دیکتاتورمآبانه بخش مسابقه را حذف کردم و کلی فحش خوردم
فرهاد مهندس‌پور در نشست خبری جشنواره ۳۶ تئاتر فجر با اشاره به اینکه باید جشنواره تئاتر فجر کوچک شود نقبی به گذشته زد و گفت دیکتاتورمآبانه بخش مسابقه را حذف کردم و کلی فحش خوردم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری جشنواره سی و ششم تئاتر فجر صبح امروز با حضور فرهاد مهندس‌پور دبیر جشنواره در تالار مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد. این نشست در حالی برگزار می‌شد که در فضای مجازی اعتراضات و البته حمایت‌هایی از انتخاب مهندس‌پور به عنوان دبیر منتشر شده بود.
فرهاد مهندس‌پور در این نشست کلام را با صراحت سخن آغاز کرد و با اشاره به اینکه «خیلی وقت است دوره تعارف کردن گذشته اسن و نمی‌دانم چرا از تعارف بیرون نمی‌آییم» تلاش کرد خود را جسور و شفاف معرفی کند. او از همین رو گفت «سعی کرده‌ام موقعیت‌ها را شفاف کنم؛ اما پرسش‌هایی ایجاد می‌شود که باید به هر قیمتی از آن گذشت. از خودم می‌پرسیدم چرا باید جشنواره فجر باشد؟ جشنواره فجر برایم بی‌معنا بود؛ اما باید ضرورت‌ها را بازنگری کرد.»
او به تغییرات و دگرگونی نهادهای اجتماعی اشاره کرد و تأکید کرد: «تئاتر نیز همانند دیگر پدیده ها نیازمند تغییر و اصلاح است؛ اما اعتراف کرد ما مدلی برای ارزیابی تئاتر در کشور نداریم، دانشگاه‌ها اظهارنظر نمی‌کنند و نیروهای ارزیاب خاموشند.»
کارگردان سال‌های دور با اشاره به فاصله 15 تا 12 سال گذشته که یا بخش مرور واجد اهمیت بود یا بخش تازه‌های تئاتر، گفت: «حکمت فجر در این بود که کارهای یک سال جمع شود یا اجراهای سال بعد معرفی شود. آن موقع صدایمان بلند بود که این چه معنایی دارد؟ جشنواره فجر کانالی بود برای رسیدن به اجرای عموم.»
کارگردان «دیر راهبان» در پاسخ به اعتراض سامان خلیلیان نسبت به برنامه‌های او گفت: «اگر دست من بود جشنواره را کوچک می‌کردم جشنواره باید تشخص داشته باشد. مشکل تئاتر این است که صورت مردمی ندارد و با تئاترهای خیابانی این خلاء پر نمی‌شود. جشنواره مسئول همه جزئیات تئاتر ایران نیست. هر که می‌گوید دروغ می‌گوید. کانالیزه کردن در تئاتر مانع تئاتر است. در همه جشنواره‌ها کار عالی، متوسط و بد وجود دارد. در سال 83 دیکتاتورمآبانه بخش مسابقه را حذف کردند و کلی فحش خوردیم از طرف کسانی ایده حفظ مسابقه را داشتند که واقعاً شوکه شدم. 83 مسابقه را حذف کردن اشتباه بود؛ چون سال بعد پنج بخش به جشنواره اضافه شد. می‌خواهم گروهها خودشان را داوری کنند و جایزه جنبه حمایتی داشته باشد در off-stage این ممکن است.»
مهندس‌پور در حالی که از وضعیت بغرنج جشنواره‌های متعدد فجر سخن می‌گفت و مدعی بود از سال 83 از دور به تئاتر نگاه می‌کرده است و مشکلات تئاتر برایش اظهر الشمس است، در پاسخ به این پرسش که چرا همواره دبیران جشنواره فجر از میان اعضای هیئت علمی برگزیده می‌شوند و چند درصد از جشنواره‌های خارجی دبیران دانشگاهی دارد، گفت «نمی‌دانم.»
مهندس‌پور با اشاره به شیوه دو سال گذشته در حذف بخش تازه‌های تئاتر گفت: «کدام شیوه درست است؟ شکل میانه درست است؛ اما باید آرام پیش رفت. خواندن نمایشنامه گام بلندی است. جشنواره در این سالها روش‌های بسیاری آزموده و من نگاه کردم که کدامیک استاندارد است انتخاب از روی فیلم عمل ناشایستی است و آثار با همکاری حداکثری هنرمندان انتخاب می‌شود. در تهران یک گروه 70 نفری فعال هستند ولی در شهرستان مجبوریم از روی فیلم آثار را برگزینیم.»
