مردم رفع مشکلات را مقدم بر رفراندوم می‌دانند/ سردمداران اقلیم به نارضایتی‌های عمومی بی‌توجهند

به گزارش خبرگزاری تسنیم، دکتر فایق گولپی با اشاره به مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اقلیم کردستان گفت: زمینه‌سازی لازم برای برگزاری رفراندوم صورت نگرفته است و از دید مردم حل مشکلات فوق به نسبت برگزاری رفراندوم از اولویت بیشتری برخوردار است.

مدیر آکادمی سیاست و اندیشه دمکراسی اقلیم کردستان تاکید کرد، به دلیل سهم بیشتر حزب دمکرات کردستان عراق از حکومت اقلیم، انتقادات مردم به کلی متوجه این حزب است و به زعم آنان برگزاری رفراندوم به نوعی سرپوش گذاشتن بر مشکلات و بحران‌های موجود است.

وی حکومت بغداد را در رفع مشکلات اقلیم کردستان حائز بیشترین اهمیت دانست و گفت: اینکه حکومت اقلیم در مناطق مورد منازعه، چگونه و از طریق چه مکانیزمی اقدام به برگزاری رفراندوم می‌کند، جای سوال دارد.

مشروح گفتگوی خبرنگار خبرگزاری تسنیم با این سیاستمدار کرد عراقی در ادامه می‌آید:

در اقلیم کردستان مشکل اصلی این است که زمینه‌سازی برای برگزاری رفراندوم استقلال صورت نگرفته است

تسنیم: با وجود موانع داخلی و عدم حمایت های منطقه ای و بین المللی، تاکید بر برگزاری رفراندوم از سوی سردمداران اقلیم کردستان عراق دربرگیرنده چه معنی و مفهومی است؟

قضیه رفراندوم با هدف چاره‌یابی مسائل و مشکلات لاینحل در سطح جهانی امری معمول است، در بسیاری از کشورهای جهان ما انواع و اشکال مختلفی از برگزاری رفراندوم را شاهد بوده‌ایم، رفراندوم قانون اساسی، جدایی، اتحاد، استقلال و موارد دیگر. اما در اقلیم کردستان مشکل اصلی این است که زمینه‌سازی برای برگزاری رفراندوم استقلال صورت نگرفته است، مردم ما با مشکلات زیادی روبرو هستند که زندگی شخصی و اجتماعی آنان را تحت تاثیر قرار داده است. در چنین شرایطی که آمادگی برگزاری چنین رفراندومی وجود ندارد احزاب سیاسی نیز دارای موارد اختلافی زیادی هستند که نمود عینی آن در نوع ارتباط حزب دمکرات کردستان عراق و جنبش تغییر مشاهده می‌شود، از طرف دیگر نیز مشکلات اقتصادی حاکم بر اقلیم کردستان و تاثیر مستقیم آن بر معیشت مردم به اوج خود رسیده است، بنابراین از دید مردم حل مشکلات فوق به نسبت برگزاری رفراندوم از اولویت بیشتری برخوردار است. تعدادی از جریان‌های سیاسی هم معتقدند که با برگزاری رفراندوم مشکلات کنونی اقلیم کردستان نیز مرتفع خواهند شد و این نوع دیدگاه و برداشت‌های مختلفی است که هم‌اکنون در رابطه با قضیه رفراندوم وجود دارد.

برگزاری رفراندوم نوعی سرپوش گذاشتن بر بحران‌های متعددی است که اقلیم با آن مواجه است

تسنیم: دلیل اصرار حزب دمکرات کردستان عراق بر قضیه رفراندوم چیست؟ در حال حاضر مشاهده می‌شود که حزب آقای بارزانی پرچمدار جدایی از عراق است. مسئله چیست؟

