تاراج آب شهرستان سلسله با کشت بیرویه سیب‌زمینی
کشت بیرویه سیب‌زمینی در اراضی شهرستان سلسله تهدید جدی برای مناطع آب این منطقه شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سلسله، اگر به تازگی از محور خرم‌آباد به سمت شهرستان سلسله عبور کرده باشید به طور حتم آب پاش‌های متعددی را می‌بینید که تقریباً تمام ساعات شبانه روز مشغول آبیاری مزارع سیب زمینی در دشت الشتر هستند.
سیب زمینی یکی از آب‌برترین محصولات کشاورزی است و در تقسیم بندی و برنامه‌ریزی سازمان جهاد کشاورزی، استان همدان موظف به تولید سالانه 800 هزار تن سیب زمینی است و واقعیت امر آنست که بر اثر برداشت بیرویه آب در این استان، دشت بهار که مرکز کاشت سیب زمینی است دیگر توان تولید مقرون به صرفه خود را از دست داده و همچنین تکرار کاشت این محصول سبب بروز آفات ویژه‌ای در این دشت شده و همین امر سیب زمینی کاران این استان را بر آن داشته تا با اجاره زمین‌های الشتر و نورآباد به بهایی اندک، کاشت این محصول آب بر را به منابع آبی لرستان تحمیل کنند.
بنا به گفته کارشناسان مهمترین چالشی که کشور ما در سال‌های آتی با آن مواجه خواهد بود مشکل کم آبی و بحران آب است در حالی که بیشترین منابع آب کشور برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود پس به تبع آن مدیریت کشور باید به سوی مدیریت بهینه منابع آبی به ویژه اصلاح الگوی مصرف آب و اصلاح الگوی کشت سوق پیدا کند.
نمی‌توان انکار کرد که در شهرستان سلسله نیز در سال‌های اخیر با راه‌اندازی ایستگاه‌های پمپاژ فیض‌آباد و علی‌آباد و سرمایه‌گذاری انجام شده در زمینه مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی و حرکت به سمت مکانیزه کردن بخش کشاورزی اقدامات بسیار مناسبی انجام گرفته است اما به طور یقین چنانچه به صورت درست و کارشناسی شده مدیریت نشوند نه تنها کمکی به آبادانی منطقه نخواهد کرد بلکه در کوتاه مدت سبب از بین رفتن بسترهای فراهم شده نیز خواهد شد.
ورود کشاورزان غیر بومی به استان لرستان
در سال‌های اخیر شاهد ورود کشاورزان غیر بومی استان‌های همدان و اصفهان به منطقه و اجاره اراضی حاصلخیز این دشت برای کاشت سیب زمینی هستیم و این روند با شتابی افزایشی در حال گسترش است.
تحقیقات نشان داده است که محصول سیب زمینی نیازمند آب فراوان بوده و برای بهره‌وری بیشتر نیازمند استفاده از سموم و کودهای فراوان نیز هست که متأسفانه هرکدام از این عوامل به نوبه خود مضرات و معایبی برای زمین‌های منطقه و مردم آن در پی خواهد داشت.
براساس نظر کارشناسان استفاده از سموم و کودهای مخصوص بهره‌وری سیب زمینی سبب کاهش شدید مواد عالی خاک شده و تا حدود 5 سال تبعات خود را نشان خواهد داد به گونه‌ای که حتی کسانی که اکنون به کاشت محصول سیب زمینی اقدام کرده‌اند به هیچ عنوان در 5 سال آینده حاضر به اجاره همان اراضی نخواهند بود چون خاک آن اراضی از مواد غنی تهی خواهد شد.
بهره‌کشی بیش از اندازه منابع آبی و اراضی کشاورزی سلسله
در واقع ورود کشاورزان غیربومی علاوه بر بهره‌کشی بیش از اندازه منابع آبی و اراضی کشاورزی سبب نارضایتی کشاورزان بومی را نیز فراهم آورده است.
یکی از کشاورزان الشتری که هر ساله اقدام به کاشت گندم در مزارع خود می‌نماید در این رابطه به خبرنگار تسنیم گفت: متوسط در آمد یک کشاورز سیب زمینی کار در هر هکتار تقریباً بیش از 40 میلیون تومان است در حالی که در این میزان زمین یک کشاورز گندمکار حداکثر 5 میلیون تومان درآمد دارد.
نعمت الله همتی با اشاره به پرداخت یک میلیون و صد هزار تومان حق آبه توسط کشاورزانی که برای اراضی که تحت پوشش ایستگاه پمپاژ فیض آباد قرار دارند، عنوان کرد: این در حالی است که همین میزان حق آبه را از یک کشاورز سیب زمینی کار دریافت می‌کنند که واقعاً عین بی عدالتی است چرا که به گفته کارشناسان بخش کشاورزی مصرف آب در کلزا و گندم که کشت غالب منطقه است حدود 4 هزار تا 5 هزار مترمکعب در هکتار است در حالی که برای کاشت سیب زمینی در یک هکتار به بیش از 20 هزار متر مکعب آب نیاز است پس چگونه کشاورزی که 4 برابر یک گندمکار آب مصرف می‌کند از حق آبه ای مساوی با یک کشاورز گندمکار برخوردار است.