وی درباره بخش خیابانی اظهار کرد: «دو راه وجود دارد که یکی از طریق فراخوان است و دیگری جشنواره مریوان که از سال آینده و در حذف بخش فراخوان است و کانال مریوان تنها راه ورود به جشنواره فجر خواهد بود. همچنین در بخش دانشجویی کانال فقط جشنواره دانشجویی است. ما باید به دیگر جشنواره‌ها اعتماد کنیم و مسئولیت انتخاب‌ها را به جشنواره‌ها بسپاریم. پارسال 450 دی وی دی دیده شد این کار هولناکی است. اساسا این ظرفیت را نداریم. شایسته است این را در مقوله‌ای دسته‌بندی کرد که متحول‌تر باشد.»
دبیر دوره 24 فجردرباره انتخاب آثار خارجی نیز گفت: «برای امروز کار سختی است؛ ولی می‌توان برای بهمن آینده انتخاب‌های خوبی داشت. ترجیح می‌دهم کارهای اندک ولی خوب در جشنواره حضور داشته باشد. درباره کار خارجی می‌توان الان حرف زد شاید 15 کار را دعوت کنیم. رابطه‌هایی داریم تا بتوانیم از گروه‌های خارجی دعوت کنیم.»
وی درباره بخش مرور و انتخاب آثار نیز اظهار نظر کرد و گفت: «دو روز طول کشید تمام 60 نفر را بیابم که کاری در جشنواره نداشته باشند و در این مدت مداومت تئاتر دیده باشند هیچ چیزی شایسته‌تر از آن نیست که به حرف بزرگتری گوش بدهیم. رای دادن در جشنواره به کمک اپلیکیشن خواهد بود تا راه انتخاب آسان شود. از انجمن نمایشنامه‌نویسان و کارگردان خواستم که ده اسم را ارسال کند و باقی را خود برگزیند.»
این استاد دانشگاه درباره تغییرات مداوم فرخوان جشنواره فجر در این سالها گفت: «داشتن قانون اساسی اگرچه چارچوبی درست می‌خواهد اما می‌تواند موانعی نیز ایجاد کند. پس شاید شیوه انگلیسی‌ها خوب باشد که قانون اساسی ندارند و همواره مجلس در امور دخیل است. بد نیست که جشنواره آیین‌نامه ندارد و هر سال در فراخوان خود را اصلاح می‌کند اما در هر دوره باید یک چیزهایی نهادینه شود تا مناسبات را بهبود بخشد.»
وی درباره دخالت سلیقه دبیر در انتخاب آثار گفت: «آن‌قدر کار به سلیقه ما وجود ندارد که به جشنواره دعوت کنم. باید بین آنکه همه با هم اشتباه کنیم یا مهندس‌پور اشتباه کند یکی را برگزینم.»
مهندس‌پور درباره حذف بخش نمایشنامه‌نویسی گفت: «این بخش در حال گم شدن است. باید جایی دیگر به آن اختصاص داد فرآیند برگزاری ایراداتی داشته است جشنواره دیگری برگزار می‌شود چه تمایزی بین آنهاست. علت بیرون آوردن این بخش آن بود که نسبت ماهوی با جشنواره فجر ندارد. جشنواره با اجرا سروکار دارد نه با متن به عنوان کارگردان قائل به متن نیستم در تمام دنیا جشنواره‌های نمایشنامه‌نویسی را فستیوال‌ها برگزار نمی‌کنند؛ بلکه نهادها این کار را پیش می‌برند برای برگزاری این بخش مشورت‌هایی داشته‌ام اما هنوز به نتیجه مشخص نرسیدم.»
وی درباره به علاوه فجر نیز آن را ایده‌ای درخشان نامید که سعید اسدی را در دو دوره گذشته اذیت کرده است و بر همین اساس تأکید کرد: «در همه جای دنیا تئاترهای خصوصی در حال ورشکستگی هستند. درباره کیفیت تئاتر خصوصی نمی‌توان حرف زد باید به کمیت چسبید و کمک کنیم این عدد کم نشود.»
مهندس‌پور دباره انتخاب آثار استانی گفت: «پیشنهاد دادم از هر استان یک کار بیاید کارها توسط مدیران سالن‌ها تهران داوری شود و با حمایت جشنواره در تهران روی صحنه رود. برنامه داریم بخش مهمان با مشارکت تئاترهای خصوصی اجرا شود وآنها در انتخاب آثار با ما همکاری کنند.»
وی درباره برگزاری ورک‌شاپ‌های مرسوم در تئاتر فجر گفت: «دو آزمایشگاه دو هفته‌ای و سه‌هفته‌ای با حضور هنرمندان جهانی داریم. در حال دیدن کارهای گروهها هستیم اما انتخاب کردن کار سختی است.»
در این نشست مهدی شفیعی در مقام مدیرکل اداره کل هنرهای نمایشی حضور نداشت.
انتهای پیام/