فراهم سازی ۶۰ میلیارد دلار قرارداد نفتی در سال ۹۶/روایت زنگنه از بدهی نفتی هند و مشکل بانکی با عراق

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، «بیژن زنگنه» وزیر نفت شب گذشته در برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر اظهار داشت: برنامه‎های کلی وزارت نفت در 4 سال دولت دوازدهم را به مجلس شورای اسلامی ارائه داده‎ام و در گام نخست، این برنامه‎ها در قالب برنامه‎های کوتاه مدت و ضربتی و برنامه‎های بلندمدت طبقه‎بندی و پیگیری خواهد شد.

وی افزود: رئوس برنامه‎ها مشخص است و باید زمان‌بندی عملیاتی آنها نیز مشخص شود؛ رئیس جمهوری، مردم و نمایندگان ملت مطالباتی دارند و باید با زمانبندی درست برنامه‎ها، پاسخگوی این مطالبات باشیم. 

وزیر نفت با بیان اینکه "پیگیری امضای قراردادهای جدید نفتی را با هدف جذب سرمایه خارجی به منظور توسعه میدان‎های مشترک و افزایش ضریب بازیافت مخازن در اولویت کاری وزارت نفت داریم"، گفت: اگر به افزایش ضریب بازیافت توجه نکنیم بسیاری از ذخایرمان را از دست می‎دهیم و تولیدمان به وضعی بحرانی دچار خواهد شد.

وی ادامه داد: برای توسعه میدان‎های جدید و افزایش ضریب بازیافت در میدان‎های در حال بهره‎برداری به سرمایه و فناوری نیاز داریم و تولید صیانتی نیز با افزایش ضریب بازیافت محقق می‎شود. 

* میانگین ضریب بازیافت نفت در ایران کمتر از 30 درصد است

این عضو کابینه دولت میزان فعلی میانگین ضریب بازیافت مخازن نفتی کشور را کمتر از 30 درصد اعلام کرد و گفت: این میزان ضریب بازیافت به این معناست که اگر حدود 700 میلیارد بشکه نفت در اختیار داشته باشیم، تنها حدود 200 میلیارد بشکه آن قابل استحصال است. 

وی افزود: قانون، افزایش سالانه یک درصدی در ضریب بازیافت را اعلام کرده که البته کار دشواری است. 

زنگنه تصریح کرد: نخستین کار ما این است که مذاکراتی که هم اکنون با برخی شرکت‎ها برای توسعه میدان‌ها داریم را پیش ببریم تا در وهله نخست، مذاکرات فنی طی چند ماه آینده به سرانجام برسد و در مرحله بعد، مذاکرات مالی، حقوقی و قراردادی نیز نهایی شود.

وی ادامه داد: میدن‎های آب‌تیمور، منصوری، لایه نفتی پارس جنوبی، چنگوله، آذر، آزادگان و یاران به عنوان مهمترین میدان‎هایی هستند که دراولویت توسعه قرار دارند.

وزیر نفت با بیان اینکه "اولویت بعدی وزارت نفت افزایش صادرات گاز و شرط تحقق آن، تولید گاز است"، گفت: اولویت نخست در این زمینه، تکمیل فرآیند توسعه میدان گازی مشترک پارس جنوبی است که 6 فاز آن نیمه تمام است و باید امسال و سال آینده وارد مدار شوند. 

وی افزود: طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی قرارداد آن به تازگی با کنسرسیومی به رهبری توتال فرانسه و مشارکت شاخه بین المللی شرکت ملی نفت چین و پتروپارس ایران، امضا شده با توسعه این فاز و مجموع اقدام‌های پیش رو، می توانیم اهداف خود را در حوزه صادرات گاز محقق کنیم. 

* باید پروژه ایران LNG را در دستور کار قرار دهیم

این عضو کابینه دولت در خصوص سرنوشت پروژه ایران LNG گفت: این پروژه که به دلیل تحریم‌ها رها شده بود باید احیا شود و باید با تامین منابع مالی، آن را نیز در دستور کار قرار دهیم. 

