انتقاد شفیعی‌کدکنی از باستان‌گرایی باب‌شده در روزگار معاصر: شرم‌آور است که ایران را تنها پیش از اسلام ببینیم
محمدرضا شفیعی کدکنی می‌گوید: ایران پیش از اسلام بخش مهمی از فرهنگ ما را تشکیل می‌دهد، اما اینکه با نگاه تعصب‌آمیزی بگوییم هرچه خوبی بوده آنجا و هرچه بدی بوده این سمت است، این ما را نابود می‌کند. این تلقینات کسانی است که چشم به سرزمین ما دوخته‌اند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، در سال‌های اخیر جریانی به وجود آمده است که تلاش دارد تا تاریخ ایران را به پیش از اسلام و پس از اسلام تقسیم‌بندی کند و با بزرگ‌نمایی تمدن ایران پیش از اسلام، روی آوردن ایرانیان به اسلام را موجب نزول تاریخی و تمدنی این سرزمین عنوان کند.
این جریان که عمدتاً تلاش دارد تا از برخی چهره‌های دوران ایران باستان به‌عنوان یک اسطوره باستانی یاد کند، یادآور فعالیت فراماسونر‌ها در ایران است که با بزرگ‌نمایی ایران باستان تلاش داشتند تا اسلام را تضعیف کنند. نسبت به این نوع رویکردها و جریان‌ها شخصیت‌ها و چهره‌های مختلفی تاکنون واکنش نشان داده‌اند. استاد محمدرضا شفیعی کدکنی نیز اخیراً در یکی از جلسات کلاس درسش که سه‌شنبه‌ها در دانشگاه تهران برگزار می‌شود، درباره این نوع نگرش‌ها گفته است:
عده‌ای خیال می‌کنند، دوران پیش از اسلام بهشت برین بوده، هرچه خوبی در دنیا بوده در ایران باستان و دوران ساسانی بوده است و هرچه بدی بوده عرب‌ها آورده‌اند. ما ایران را باید در حلقه‌ای از مادها تاکنون بررسی کنیم، کسی که ایران را تاکنون به این شکل ندیده است، احمق است، هر کس می‌خواهد باشد. ایران مجموعه‌ای از تمدن، فرهنگ و آفرینش است که زرتشت دارد، مانی دارد، مزدک دارد، محمد زکریای رازی دارد، ابن‌سینا دارد، بیرونی دارد، خواجه نصیر دارد، مولوی، فردوسی، عمر خیام و ... دارد. این‌ها مفاخر ما هستند. ما نمی‌توانیم بگوییم هرچه خوبی است متعلق به پیش از اسلام بوده عرب‌ها این‌ها را از بین برده‌اند، این حرف مزخرف است، شرم‌آور است، کسانی این‌گونه به ایران نگاه می‌کنند و ایران را فقط پیش از اسلام می‌بینند. من خود را فرزند ایران ساسانی می‌دانم و افتخار هم به بزرگان قبل از اسلام می‌کنم، ولی ما درمعرض خطر هستیم، این چاه‌های نفت و این میدان‌های نفت گازی که زیر پای ما هست، خدا می‌داند چه‌زمانی انرژی بتواند جانشین نفت و بنزین شود.
همیشه عده‌ای بین ما اختلاف ایجاد می‌کنند و نطفه این اختلاف‌ها را می‌پرورانند، برای اینکه روزی اگر ما در اوپک بخواهیم مقاومت کنیم، یک شعله‌ای جایی منتشر کنند به نام فلان و فلان، این بر همه ما مخصوصاً بر جوانان فرض است که ایران را که یک واحد فرهنگی بزرگ است که از داخل مرزهای چین، افغانستان تا عراق و ترکیه گسترده شده است، ببینند. ما هیچ ادعای مرزی برای هیچ کشوری نداریم. همه این اقوامی که در این جغرافیای پهناور به هر زبانی صحبت می‌کنند، سهامداران عمده این فرهنگ هستند. حافظ فرزند همه آنهاست، مولوی، ابن‌سینا و ... فرزند همه آنها هستند.
ایران پیش از اسلام هم بخش مهمی از این فرهنگ را تشکیل می‌دهد، اما اینکه ما با یک نگاه تعصب‌آمیزی بگوییم هرچه خوبی بوده آنجا بوده و هرچه بدی بوده این سمت است، این ما را نابود می‌کند. این تلقینات کسانی است که چشم به سرزمین ما دوخته‌اند، یک تکه را اگر بگیرند دیگر نمی‌توانیم پس بگیریم. این چاه نفت و هزار جور منفعت لا علی التأیید از حالا القا می‌کند این‌گونه فکر کردن را.
اسلام افتخار ایران است و ما افتخار می‌کنیم که ایرانی و مسلمان هستیم و در تاریخ اسلام ما اولین ملتی هستیم که بخش اعظم افتخارات جهان اسلام را آفریدیم. اما این‌گونه که بخواهیم همه چیز را در ایران پیش از اسلام ببینیم، به‌ضرر ماست. کسی که از چنین ایرانی صحبت می‌کند، دشمن ایران است. ایران مجموعه‌ای بی‌نهایت از نسل‌ها، اقوام و تاریخ است که همه این‌ها عملاً پدرهای ما هستند، پدر ابن‌سینا، مادر رازی‌اند، مادر بیرونی‌اند... .
اگر غیر از این نگاه را به شما تلقین کنند، بدانید به‌زیان آن چیزی است که شما از ایران دوست دارید. ایران از بی‌نهایت دور اسطوره و تاریخ شروع شده و تاکنون ادامه دارد.
انتهای پیام/*
