ثبت عکس "درنای طناز" زیباترین خاطره من از عکاسی طبیعت است

پرنده‌نگر بنابی گفت:‌ ثبت عکس "درنای طناز"زیباترین خاطره من از عکاسی طبیعت است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بناب، تالاب‌هایشهرستانبناب از جمله تالاب‌های مطرح کشور هستند که خاصیت‌ منحصر به فرد آنها سبب جذب عکاسان حیات‌وحش و پرنده‌نگران مطرح از سراسر کشور به این تالاب‌ها از جمله تالاب قره‌قشلاق بناب شده است.

انواع گونه‌های ثبت شده در این تالاب‌ها در سطح جهان مطرح و ثبت‌شده در لیست سرخ پرنده‌گان سازمان جهانی "لیست پرندگان در خطر انقراض" هستند که این نشان دهنده آن است که بیشتر این پرند‌گان نه‌تنها در کشور ایران بلکه در سطح جهان کم‌یاب و نایاب هستند.

در این راستا با فرارسیدن روزملی پرنده‌نگری فرصتی پیدا کردیم تا با پرنده‌نگر و عکاس حیات‌وحش مطرح کشور بهزاد نبی‌قدیم، ساکن بناب و بومی این‌محل گفت‌وگویی داشته باشیم که متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:

تسنیم: مختصری از گذشته عکاسی و تصاویر ثبتی خود بگوئید؟

نبی‌قدیم: نزدیک به چهار سال است که پرنده‌نگری و عکاسی از حیات وحش را شروع کرده‌ام و تا کنون موفق به ثبت رکورد و ثبت تصویر بیش از 200 گونه پرنده در تالاب‌ها و زیستگاه‌های شهرستان بناب شده‌ام، البته به دلیل وسعت زیاد زیستگاه‌های شهرستان و صعب‌العبور بودن برخی مناطق به احتمال زیاد گونه‌های بیشتری هم در تالاب‌ها و ارتفاعات بناب به صورت بومی و مهاجر زندگی می‌کنند که تاکنون ثبت نشده‌اند، که به مرور زمان این گونه‌ها نیز رکورد و ثبت خواهد شد.

تسنیم: بزرگترین ثبت شما و مهمترین آنها کدام گونه‌ها بودند؟

نبی‌قدیم: همه گونه‌ها برای من و همه دیدبانان و پرنده‌نگران مهم هستند، ولی از کمیاب‌ترین گونه‌هایی که من ثبت کرده‌ام و در لیست سرخ جهانی و حائز اهمیت هستند عبارتند از، عروس غاز، غاز پیشانی‌سفید، کوچک‌زرده، پره حنایی، درنای طناز، گیلانشاه بزرگ، عقاب طلایی، سنقر سفید، خروس کولی، سینه سیاه، پلیکان سفید، شاه‌بوف، عقاب‌شاهی، کرکس مصری، اردک مرمری، کاکایی ارمنی، سسک بیدی، عقاب صحرایی.

تسنیم: بهترین خاطره شما از ثبت کدام تصاویر است؟

نبی‌قدیم: در رابطه با بهترین خاطره که لازم است بگویم تک‌تک تصاویر برای من خاطره، وقت و زمان زیادی به‌دنبال خود داشته‌ و می‌توان برای هر عکس ثبت شده، چه از پرندگان و از چه حیوانات ساعت‌ها خاطره گفت. ولی درنای طناز برای من زیباترین و بهترین خاطره را به همراه داشت، چراکه برای گرفتن یک شات خوب از این پرنده چند روز پی‌درپی رفته و عکاسی کردم و حتی تا فاصله شش متری این پرنده بدون اینکه از من ترسی داشته باشد نزدیک شدم.

درناها پرندگانی تک‌همسری هستند و اگر به‌هر دلیلی همسر خود را از دست بدهند تا آخر عمر تنها زندگی می‌کنند این درنا هم غمی در چشم‌هایش پیدا بود، شاید جفت او برای تفریح شخصی، بی‌خبر با تیرتفنگی کشته‌ شده بود، هنوز هم زمان مهاجرت پرندگان به این محل می‌روم و به منطقه‌ای که درنا را دیده بودم سر می‌زنم، هنوز هم این پرنده نیامده است، ولی امید دارم که باز هم به شهر من مهاجرت کند، واقعا حس زیبایی میان من و این درنا به وجود آمده بود. 

تسنیم: مهمترین وظایف یک پرنده‌نگر به‌نظر شما چه‌چیزی است؟

نبی‌قدیم: پرنده‌نگری بایدها و نبایدهای زیادی دارد، اول اینکه یک پرنده‌نگر و عکاس حیات‌وحش به‌هیچ‌ عنوان نباید به لانه فعال پرندگان نزدیک شود، چون به دلیل خوی وحشی پرندگان امکان ترک لانه توسط والدین و تلف‌شدن جوجه یا تخم‌ها وجود دارد.

