سه روز آینده برای اقلیم کردستان حیاتی خواهد بود/ایران بهترین گزینه برای سرپرستی مذاکرات بغداد - اربیل است

ادریسسلیمانی، خبرنگار خبرگزاری تسنیم، اقلیمکردستانعراق: دکتر «محمود عثمان» از سیاستمداران نام آشنای کُرد عراقی گفت: تصمیم به برگزاری رفراندوم اقلیم کردستان با نوعی از تعجیل همراه بوده و شرایط داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی این پروسه مورد ارزیابی قرار نگرفته است.

وی با اشاره به حساسیت‌های کرکوک و دیگر مناطق مورد منازعه تأکید کرد که تنها راه حل گذر از مشکلات این مناطق، رجوع به قانون اساسی عراق و اجرای ماده 140 است و هرگونه اعمال حکم یکطرفه چه از سوی اربیل و یا حکومت مرکزی موفق نخواهد بود.

محمود عثمان مذاکره و گفتگوی حکومت اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق را در شرایط کنونی لازم دانسته و در عین حال بر حضور طرف سوم با هدف ضمانت اجرایی هر گونه نتایج احتمالی تأکید کرد.

مشروح گفتگوی خبرنگار خبرگزاری تسنیم با این سیاستمدار کُرد عراقی در ادامه مشاهده می‌کنید:

تسنیم: شما به عنوان یک سیاستمدار شناخته شده کردستان عراق همچنانکه مستحضر هستید سیاست ارتباط تنگاتنگی با شرایط و زمان دارد، رفراندوم اقلیم کردستان هنوز از سوی کلیه احزاب کُردی حمایت نمی‌شود یعنی آن وحدت ملی مورد ادعای برخی از سران کُرد در عرصه عمل مشاهده نمی‌شود، همزمان کشورهای منطقه و حتی مطرح جهان به صورت شفاف مخالفت خود را با این پروسه اعلام کرده‌اند. پروسه‌ای با این همه مشکلات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اگرچه در حال حاضر مسئولیتی در اقلیم کردستان ندارم اما همیشه به صراحت نظرات خود را از طریق رسانه‌ها اعلام کرده‌ام. رفراندوم حق طبیعی کُردها است اما قبل از هرگونه تصمیم‌گیری در این خصوص نیازمند بررسی و تجزیه و تحلیل دقیق است، وضع داخلی کردستان، نحوه تعامل با بغداد، کشورهای منطقه و جامعه بین‌الملل، همه و همه باید قبل از اتخاذ تصمیم رفراندوم به صورت دقیق موشکافی می‌شد تا موفقیتی در آن حاصل شود. سران کُرد قبل از آنکه تصمیم به برگزاری رفراندوم می‌گرفتند باید وضعیت داخلی اقلیم و نوعی از وحدت سیاسی - ملی را محقق و با حکومت مرکزی به توافقی در زمینه برگزاری رفراندوم در مناطق مورد منازعه و یا آینده اقلیم و عراق می‌رسیدند و حتی لازم بود این مسئله به صورت جدی با کشورهای همسایه عراق، آمریکا، روسیه و سازمان ملل متحد به مذاکره گذاشته می‌شد اما به نظر من چنین رویه ای اتخاذ نشده و در اعلام برگزاری رفراندوم تعجیل شده است. هنوز هم وقت کافی برای رسیدن به توافقی اولیه با حکومت مرکزی وجود دارد. سخنان اخیر بارزانی و العبادی ممکن است زمینه انجام گفتگوها را فراهم سازد.

تسنیم: کُردها همیشه در محافل سیاسی - رسانه‌ای اقلیم کردستان عراق از آمریکا به عنوان دوست و متحد خود یاد کرده‌اند، اگر چنین است چرا اهمیتی به پیشنهادات نماینده رئیس‌جمهوری این کشور از سوی رهبران کُرد داده نشده است؟

سران کُرد تاکنون با واقعیات آمریکا آشنا نیستند اما من معتقدم که آمریکا هیچ گاه دوست کُردها نبوده است، آمریکا در گذر تاریخ در خلق مشکلات و گرفتاری ها علیه کُرد سهیم بوده است، نقش آمریکا را در مواجهه با کُردهای عراق مثبت ندیده‌ام. در وهله کنونی هم به همان شیوه با کُردها برخورد خواهد کرد. به هر حال این عقیده شخصی من است که کُردها تاکنون آمریکا را به درستی نشناخته‌اند.

تسنیم: در هفته گذشته شماری از کشورهای غربی با همراهی آمریکا پروژه پیشنهادی خود با هدف تعویق رفراندوم را به سران اقلیم کردستان و در رأس آنها مسعود بارزانی ارائه کرده‌اند. عدم توجه به این پیشنهادات در حالیکه اقلیم همیشه خود را عضوی فعال از ائتلاف بین‌المللی مبارزه علیه داعش می‌خواند چه عواقبی را برای آینده سیاسی این منطقه از عراق به دنبال خواهد داشت؟

نمی‌توان گفت که بدان اهمیت داده نشده است اما این حق را هم به اقلیم کردستان بدهید که در راه رسیدن به اهداف خود و حل مشکلات کنونی توافقنامه ای را درخواست کند که ضمانت اجرایی داشته باشد، کُردها این حق را دارند که با اجرایی شدن قانون اساسی عراق حقوق خود را طلب کنند که در این مرحله ضمانت اجرایی آن از سوی جامعه بین‌الملل اهمیت مضاعفی دارد.

