توقف رشد کلانشهر اهواز در ایستگاه سیاسی‌کاری‌های شهرداری/ تاراج منابع شهری اهواز
در نشست تخصصی «کلانشهر اهواز از بود تا شد» علاوه بر "بی‌حساب و کتاب" خوانده شدن حوزه شهری در اهواز، راه نجات این کلانشهر انتخاب افرادی متخصص و پاکدست برای شورای شهر اعلام شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، انتخابات پیش‌رو و مشکلات و معضلات اهواز، تسنیم را بر آن داشت تا با ارائه نکات قابل تامل و نیز اطلاعات لازم از آنچه که در حول محورهای مرتبط شهری می‌چرخد، مردم را برای انتخابی کارآمد یاری رسان باشد.
نقش بی‌بدیل رسانه‌ها در آگاه‌سازی جامعه غیر قابل انکار است و از آنجا که بررسی ظرفیت‌ها و چالش‌های کلانشهر اهواز به شکل تخصصی مسئله‌ای است که این روزها به فراموشی سپرده شده، تسنیم با برگزاری میزگردهای عمومی و تخصصی و نیز استفاده از نقطه نظرات کارشناسان امر به بررسی عملکرد ادوار شورا پرداخته تا شهروندان در انتخاب افراد اصلح، شورای پنجم شهر اهواز را از شوراهای گذشته متمایز کنند.
فضای قومیتی، اختلافی و عملکرد نامناسب دوره‌های قبل شورای شهر و نیز به تبع آن عملکرد "فوق ضعیف" شهرداری اهواز، مردم را به نوعی «دلزده» کرده است به گونه‌ای که نسبت به شورای آینده خوش‌بین نیستند؛ همین امر نقش رسانه‌ها را در جهت ارائه طریق به این منظور که "چه کسی کارآمد" است، دو چندان می‌کند.
خبرگزاری تسنیم در راستای تبیین موضوعات مختلف حوزه کلانشهر اهواز، نشستی تخصصی با حضور عباس هلاکویی شهردار اسبق کلانشهر اهواز و مدیرعامل سابق قطار شهری اهواز، مسعود صفایی‌پور عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز و نیز حسین سمیع دبیر انجمن پدافند غیرعامل خوزستان برگزار کرد که در ادامه نکات مهم و متن گفت‌وگو را می‌خوانید.
*خیابان‌های اهواز نماد بی‌تعهدی شهرداری و شورای شهر شده‌اند
* کارهای پژوهشی شهرداری اهواز در حال خاک خوردن است
*حوزه شهری اهواز «بی حساب و کتاب» است
* شهرداری اهواز سرمایه‌های شهر را تلف کرد
*منابع شهری اهواز به تاراج می‌رود
*برجی که مانع ساخت قطار شهری اهواز می‌شود
*سیاسی‌کاری‌های شهرداری اهواز عامل عقب ماندگی کلانشهر شده است
*اهواز برای پیشرفت و آبادانی نیازمند شهردار مقتدر و شورای شهر تخصصی است
تسنیم: ضمن سپاس از شما که دعوت تسنیم را پذیرفتید ابتدا درباره علل نابسمانی‌های شهری که منجر به نارضایتی مردم شده توضیح دهید.
هلاکویی: کلانشهر اهواز در حوزه برنامه‌ریزی شهری در بیست سال اخیر نتوانسته به جایگاه واقعی خود برسد و می‌توان یکی از معضلات اصلی کلانشهر اهواز را نداشتن «برنامه جامع پنج ساله » دانست البته این موضوع نیز مهم است که مدیران شهرداری و شورای شهر اهواز به شکل نقطه‌ای و مقطعی عمل می‌کنند به طوری که متاسفانه آنها روزنگر تصمیم می‌گیرند تا اینکه برنامه‌ای برای آینده داشته باشند؛ همین موضوع سبب شده روز به روز بر مشکلات شهر اهواز افزوده شود.