دوم زیستگاه‌های پرندگان کم‌یاب را در هیچ‌رسانه و محفلی برملا نکند و با مشاهده گونه‌های کمیاب و زیستگاه‌های جدید هرچه سریعتر به سازمان محیط زیست منطقه اطلاع دهد.

سوم اینکه فاصله خود را با پرندگان حفظ کند و امنیت پرندگان را بخاطر ثبت یک تصویر بهم نزند در واقع خودخواهی در پرنده‌نگری و عکاسی حیات‌وحش کار پسندیده‌ای نیست، چون عکاس حیات‌وحش خود با تصاویر خود به نوعی به شناسایی گونه‌ها و حیوانات طبیعت کمک می‌کند و یاور و چشم سازمان محیط زیست محسوب می‌شود پس اول از همه حفظ امنیت حیوانات برای پرنده‌نگر باید مهم باشد تا ثبت یک تصویر از فاصله نزدیک.

وظیفه چهارم را می‌توان گفت، از آلوده کردن محل‌های پرنده‌نگری بپرهیزد و موقع عکاسی با لنزهای تله، مواظب حریم ساختمان‌ها و حریم انسان‌ها باشد، نیت ما از پرنده‌نگری و عکاسی فقط و فقط معرفی داشته‌های حیات وحش ایران باید باشد تا با شناسایی داشته‌هایمان و رکورد گونه‌های کم‌یاب در حفظ و معرفی این گونه‌ها به حیات وحش ایران عزیزمان کمک کنیم.

تسنیم: در پرنده‌نگری تلخ‌ترین و شیرین‌ترین لحظه برای شما چه زمانی بود؟

نبی‌قدیم: تلخ‌ترین آنها منقرض شدن میش‌مرغ، پرنده افسانه‌ای از تالاب قره‌قشلاق است، که البته این گونه گاهی به صورت عبوری توسط روستاییان اطراف تالاب دیده شده که احتمالا این‌ها هم آن پانزده فردی هستند که در تالاب بوکان زندگی می‌کنند و دومین تلخی، خشک‌شدن تالاب قره‌قشلاق و محقق نشدن حق‌آبه تالاب است چراکه باعث دور شدن پرندگان از این زیستگاه می‌شود.

اما شیرین‌ترین لحظه، هر شاتی است که مسبب ثبت گونه‌های جدید برای تالاب و شهرم می‌شود، پس تک‌تک این شات‌ها شیرین‌ترین خاطره من هستند و با ثبت هر گونه، امید به آینده و برگشت عروس تالاب‌های شمال‌غرب کشور به آن شکوه و عظمت سال‌های گذشته خود برای من باز می‌گردد.

تسنیم: عشق به پرنده‌نگری در شما چگونه به‌وجود آمد؟

نبی‌قدیم: چند سال پیش شنیده بودم که در نزدیکی دریاچه ارومیه محلی وجود دارد که حیوانات و پرندگان آزادانه در آن محل زندگی می‌کنند، یک روز تصمیم گرفتم که به آنجا رفته و ببینم، البته در اوایل راه مواصلاتی تالاب مانند الان توسط محیط زیست بناب شن‌ریزی و پل‌سازی نشده بود و به سختی به آن‌محل رفتم.

یک‌بار در این محل هم گم شدم، ولی به صورت ناگهانی صدایی از بالای سرم به گوشم رسید که صدای گله بزرگی از غازهای خاکستری بود که به سمت پایین تالاب با آن صدای زیبای‌شان در حال حرکت بودند، تصمیم گرفتم مسیرم را به دنبال این پرنده‌ها تغییر دهم و تا جایی که  می‌توانستم رفتم، تا اینکه به‌جایی رسیدم که پر از پرندگان زیبا بود، صحنه‌ای که دیدم باور کردنی نبود و همان‌جا آن حسی که به دنبالش بودم را پیدا کردم.

خواستم که تمام مردم ایران باید این زیبایی که من دیدم را باید ببینند، چون در این باور هستم که هرکس این شگفتی‌های طبیعت را ببیند عاشقش می‌شود، بنابراین یک دوربین خریده و شروع به عکاسی از این مناظر کردم، از آن روز تابه‌حال هر روز هفته کار من شده سر زدن به پرندگان تالاب، به نوعی این پرندگان اکنون خانواده دوم من حساب می‌آیند و البته درحال حاضر در تلاش برای شات بهترین تصاویر از این خلقت باورنکردنی خداوند هستم و در این راه از بهترین استادان و متخصصان این کار کمک میگیرم.

زیستگاه پرندگان هنوز هم برای من تازگی دارد و هرباری که نزدیک حیات‌وحش می‌شوم همان حس چندسال گذشته و اولین دیدار را دارم و هر روز بیش از پیش عاشق طبیعت و حیات‌وحش می‌شوم.

