بدخُلقی پزشکان "گاو نُه‌مَن شیر" نظام سلامت
یک «اما»ی بزرگ باید به تعاریف پزشکی کشور اضافه کرد و آن مشکلی که در پزشکی ایران نیز بد می‌لنگد، ضعف اخلاق حرفه‌ای است؛ زیرا خاطره بد همیشه بیش از خاطره خوب در ذهن مردم جا خوش می‌کند و بدخُلقی کادر پزشکی نیز یکی از همان "گاو نه‌من شیر" نظام سلامت است.
به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری تسنیم، متأسفانه از خاطرات خوش بیماران از رفتار مهربانانه پزشکان و پرستاران در محیط‌های بیمارستانی کمتر می‌توان سراغ گرفت، درحالی که به هیچ عنوان نمی‌توان خدمات بسیار تخصصی‌ای را که کادر پزشکی به بیماران ارائه می‌کنند با اخلاق آنان مقایسه کرد.
به‌گفته قاطبه بزرگان پزشکی کشور، ایران جزو کشورهای است که در زمینه جراحی و خدمات پزشکی دارای بهترین متخصصانی است که نمونه دلسوزی آنها را نمی‌توان در کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته پیدا کرد، زیرا پزشک ایرانی به‌همراه کادر پرستاری تمام تلاش خود را انجام می‌دهند تا بیمار نجات و بهبود پیدا کند، ولی در کشوری به‌مانند آمریکا این‌گونه نیست، زیرا به‌طور مثال اصلاً یک جراح در آمریکا حاضر نیست جراحی پُرریسک انجام دهد، درحالی که در ایران به‌دلیل نوع فرهنگ خیرخواهی و نجات جان همنوع، بسیاری از جراحان کشورمان حاضر به جراحی‌های پُرریسک و خطرناک می‌شوند و همین امر یکی از دلایلی است که باعث شده است که مهارت پزشکان ایرانی در دنیا زبانزد شود.
ولی یک «اما»ی بزرگ باید به این تعاریف پزشکی کشور اضافه کرد و آن هم مقوله‌ای است که در پزشکی ایران بسیار بد می‌لنگد، یعنی اخلاق حرفه‌ای؛ کما اینکه اخلاق حرفه‌ای باید در تمام صنوف از جمله کار رسانه نیز رعایت شود و به هیچ عنوان نمی‌توان نمره بسیار بالایی هم به اخلاق حرفه‌ای دیگر صنوف داد، ولی اخلاق حرفه‌ای در حوزه پزشکی و پرستاری مقوله‌ای است که اگر کمی و حتی اندکی از آن فاصله گرفته شود، بسیار به چشم مردم می‌آید، درحالی که براساس نوعی فرهنگ اجتماعی؛ همیشه 10 کار خوب در خاطره افراد باقی نمی‌ماند، ولی یک خاطره بد، تا سالهای سال در ذهن مردم جا خوش می‌کند که بدخُلقی کادر پزشکی یکی از همان خاطرات تلخ در ذهن مردم و بیماران است.
در این رابطه حسن ابوالقاسمی ــ رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، درباره چالش عدم احترام پزشکان به جایگاه بیماران در سیستم نظام سلامت کشورمان که در غالب مواقع نیز مورد نقد بیمار و همراهان آنها است، با تأیید این نقص بزرگ در پزشکی کشور به تسنیم عنوان می‌کند: ما در آموزش پزشکی این ضعف را سالیان سال است که داریم و باید تلاش کنیم که در محتوای علوم پزشکی به‌صورت تئوری و به‌صورت عملی، بحث اخلاق حرفه‌ای را جدی بگیریم.
وی درباره موفقیت دیگر کشورها در زمینه رعایت اخلاق حرفه‌ای در رشته پزشکی توضیح می‌دهد: در کشورهای موفق، بحث اخلاق حرفه‌ای پزشکی به‌جد آموزش داده می‌شود و اخلاق حرفه‌ای را بسیار جدی می‌گیرند و در دروس تئوری و عملی به مقوله اخلاق حرفه‌ای بسیار اهمیت می‌دهند و ما نیز می‌توانیم با تغییراتی در حوزه پزشکی به‌نوعی شیرینی خدمات پزشکی را در کام مردم شیرین‌تر کنیم، کما اینکه در عمل؛ پزشکان ایرانی دلسوز هستند، مثلاً جراحی ساعت‌ها برای نجات یک بیمار در اتاق عمل تلاش می‌کند ولی به‌محض بیرون آمدن از اتاق جراحی، همراه بیمار از یک لبخند و یا توضیح جراح بی‌دریغ می‌ماند.
