نگاهی به اتفاقات سیاسی اخیر پاکستان و پیشینه آن/ پیروز واقعی میدان کیست؟

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم؛ پاکستان کشوری است که طی عمر 70 ساله اش هیچ نخست‌وزیری نتوانسته مدت 5 ساله حکومت خود را کامل کند، گاه با استعفا کنار رفته و گاه به زور کودتا و حکم دادگاه عزل شده است، در هر حال تمام نخست‌وزیران پاکستان در حسرت 5 سال حکومت کامل باقی مانده‌اند.

به طور قطع «محمد نواز شریف» را می توان بزرگترین ناکام این عرصه دانست زیرا او پیش از این نیز دو بار نخست‌وزیری را تجربه کرده است و در هر دوبار مجبور به استعفا شده است.

در این نگاهی اجمالی به تاریخ نخست‌وزیر نواز شریف خالی از لطف نیست وی در سال نخستین دهه نود میلادی پس از غائله کراچی و کشته شدن ده‌ها عضو حزب متحده قومی که در نهایت منجر به فرار سردسته آنان «الطاف حسین» به لندن شد بر اثر فشارهای مردمی استعفا داد.

هشت سال بعد وقتی نواز شریف بازهم قدرت را در پاکستان به دست گرفت این بار نوبت به «ژنرال پرویز مشرف» رسید تا با کودتا او را در تکمیل دوران حکومتش ناکام بگذارد.

او در دوران حکومت مشرف به عربستان تبعید شد و مدت‌ها میهمان خاندان پادشاهی عربستان بود تا اینکه در انتخابات سال 2013 پس از جنجال‌های فراوان و اعتراضات گسترده به حزب مردم (حزب حاکم آن دوره) توانست بازهم پیروز عرصه رقابت شده و نخست‌وزیر پاکستان باشد.

نکته مهمی که در مورد قدرت حاکم بر پاکستان باید گفت این است که در طول دوران 70 ساله این کشور اریکه قدرت دو مدعی داشته است: «حزب مردم» و «حزب مسلم لیگ» .

مردم جهان حزب مردم را به نام «بی‌نظیر بوتو» و پدرش می‌شناسند، و حزب مسلم لیگ را به نام « محمد علی جناح و نواز شریف» البته مسلم لیگ تقسیم به شاخه‌های مختلفی شده است که مهم‌ترین آن حزب نواز شریف است در هر حال این دو حزب معمولا در سال‌های آخر حکومت دیگری طرفداران خود را به خیابان کشانده و با اعتراضات گسترده کارکرد حزب حاکم را به شدت می‌کوبیدند. عمده شعارهایی هم که 70 سال است تغییر نکرده این چند شعار می‌باشد: «حزب حاکم در مورد حل مسئله انرژی و برق هیچ کاری نکرد!» «بیکاری کماکان وجود دارد!» « مشکلات امنیتی با سیاست موجود حل نمی‌شود».

شعارهای فوق به اضافه مدتی در خیابان‌ها ماندن و تطیلی مغازه‌ها و بازارها باعث می‌شد که برنده انتخابات بعدی مشخص شود!!!.

ولی این بار داستان حکومت مدعی جدیدی به نام «عمران خان» پیدا کرد، فردی مصمم با انگیزه، نترس و با پشتکار فراوان.

همه می‌دانند که مردم پاکستان عاشق کریکت هستند و این عمران خان بود که در دهه 90 کاپیتان تیم ملی کریکت پاکستان بود و برای اولین و آخرین بار این تیم را قهرمان جام جهانی کرد. پس واضح است که او طرفداران فراوانی نیز داشت.

رهبر حزب تحریک انصاف که در جریان انتخابات سال 2013 توانست اکثر کرسی‌های ایالت خیبرپختونخوا را به دست بگیرد یک سال بعد تصمیم جدی گرفت که نقش اول ساقط کردن حکومت نواز شریف باشد!

شاید در ابتدا دو حزب مقتدر پاکستان این مدعی جدید را اصلا در حد و اندازه‌ای نمی‌دیدند که تبدیل به تهدیدی برای آنان شود ولی عمران خان نشان داد که با هزاران نفر از طرفدارانش می‌تواند بیش از دو ماه مقابل پارلمان پاکستان اعتصاب کند و حتی گلوله‌باران نیروهای پلیس پنجاب هم مانع آنان نیست.

