دلایل «نسلکشی» در سرزمین «بانوی صلح نوبل»
چهدلایلی باعث میشود دولت و بودائیان افراطی میانمار به نسلکشی در این کشور روی آورند؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بیش از حدود دو هفته است که مسلمانان میانمار که بیشتر آنان در "ایالت راخین" و جنوب غربی این کشور قرار دارند، با حمایت دولت میانمار با یک نوع نسلکشی از سوی افراطیون میانمار روبهرو است. این نسلکشی کشوری در حال جریان است که خانم "آنگ سان سوچی" بهعنوان "بانوی صلح نوبل" بهعنوان وزیر خارجه این کشور، شاهد این قتلعام است. ادامه سکوت خانم سوچی در این باره در شرایطی است که موج گسترده اعتراضات جهانی به دولت و ارتش میانمار بهخاطر فاجعه کشتار مسلمانان روهینگیا ساکن در این کشور هر روز گستردهتر میشود. علت سرکوب مسلمانان میانمار چیست؟ چرا خانم سوچی و جوامع حقوق بشری در قبال سرکوب مسلمانان میانمار سکوت اختیار کردند؟
ذکر چند نکته درباره پشتپرده سرکوب مسلمانان میانمار مهم است:
1 ــ حدود 10 ماه از فشار نیروهای دولتی علیه اقلیت مسلمان روهینگیا در میانمار در منطقه راخین که به کشته و آواره شدن هزاران مسلمان مظلوم منجر شده است میگذرد. مسلمانان در شرایطی نسلکشی میشوند که این اقدام بیرحمانه مقابل چشم جهانیان رخ میدهد و همچنان مدعیان حقوق بشر در قبال آن سکوت تأملانگیزی دارند. ادامه این سکوت در شرایطی است که بهباور خیلیها یک نوع پاکسازی قومیتی ــ مسلمانان ــ در میانمار در حال اجرا است.
2 ــ بهدلیل سیاست حذف قومی در میانمار، آمار دقیقی از جمعیت مسلمانان وجود ندارد. در حال حاضر آمارهای مختلفی درباره تعداد جمعیت مسلمانان در میانمار ارائه میشود. اما آنچه مسلم است از جمعیت حدود 55میلیونی میانمار، بیش از 8 میلیون از جمعیت مسلمانان را تشکیل میدهد. مسلمانان میانمار با زبان محلی بهنام "روهینگیا" صحبت میکنند که در واقع مسلمانان میانمار با این نام شناخته میشوند. این زبان ترکیبی از عربی، فارسی و ترکی است که نشاندهندۀ این است که اسلام از منطقۀ آسیای غربی به این منطقه رفته است. البته گفته میشود حضور مسلمانان در میانمار ــ منطقه راخین ــ به قرن اول هجری برمیگردد. بیشتر مسلمانان در ایالت راخین در غرب میانمار در نزدیکی مرز بنگلادش زندگی میکنند.
3 ــ اگرچه سیاست برخورد خشن با مسلمانان میانمار سابقه حدود 6 دهه در این کشور دارد، اما بهگفته برخی منابع خبری، از سوم شهریور سال جاری حدود 7 هزار نفر از مسلمانان بهخاطر سیاستهای سرکوب و سیاست کوچ اجباری جان خود را از دست دادند، حدود 9 هزار نفر مجروح شدند و بیش از 335 هزار نفر از مسلمانان میانمار آواره شدند که بخش عمده آنها به مرزهای بنگلادش هجوم بردند.
4 ــ کشتار مسلمانان مظلوم میانمار با حمایت نظامیان و توسط بودائیان افراطی انجام میشود. تحرکات بر ضد مسلمانان را راهبان بودایی رهبری میکنند، که میگویند اعمالشان مطابق با دستورات آیینشان است. «جنبش969» که اصلیترین سازمان در مخالفت روهینگیا است، نام خود را از 9 ویژگی بودا، 6 ویژگی آموزههای او و 9 ویژگی راهبان اخذ کرده است. رهبر این جنبش که راهبی بهنام «آشین ویراثو» است، ظاهراً خود را «بنلادن برمهای» خوانده است. او در یک مصاحبه گفته است که مسلمانان بسیار سریع افزایش نسل میدهند و بسیار خشن هستند. بهاعتقاد او به این دلیل که «مردم برمه و بوداییها هر روز به زحمت میافتند، از دین ملی باید محافظت کرد». این راهب افراطگرا یک «قانون ملی حفاظت نژادی» پیشنهاد داده است که طبق آن یک مرد غیربودایی که خواهان ازدواج با یک زن بودایی است بایستی به آیین بودیسم درآید و از حکومت کسب اجازه کند.
