نکاتی درباره اظهارات نخست وزیر سابق قطر؛ اثبات ادعای روسیه و سیاست اشتباه اعراب

به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، «حمد بن جاسم آل ثانی» نخست‌وزیر سابق قطر روز چهارشنبه 24 خرداد ماه در گفت‌وگو با برنامه «چارلی رز» شبکه پی‌بی‌اس آمریکا درباره سیاست‌های منطقه‌ای قطر، عربستان و آمریکا اظهار نظرهای جالبی داشت که پشت پرده بسیاری از اقدامات این مثلث تخریب‌گر منطقه‌ای سخن گفته و برخی از این اقدامات که اتفاقاً قطر هم نقش زیادی در آنها داشته را مورد انتقاد قرار داد.

برچسب زنی سعودی برای خارج کردن رقبا از میدان

* وی در پاسخ به اولین سوالی که به موضوع ایران ارتباط داشت گفت: قطر در مقایسه با دیگر کشورهای خلیج (فارس) یک هزارم، با ایران روابط تجاری دارد در حالیکه ما را متهم به ارتباط با ایران می‌کنند. اظهارات حمد بن جاسم در این بخش به خوبی نشان می‌دهد که موضوع ارتباط قطر با ایران و قطع روابط سعودی و چند کشور با دوحه به این اتهام کاملاً بی اساس بوده به طوریکه حتی مقامات قطری نیز از این اتهام ابراز تعجب کرده‌اند. در واقع سعودی تلاش می‌کند با «برچسب زنی» کشورهای عربی به ارتباط با ایران آنها را تنبیه یا منزوی کند و این اوج خصومت سعودی با جمهوری اسلامی را نشان می‌دهد. 

رفتار منفعت طلبانه آمریکا و یادآوری مجدد عدم اعتماد به واشنگتن

* نخست وزیر سابق قطر در بخش دیگر این مصاحبه با اشاره به میزبانی بسیار سخاوتمندانه دوحه از نظامیان آمریکایی حتی پیش از ایجاد «بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه» یادآور شده است که "ما امنیت کامل را برای نیروهای شما (آمریکایی) که در کشور ما مستقر بودند تأمین کردیم و در تمامی این سالها میزبان آنها بودیم، به همین دلیل بسیار تعجب کردیم که شنیدیم به حمایت از تروریسم متهم شدیم." 

وی در بخش دیگری گفت: "من از آمریکا انتقاد دارم زیرا همپیمان ما هستند و ما از آنها انتظار داریم که موضع منصفانه‌ای اتخاذ کند. ما انتظار نداریم که به ما کمک کنند بلکه موضع منصفانه‌ای اتخاذ کنند".

این موضوع از دو بعد قابل بررسی است: اول اینکه این ادعای آمریکا مبنی بر حمایت قطر از تروریسم درست است ولی آنها طی این سالها به دلایل مختلف اعم از همکاری با این کشور حامی تروریسم، به این موضوع هیچ اشاره‌ای نداشته‌اند و حال که دعوا بالا گرفته به درستی قطر را به حمایت از تروریسم متهم می‌کنند.

دوم اینکه آمریکایی‌ها در رفتار خود بشدت منفعت طلب بوده و کشوری نمی‌تواند به آنها اعتماد کند زیرا علیرغم همه سرویس‌ها و خدماتی که به این کشور می‌دهند ممکن است بنا بر اصل منفعت بیشتر از سوی یک کشور ثالث به سرعت همه این خدمات را نادیده بگیرد.

* این دیپلمات قطری در قسمت دیگر مصاحبه خود به بحران رخ داده بین ایران و عربستان اشاره کرده و به صورت غیر مستقیم از فشار سیاسی عربستان برای قطع رابطه کشورهای حاشیه خلیج فارس با ایران پرده بر می‌دارد. حمد بن جاسم یادآور می‌شود که «چه کسی از کشورهای خلیج‌ (فارس) بود که ایران را منزوی کرد؟ ما این کار را نکردیم. آنها روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کردند و درخواست آن را در شورای همکاری خلیج‌فارس مطرح کردند و ما با آن مخالفت کردیم.

این موضوع بارها از سوی محافل رسانه‌ای و دیپلماتیک مطرح شده بود که عربستان برای قطع ارتباط کشورهای عربی با ایران این کشورها را تحت فشار قرار داده است اما شاید برای اولین بار باشد که فردی در سطح نخست وزیر سابق یکی از همین کشورها به این موضوع اعتراف کند که البته با شکست روبرو شد؛ زیرا این فرد در ادامه عنوان می‌کند که "آنها مسئله بستن سفارتخانه‌هایشان در ایران یا سفارتخانه‌های ایران در کشورهایشان را در شورای همکاری خلیج (فارس) مطرح نکردند. حتی ایده آن هم مطرح نشد، اما اینها با قطر چنین کاری کردند."

