عنوان کاندیدای ضربه‌گیر از مسائلی است که می‌تواند برای دولت آثار منفی در پی داشته باشد.
این کارشناس ارشد جامعه‌شناسی سیاسی ادامه داد: در مناظره‌ها به دلیل اینکه رقبا در کنار هم قرار می‌گیرند، باعث می‌شود جامعه بتواند ارزیابی از توانمندی‌ها و کاراکتر نامزدها داشته باشند.
امینی گفت: در مناظره اخیر 2 استراتژی را می‌توان تعریف کرد، یکی استراتژی تهاجمی و ریسک‌پذیر که توسط کسانی انجام می‌شود که نیازمند اثبات خود در برابر دولت مستقر دارند و دیگری استراتژی محافظه‌کارانه که تلاش می‌کند از خطاهای حریف استفاده کند و ضربه خود را بزند. در مناظره اخیر، استراتژی جهانگیری استراتژی استفاده از فرصت‌ها بود، رئیسی، هاشمی‌طبا و میرسلیم هم هیچ‌کدام از این رویکردها را نداشتند و استراتژی قالیباف استراتژی ریسک‌پذیر بود و این باعث شد مناظره بیشتر بین جهانگیری، روحانی و قالیباف در جریان باشد.
وی اظهار داشت: در مناظره اخیر روحانی بدترین ظهور و بروز را در مناظره داشت و یک چهره ناتوان از خودش نشان داد و از آن طرف، جهانگیری و قالیباف ظرفیت‌های مثبت مناظره را برعهده گرفتند. همین مسئله باعث شد آرای ریزش کرده روحانی به سبد قالیباف و جهانگیری ریخته شود، البته این پایان بازی نیست و مناظره‌های باقی‌مانده می‌تواند نتیجه بازی را تغییر دهد.
این کارشناس مسائل راهبردی در امر سیاسی با اشاره به اینکه در مناظره اخیر، روحانی یک بازی سه سر باخت را تجربه کرد، اظهار داشت: حضور جهانگیری در مناظرات یک برد برای اصلاح‌طلبان به حساب می‌آید و اگر در دور بعد روحانی رئیس‌جمهور شود، معنای پیروزی او تقلیل پیدا می‌کند و به نوعی بخشی از شکست را هم تجربه کرده است، دلیل این مسئله هم این است که روحانی به عنوان رئیس‌جمهور مستقل پذیرفته است که در کنار یک کاندیدای پوششی قرار بگیرد و این نشان‌دهنده این است که نمی‌تواند از عملکردش دفاع کند.
امینی ادامه داد: پس اگر روحانی در انتخابات پیروز شود مدیون معاون خودش است، از طرفی اگر روحانی موقعیت اصلی را در مناظره پیدا نکند و جهانگیری پیروز شود و یا رقبای این دو پیروز شوند، هر سه به معنای شکست روحانی است.
وی خاطرنشان کرد: اگر امروز از من پرسیده شود، می‌گویم تا اینجا روحانی رئیس‌جمهور دور بعد است، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود، و البته استعداد اینکه خلافش ثابت شود وجود دارد.
امینی ادامه داد: هنوز ظرفیت‌های سیاسی حامی روحانی به میدان نیامده و روحانی هنوز کارت‌های رو نکرده‌ای دارد و رقبا برای باطل کردن این کارت‌ها باید فضای انتخاباتی را تثبیت کنند، در غیر این صورت اتفاق‌هایی که در انتخابات مجلس در تهران صورت گرفت تکرار خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤالی در رابطه با ثبت‌نام احمدی‌نژاد در انتخابات، گفت: احمدی‌نژاد به اعتقاد من یک استراتژی بلندمدت دارد و آن هم فاصله گرفتن از حاکمیت است و مجموع عملکردهای او را باید بین این استراتژی تعریف کرد.
امینی در رابطه با سؤالی پیرامون حضور احمدی‌نژاد در مشهد و احتمال نزدیکی وی با حجت‌الاسلام رئیسی، گفت: به نظر نمی‌رسد چنین باشد. نه در احمدی‌نژاد تمایلی برای رفتن به سمت رئیسی وجود دارد و نه رئیسی تمایلی دارد به احمدی‌نژاد نزدیک شود، پس به نظر من این بحث منتفی است.
وی گفت: ساخت جامعه ایران ساخت اعتراض به وضع موجود است. در دوره‌های پیش نیز مردم در انتخابات‌های ریاست‌جمهوری نشان دادند به دنبال تغییر وضع موجود هستند.
وی ادامه داد: هاشمی 20 سال در موضع طرد اجتماعی داشت، مخالفان او پیروز و حامیان وی شکست می‌خوردند تا اینکه سال 88 شرایطی فراهم شد که هاشمی توانست از آن وضعیت خارج شود و به نوعی به وضع موجود اعتراض کند.
امینی ادامه داد: اگر کسی بخواهد رقیب دولت روحانی باشد، کانون استراتژی‌اش در انتخابات باید تبدیل کردن روحانی به نماینده تام و تمام وضع موجود باشد. الان قالیباف کسی است که بیشترین اعتراض را به وضع موجود دارد.
وی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: به نظر من فعلاً هیچ کدام از بین قالیباف و رئیسی کنار نخواهد کشید و در دور اول در عرصه باقی خواهد ماند و البته به نفع آنهاست که هر دو باقی بمانند، چون آرای هرکدام متفاوت است و در صورتی که آرای جهانگیری و روحانی یک نوع است.
وی افزود: رئیسی باید چهره قوی‌تری از خود نشان دهد، قالیباف هم باید مراقب باشد تا بتواند وضع موجودش را حفظ کند.
وی به نتایج برخی از نظرسنجی‌ها اشاره کرد و گفت: در مجموع، برخی از نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که تاکنون روحانی و قالیباف در صدر رقابت هستند، البته آراء در حدی نیست که انتخابات با آن در دور اول تعیین تکلیف شود. آرای رئیسی هم تغییر آنچنانی نداشته ولی جهانگیری توانسته است یک جهش 5 درصدی کند.
این تحلیل‌گر مسائل سیاسی افزود: یکی از عناصری که می‌تواند به پیروزی نامزدها کمک کند، عنصر مظلومیت است، البته بین مظلومیت و ضعیف بودن فرق است و خطای هاشمی در سال 84 این بود که به جای نشان دادن مظلومیت، ضعیف بودن را نشان داد. امروز هم برخی از کاندیداها و نامزدها به دنبال استفاده از عنصر مظلومیت هستند البته در کنار آن عنصری به نام دادن وعده‌های دست به نقد وجود دارد که برخی از نامزدها از آن استفاده می‌کنند.
انتهای پیام/