تسنیم: کمتر راننده و مسافری در اهواز پیدا می‌شود که دقایقی از وقتشان را درباره وضعیت نامناسب ترافیک در اهواز صحبت نکنند به طوری که اکثر شهروندان از این وضعیت گله‌مند هستند به نظر شما با وجود درآمدهای بالای شهرداری چرا معضل ترافیک حل نشده است؟
هلاکویی: چون شهرداری اهواز به دنبال «درآمدزایی» است؛ بسیاری از خیابان‌های شهر اهواز از ترافیک پیچیده رنج می‌برند ولی شهرداری برای کسب درآمد در این خیابان‌هایی که حتی تردد افراد به سختی صورت می‌گیرد پروانه ساخت ساختمان‌های چند طبقه را صادر می‌کند در حالی که این ساخت و سازها با اصول مهندسی شهری سنخیتی ندارند.
به طور مثال خیابان شهید چمران اهواز (کیانپارس) را نگاه کنید یکی‌از خیابان‌های پرتردد به شمار می‌رود ولی از آنجا که قیمت زمین در این منطقه زیاد است شهرداری بدون رعایت ضوابط شهری مرتبا پروانه برج سازی می‌دهد؛ به راحتی می‌توان گفت این خیابان "نماد بی‌تعهدی و نامهندسی شورا و شهرداری اهواز" است.
دلسوزان حوزه شهری بارها به شهرداری درباره ترافیک خیابان شهید چمران تذکر دادند و علاوه بر آن مردم نیز به شدت از این مسئله ناراضی هستند با این روندی که شهرداری اهواز برای ساخت برج پیش می‌رود در چند سال آینده این منطقه اهواز به بن‌بست می‌رسد به طوری که اگر (خدایی نکرده) اتفاقی مانند زلزله و یا آتش سوزی رخ دهد هیچ خدماتی قابل ارائه نیست.
تسنیم: در برخی از استان‌های کشورمان برای حل مشکل ترافیک کارهای پژوهشی انجام شده آیا در اهواز و برای حل مشکل ترافیکی که امروزه به معضل تبدیل شده این اقدام صورت گرفته؟
هلاکویی: شهرداری اهواز اعتقادی به کار علمی و پژوهش محور ندارد و اگر بعضی مواقع نیز برای کار پژوهشی قراردادی می‌بندد کاری نمادین و سوری است که در نهایت خروجی و نتیجه‌ای هم ندارد حتی می‌توان گفت که این کارهای پژوهشی قریب به اتفاق بدون نتیجه در حال "خاک خوردنند".
تسنیم: همانطور که در سطح شهر می‌بینید در حوزه پارکینگ شهری با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم به طوری که چنین گویاست که شورای شهر و شهرداری برای این موضوع چشم اندازی ندارند؛ نظر شما در این باره چیست؟
هلاکویی: اگر بخواهیم درباره رضایت و عدم رضایتمندی مردم صحبت کنیم باید گفت که در هر بخشی که مشاهده می‌کنیم نارضایتی و گله‌مندی مردم را می‌بینیم چرا که اقدامات لازم انجام نشده است.
در حوزه پارکینگ شهری نیز در آمدزایی و به قولی "پول درآوردن" چنان برای شهرداری اهواز مهم است که بسیاری از مجوز برج‌های صادره، پارکینگ ندارد. شهرداری بسیاری از منابع شهری که سرمایه‌ای برای نجات شهر هستند را تلف کرده و برای هزینه‌های جاری خود مصرف کرده است.
یکی از بزرگترین مشکلات اهواز عدم دلسوز بودن برخی از مدیران و پرسنل شهرداری این کلانشهر است به طوری که با وجود بیش از 5هزار نیروی شهرداری ولی در پیش چشمان آنها بسیاری از منابع شهری به تاراج می‌رود.
تسنیم: با وجود همه این مشکلات در حوزه شهری مسئله قطار شهری اهواز که گویا قرار است به تاریخ بپیوندد نیز "قوز بالا قوز مشکلات اهواز شده حتی مردم نیز دیگر امیدی به تکمیل این پروژه ندارند؛ چرا پروژه قطار شهری اهواز تاکنون موفق نبوده؟
هلاکویی: یکی از آفت‌های اصلی حوزه شهری اهواز نبود متخصص شهری در بدنه تصمیم گیری شهرداری و شورای شهر اهواز است. در زمینه قطار شهری اهواز به صراحت می‌توان گفت شهرداری توانایی اجرای قطار شهری در اهواز را ندارد.