اعتراف به اشتباه عربستان، ترکیه، آمریکا و قطر درباره سوریه

* اعترافات این دیپلمات کهنه کار قطری درباره سیاست‌های اشتباه عربستان، ترکیه، آمریکا و برخی کشورهای عربی در قبال قطر نیز جالب توجه است.

وی می‌گوید: "در سوریه، همه حتی کشور شما (آمریکا) نیز اشتباه کرد. وقتی در سوریه انقلابی رخ داد، همه ما از دو اتاق عملیات وارد عمل شدیم، یکی در اردن و دیگری در ترکیه. با گذشت زمان متوجه شدیم که گروههایی که از آنها حمایت می‌کنیم یک برنامه دیگر و متفاوت در سر دارند و هر زمان توسط دوستان خود پی بردیم که این گروهها در سوریه خوب نیستند، یکی یکی آنها را حذف کردیم. اگر کار تروریست‌ها در سوریه تمام شود، چه می‌کنند، آنها به طور قطع به سراغ ما می‌آیند. این کاملاً طبیعی است. آیا ما در معرض تهدید قرار نداریم؟ ما در معرض تهدید هستیم."

مقامات جمهوری اسلامی و سوری بارها نسبت به حمایت قطر، عربستان و ترکیه اعتراض کرده و یادآور شده بودند که اگر این حمایت‌ها نبود تروریست‌ها خیلی قبل‌ متلاشی شده و از بین می‌رفتند. همچنین به آنها یادآوری شده بود که این تروریست‌ها روزی به خانه‌های خود باز می‌گردند و اقدامات تروریستی را در آنجا دنبال خواهند کرد. این همان موضوعاتی است که این بار از زبان یک دیپلمات قطری (کشور حامی گروه‌های تروریستی) به گوش جهانیان می‌رسد.

اختلافات قطر و عربستان نیز درباره سوریه نکته‌ جالبی است که حمد بن جاسم در این مصاحبه و در مصاحبه قبلی خود با فایننشال تایمز در فروردین ماه سال جاری به آن اشاره کرده بود:" قطر در ابتدا چراغ سبزهایی برای اداره پرونده سوریه دریافت کرد زیرا عربستان این مسئولیت را بر عهده نگرفته بود، اما ریاض سیاستش را بعداً تغییر داد و به ما اطلاع ندادند که باید در صندلی عقب باشیم و در نهایت کار به رقابت کشید."

رقابت کشورهای حامی تروریسم در سوریه نیز موضوع جالبی بود که به آن اعتراف شد.

اثبات ادعای روسیه در ارتباط آمریکا با طالبان

* روابط کشورهای حاشیه خلیج فارس با طالبان آن هم به دستور آمریکا نیز نکته دیگری بود که در این مجموعه اظهارات جالب گنجید.

نخست وزیر سابق قطر در خصوص ایجاد دفتر طالبان در قطر و روابط سیاسی دوحه با طالبان اظهار داشت: "ایالات متحده از قطر خواست تا میزبان پنج تن از اعضای طالبان باشد تا آنها مذاکراتی را انجام دهند و اگر ایالات متحده بخواهد آنها را برگرداند، مردم ما خرسند خواهند شد."

لوان جاگاریان سفیر روسیه در ایران در مصاحبه‌ای با تسنیم آمریکایی‌ها با طالبان تماس‌هایی دارند، بخصوص در دفتر دوحه و در این تماس‌های منظم شک و تردیدی نیست. آنها حق ندارند از روسیه در این خصوص انتقاد کنند.

این ادعای سفیر روسیه در اعترافات نخست وزیر سابق قطر به خوبی اثبات و مشخص شد که آمریکا موضوع رابطه رسمی کشورها با طالبان و مذاکرات پنهانی خود را با این گروه به طور منظم دنبال می‌کند در حالیکه این گروه را در افغانستان و پاکستان تروریست نامیده و هر از چندی رهبران آن را مورد حمله قرار می‌دهد و از بین می‌برد.

و این یعنی همان سیاست دو گانه‌ای که آمریکا و همپیمانان منطقه‌ای این کشور نظیر قطر و عربستان دنبال می‌کنند.

بحران میان عربستان و قطر برای منطقه تبعاتی داشته است. این اختلاف موجب روشن شدن بسیاری از حقایق از زبان یک دیپلمات سابق بود که مقامات جمهوری اسلامی ایران طی سالهای گذشته مطرح کرده و سیاست‌ برخی کشورهای منطقه را عامل تنش و بحران می‌دانستند. سیاست‌هایی مانند اشتباه آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن درباره سوریه، اتخاذ سیاست‌های دوگانه در قبال تروریسم از سوی آمریکا در منطقه که طالبان یک نمونه آن است و رقابتهای درونی کشورهای عربی که به بحران منطقه‌ای دامن می‌زند.

گزارش از علی حیدری

انتهای پیام/