وزیر نفت با بیان اینکه "تکمیل گازرسانی، جهش در صنعت پتروشیمی و بهسازی پالایشگاه‎ها از دیگر برنامه‎های وزارت نفت در دولت دوازدهم است"، اذعان داشت: همانطور که پیش‌تر هم اعلام شده، از ابتدای فرآیند گازرسانی در کشور تا آغاز به کار دولت یازدهم، 14 هزار روستا گازرسانی شده بود و تنها در دولت یازدهم به 9 هزار روستا گازرسانی شد؛ اکنون نیز گازرسانی به پنج هزار روستا در دستور کار قرار دارد که تحقق آن منتج به پوشش 95 درصدی جمعیت برخوردار از نعمت گاز در کشور می‎شود. 

وی افزود: پتروشیمی که جهش نخست آن در سال‎های 76 تا 88 با محوریت دولت رخ داد، این بار باید شاهد جهشی با محوریت بخش خصوصی باشد.

زنگنه از احداث یک پایانه نفتی در خلیج فارس خبر داد و گفت: این پایانه نفتی که مورد تاکید رئیس جمهوری محترم بوده، از دیگر اولویت‎های وزارت نفت در دولت دوازدهم است.

* 5 میلیارد دلار طرح در زمینه کاهش سوختن گازهای مشعل داریم

این عضو کابینه دولت کاهش میزان سوزاندن گازهای مشعل را از برنامه‎های جدی خود در چهارسال آینده اعلام کرد و گفت: سوختن این گازها در حکم سوزاندن ثروت‎های کشور است که آلایندگی نیز به همراه دارد.

وی ادامه داد: پنج میلیارد دلار طرح در زمینه کاهش سوزاندن گازهای مشعل در دستور کار وزارت نفت است و طرح‌های بیدبلند 2، NGL3100 و NGL3200 از نمونه‎های این پروژه ها است.

وزیر نفت تصریح کرد: ده‎ها میلیارد دلار قراردادی که در صدد اجرای آن هستیم، باید تقاضای خدمات و کالاهای ایرانی را تحریک کرده به طوری‌که بیش از دوسوم پروژه‎ها در داخل کشور انجام شود. 

وی افزود: اجرای این طرح‎ها و پروژه‎ها به رونق و حرکت بیشتر در مناطق نفت خیزی مثل خوزستان، بوشهر ، ایلام، کرمانشاه و ... می‌انجامد.

زنگنه با اشاره به استهلاک بسیاری از تاسیسات صنعت نفت به ویژه در بخش بالادست این صنعت، گفت: نوسازی و بازسازی تاسیسات هم در برنامه قرار دارد و باید با تامین منابع مالی مورد نیاز، این اقدام به طور جدی دنبال شود. 

وی ادامه داد: میدان‎های نفتی باید مطالعه شده و سپس وارد فاز توسعه شوند؛ خوشبختانه قانون این اجازه را داده که بخشی از بازپرداخت‎ها از محل تولیدات میدان‎ها صورت گیرد و متکی به بودجه نباشد. 

زنگنه در خصوص صحبت‎های رئیس جمهوری مبنی بر این‎که نفت باید پیشران جذب سرمایه خارجی در کشور باشد، گفت: این خواسته باید تحقق یابد.

* سرعت پیشروی ایران از قطر در پارس جنوبی بیشتر است

وزیر نفت با بیان اینکه "تولید ایران و قطر از میدان گازی پارس جنوبی در حال حاضر برابر است"، گفت: فکر می کنم ما با سرعت بیشتری نسبت به قطر در حال پیشروی هستیم. 

وی افزود: آنچه در برنامه ششم توسعه کشور آمده و به‌طور رسمی اعلام شده، این است که باید 200 میلیارد دلار در بخش بالادستی و پایین دستی صنعت نفت سرمایه‌گذاری شود که از این میزان باید 70 درصد از منابع خارجی تامین شود.

وی ادامه داد: تلاش می کنیم امسال 50 تا 60 میلیارد دلار قرارداد فراهم کنیم، منتهی یک طرف قرارداد ما هستیم و طرف دیگر شرکت‎هایی هستند که می خواهیم با آنها کار کنیم، ضمن این که باید از فضای بین المللی ایجاد شده مراقبت و آن را حفظ کنیم.