اکنون این پرسش مطرح است چهدلایلی باعث میشود دولت و بودائیان افراطی میانمار به نسلکشی در این کشور روی آورند؟ بهاعتقاد ناظران سیاسی آنچه مسلم است اینکه در قتلعام مسلمانان میانمار، دولت نقش جدی دارد. البته در سیاست سرزمین سوخته دولت میانمار در سالهای اخیر دلایل مختلفی وجود دارد:
1 ــ سیاستهای استعماری انگلیس در شبهقاره
یکی از دلایل اصلی این مشکلات به دوران استعمار انگلیس بر هند و مرزبندیهای مصنوعی انگلیسها برمیگردد. حدود سال 1926، انگلیسیها یک منطقه مسلماننشین را که امروز "راخین" شناخته میشود، از هند جدا کردند و به میانمار افزودند که امروز محل مناقشه مسلمانان و بوداییهاست. میانماریها معتقدند که این منطقه مسلماننشین نبوده بلکه بودایینشین بوده و در دوران استعماری، انگلیسیها مسلمانان را از شبهقاره هند که بنگال یا بنگلادش کنونی باشد به این منطقه منتقل کردند، ولی طبق شواهد تاریخی خود مسلمانان معتقدند که هزاران سال است در این منطقه زندگی میکنند. بسیاری از مورخان معتقدند که ساکنان این منطقه در قرن اول هجری دین اسلام را پذیرفتهاند.
2 ــ سلب حقوق شهروندی مسلمانان میانمار
صرفنظر از دلایلی که ذکر شد، اصلیترین دلیل کشتار و آزار و اذیت مسلمانان در میانمار به نوع نگاه دولتمردان این کشور برمیگردد. در سال 1982 قانون حقوق شهروندی به تصویب رسید که بهواسطه این قانون از میان 144 اقلیت موجود در میانمار 135 اقلیت حق شهروندی دریافت کردند و 9 دسته از اقوام اقلیت از حق شهروندی محروم شدند که بزرگترین این اقلیتها، "قوم روهینگیا" است. روهینگیا 4% جمعیت میانمار را تشکیل میدهند و بیشتر در ایالت راخین در سواحل غربی میانمار ساکن هستند. بر اساس این قانون مسلمانان را غیربومی و بدون تابعیت میانماری محسوب کردند و خود این مسئله بحرانساز شد، چراکه بهگفته مقامات میانمار مسلمانان این منطقه اهالی بنگال هستند و باید به کشورشان برگردند، به همین دلیل نظامیان که حاکم در میانمار بودند به بوداییها امتیازاتی دادند تا به مناطق مسلماننشین مهاجرت کرده و مسلمانان را بهطرف بنگلادش اخراج کنند و سرزمینهای آنها را به بوداییها بدهند در واقع بهنوعی یک نوع کوچ اجباری مسلمانان در دستور کار دولت میانمار قرار گرفت، در همین چارچوب «تین سین»، رئیسجمهور فعلی میانمار جمعیت مسلمان روهینگیا در این کشور را قومیتی خارجی دانسته و گفته است: مسلمانان شهروند میانمار نیستند یا باید در اردوگاههای آوارگان متمرکز یا اخراج شوند. با این مفروض طبیعی است که دولت میانمار در تصویب این قانون و هم در شکل اجرای آن نقش دارد، این در شرایطی است که در حال حاضر دولت میانمار را خانم سوچی ــ دارنده جایزه صلح نوبل ــ رهبری میکند. سوچی بهدلیل اینکه همسر انگلیسی و تابعیت مضاعف دارد نتوانست طبق قانون اساسی میانمار نخست وزیر این کشور شود و در حال حاضر نیز وزیر خارجه این کشور است.
