شعر دفاع مقدس مترداف با شعر جنگ نیست/شعری که از عجز بگوید شعر دفاع مقدس نیست

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا،‌ نخستین نشست تخصصی شعر دفاع مقدس و مخاطب با حضور سودابه امینی، سیداحمد نادمی، محمود اکرامی، مجید سعدابادی در کتابخانه دفاع مقدس و بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس برگزار شد.

در ابتدای این نشست سید احمد نادمی درباره تعریف شعر دفاع مقدس گفت: سیدحسن حسینی کتابی با عنوان شعر جنگ و دفاع مقدس دارد که در آن تعریف های زمانمندی را بر اساس زمابندی شعر انقلاب ارائه داده است، البته اگر نظرات پژوهشگران دیگر درباره شعر دفاع مقدس را هم ارائه دهیم می‌بینیم که رویکردهای دیگری در این زمینه وجود دارد .
وی با بیان اینکه یک توصیف عصری و متناسب با زمان امروز از شعر دفاع مقدس ارائه می دهم، ادامه داد: تقسیم بندی ها به شناخت حوزه های مختلف در زمان های متفاوت کمک میکند و اگر بخواهیم از محدوده فرهنگی خود فراتر رفته و در محدوده عام شعر صحبت کنیم باید بگوئیم که شعر جنگ به طور قطع یک پدیده ادبی است که از ابتدای برخاستن هنر از کلام و شکل گیری شعر وجود داشته است.

وی تصریح کرد: مگر انسان تا امروز لحظه‌ای از جنگ دور بوده که بخواهد از این مهم در شعر تاثیر نگرفته باشد، پس ما یک پدیده مادر به اسم شعر جنگ داریم و اگر درباره شعر دفاع مقدس صحبت می‌کنیم، در حقیقت می‌خواهیم موضوع را با یکسری از نشانه‌های خاص فرهنگی خودمان تعریف کنیم که ایران بعد از انقلاب را به تصویر می‌کشد.

در ادامه نادمی گفت: اگر بخواهیم برای کسی که خارج از فرهنگ ما حضور دارد ، شعر دفاع مقدس را تعریف کنیم، چگونه تعریفی باید ارائه دهیم؟ چرا که ما قطعاً باید از کلمات استاندار جهانی استفاده کنیم، از این رو صریح می‌گویم در فضای ادبی ما می‌توانیم از شعر جنگ صحبت کنیم ولی این شعر هیچ ارتباطی با شعر دفاع مقدس نداشته باشد.

وی با بیان اینکه ما مقوله‌ای به معنی دفاع در ادبیات دینی مان نداریم، اظهار داشت: در اصل ما می‌خواهیم با این کلمات یک رویداد فرهنگی را در ایران مشخص کنیم، در حالی که در ادبیات جهان مبحثی به اسم ادبیات دفاع مقدس نداریم، ولی دنیا ادبیات مقاومت را می‌شناسد با این حال همه معتقدند که تمامی این مقوله ها زیرمجموعه ادبیات جنگ هستند.

نادمی با بیان اینکه همه موضع گیری‌های شاعر نسبت به اتفاقات خصمانه‌ای که همچنان وجود دارد جز ادبیات جنگ است، تصریح کرد: در حقیقت وقتی به پیشینه شعر دفاع مقدس نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در زمان‌های دور هم جنگ در اشعار شاعران وجود داشته، همانطور که وقتی به صورت عمقی به پدیده انقلاب اسلامی در پایان قرن بیستم نگاه میکنیم؛ متوجه می شویم که چون آمریکا از انقلاب ما احساس خطر می کرد؛ بنابراین دست به خلق القاعده و داعش در منطقه زده است. مخاطب شعر دفاع مقدس مخاطب شعر امروز است و نباید از مقوله مخاطب به راحتی گذشت.

شعر جنگ و پایداری دو مقوله جدای از هم هستند

در ادامه محمود اکرامی‌فر گفت: وقتی صحبت از جنگ می شود در حقیقت به ماهیت زد و خورد اشاره می کنیم ولی وقتی اسم از دفاع می آید در حقیقت درباره یک مقوله مقدس صحبت می کنیم، البته دفاع یک امر غریزی است و دفاع از اعتقادات هم ارزش های عام و جهان شمول به شمار می رود، از این رو معتقدم شعر جنگ با شعر دفاع مقدس و شعر پایداری مقوله جدا از هم هستند.

وی با بیان اینکه چهار مرحله در شعر دفاع مقدس وجود دارد، تصریح کرد: یک مرحله بسیج مردم توسط شاعران برای حضور در جبهه ها است که در این مرحله شعر با آهنگ همراه بود، مرحله دوم حضور شاعران در جبهه ها است که شعر توصیفی دفاع مقدس شکل می گیرد و مرحله بعدی تمام شدن جنگ است که در حقیقت شعر تبیینی دفاع مقدس را در این مرحله شاهد هستیم.

اکرامی‌فر با اشاره به مرحله چهارم شعر دفاع مقدس اظهار داشت: مرحله چهارم مرحله شعر اجتماعی دفاع مقدس است،درست است که جنگ در میدان تمام شده ولی هنوز تبعات آن در اجتماع ادامه دارد و برای همین شاهد شعر اجتماعی دفاع مقدس هستیم.

اکرامی‌فر تصریح کرد: شعر دفاع مقدس مترادف با شعر جنگ نیست و قطعا این دو با هم متفاوت هستند و معتقدم شعر مقاومت فلسطین شعر دفاع مقدس نیست، بلکه شعر مقاومت و یا شعر پایداری محسوب می شود، چرا که ما از دفاع مقدس تعریف خاصی داریم که مربوط به یک بازه زمانی، در یک مکان و یکسری افراد است.

این شاعر افزود: جهاد امر هنجاری است و نه ارزشی و قداستی که در دین است جهاد را ایجاد می‌کند، در حقیقت جهاد در مرحله رفتار است و اگر بپذیریم که خدا و ارزش‌ها وجود دارد خود به خود برای حفظ ارزش ها جهاد ایجاد می شود.

انتهای پیام/