زنگنه با بیان اینکه "ما دشمنان سرسختی داریم و برای انجام کارها باید با هم همدل باشیم"، تصریح کرد: اگر همه با هم همدل باشیم دشمن خارجی کاری نمی تواند بکند، اما اگر هر کسی به یک سمت برود، به اعتبار ضعف داخلی ما، اثرگذاری دشمن بیشتر می شود. ما باید همدل و یکدل باشیم و منافع ملی برایمان اصل باشد، باید با هم مذاکره کنیم نه مخاصمه.

وزیر نفت ادامه داد: نحوه رفتار نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در جلسه‌های بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی کابینه دوازدهم سبب شد نسبت به آینده بسیار امیدوار شوم، با این که برخی نمایندگان به‌عنوان مخالف صحبت می کردند اما همه صحبت‎ها با احترام و در چارچوب جامعه مدنی و منافع ملی بود که در این زمینه باید به مجلس تبریک گفت.

وی تاکید کرد: ان‌شاءا.. همه با هم همدل باشیم و برای توسعه و سربلندی ایران تلاش کنیم و این‌گونه نباشد که کسی کاری انجام می‌دهد دیگری بر علیه اش باشد، وقتی صحبت منافع ملی می شود همه با هم یکصدا باشیم.

* IPC اولویت نخست برای امضای قراردادهای نفتی است

زنگنه در پاسخ به اینکه "آیا قراردادهایی که قرار است امضا شود، در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی خواهد بود"، گفت: بخشی با این مدل قراردادی امضا خواهد شد، بخشی دیگر الزاما نه؛ اما اولویت نخست برای امضای قراردادهای نفتی، الگوی جدید قراردادهای نفتی است.

وی افزود: همزمان با اجرای الگوی جدید قراردادهای نفتی، کارگروهی برای جذب منابع مالی تشکیل می‌شود تا از منابع مالی دیگر همچون فاینانس (داخلی وخارجی) و  صندوق توسعه ملی هم استفاده کنیم، اما سعی می کنیم تا آنجا که ممکن است سراغ صندوق توسعه ملی نرویم تا بقیه بخش‎هایی که به منابعش نیاز دارند، از آن استفاده کنند.

وزیر نفت تصریح کرد: مذاکره با شرکت‎های خارجی به‌طور جدی پیگیری می شود و برخی از آنها برنامه و پیشنهادهای فنی خود را ارائه داده‌اند؛ من هر هفته برای پیگیری طرح‌ها جلسه می‌گذاشتم و طرح‎ها را شخصا پیگیری می کردم.

وی ادامه داد: مذاکرات با شرکت‎های لوک اویل روسیه و پرتامینای اندونزی برای میدان‌های منصوری و آب تیمور، با مرسک دانمارک برای لایه نفتی پارس جنوبی، او ام وی اتریش برای میدان چنگوله، شرکت اویک ایران و گازپروم نفت برای میدان آذر، شرکت تدبیر انرژی برای میدان یاران و کوپال، مارون، وینترسهل آلمان برای میدان سهراب و انی ایتالیا برای میدان دارخوین در حال انجام است.

وزیر نفت با بیان اینکه "مهمترین برنامه ما برای افزایش ظرفیت تولید نفت خام تا پایان سال جاری مربوط به توسعه میدان آزادگان است که هم اکنون از سوی شرکت‎های داخلی در حال اجراست"، گفت:  امیدواریم تا پایان امسال تولید نفت از میدان‌های غرب کارون به بیش از 300 هزار بشکه در روز برسد.

وی افزود: اجرای کار از سوی شرکت‌های داخلی در میدان آزادگان منافاتی با برگزاری مناقصه برای توسعه بلندمدت این میدان ندارد.

زنگنه با بیان اینکه "برگزاری مناقصه برای این میدان با هدف افزایش ضریب بازیافت نفت از این میدان صورت می گیرد"، گفت: هم اکنون ضریب بازیافت از این میدان کمتر از 10 درصد است، یعنی 90 درصد ذخایر نفتی که در این میدان داریم از دست می رود؛ ما باید از روش‎هایی استفاده کنیم که ضریب بازیافت نفت از این میدان که ذخایرش 34 میلیارد بشکه نفت برآورد شده است را بالا ببریم.