3 ــ نقش کشورهای غربی
سوچی و حزبش حدود دو سال پیش با حمایت آمریکا و انگلیس در انتخابات میانمار اکثریت کرسیهای این کشور را در اختیار گرفت و همانطور که اشاره شد بهدلیل برخورداری از همسر انگلیسی و تابعیت مضاعف نتوانست پست نخست وزیری این کشور را در اختیار بگیرد. البته آنچه مسلم است بازیگران غربی با حمایت از سوچی سیاستهای خود را در میانمار دنبال میکنند و بهنوعی در تلاشند این کشور را از حیاط خلوت چین خارج سازند. سکوت خانم سوچی از نسلکشی مسلمانان در میانمار در شرایطی است که سیاست اسلامهراسی یکی از سیاستهای ثابت انگلیس و آمریکا در جهان است و عدمورود این کشورها در میانمار حاکی از مدیریت هدایتشده و هدفمند نسلکشی مسلمانان در میانمار محسوب میشود. افزون بر این ادامه گسیل و فروش سلاحهای صهیونیستی در هفتههای اخیر به میانمار کنار سکوت معنادار آل سعود ــ بهعنوان خادم الحرمین الشریفین ــ در قبال نسلکشی مسلمانان میانمار ــ آن هم مسلمانان اهلسنت ــ گواه بر این است که اتحاد شوم نانوشتهای میان کشورهای غربی، صهیونیستها و میانمار ــ خانم سوچی ــ برای نسلکشی مسلمانان بسته شده است، با این مفروض، البته غیرمنتظره نیست در هفتههای آینده بخشی از نیروهای داعش و افراطیون به مناطق مسلماننشین میانمار گسیل شوند و بازیگران بهبهانه مبارزه با تروریسم در این کشور، به نسلکشی مسلمانان در میانمار مشروعیت بخشند.
4 ــ ویژگیهای سرزمینی مسلمانان میانمار
صرفنظر از این موضوع، شاید دلیل اقتصادی و کشاورزی را بتوان دلیل دیگری از شعلهور شدن اختلافات ذکر کرد. در واقع بوداییها با چراغ سبز دولت میانمار با اخراج مسلمانان از ایالت راخین، در تلاشند تا زمینهای مستعد کشاورزی این استان را در اختیار بگیرند تا شرایط زندگیشان نسبت به مسلمانان روهینگیا بهتر شود. این زمینهای کشاورزی دارای خاک بسیار حاصلخیز هستند. بهاعتقاد کارشناسان، بودائیان افراطی و بازنشستههای نظامی با اخراج مسلمانان قصد دارند ایالت راخین را با پاکسازی، از آن خود نمایند.
نتیجهگیری
در چند روز گذشته موج حمایت از مظلومان مسلمان میانمار به یک مطالبه عمومی در کشورهای اسلامی بدل شده و به همین دلیل همسایگان این کشور مثل اندونزی و مالزی تحرکات دیپلماتیک خود را برای بحران نسلکشی مسلمانان میانمار آغاز کردند. البته شاید جلوگیری از گسیل مهاجران میانماری به این کشورها کنار مطالبه افکار عمومی مسلمان اندونزی و مالزی و جهان اسلام باعث شده این دولتها یک گام جلوتر از دیگر کشورهای جهان اسلام در این زمینه تحرکی از خود نشان دهند. البته این گله از نهادهای اسلامی از جمله «سازمان همکاری اسلامی» وجود دارد که در غیاب و سکوت معنادار مجامع بین المللی در کشتار مسلمانان میانمار، تاکنون نتوانستند به فاجعه انسانی در این کشور بهصورت جدی ورود نمایند. در مجموع کمکهای فوری اولیه به مسلمانان میانمار در اردوگاهها، حمایت از حقوق شهروندی بیش از 8 میلیون مسلمان میانماری، فشار دیپلماتیک به بازیگران مؤثر در میانمار و احقاق حقوق مدنی مسلمانان در میانمار از ضرورتهایی است که کشورهای اسلامی میتوانند از ظرفیتهای خود از ادامه نسلکشی در میانمار جلوگیری کنند.
فرهاد همتی ــ کارشناس مسائل آسیا
انتهای پیام/.*