وی افزود: متأسفانه کشاورزان بومی هر هکتار از زمین‌های کشاورزی آباد خود را به رقمی ناچیز در حدود هشت تا ده تومان اجاره می‌دهند در حالی که نمی‌دانند تنها بهای نابودی زمین های خود را از این کشاورزان غیربومی دریافت می‌کنند.
کاشت بیرویه سیب زمینی در شهرستان سلسله
همتی خاطرنشان کرد: سیب زمینی به عنوان یک محصول آبدوست در شهریور و ابتدای مهرماه یعنی دقیقاً زمانی که کشور با بیشترین بحران کم آبی مواجه است کاشته می‌شود و هیچ نظارت خاصی هم بر روند مصرف آب این راضی و محدود کردن کشت این محصول آبدوست در شهرستان صورت نمی‌گیرد.
مدیر جهاد کشاورزی سلسله نیز در این باره به تسنیم گفت: در سال‌های اخیر کاشت محصول سیب زمینی از سوی کشاورزان غیربومی به شدت در حال گسترش است به گونه‌ای که در حال حاضر 2300 هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان زیر کشت سیب زمینی است.
پیش‌بینی برداشت بیش از 96 هزار تن سیب زمینی در سلسله
هادی سپهوند با اشاره به اینکه متوسط تولید سیب زمینی 42 تن در هر هکتار است، عنوان کرد: پیش بینی می‌شود از این سطح بیش از 96 هزار و 600 تن سیب زمینی برداشت انجام گیرد.
مدیر جهاد کشاورزی سلسله با اشاره به مضرات کاشت سیب زمینی در اراضی کشاورزی، تصریح کرد: دشت فیروز آباد شهرستان با رواج یافتن کشت سیب زمینی بـا بحران سوء مصرف انواع کودهای شیمیایی به‌ویژه کودهای ازته مواجه است.
وی افزود: مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی اثرات مخربی همچون سفت شدن خاک، افزایش شوری خاک و افت کیفیت محصولات را به همراه خواهد داشت.
سپهوند خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی به شدت مخالف کشت سیب زمینی توسط کشاورزان غیربومی است و در این راستا برای کنترل و نظارت بر کاشت این محصول نهایت همکاری را با ارگان‌های مربوطه خواهد داشت.
مخالفت فرماندار با کشت سیب زمینی در شهرستان سلسله
قدرت‌الله فلاح‌نژاد در این باره اظهار داشت: یکی از موضوعات مهم در شهرستان کشت نوعی خاص از محصولات آبدوست است و واقعیت امر این است که این کشت خاص مورد نظر ما نیست و نباید به دنبال کشت محصولات آبدوست بود.
فرماندار سلسله خاطرنشان کرد: برای سال‌های آینده سازمان جهاد کشاورزی باید نسبت به کنترل این نوع کشت اقدامات لازم را انجام نماید و با ارائه الگوی مناسب کشت و صیانت از منابع آبی و خاکی در جهت رشد و رونق منطقه و ایجاد تناوب کشت گام بردارد.
هوشنگ بازوند نیز در این باره اظهار داشت: کشت سیب زمینی شاید در کوتاه مدت یک کشاورزی اقتصادی باشد اما لزوماً یک کشاورزی صنعتی نخواهد بود.
وی عنوان کرد: کشاورزی صنعتی زمانی است که بتوان بهره‌وری را بیش از 12 برابر نسبت به روش فعلی افزایش داد و لازمه آن هم حرکت به سمت تولید کشت‌های گلخانه‌ای است که علاوه برآن نیز صنایع تبدیلی مرتبط نیز باید ایجاد شود.
استاندار لرستان خاطرنشان کرد: در مجموع ما نیز موافق کنترل کشت سیب زمینی هستیم اما یک پروسه زمانی پیش رو خواهیم داشت که باید با برنامه‌ریزی درست از کشاورزی معیشتی به سوی کشاورزی صنعتی گام برداریم.
بی‌شک گرچه امور آب و جهاد کشاورزی باید با ارائه قوانین باز دارنده و تنظیم الگوی کشت و تناوب بندی برای اراضی زیر کشت منطقه به ساماندهی این معضل بپردازند اما ضروری است در این خصوص فرمانداری شهرستان نیز با برگزاری نشستی با حضور مدیران امور آب و جهاد کشاورزی شهرستان و کارشناسان مربوطه برای رفع این معضل راهکاری اساسی بیاندیشد و پیش از آنکه دشت الشتر نیز با مخاطراتی اساسی مواجه شود چاره اندیشی کنند.
انتهای پیام/