* پاکستانی‌ها برای دریافت گاز ایران جواب درستی نمی دهند

زنگنه در خصوص سرنوشت پروژه های صادرات گاز کشور گفت: دو خط لوله صادرات گاز به عراق داریم که یک خط لوله از نفت شهر و دیگری از بصره وصل می‌شود، صادرات گاز از نفت شهر به عراق طبق قرارداد آغاز شده است و به مرور تا 30 میلیون مترمکعب در روز در فصل گرم می‌رسد.

وی ادامه داد: خط لوله صادرات گاز به بصره هم تا پایان سال راه اندازی می‌شود که ظرفیت انتقال آن نیز روزانه 30 میلیون مترمکعب است.

زنگنه با بیان اینکه "دریافت پول گاز از سوی عراق با مشکلاتی همراه است"، گفت: بانک‎های ایرانی و عراقی به راحتی به هم وصل نمی شوند، بیشتر بانک‎های عراقی در کنترل آمریکایی هاست که سبب ایجاد برخی مشکلات شده است.

وزیر نفت درباره پروژه خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان گفت: واقعیت این است که طرف پاکستانی جواب درستی به ما نمی دهد، یک تا دو روز پیش از برکناری آقای نواز شریف، نخست وزیر پیشین پاکستان، نامه رسمی از طریق مجاری دیپلماتیک به شاهد خاقان عباسی، وزیر نفت پیشین پاکستان نوشتم و آمادگی ایران را برای صادرات گاز به پاکستان اعلام کردم، دو روز بعد خاقان عباسی پس از برکناری نواز شریف، نخست وزیرموقت پاکستان شدند، از این رو نتیجه و سرانجام نامه مشخص نشد.

وی افزود: مسیر حقوقی این قرارداد هم از سوی شرکت ملی نفت ایران پیگیری خواهد شد؛ هم اکنون کار  در مرز متوقف مانده است و ما میلیاردها دلار برای این خط لوله احداث شده، هزینه کرده‌ایم؛ طرف پاکستانی در مقطعی اعلام کرد به دلیل تحریم‌ها قادر به احداث خط لوله در خاک پاکستان نیست اما اکنون نزدیک به دو سال است که تحریمی وجود ندارد، چنین رفتاری در عرف تجارت بین المللی قابل قبول نیست.

* صرفه جویی را می خریم

وزیر نفت درباره بهینه سازی مصرف سوخت در خودروهای فرسوده گفت: ما پارسال برای نوسازی ناوگان حمل و نقل بار، حمل و نقل مسافر، ناوگان درون شهری، اتوبوس، تاکسی، مترو و قطار پس از گرفتن مجوز از شورای اقتصاد و بر مبنای ماده 12  قانون رفع موانع تولید، قراردادهایی امضا کردیم.

این عضو کابینه دولت با بیان اینکه "میزان تعهد وزارت نفت برای بخش راه آهن هفت میلیارد دلار است، گفت: بر اساس قراردادی که در این بخش امضا شد، قرار شد شرکت راه آهن به ازای افزایش هر تن بار یا هر مسافر، مبلغی را از وزارت نفت دریافت کند. در زمینه مترو تهران نیز چنین برنامه‌ای داشتیم که اجرایی نشد که امیدواریم با روی کار آمدن شهردار جدید و دوره جدید شورای شهر تهران، بخش مترو نیز اجرایی شود.

وی افزود: ماده 12 قانون رفع موانع تولید که با پیشنهاد اولیه وزارت نفت از سوی قانونگذار به تصویب رسید و می توان از این ماده در شاخه‌های مختلف برای بهینه سازی مصرف سوخت استفاده کرد.

زنگنه با بیان اینکه "روح حاکم بر ماده 12 قانون رفع موانع تولید این است که ما حاضریم صرفه جویی را بخریم"، گفت: در طرح برقدار کردن چاه‌های کشاورزی که مصوبه شورای اقتصاد را هم دریافت کرده است، هزینه صرفه جویی در مصرف سوخت به طرف مقابل پرداخت می‌شود تا بخشی از هزینه‌های انجام طرح بازگردد.

