تاثیرات عملیات موشکی ایران در افق راهبردی سوریه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، عملیات موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پرتاب 6 موشک میان برد به اهداف گروه تروریستی داعش در منطقه دیر الزور سوریه با وجود گذشت دو روز همچنان در صدر اخبار و تحلیل‌های رسانه‌های مختلف منطقه‌ای قرار دارد. آنچه در این گزارش به آن اشاره می‌شود بررسی دو گزارش تحلیلی از پایگاه خبری شبکه المیادین و پایگاه خبری العهد لبنان است که در آن پیام‌های این عملیات موشکی برای طرف‌های مختلف بررسی شده است.

المیادین در گزارش خود به قلم علی هاشم می‌نویسد که منطقه برای حوادث متراکمی که در سطح جهان به وقوع می‌پیوندد، تنگ و محدود شده است، از جمله حوادثی که در عراق و سوریه به عنوان قلب منطقه و رویکرد آن شکل می گیرد. به این ترتیب مسائل این کشورها هر طوری که رقم بخورد، معادلات بر اساس آن تثبیت می‌شود. تازه‌ترین معادلات موجود در این عرصه‌ها پرتاب موشک از اراضی ایران جهت هدف قراردادن داعش در سوریه است. این مجازاتی بود که ایرانی‌ها تدارک دیدند و پیام‌هایی بود که ناظران آن را بررسی کرده و تهدیداتی بود که تل‌آویو و واشنگتن به آن رسیدند.

در عرصه میدانی مرزهای سوریه و عراق مشروعیت خود را بعد از اخراج عناصر داعش از آن به دست آوردند. به این ترتیب می‌توان گفت که زمان پایان داعش فرارسیده است. واکنش ایرانی‌ها به عملیات تروریستی صورت گرفته در داخل این کشور باعث اطمینان مردم شد و تأکید کرد که خون مردم بی گناه بدون مجازات رها نمی شود. این عملیات ثابت کرد که بازدارندگی تنها در زمینه انجام آزمایش‌های موشکی و مانورهای نظامی در مناسبت‌های مختلف نیست، بلکه کلید پرتاب موشک‌ها در لحظه مورد نیاز و در زمان و مکان مناسب آماده فشار دادن است.

پیامی که این عملیات موشکی برای عاملان عملیات حمله تروریستی در تهران داشت، همان چیزی بود که مسئولان ایرانی اعلام کرده و آن را هشداری نرم توصیف کردند که در واقع صدای بسیار زیادی داشت، این عملیات هشداری منطقه ای بود مبنی بر اینکه شرایط کنونی قدرت تحمل بازی با آتش را ندارد. در سوی دیگر، تهدید این عملیات را واشنگتن و تل‌آویو دریافت کردند، این موضوع را می‌توان به صورت خلاصه در اظهارات مسئول اسرائیلی دریافت کرد که تأکید کرد این عملیات دلیلی بر اعتماد به ‌نفس ایرانی‌ها است. وی به صراحت اعلام کرد که ایرانی‌ها از این پس به عنوان یک قدرت برتر منطقه‌ای عمل خواهند کرد. این سخن از کلام الون بن دیوید تحلیلگر مسائل نظامی در شبکه 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی بود.

تحولات اما در همین حد باقی نمانده و روسیه نیز وارد عمل شد و اعلام کرد که هواپیماهایی که حریم عملیاتی جنگنده های نیروی هوایی این کشور  را نقض کنند، منهدم خواهد کرد. مسکو نیز به این ترتیب خطوط قرمز خود را در آسمان ترسیم کرد. این اتفاق حدود 24 ساعت بعد از سقوط یک هواپیمای جنگنده سوریه از طریق هواپیماهای آمریکایی بر فراز شهر الرقه صورت گرفت. آمریکا می‌خواست با این اقدام معادله و شرایط پرواز ممنوع را در آسمان اعمال کند، اما مسکو گزینه‌های سختی را در برابر این کشور قرار داد و باعث شد آمریکا در برابر این تهدید تصمیمات مشکلی را اتخاذ کند.

به این ترتیب آمریکا نیز که فضای استراتژیک خود در سوریه و منطقه را به گونه‌ای ترسیم کرده که بتواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم معادلات  عرصه میدانی را به هم بزند، باید این تهدید روس ها را با گوشت و پوست خود دریافت کرد. این کشور اعلام کرده که نیروهای آن به مبارزه با تروریسم در سوریه ادامه می‌دهد و حق دفاع از خود را برای خود محفوظ می‌داند، اما مسئول آمریکایی در این زمینه به این موضوع هم اشاره کرد که این کشور تلاش خواهد کرد خطوط تماس خود را با روسیه در سایه تنش‌های جدید باز نگه دارد.

پایگاه خبری العهد نیز در مقاله‌ای به بررسی ابعاد و پیامدهای حمله موشکی ایران به مراکز طائف در استان دیرالزور سوریه اشاره کرده و ابراز داشت که این حمله واکنش مستقیم به عملیات تروریستی بود که این گروه تروریستی طی ماه جاری در داخل ایران انجام داد، به این معنی ایران نیازمند روحیه ای معنوی بود و این عملیات عنصر مهمی در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی به شمار می‌رود. همچنین مناطق کردستان و کرمانشاه به عنوان مناطق عملیاتی حمله موشکی مورد استفاده قرار گرفت تا به صورت نمادین به این موضوع اشاره کند که حملات از همان مناطقی انجام شد که عاملان حملات تروریستی اخیر اهل آن بودند. مسئولان نظامی سعی داشتند نام این دو منطقه را برجسته کرده و نشان دهند که این دو منطقه در چارچوب مبارزه با تروریسم قرار دارند و هرگز به عرصه‌ای برای نفوذ عوامل تروریستی تبدیل نخواهند شد.

