شیوه برخورد امام صادق(ع) با کسی که نماز را صحیح نخواند

 حجت‌الاسلام امرالله سبحانی‌نیا، رئیس ستاد اقامه نماز استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا با بیان اینکهاگر بخواهیم نماز به عنوان زیباترین ارتباط انسان با خدا در اندیشه امام صادق(ع) را مرور کنیم، لازم است مروری کوتاه بر تاریخ اسلام کنیم، گفت: اگر به تاریخ اسلام نگاه کنیم، رسول گرامی اسلام(ص) در یک مقطع خاص سه چیز را جایگزین عصر جاهلیت کرد. اول اینکه افکار الهی جایگزین افکار جاهلیت شد. اخلاق انسانی جایگزین اخلاق قومی و قبیله‌ای قرار گرفت و دیگر اینکه افرادی تربیت شدند که به بالاترین جایگاه‌های اخلاقی و گاهاً معرفتی دست یافتند که سلمان و ابوذر از جمله این صحابه گرانقدر هستند. بنابراین این سه اصل یعنی افکار خوب، اخلاق خوب و تربیت انسان‌های شریف باعث شد اسلام در دل‌ها جای بگیرد. 

وی با اشاره به اینکه بعد از پیامبر گرامی اسلام(ص) دشمنان به این نقاط قوت اسلام پی برده بودند و در صدد بر آمدند تا این سه عنصر را تضعیف کنند، افزود: بنابراین بعد از پیامبر گرامی اسلام(ص) موضوع انزوا و انحراف در افکار دینی و اخلاق اسلامی و نیز منزوی و تبعید شدن صحابه را شاهدیم. اما ائمه(ع) با اینکه در حصر بودند هرکدام با شیوه‌های مختلف به تبیین معارف دین می‌پرداختند  تا اینکه این جریان به دوران امام باقر و امام صادق(ع) رسید. در این زمان به دلیل چالش‌های سیاسی که به واسطه انتقال دولت از بنی‌امیه به بنی‌العباس به وجود آمد، فرصت مناسبی را برای این دو امام معصوم(ع) به وجود آورد تا بتوانند افکار ناب اسلامی را تشییع، مهندسی و نهادینه کنند. لذا در این دوران انواع مباحث فقهی، اخلاقی و معارفی از سوی امامین(ع) مطرح شد تا جایی که بیشترین حجم احادیث در منابع از این دو امام بزرگوار صادر شده است. 

 وی درباره سیره امام صادق(ع) در برخورد با امر نماز گفت: امام صادق(ع) حساسیت بسیار زیادی نسبت به امر نماز داشتند. به عنوان نمونه حماد بن عیسی گفت: «در محضر امام صادق علیه‌السلام بودم، به من فرمود: آیا میتوانی نماز را خوب بخوانی؟ عرض کردم: چگونه نمی‌توانم و حال آنکه کتاب حریز را که درباره نماز نوشته شده است، از حفظ دارم. حضرت فرمود: برای تو ضرر ندارد، برخیز و نمازی بخوان تا من ببینم که چگونه می‌خوانی. بنا بر فرمایش حضرت رو به قبله ایستادم و شروع به خواندن نماز کردم. تمام نماز را از نظر رکوع و سجود به جای آوردم، اما حضرت آن را نپسندید و فرمود: نماز را خوب نخواندی. واقعاً چقدر زشت است برای مردی که شصت هفتاد سال از عمرش می گذرد و حال آنکه نمی‌تواند یک نماز کامل با مراعات حدود کامله آن بخواند. من خجالت کشیدم و خود را کوچک دیدم.» بعد از آن، امام صادق(ع) خود به نماز ایستادند و به او طرز صحیح خواندن نماز را آموخت. 

رئیس ستاد اقامه نماز استان خراسان رضوی با بیان اینکه این نوع حساسیت امام صادق(ع) برای ما این درس را می‌دهد که نباید هیچ گاه نسبت به نماز سستی به خرج بدهیم، خاطرنشان کرد: زیرا تجلی تمامی خوبی‌ها در زندگی انسان همین امر اقامه نماز است. حمیده، همسر امام صادق(ع) بعد از شهادت حضرت به برخی اصحاب فرمود: امام(ع) آخرین لحظات شهادتش همه را دور خود جمع کرد و فرمود:  «إِنَّ شَفَاعَتَنَا لَا تَنَالُ مُسْتَخِفّاً بِالصَّلَاةِ؛ شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد، نمی‌رسد.» 

انتهای‌پیام/