وزیر نفت در پاسخ به سوالی مبنی بر استفاده حداکثری از ظرفیت داخلی اظهار داشت: تفاوتی که در الگوی جدید قراردادهای نفتی مانند قرارداد طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی که به تازگی امضا شد، با دیگر قراردادها وجود دارد این است که برای فاینانس یک طرح و استفاده از منابع مالی خارجی، 70 درصد تجهیزات باید از کشور مبدأ خریداری شود که اگر این اتفاق نیفتید به هیچ وجه قراردادی امضا نمی‌شود زیرا آنها این منابع مالی را تأمین می کنند تا برای صنایع خودشان کار ایجاد شود؛ 30 درصد بقیه نیز مربوط به ساختمان سازی و نصب طرح در کشور می شود.

* ظرفیت ارجاع 30 میلیارد دلار کار به شرکت های ایرانی وجود دارد

زنگنه با بیان اینکه "در الگوی جدید قراردادهای نفتی، 100 درصد کار می تواند در ایران انجام شود"، گفت: در نخستین قراردادی که به تازگی برای طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی امضا شد ما به عنوان کف، قانون حداکثر ساخت را گذاشتیم؛ قانونی که دستگاه‌های دولتی را ملزم می کند که باید حداقل‌هایی از کار در ایران انجام شود که فکر کنم حدود 51 درصد باید باشد، برنامه ای که ما دنبال می کنیم این است که 65 تا 70 درصد کار به ایرانی‌ها ارجاع شود.

وی افزود: اگر قراردادهای نفتی را براساس الگوی جدید قراردادهای نفتی 50 میلیارد دلار در نظر بگیریم، حدود 30 میلیارد دلار کار به ایران ارجاع داده می شود، این موضوع، تحرک عظیمی را در بخش خدماتی و صنایع سنگین ایران ایجاد می‌کند.

وزیر نفت با بیان اینکه عملکرد تولید محصولات پتروشیمی در دولت یازدهم حدود 25 درصد رشد یافت، گفت: در چهار سال گذشته، 9 میلیون تن تولید این محصولات افزایش یافت که ان شاء الله این روند افزایشی ادامه خواهد یافت.

وی ادامه داد: با توجه به بازشدن فضای بین المللی به منظور تأمین مالی پروژه های پتروشیمی، جهش عظیمی را در این بخش شاهد خواهیم بود که با جذب سرمایه خارجی و ورود فناوری‌های نو به کشور باید در زنجیره تولید پتروشیمی فعالیت کنیم و تنها در حال تولید کود اوره و تبدیل متانول و اتان به اتیلن و پلی اتیلن نباشیم؛ پتروشیمی تنها این نیست.

* رایزنی های وزارت نفت با خودروسازان

وزیر نفت با اشاره به افزایش مصرف بنزین درماه‌های اخیر گفت: رشد مصرف بنزین کاملا تابع رشد میزان تولید خودروست و میانگین مصرف بنزین در خودروهای قدیمی با خودروهای جدید یکسان است. خودروهای جدید باید نسبت به مدل‌های پیشین کیفیت بالاتری داشته باشند و با ورود خودروهای جدید، خودروهای فرسوده از رده خارج شوند.

وی افزود: رایزنی‌هایی با خودروسازان داخلی انجام شده که نتیجه رایزنی‌ها مهم است و ما از توسعه صنعت خودروسازی خوشحال می شویم.

وی ادامه داد: امیدوارم در دوره جدید، مذاکرات بیشتر شود زیرا همانطور که رئیس جمهوری گفتند با روشی که ما خودرو می سازیم هیچگاه نمی توانیم صادرکننده خودرو باشیم زیرا همواره 10 تا 15 سال از نظر فناوری روزآمد و جهانی این صنعت عقب هستیم.

وزیر نفت در خصوص مطالبات نفتی ایران گفت: پس از اجرایی شدن برجام مشکلی برای دریافت مبالغ صادرات نفتی وجود ندارد، تنها طلب نفتی ناچیزی از کشور هند داریم که به دوران تحریم‌ها مربوط می شود.

زنگنه با بیان اینکه "افزایش تولید نفت و گاز در بالادست و افزایش تولید محصولات پتروشیمی و بالابردن کیفیت و کمیت فرآورده‌های نفتی در پایین دست، از مهمترین وظایف وزارت نفت در برنامه ششم توسعه کشور است"، گفت:‌ رشدی بالای 10 درصد برای بخش نفت دیده شده است.