البته شهردار اعتبارات لازم برای قطار شهری اهواز را اختصاص نداده و از سویی دیگر مجوزهای برج‌هایی را صادر کرده که موانع بزرگی در مقابل طرح قطار شهری هستند مثلاٌ شهرداری مجوز برجی را داده که برای ساخت این برج 18 متر گودبرداری شده در حالی که این برج دقیقا در مسیر قطار شهری اهواز قرار دارد و این گودبرداری عملاٌ عبور مترو را غیرممکن می‌سازد؛ با وجود تذکرهای کتبی و شفاهی این برج در حال ساخت است.
قطار شهری برای عبور از این مسیر در چند سال آینده باید 200 میلیارد تومان هزینه کند تا بتواند از این مسیر عبور کند. متاسفانه در سه نقطه شهری در اهواز همین مدل مجوزها صادر شده است.
تسنیم: ارائه مجوز برای ساخت و ساز در اهواز با توجه به بافت قدیمی شهر باید به چه صورت باشد و در این زمینه به چه نوع تصمیماتی احتیاج داریم؟
شهرداری باید این مجوزها را براساس توزیع شهری انجام می‌داد و در مناطقی که توسعه نیافته بودند مجوزها را صادر می‌کرد این در حالی است که شهرداری در مناطقی مانند کوی نفت که براساس اصول مهندسی نباید بیش از دو طبقه ساخته شود مجوز 10 طبقه صادر می‌کند.
در ادامه نشست دکتر مسعود صفایی پور عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز نیز وارد بحث شد و در ابتدا درباره پیشینه شهر اهواز چنین می‌گوید که شهر اهواز از منظر تاریخی در قرن ششم یک شهر بندری و پر رونق بود و از گندم آن در بغداد که دارالخلیفه بوده مصرف می‌شده است.
تسنیم: اگر بخواهیم به صورت تئوری به موضوع ترافیک و حمل و نقل در شهر اهواز بنگریم علت پیچیدگی ترافیک کلانشهر اهواز را چه می‌دانید؟
صفایی‌پور: اهواز بر اساس سرشماری سال 1395 حدود 1.5 میلیون نفر جمعیت دارد و به علت برنامه‌ریزی‌های شهری اشتباه و نیز بدون حساب و کتاب توسعه مساحتی یافته است بنابراین همین توسعه بدون برنامه، هزینه حمل و نقل را در اهواز افزایش داده است.
از سویی دیگر چون توزیع مناسب خدمات شهری در اهواز وجود ندارد بنابراین مردم باید برای دریافت بسیاری از خدمات مسافت‌های زیادی را طی کنند.
تسنیم: اکنون که این توسعه رخ داده برای جلوگیری از توسعه غیر اصولی بیش از این چه تصمیم‌هایی باید گرفته شود؟
صفایی‌پور: در وهله اول در حوزه شهری چه شهردار و چه شورای شهر نیازمند تخصص‌گرایی هستیم اگر شهرداری اعتقادی به برنامه جامع داشت اولاًٌ بسیاری از مجوزهای برج‌ها را صادر نمی‌کرد و یا اینکه اجازه ساخت را در مکان‌های مناسب صادر می‌کرد و از سوی دیگر نیز به جای توسعه افقی، توسعه عمودی انجام می‌داد.
یکی از مشکلات کلانشهر اهواز تک هسته‌ای بودن آن است و مردم برای بسیاری از نیازهای خود می‌بایست به مرکز شهر مراجعه کنند اگر اعضای شورای شهر دلسوز مردم و شهردار نیز متخصص می‌بود در این مدت هسته‌های متفاوتی در شهر ایجاد می‌کردند و نیازهای مردم را در بخش‌های مختلف تامین کرد.
در سال 1375 برای نخستین بار با حضور بسیاری از متخصصان شهری برنامه جامع شهری برای اهواز تدوین شد که در آن موقع هیچ شهری حتی تهران برنامه جامع نداشت ولی شهرداران در این مدت برنامه جامع را اجرا نکردند.