تسنیم: پرنده‌نگری را تا کجا ادامه خواهید داد؟

نبی‌قدیم: بعد ثبت پرندگان استان برای ثبت پرندگان کل‌کشور برنامه دارم و بعد از آن‌هم اگر خدا بخواهد و عمری باقی باشد برای ثبت پرندگان آسیا تلاش خواهم کرد. پرنده‌نگری هیچ وقت انتهایی ندارد و خستگی و دل‌زدگی در این راه بی‌معناست.

تسنیم: بزرگترین دغدغه یک پرنده‌نگر چیست؟

نبی‌قدیم: آب. پرنده‌نگری یکی از مدرن‌ترین و پاک‌ترین تفریحات دنیا است، درحال حاضر در کشورهای پیشرفته از پرنده‌نگری و گردشگری و اکو‌توریست سود خوبی عاید شهرهای نزدیک زیستگاه‌ها می‌شود، شهرستان بناب علی‌رغم دارا بودن یکی از بزرگترین پتانسیل‌های گردشگری ایران حتی در لیست سازمان‌های گردشگری و توریستی طبیعت قرار ندارد و این وظیفه اداره میراث فرهنگی و محیط زیست شهر است که به گردشگری و پرنده‌نگری در تالاب قره‌قشلاق بها دهد.

در اکثر زیستگاه‌های ایران، تورهای پرنده‌نگری حداقل در روز ملی پرنده‌نگری برگزار می‌شود ولی در تالاب قره‌قشلاق هیچ‌وقت این اتفاق نیافتاده است، البته زیرساخت‌های خوبی توسط سازمان محیط‌زیست همچون سایت پرنده‌نگری و راه‌های دسترسی به تالاب تشکیل شده و در حال ادامه این روند است، ولی بازهم کافی نیست.

برای اینکه میزبان پرنده‌نگرها از سراسر ایران و دنیا باشیم باید بسترسازی مناسبی صورت بگیرد، حداقل خانه‌های بوم گردی در نزدیک روستاهای تالاب قره‌قشلاق برای اسکان توریست‌ها تدارک دیده‌شود که هم رفاه میهمانان تالاب تامین شود و هم برای افراد بومی درآمدی ایجاد شود.

حتی حاضر هستم تمام تصاویر ثبت شده خود را به رایگان در اختیار میراث فرهنگی قرار دهم تا با ایجاد نمایشگاهی، معرف این پتانسیل باشند. یکی دیگر از دغدغه‌های اساسی ما، پرندگان آسیب دیده هستند که نیاز به امداد دارند، هیچ پرنده‌نگری نمی‌تواند درد کشیدن پرنده‌ای را تحمل کند.

تسنیم: در شهرستان بناب چند زیستگاه وجود دارد؟ همه زیستگاه‌های شهر بناب را می‌شناسید؟

نبی‌قدیم: این شهر پنج زیستگاه دارد، که هرکدام به نوبه خود نیازمند حفاظت هستند، یکی از این زیستگاه‌ها که به تالاب بناب معروف شده از پس‌آب‌های کارخانه‌جات و سرازیر شدن آب‌های سطحی و بارانی تشکیل شده است، در این زیستگاه نیز حدود دو سال پیش زمانی‌که درحال پایش در این منطقه بودیم گونه‌های خوبی پیدا و ثبت کردم، بیش از ده هزار آنقوت و غاز خاکستری و گونه‌های کنار آبزی دیگر وجود داشت و با درمیان گذاشتن موضوع با اداره محیط زیست شهرستان،‌ حفاظت از این منطقه که اهمیت ویژه‌ای داشت، شروع شد.

تسنیم: زیستگاه‌های بناب را چه عواملی تهدید می‌کنند؟

نبی‌قدیم: خیلی از عوامل وجود دارد که بسیار از زیستگاه‌ها را تهدید می‌کنند ولی کمبود آب،  چرای بی‌رویه دام‌ها، شکار غیرمجاز و سگ‌های چوپان‌ها، از مهمترین این تهدیدها به شمار می‌آیند.

تسنیم: آیا به عنوان عکاس حیات وحش و فعال زیست‌محیطی بناب از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست راضی هستید؟

نبی‌قدیم: البته که در سخت‌کوشی و همت زحمت‌کشان محیط زیست بناب شکی نیست، ولی با وجود زیستگاه‌هایی با وسعت بسیار بزرگ در شهرستان بناب، تعداد نیروها و تجهیزات این اداره برای سرکشی به تمام زیستگاها میسر نیست.

تسنیم: بزرگترین رویای شما به عنوان پرنده‌نگرو عکاس حیات وحش چیست؟

نبی‌قدیم: بهتر است ساده بگویم، حل مشکلات زیستگاه‌ها و دیدن دوباره میش‌مرغ در دشت‌های بناب.

گفت‌وگو از امین چالاکی

انتهای پیام/