اختلافات سیاسی احزاب کردی چنین وضعیتی را به وجود آورده است و گرنه حزب دمکرات کردستان عراق آخرین حزبی است که حق تعیین سرنوشت را به عنوان یک شعار اساسی خود برگزیده است، به عنوان نمونه، حزب اتحاد اسلامی کردستان در کنگره سوم خود چنین شعاری را مطرح کرده است، اتحادیه میهنی کردستان هم در سال 1983 سخن از حق تعیین سرنوشت به میان آورده است. در حال حاضر ریاست اقلیم، نخست‌وزیر و دیگر مسئولین ارشد از حزب دمکرات کردستان عراق هستند و نخستین جلسه تشکیل کمیته رفراندوم هم در منزل آنها صورت گرفته است بنابراین در نگاه اول، مسئله به این حزب برمی‌گردد. از سوی دیگر نیز به دلیل سهم بالای حزب دمکرات در هرم قدرت اقلیم کردستان، افکار عمومی کرد مسائل و مشکلات کنونی اقلیم را متوجه این حزب دانسته و به زعم آنان، تلاش برای برگزاری رفراندوم نوعی سرپوش گذاشتن بر بحران‌های متعددی است که اقلیم با آن مواجه است. واقعیات کنونی اقلیم کردستان به گونه‌ای است که قضیه رفراندوم و مسئولیت و عواقب آن را متوجه این حزب ساخته است.

حکومت عراق به عنوان فاکتور مهم علیه رفراندوم است

تسنیم: اشاره داشتید که زمینه‌سازی مناسب برای برگزاری رفراندوم صورت نگرفته است، از طرف دیگر، به تعدد مشکلات و بحران‌های کنونی اقلیم پرداختید. با این اوصاف، حزب آقای بارزانی چگونه به برگزاری موفقیت‌آمیز رفراندوم امیدوار است؟

به دلایلی که بدان اشاره داشتم مردم در اقلیم کردستان از وضعیت کنونی رضایت ندارند، پارلمان اقلیم تعطیل شده است، رفراندوم نیاز به مشروعیت قانونی دارد، توافق کلی میان احزاب سیاسی اقلیم کردستان حول قضیه رفراندوم وجود ندارد، بنابراین در سطح داخلی اقلیم زمینه برای برگزاری رفراندوم مناسب نیست. حکومت عراق هم به عنوان فاکتور مهم در این زمینه علیه رفراندوم است. ما معتقدیم در صورت برگزاری یا عدم برگزاری رفراندوم، حکومت مرکزی عراق مهمترین کریدور عبور از مشکلات و اختلافات کنونی است. 

تعیین تکلیف مناطق مورد منازعه قبل از برگزاری رفراندوم از مهمترین مسائلی است که صورت نگرفته است

تسنیم: توجیه سردمداران اقلیم کردستان برای برگزاری رفراندوم در مناطق مورد منازعه چیست؟ بر اساس قانون اساسی عراق، این مناطق تحت حاکمیت حکومت مرکزی هستند.

این یکی از مهمترین موانع و مشکلات پیش روی برگزاری رفراندوم است. حکومت اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق در خصوص مناطق مورد منازعه اقدام خاصی نداشته‌اند، پس از ظهور داعش و حضور نظامی نیروهای پیشمرگ در این مناطق، لازم بود که اربیل و بغداد با هدف تعیین تکلیف و حتی چگونگی اجرای ماده 140 قانون اساسی عراق به توافق می‌رسیدند. این ماده قانونی به صراحت اعلام کرده است که در این مناطق لازم است سه مرحله عادی‌سازی، سرشماری و رفراندوم برگزار گردد تا مشخص شود که ساکنین این مناطق رای به بازگشت به مرزهای اداری اقلیم کردستان خواهند داد یا نه. تعیین تکلیف این مناطق قبل از برگزاری رفراندوم از مهمترین مسائلی است که صورت نگرفته است و در حال حاضر اینکه چگونه در این مناطق و از طریق چه مکانیزمی رفراندوم ادعایی آنان برگزار می‌گردد جای سوال دارد. همچنانکه اشاره کردم رضایتمندی عراق در هر حالت از برگزاری یا عدم برگزاری رفراندوم برای اقلیم کردستان حائز اهمیت بیشتری است.

