آمدن ریکاردو موتی به ایران اتفاق بی‌نظیری است / ۳۷ سال پیش با موتی و کارایان همکاری کردم
علی رهبری که سابقه همکاری با ریکاردو موتی را دارد، آمدن او به ایران را اتفاقی بی‌نظیر می‌داند و از سابقه همکاریش با این رهبر ارکستر می‌گوید.
خبرگزاری تسنیم - نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران و نوازندگان ارکستر فستیوال راوانا این روزها در تهران و زیر نظر ریکاردو موتی مشغول تمرین هستند. حضور ریکاردو موتی در تهران از رخدادهای مهم در عرصه هنر و فرهنگ است. شاید برخی‌ها چشمشان را به این مهم بسته باشند و از کنارش بی‌خیال بگذرند، اما آنان که اهل فرهنگ و هنر هستند به خوبی می‌دانند که حضور یکی از مشهورترین رهبران ارکستر جهان در ایران چه دستاوردهایی برای ما دارد. البته این ماجرا فقط به حضور «موتی» در ایران خلاصه نمی‌شود، بلکه قرار است ارکستر سمفونیک تهران با نوازندگانش به ایتالیا برود و در سالنی 3 هزار نفره در راوانا کنسرت برگزار کنند.
این مسئله آنقدر اهمیت دارد که حتی منقدانِ ارکستر سمفونیک تهران هم از آن استقبال کرده‌اند. بر کسی پوشیده نیست که یکی از منتقدان ارکستر سمفونیک تهران علی رهبری است. رهبری که پیش از آمدنِ شهرداد روحانی مسئولیت ارکستر را برعهده داشت، در حدود یک سال گذشته انتقادهای زیادی به اوضاع ارکستر داشته است. به همین دلیل برآن شدیم تا نظر علی رهبری را درباره آمدن ریکاردو موتی به ایران و اجرای مشترک ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راوانا جویا شویم. رهبری هم‌اکنون در «وین» به سر می‌برد و ما با تماسی تلفنی با او ارتباط برقرار کردیم تا پرسش‌هایمان را با او در میان بگذاریم.
به نظر می‌رسد که در میان رهبران ارکسترِ ایرانی علی رهبری تنها کسی است که سابقه همکاری با «موتی» را دارد. چگونگی این همکاری را هم از علی رهبری جویا شدیم. علی رهبری تا کنون بیش از 120 ارکستر سمفونیک را در جهان رهبری کرده، برنده 2 مسابقه جهانی رهبری ارکستر در فرانسه و سوییس است، مدیر هنری ارکسترهایی در بروکسل، پراگ، مالاگا، و زاگرب بوده است. علی رهبری در سال 1394 مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران بود.
در ادامه متن گفت‌وگو با علی رهبری را می‌خوانید:
تسنیم: در جایی خواندم که در یکی از اجراهای ارکستر فیلهارمونیک برلین در سال 1980، یعنی 37 سال قبل نام شما و آقای موتی و آقای هربرت فون کارایان کنار هم دیده می‌شود. درباره این همکاری برایمان توضیح بدهید که چگونه شکل گرفت.
سال 1980 دومین سالی بود که ارکستر فیلهارمونیک برلین من را برای رهبری به برلین دعوت کرده بود. سالی بود که آقای کارایان من را به عنوان دستیار نیز انتخاب کرد. بار اول سال 1979 یعنی یک سال قبل بود که من را به خاطر برنده شدن در مسابقات فرانسه و سوییس دعوت کرده بودند. در آن زمان آقای کارایان خودشان اغلب کنسرت‌ها را رهبری می‌کردند و از رهبران معروف دنیا هم دعوت می‌کردند تا ارکستر فیلهارمونیک برلین را رهبری کنند. من و ریکاردو موتی هم چندین بار در کنار هم دعوت شده بودیم که در آن زمان من جوان‌ترین رهبر بودم.
ریکاردو موتی در حال تمرین با اعضای ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راوانا - تالار رودکی - سه‌شنبه 13 تیر 1396
تسنیم: نظرتان درباره جایگاه ریکاردو موتی در موسیقی کلاسیک چیست.
استاد موتی یکی از بهترین رهبران ارکستر در ایتالیا هستند که در آن زمان علاوه بر برلین، من ایشان را در محافل مختلف دیده بودم و می‌شناختم. در آن زمان که من چندین سال در ایتالیا در اپرای شهر پالرمو و در شهر تورین با ارکستر رادیو تلویزیون ایتالیا کنسرت‌هایی را رهبری می‌کردم، به یاد دارم که آقای موتی هم مرتب به آن ارکسترها دعوت می‌شدند.