تسنیم: شما سال‌ها به عنوان نماینده اقلیم کردستان در پارلمان عراق حضور داشته و به شرایط سیاسی این کشور احاطه خوبی دارید، کُردها چگونه در چاره یابی مشکلات کنونی با بغداد موفق خواهند بود؟

به عقیده من لازم است گفتگو و مذاکرات جدی در میان اربیل و بغداد آغاز گردد. حیدر العبادی در نگاه اینجانب شخصی است که کُردها می‌توانند با وی به عنوان بالاترین قدرت اجرایی عراق به توافق برسند، در عین حال نخست‌وزیر عراق به نسبت افراد دیگر با مسعود بارزانی از روابط بهتری برخوردار است. احزاب اقلیم کردستان پیش از آغاز مذاکرات با حکومت مرکزی باید به نقطه مشترکی برسند که در حال حاضر در میان آنها هدف و برنامه مشترکی یافت نمی‌شود. هرگونه مذاکرات اقلیم و حکومت مرکزی با سرپرستی طرف سوم به نتایج بهتری خواهد رسید. ما این طرف سوم را ایران می‌دانیم، جمهوری اسلامی ایران بیشتر از هر کشور دیگری می‌تواند نقش مثبت خود را در رفع مشکلات اربیل و بغداد ایفا کند. ایران با کُردها و حکام بغداد دارای روابط خوبی است. سازمان ملل متحد هم می تواند تاثیرگذار باشد. نبود طرف سوم در مذاکرات احتمالی کرد و بغداد به نتایج مثبتی ختم نخواهد شد.

تسنیم: تمصمیم‌های جنجالی شورای استانی کرکوک چه نقشی در التهابات کنونی این شهر حساس داشته است؟

تصمیم به برافراشته کردن پرچم کردستان و برگزاری رفراندوم در کرکوک از سوی شورای استانی در خلق وضعیت کنونی این شهر موثر بوده است زیرا کرکوک شهری با قومیت‌های متعدد است و لازم است تلاش شود این قومیت‌ها زندگی مسالمت‌آمیزی با هم داشته باشند و تضاد قومیتی ایجاد نشود. در حقیقت، ساکنین کرکوک مشکل چندانی با هم ندارند، این سران احزاب سیاسی هستند که مشکل‌آفرینی می‌کنند. واقعبینانه می‌گویم که تصمیمهای شورای استانی کرکوک جو این شهر را تحت تاثیر قرار داده است اما واکنش‌های بغداد هم همچون تصمیم پارلمان به رد برگزاری رفراندوم و برکناری استاندار کرکوک کمتر از اقدام شورای استانی نبوده است و تعجیل در این قضیه دیده می‌شود.

تسنیم: رئیس‌جمهوری عراق از کُردها است، خیلی‌ها در اقلیم کردستان این انتظار را داشتند که فواد معصوم به ویژه در هفته‌های اخیر نقش موثری در رفع مشکلات اربیل - بغداد داشته باشد همچنانکه جلال طالبانی در دوران حضور خود در ریاست جمهوری عراق از این موقعیت به بهترین شیوه استفاده کرد، چرا آقای معصوم از دید همگان آنچنان کارنامه موفقی حداقل در رفع این مشکلات نداشته است؟

براساس قانون اساسی عراق ریاست‌جمهوری از اختیارات زیادی برخوردار نیست و نمی‌تواند آن نقش مورد انتظار را ایفا کند. جلال طالبانی شخصیت کاریزمای کُردها و از اعتبار والایی نزد کلیه جریان‌های سیاسی عراق برخوردار بود، تفاوت‌های ایشان با دکتر فواد معصوم زیاد است. از اینرو آنچه را که آقای طالبانی انجام میداد از عهده رئیس‌جمهوری کنونی خارج است.

تسنیم: این احتمال وجود دارد که اقلیم کردستان در برابر طرح جایگزین ارائه شده از برگزاری رفراندوم 25 سپتامبر عقب‌نشینی کند؟

مسعود بارزانی روز سه‌شنبه در یکی از تجمعات رفراندومی به صراحت اعلام کرد در صورتیکه ظرف سه روز آینده جایگزین مورد نظر به اقلیم کردستان ارائه شود جشن‌های مردمی ما به جای رفراندوم آغاز خواهد شد. از سوی دیگر حیدر العبادی هم اعلام کرده است که در اسرع وقت گفتگوهای اقلیم و مرکز آغاز خواهد شد. این بدان معنی است که تغییراتی در راه است و این احتمال وجود دارد که رفراندوم در برابر ارائه طرح جایگزین برگزار نشود.

تسنیم: در صورت اجرای این پروسه در تارخ تعیین شده و با شرایط کنونی عدم رضایت بغداد و جامعه بین‌الملل، آینده اقلیم کردستان چگونه خواهد بود؟

در صورت برگزاری رفراندوم، رأی و نظر مردم اقلیم کردستان مشخص خواهد شد و بعدها مذاکرات اقلیم کردستان و حکومت مرکزی در جریان خواهد بود. طرف اصلی در این قضیه حکومت بغداد است ضمن اینکه لازم می‌دانیم با کشورهای همسایه و مطرح جهان هم چنین مذاکراتی در جریان باشد. چنین مذاکراتی در نهایت منجر به این خواهد شد که مطالبات کُردها چیست. لازم است این گفتگوهای احتمالی به نتایج مشخصی برسد، کُردها تاکید دارند که تعامل با بغداد باید به دور از هرگونه خشونت و درگیری باشد، سخنان نخست‌وزیر عراق هم تأکیدی در این راستا است. در صورت برگزاری رفراندوم، مذاکرات تعیین خواهد کرد که آینده اقلیم کردستان، فدرالیزم، کنفدرالیزم یا استقلال و جدایی از عراق است. حل و فصل مشکلات اربیل و بغداد در هر حالت نیازمند اراده خیرخواهانه کشورهای دیگر از جمله ایران است.

انتهای پیام/.