این اعتصاب هرچند به دلیل کارشکنی حزب مردم (حزب اپوزیسیون!) و اینکه آنها طرف نواز شریف را گرفتند به نتیجه نرسید ولی سنگ محکی برای عمران خان بود که توانمندی های خود را جدی‌تر بگیرد.

او یکبار دیگر در سال 2016طرفداران خود را با نام سونامی به خیابان‌ها فراخواند دولت این بار خیلی سریعتر اقدام خشن علیه طرفداران عمران خان را آغاز کرد و با شلیک گلوله‌های پلاستیکی و گاز اشک‌آور آنان را متفرق ساخت.

شاید اگر طرف مقابل دولت پاکستان یک فرد عادی بود، دیگر کوتاه می‌آمد و به خانه‌اش می رفت تا آماده انتخابات سال  2018شود ولی عمران خان یک فرد عادی نبود او مرد میدان‌های سخت بود و این را با عمل خود اثبات کرد.

عمران خان نه از جنجال‌های رسانه‌ای نواز شریف ترسید و نه از تهدیدهای مکرر سران حزب حاکم او این بار راه جدیدی را آزمایش کرد.

اگر حضور مردم در خیابان‌ها نمی‌تواند نواز شریف را وادار به استعفا کند دادگاه عالی پاکستان که می‌تواند این کار را انجام دهد!

بهانه چیست؟ فساد اقتصادی نواز شریف و اینکه نام او در اسناد بزرگ پاناما (پرونده فساد اقتصادی جهانی) وجود دارد.

نواز شریف و حزب مسلم لیگ نفسی راحت کشیده و تصور کردند که این پرونده راه به جایی نخواهد برد، ولی عمران خان بیش از 700 صفحه مدرک علیه نواز شریف به دادگاه ارائه داد.

پس از بررسی‌های مداوم که همزمان با ادعاهای رسانه‌ای نیز همراه بود، از 5 قاضی دادگاه عالی پاکستان 2 نفر رای به عدم صلاحیت نواز شریف و مجرم بودند او دادند! ولی این کافی نبود و رای اکثریت نبود.

3 نفر باقیمانده نیز به سود نواز شریف رای نداند آنها حکم نهایی خود را منوط به تشکیل کمیته‌ای تحقیقاتی متشکل از نمایندگان سازمان‌های مهمی مثل «سازمان اطلاعات ارتش پاکستان، بانک مرکزی و...» دانستند.

شاید هنوز هم هیچکس باور نمی‌کرد که عرصه بر حزب حاکم و نواز شریف تنگ شود و کار او با سختی مواجه شود، ولی گذر زمان اثبات کرد که ستاره اقبال عمران خان رو به نوارنی‌تر شدن است.

کار کمیته تحقیقات دو ماه تمام طول کشید و از نخست‌وزیر گرفته تا فرزندانش و حتی وزرایش نیز احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفتند. ودر نهایت حکم دادگاه صادر شد:

«نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان فاقد صلاحیت است» واین یعنی پایان کار او برای بار سوم!

موفقیت عمران خان به اینجا ختم نشد! در طول دوران تفتیش توسط کمیته تحقیقات حزب مردم نیز با درک اینکه دیگر جایگاه سابق را ندارد و عمران خان نقشی بسیار پر رنگ‌تر از آنچه تصور می‌شد را در سیاست آینده پاکستان خواهد داشت مواضع خود را به سوی او نزدیکتر کرد، دولت را به باد انتقاد گرفت و حتی خواستار استعفای او شد.

ولی این برخورد دوگانه حزب مردم نتوانست خود را از دید مردم پاکستان دور نگه دارد، حتی سیاستمداران این حزب نیز آینده‌نگری کرده و حزب تحریک انصاف پیوستند!

فردوس عاشق اعوان و بابر اعوان از نام‌آشناترین این افراد بودند که از حزب مردم جدا شده و رهبری عمران خان را پذیرفتند.

سیاست پاکستان نه وفادار است ونه روی یک حالت خاص می‌گردد باید منتظر ماند و دید در سال‌های بعد چه اتفاقاتی پیش روی این کشور پر جمعیت است.

تا اینجای کار عمران خان توانست پشت حزب مردم و حزب مسلم لیگ را به خاک برساند.

گزارش و تحلیل: محمدرضاکمیلی

انتهای پیام/.