در ابعاد منطقه‌ای نیز حملات موشکی ایران پیام‌های متعددی را مخابره کرد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. برای اولین بار از زمان پایان جنگ تحمیلی با رژیم بعث عراق بود که ایران از موشک‌های بالستیک خود در چارچوبی فراتر از مرزهایش استفاده می کرد. پیش از این موشک‌های متنوع ایران را تنها در عرصه آزمایش ها و مانورهای نظامی در مناسبت‌های رسمی مشاهده کرده بودیم. ایران می‌خواست با این عملیات نشان دهد که ید طولایی دارد و مرحله جدیدی را در عملیات نظامی در خارج از مرزها متناسب با تهدیدات و تنش‌های مشابه آغاز کرده است. این همان محتوای بیانات امام خامنه‌ای مقام معظم رهبری بود که اندکی قبل از حمله موشکی ایرانی‌ها گفت: همه – چه دوستان مخلص و چه دشمنان یا دوستدارانی که قلبشان دچار تردید شده- باید بدانند که جمهوری اسلامی ایران مستحکم و با تمام قدرت و اقتدار ایستاده و بدانند که دشمن نمی‌تواند به ما سیلی بزند، بلکه ما به داشتن سیلی خواهیم زد.
2. حمله موشکی ایران به دیرالزور در چارچوب درگیری و رقابت این کشور با نیروهای آمریکایی و ابزارهای وابسته به آنها در جنوب و شرق سوریه انجام شد. این در حالی بود که نیروهای آمریکایی حملات هوایی هشدار آمیزی را بر ضد ارتش سوریه و نیروهای متحد این کشور انجام داده و در همین چارچوب سامانه‌های موشکی سنگین خود را وارد منطقه التنف در مرز سوریه و عراق کرده بودند. ایران از طریق این عملیات موشکی که از شرق این کشور آغاز شد و موشک ها با عبور از آسمان عراق، دیرالزور را هدف قرار داد، می‌خواست این نکته را نشان دهد که برگه های فشار و قدرت را در مقابله با تهدیدات آمریکا در اختیار دارد. این وجهه را باید به پیام اخیر تهران مبنی بر نظارت هواپیماهای بدون سرنشین ایران بر هواپیماهای آمریکایی اضافه کرد.
3. عملیات موشکی ایران دلیل دیگری بر این موضوع بود که تهران همچنان اصرار دارد دیر الزور را در چارچوب اولویت‌های کنونی خود در سوریه قرار داده و آن را به عنوان گذرگاه اصلی هم‌گرایی جغرافیایی بین دو طرف مرزهای سوریه و عراق به کار گیرد. این در حالی است که مانور میدانی موفقیت‌آمیزی که اخیراً ارتش سوریه و نیروهای متحد آن در شرق منطقه التنف انجام داده بودند، مانع اساسی در مسیر تلاش‌های واشنگتن برای منزوی کردن مرزها و تحت کنترل گرفتن آنها ایجاد کرده بود. اوج این اقدام دیدار و به هم رسیدن نیروهای سوریه و عراق در گذرگاه الولید در استان الانبار بود.
4. ایران بعد از آمریکا و روسیه سومین قدرت برتری است که برای حمله به اهداف خود در سوریه از موشک‌های بالستیک استفاده می‌کند و به این ترتیب خود را به عنوان بازیگری نشان داد که نمی‌توان آن را منزوی کرد یا در ترسیم آینده سوریه از سوی بازیگران بین‌المللی آن را نادیده گرفت. ایرانی‌ها بر وحدت و تمامیت ارضی سوریه و رد برکناری دولت و نظام سیاسی این کشور از طرق قدرت نظامی تاکید دارند.
5. حملات موشکی ایران واکنشی عملیاتی و قاطع به تلاش‌های دولت آمریکا مبنی بر بزرگ‌نمایی برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران بود که تهران آن را عنصر بازدارندگی در استراتژی دفاعی خود در برابر تلاش‌های مختلف جهت محاصره خود می‌داند.
6. ارزیابی‌های اولیه رژیم صهیونیستی از حملات موشکی ایران نشان دهنده ترس و وحشت آنها از امکان بهره‌برداری ایران از این حمله موشکی جهت افزایش بازدارندگی در برابر اسرائیل حکایت دارد. موشک‌های که از شرق ایران شلیک شد و دیر الزور را هدف قرار داد ، می‌تواند جولان و بسیاری از مناطق دیگر در اسرائیل را مورد اصابت قرار دهد. این مطلبی بود که ران بن یشای تحلیلگر مسائل نظامی روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت آن را مطرح کرد. شاید اسرائیلی‌ها بیش از هر طرف دیگری مشغول ارزیابی ابعاد پیام‌های قوی عملیات ایرانی ها باشند. پیام هایی که علاوه بر عملیات موشکی ، خود را در تصویربرداری لحظه اصابت موشک‌ها به اهداف مورد نظر از طریق هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی نشان داد که ثابت می‌کند ایرانی‌ها اطمینان بالایی به دقت اصابت موشک خود از فاصله 650 کیلومتری داشتند.

به این ترتیب می‌توان گفت که این حملات موشکی مقدمه‌ای برای تحولات دیگر در پرونده سوریه طی مرحله آینده خواهد بود، آنهم در شرایطی که رقابت بین اردوگاه آمریکایی و اردوگاه طرف مقابل آن که سوریه است و مورد حمایت ایران و روسیه و سایر متحدان قرار دارد، تشدید شده است.

انتهای پیام/