تسنیم: با این حساب شهرداران که می‌بایست زمینه پیشرفت شهری را ایجاد کنند مانع پیشرفت شهر شده‌اند لطفا درباره دلایل ابتر ماندن برنامه جامع شهری در اهواز بیشتر توضیح دهید.
صفایی‌پور: تامین درآمد از سوی شهرداری سبب شده به تراکم فروشی بپردازد از سویی برخی از بدنه‌های شهرداری متخصص امر نیستند. هر جا هم شهرداری به دنبال فضای سیاسی برود شهر متضرر می‌شود امروز شهرداری بیش از آنکه تخصصی باشد سیاسی است و این موضوع سبب شده شاهد رشدی در شهر اهواز نباشیم بنابراین توجه به اینکه چه کسی را انتخاب می‌کنیم بسیار مهم است لذا مردم با انتخاب نیروهای کارآمد و متخصص به آبادانی شهر خود اقدام کنند.
حسین سمیع نیز در خلال نشست به موضوع حمل و نقل و پدافند اشاراتی داشت و به عدم آگاهی پرسنل و مدیران شهردای اهواز نسبت به آینده اقدامات و نیز تصمیم‌گیری‌ها و کارهای لحظه‌ای اشاره کرد و نیز با بیان ماجرای حضورش در یکی از کمیسون‌های شهرداری برای احداث جاده به بیان نمونه‌ای از این تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای پرداخت که از زمان طرح تا تصویب احداث جاده فقط 3دقیقه زمان برد بدون اینکه همه جوانب کار در نظر گرفته شود.
تسنیم: چنین تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای از چه چیزی نشأت می‌گیرد؟
سمیع: نداشتن درآمد مستمر، شهرداری‌ها را بر آن می‌دارد که برای کسب درآمد و فقط ارائه آمار دست به چنین تصمیمات لحظه‌ای بزنند البته نبود واحد شهری نیز از دلایل دیگر اخذ این تصمیمات است. زمانی رونق اقتصادی وجود دارد و شهرداری نیز در انجام برخی امور از جمله صدور مجوز سخت‌گیری می‌کند ولی وقتی که به اوضاع بد اقتصادی می‌رسیم شهرداری می‌گوید «هر طور که شما بخواهی اشکال نداره فقط پول بده».
تسنیم: موضوع حمل و نقل و نیز ترافیک در حوزه شهری اهواز و پدافند غیرعامل چقدر باهم همخوانی دارد؟
سمیع: در زمینه پدافند غیر عامل نکات زیاد و قابل رعایتی در بحث حمل و نقل داریم به طور مثال در مناطق اضطراری شهر از جمله بیمارستان‌ها باید حداقل دو تا چند راه دسترسی وجود داشته باشد این در حالی است که در مقابل درهای ورودی اکثر بیمارستان‌های اهواز از جمله بیمارستان رازی موقعیت مکانی به گونه‌ای است که اگر (خدایی نکرده) اتفاقی مثل زلزله رخ دهد اولین جایی که بسته می‌شود جلوی در بیمارستان‌ها است.
تسنیم: متخصص بودن افراد در حوزه‌های کاری خویش به ویژه در شهرداری اهواز چقدر می‌تواند در انجام اقدامات صحیح مرتبط با موضوع پدافند غیرعامل موثر باشد؟
هر سری که افراد غیر تخصصی به شورای شهر وارد شدند تعداد زیادی را با توصیه و رابطه نیز با خود همراه و وارد بدنه شهرداری کردند همین امر سبب شد که امروزه بدنه بسیار غیر تخصصی باشد.
به یاد دارم در یکی از همایش‌های تخصصی از یکی از پرسنل درباره موضوعات شهرسازی سوال شد و وی با وجود اینکه می‌بایست با توجه به حوزه مشغول به کارش در این زمینه تخصص داشته باشد در پاسخ به سوال گفت که "نمی‌دانم".
اگر مدیریت واحد شهری تصویب شود اتفاقات مثبتی رخ می‌دهد و اگر چنین نشود شهر اهواز برای پیشرفت و آبادانی نیازمند شهردار مقتدر و شورای شهر تخصصی است.
انتهای پیام/