در صورت اصرار جنبش تغییر بر همان سیاست‌های پیشین، پارلمان فعال نخواهد شد

تسنیم: در انتخابات درون حزبی جنبش تغییر، آقای عمر سید علی به عنوان رهبر جدید این حزب انتخاب شده است. با پیام تبریک مسعود بارزانی به وی و احتمال گفتگوهای مستقیم میان این دو حزب و تلاش‌هایی که از جانب اتحادیه میهنی کردستان با هدف فعالیت مجدد پارلمان صورت گرفته است پیش‌بینی می شود که یکی از موانع برگزاری رفراندوم از میان برداشته شود. آیا جنبش تغییر به صرف فعال نمودن پارلمان رضایت خواهد داد و از قانون مناقشه‌برانگیز انتخاب ریاست اقلیم دست خواهد کشید و رضایت خواهد داد که مدت ریاست بارزانی تمدید شود؟

حزب دمکرات کردستان عراق پیشتر در خصوص فعالیت مجدد پارلمان چندین پیش‌شرط را مطرح کرده بود از جمله اینکه دکتر یوسف محمد ریاست پارلمان را بر عهده نداشته باشد اما در حال حاضر چنین مطالبه‌ای ندارد، اما در نقطه مقابل، جنبش تغییر اصرار دارد که قانون انتخاب ریاست اقلیم نیز باید دستخوش تغییراتی شود زیرا ریاست مسعود بارزانی بر اقلیم کردستان از منظر قانونی خود با اشکالاتی مواجه است اما هنوز در این مرحله به صورت رسمی از سوی این حزب مطرح نشده و تنها در اظهارات برخی از مسئولین این جنبش آمده است. در روزها و هفته‌های آتی مشخص خواهد شد که آیا جنبش تغییر پس از انتخابات داخلی و تعیین رهبر و هیئت رئیسه جدید، همان سیاست قبلی خود را ادامه خواهد داد یا نه. در صورت اصرار جنبش تغییر بر همان سیاست‌های پیشین، پارلمان فعال نخواهد شد و اگر معتقد به چاره‌یابی مرحله به مرحله مشکلات اقلیم باشند تغییراتی را شاهد خواهیم بود.

تسنیم: جوانان مسئول و دارای موقعیت در جنبش تغییر با چنین تغییر نگرشی موافق نخواهند بود، شاهد بودیم که در انتخابات دورن حزبی خود هم به صراحت از تیم جدید انتقاداتی داشته‌اند.

 بله، چنین بوده است.

مردم گرسنه‌اند، پول ندارند و می‌گویند که زمان برگزاری رفراندوم نیست اما سردمداران اقلیم توجهی به مطالبه مردم ندارند

تسنیم: جامعه اقلیم کردستان در خصوص رفراندوم به دو جبهه موافق و مخالف تقسیم شده است، حتی در میان موافقان رفراندوم هم عده‌ای هستند که زمان کنونی را مناسب برگزاری آن نمی‌بینند. سوال اینجاست که آیا سردمداران اقلیم کردستان اطلاعی از آنچه که در میان مردم می‌گذرد، ندارند که اصرار به اجرای مقاصد خود دارند؟

اگر وضعیت موجود را هم ببینند توجهی به آن ندارند و در گذشته هم نارضایتی‌های عمومی در خصوص پاره‌ای از تصمیمات آنها وجود داشته اما توجهی به این موضعگیری عمومی نشده است. در حقیقت یکی از نقاط ضعف سیستم حکمرانی اقلیم کردستان این است که توجهی به صداهای مخالف، روشنفکران و عامه مردم نمی‌شود و همان سیاست و برنامه‌های خاص خود را ادامه داده‌اند. مشکل ما در اقلیم کردستان این است که جامعه ما تبدیل به یک جامعه حزبی شده است، تصمیمات حزبی با حمایت اعضاء و طرفداران آن همراه می‌شود، ممکن است در صورت توافق سیاسی حزب دمکرات کردستان عراق با جنبش تغییر و جماعت اسلامی کردستان این جبهه‌بندی نیز دستخوش تغییراتی شود. مسئله بودجه نیز از مهمترین عوامل تاثیرگذار در مسئله رفراندوم است، مردم گرسنه‌اند، پول ندارند و می‌گویند که زمان برگزاری رفراندوم نیست و بالعکس زمان آن است که به مشکلات معیشتی مردم رسیدگی شود.

انتهای پیام/.