سرقت علمی عادت مولفان شدهاست
محمدرضا سنگری میگوید که امروزه مقالات متعددی در قالب علمی پژوهشی منتشر میشود که از عصاره و دسترنج دیگران بهره میبرند، بیآنکه ارجاعی به این آثار داده شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، امروزه بازار مجلات علمی پژوهشی بیش از هر زمان دیگری داغ است. در حال حاضر که انتشار هر مقاله علمی پژوهشی یک امتیاز برای نویسندهاش به همراه دارد، اساتید و دانشجویان فراوانی هستند که یا برای کسب نمره بیشتر یا برای دریافت رتبه علمی بالاتر، اقدام به انتشار مقالات متعدد میکنند. در این میان، هستند مقالاتی که مُهر علمی پژوهشی دارند، اما دریغ از تلاش نویسنده آن برای پژوهش.
اگر پای حرف هیئت تحریریه هر مجلهای بنشینیم، بیگمان از تجربیاتی میگویند که در آن، نویسندهای با استفاده از دسترنج دیگران تلاش دارد تا مقالهای را به نام خود ثبت کند. استاد و شاگرد هم نمیشناسد، تقریباً از هر دو قشر کسانی هستند که دست به چنین کاری میزنند. نمونهاش چند اثری است که با بهرهگرفتن از آثار محمدرضا سنگری، نویسنده و پژوهشگر، در قالب کارهای علمی پژوهشی منتشر شده، بیآنکه ارجاعی به این آثار داده شود. از آثار سنگری سرقت آشکار علمی صورت گرفته، بیآنکه نویسنده این مقالات بخواهد ارجاعی به این آثار دهد. حوزه کار سنگری، ادبیات انقلاب اسلامی و آئینی است. در سالهای گذشته آثاری از او منتشر شده که جزو کارهای اولیه در رابطه با این حوزههاست. او بارها گفته است که برای نگارش این آثار منابع زیادی در دسترس نداشته و این آثار، نتیجه و عصاره سالها تلاش و تحقیق او در حوزههای یاد شده است. وقتی کتاب «از نتایج سحر» او منتشر شد، منتقدان بر این باور بودند که او از روی آثار خودش برای نگارش این اثر کپیبرداری کرده است.
سنگری در گفتوگو با تسنیم میگوید که تاکنون بارها از آثار او سرقت علمی شده و بیآنکه مؤلف از منبع یادی کند، صفحاتی از آثار او را عیناً استفاده کرده است. او در این رابطه بیشتر توضیح میدهد و میگوید: من بارها با این مسئله مواجه شدهام. چندینبار برایم اتفاق افتاده که مقالهای منتشر شده، از مطالب من استفاده شده و صفحاتی از آثارم عیناً و بیکم و کاست نقل شده، اما ارجاعی به آن اثر داده نشده است. در واقع نویسنده به نام خودش مطالب را نوشته است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه سرقت علمی به این شکل، رایج شده و امر تازهای نیست، ادامه میدهد: بیش از هر چیز، بروز چنین پدیدهای بیانگر فقدان اخلاق و عدم تعهد نویسنده به ارزشها و عدالت است. متأسفانه این پدیده در این سالها در اکثر دانشگاهها دیده میشود.
نویسنده کتاب «از نتایج سحر» میافزاید: گاه نیز به دلیل عدم ذکر منبع در این مقالات و پایاننامهها، کمکم این مطالب به نام کسی که سرقت علمی انجام داده ثبت میشود. بارها برایم پیش آمده که دیدهام مطلبی از آثار من ذکر شده، اما برای ارجاع نام دیگری آورده شده است.
سنگری با بیان اینکه ساز و کار امروز دانشگاهها و در نظر گرفتن رتبههای علمی براساس این مقالات در بروز چنین پدیدهای بیتأثیر نبوده است، میگوید: چند روز پیش پایاننامهای برای دفاع آماده شده بود و من به عنوان داور در آن جلسه حضور داشتم. این پایاننامه نیز بخشهایی از مطالب آثار من را، بدون آنکه ذکری از منبع کرده باشد، آورده بود. مقالات متعددی نیز برای داوری به دستم رسیده است که چنین ویژگی دارند. متاسفانه سرقت علمی این روزها زیاد شده است.
انتهای پیام/