عدم‌آموزش اخلاق حرفه‌ای به پزشکان / فشار کار پزشکان ایرانی استاندارد نیست
همچنین در این رابطه محمد رئیس‌زاده ــ متخصص و جراح عروق و تروما و رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور معتقد است: بدخلقی پزشکان ارتباطی به بی‌تقوایی و غرور علمی آنان ندارد، بلکه باید این مشکل را در دو مقوله مهم عدم آموزش اخلاق حرفه‌ای و مؤلفه‌های حاشیه‌ای غیراستاندارد که منجر به این می‌شود که پزشکان ما در برخی مواقع خوش‌خلق نباشند، دید.
س: آیا بدخُلقی پزشکان با بیماران به‌زعم گفته برخی بزرگان پزشکی ارتباطی به تقوای آنان دارد؟
رئیس‌زاده: خیر، به هیچ وجه، بیشتر مشکل به کمبود آموزش اخلاق حرفه‌ای پزشکی که نهادینه نشده است، برمی‌گردد، زیرا در 7 سال زمان آموزش پزشکی عمومی، 4 سال تخصص و سه سال فوق‌تخصصی به هیچ عنوان؛ اخلاق حرفه‌ای پزشکی ــ ملکه ذهن دانشجوی پزشکی ما نمی‌شود.
بنابراین این امر را نمی‌توانیم به وجدان و تقوای افراد ربط دهیم، زیرا در دنیای حرفه‌ای نمی‌توانید امور را به بحث شخصی محول کنید، زیرا شاید برخی اصلاً تقوا نداشته باشند، درحالی که اخلاق پزشکی ــ امر حرفه‌ای است و در دنیا رعایت می‌شود و ربطی به مذهب و غیرمذهب ندارد و باید آموزش داده و نهادینه شود.
س: به اخلاق پزشکان کشورمان نمره چند می‌دهید؟
رئیس‌زاده:خیلی سخت است ولی مشروط نمی‌شوند.
س: ولی مردم و بیماران به‌شدت از بدخلقی پزشکان و پرستاران ناراضی هستند.
رئیس‌زاده: باید همه جوانب را دید، اول اینکه آموزش اخلاق حرفه‌ای خوب داده نمی‌شود، دوم به‌خاطر فشار کار است، باید قبول کنید، زیرا میزان فشار کار پزشکان ایرانی اصلاً استاندارد نیست.
س: یعنی در هیچ کشور دنیا چنین فشاری به‌روی پزشکان و پرستاران نیست؟
رئیس‌زاده: میزان کار و محیط‌های پزشکی ایران استاندارد نیست، شما باید عوامل محیطی را در نظر بگیرید، زیرا فرد باید خیلی خودساخته باشد تا در مقابل این فشارها و مؤلفه‌های غیراستاندارد خودش را با خوش‌خلقی حفظ کند.
البته قبول داریم پزشک باید خود را متواضع و فروتن ببیند، به‌طوری که در کتاب الحاوی ــ محمد زکریای رازی نیز به این مسئله توجه شده است و اصلاً در کتاب‌های قدیم پزشکی ما بحث اخلاق پزشکی آمده است پزشک باید متواضع باشد اما نه‌چندان که به وی جسور شوند یعنی هر دوی این مسئله مهم است، بنابراین همه مؤلفه‌ها باید مورد بررسی قرار گیرد.
س: آیا غرور علمی بر بدخُلقی کادر پزشکی تأثیری دارد؟
رئیس‌زاده: خیر، نه‌چندان. مهمتری مسئله همان مؤلفه حاشیه‌ای غیراستاندارد است که منجر به این می‌شود که پزشکان ما در برخی مواقع خوش‌خلق نباشند.
پزشکان دلسوزی خدمتشان را به‌زبان بیاورند
حال در نهایت نکته‌ای که حسن ابوالقاسمی ــ رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز به آن اشاره کرد نیز بسیار مهم است، زیرا او می‌گوید: بسیاری از پزشکان هستند که واقعاً برای بیمار دل می‌سوزانند و بسیار هم زحمت می‌کشند، حتی شب‌ها از غصه بیمارشان خواب‌شان نمی‌برد، اما این دلسوزی را باید به‌زبان بیاورند و در عمل نشان دهند که بیمار متوجه شود و در ظاهر برخورد نیز این دلسوزی مشخص شود.
انتهای پیام/*