تسنیم: همان‌طور که می‌دانید، ریکاردو موتی هم اکنون در ایران به سر می‌برد. حضور او در ایران را چطور می‌بینید.
آمدن آقای موتی به ایران بسیار بسیار خوب و مفید است برای همه و بر می‌گردد به رایزنی‌هایی که من در سال 1394 با کشورهای مختلف داشتم. در آن زمان با آمدن من به ایران و بعد از اجرای سمفونی 9 بتهوون نظر بسیاری از کشورها به ما جمع شد، از جمله کشور اتریش، چین، و چندین کشور دیگر و در تمام موارد آن کشورها بودند که ما را دعوت می‌کردند.
در مورد ارکستر جوانان ایتالیا هم که سال گذشته به ایران آمدند به همین شکل بود، یعنی آنها به من نوشتند که آیا حاظر هستم ارکستر آنها را در ایتالیا و در ایران رهبری کنم، من هم جواب مثبت دادم و همین باعث شد که بعد از ترک من آنها به اقداماتشان ادامه دهند و من بسیار خوشحالم که کار به اینجا رسید که آقای موتی هم به ایران تشریف بیاورند.
البته وظیفه حرفه‌ای خودم می‌دانم که بگویم بخشی از این اتفاق بی نظیر به ایتالیایی‌ها برمی‌گردد که برای به سرانجام رساندنش تلاش بسیاری کردند. از ارکستر سمفونیک تهران دعوت‌های بسیار مهمی پیش از این هم شده بود که متاسفانه مسئولان آن زمان نسبت به آن بی‌اعتنا بودند. افتتاح فستیوال بروگنر در اتریش یکی از همین برنامه‌ها بود که از ارکستر سمفونیک تهران برای حضور در آنجا دعوت شده بود.
ریکاردو موتی در حال تمرین با ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر فستیوال راوانا - تالار رودکی - سه‌شنبه 13 تیر 1396
تسنیم: فکر می‌کنید از نظر بین المللی آمدن آقای موتی به ایران چه بازخوردهایی در پی خواهد داشت؟
بنظر من بسیار بسیار مثبت است. حضور او در ایران می‌تواند توجه رسانه‌های اروپایی را به ایران جلب کند و بخشی از وجه‌ی فرهنگ و هنری ایران را به اروپاییان و حتی دیگر کشورهای جهان، بشناساند. زنده باد آقای موتی که با داشتن وقت کمی که دارد به تهران آمده است. جوانان ما هم باین ترتیب با کار حرفه‌ای بیشتر آشنا می‌شوند.
تسنیم: نتیجه این کار برای جوانان ما چه خواهد بود.
من از آمدن آقای موتی به ایران خیلی خیلی خوشحالم. ولی زمانی که من در حال رایزنی بودم برنامه‌مان این بود که هر ارکستری که به تهران می‌آید در کنار ارکستر ما کنسرت بدهد و هر رهبر بزرگی که می‌آید ارکستر ما را هم رهبری کند نه فقط چند نفر برای دکوراسیون.
این اقدامات بسیار بسیار ضروری و مهم هستند و باید مواظب بود که توی چاله قبل از انقلاب نیافتاد. نباید تمرکز روی سر و صداهای زودگذر و شو باشد، که البته لازم هم هست ولی به باید تمرکز را روی وضع ارکستر سمفونیک مملکت و مدارس موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد گذاشت و به اوضاعشان رسیدگی کرد. اولویت باید در کنار این نوع کنسرت‌ها روی مشکلات داخلی جوانان باشد که در حال حاضر در وضع بسیار غیر حرفه‌ای هستند.
تسنیم: منظورتان از غیر حرفه‌ای چیست؟
منظور من این است که یک ارکستر سمفونیک باید قادر باشد هر هفته یک برنامه تازه ارایه دهد و برای این کار باید دستمزد نوازندگانش برای زندگی در تهران کافی باشد که ناچار نباشند، شب‌ها هم مطربی کنند. این مشکل نه تنها در مورد نوازندگان ارکستر سمفونیک وجود دارد بلکه استادان هنرستان‌های موسیقی نیز این مشکل را دارند.
تسنیم: الان مشغول چه فعالیتی هستید
کنسرت‌های من در کشورهای مختلف حدود دو ماه دیگر شروع می‌شوند، ولی در این روزهای تعطیلی مشفول اتمام قطعه بزرگ «مادرم ایران» هستم که آنرا چند سال پیش شروع کردم و قسمت مهمی از آن به استاد شجریان و حسین دهلوی هدیه شده است.
انتهای پیام/