سلیمی: جنبش دانشجویی روی ریل خود حرکت نمی‌کند/ در دوران سازندگی نگاه به دانشگاه‌ها چگونه بود؟

دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی گفت:برخی تعاریف درباره پویایی جنبش دانشجویی غلط است.

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، در آستانه 16 آذر روز دانشجو میزگرد دانشجویی "بررسی فراز و فرود جنبش دانشجویی" با حضور محمدامین سلیمی،دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی، محمدرضا گلرو دبیر تشکیلات اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل و حسین اخگرپور دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

دانشجویان حاضر در این میزگرد ضمن اشاره به روند تاریخی جنبش دانشجویی طی سال‌های گذشته، دوران مختلف فعالیت این جنبش را پس از انقلاب تشریح کرده و به آسیب‌شناسی این حرکت پرداختند.

سلیمی در این میزگرد با اشاره به ماهیت استکبارستیزی 16 آذر نگاه دولت‌های مختلف را نسبت به جنبش دانشجویی تبیین کرد. این فعال دانشجویی درباره شرایط فعلی این جنبش معتقد است در شرایط فعلی مطالبات تخصصی تشکل‌های دانشجویی بیشتر شده اما در عین حال آفت‌هایی چون رسانه‌زدگی باعث شده اقدامات این جنبش چندان در فضای عملیاتی بروز و ظهور نداشته باشد.

بیشتر بخوانید:

دانشجویان دانشگاه آزاد به ولایتی چه گفتند؟

محمد امین سلیمی دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور در ابتدای این نشست با یادآوری فضای حاکم برکشور در سال 1332 و جمعیت دانشجویی کشور در آن دوران اظهار داشت: انقلاب اسلامی از بدو تولد با ارزش‌هایی همراه بود. طی دوران مختلف برخی تلاش کردند این ارزش‌ها را نسبت به انقلاب تحمیلی عنوان کنند، گویی مردم برای ارزش‌های دیگری وارد عرصه شدند و بعد سران انقلابی ارزش‌هایی را به صورت تحمیلی به این گفتمان تحمیل کردند.

وی در همین زمینه تصریح کرد: استکبارستیزی و بالاخص آمریکاستیزی از این دست ارزش‌هاست.برخی اخیراً آمریکاستیزی را جز ارزش‌های جعلی می‌دانند که توسط سران انقلاب وارد فرهنگ مردمی انقلاب شد 16 آذر یکی از بینات روشن است که نشان می‌دهد آمریکاستیزی و استکبارستیزی قبل از وقوع این انقلاب در بین مردم وجود داشته و جنبش دانشجویی حاضر بوده در ازای مخالفت با آن در سال 32 خون دهد.

** 16 آذر تبلور ماهیت استکبارستیزی و آمریکاستیزی ایران قبل از انقلاب است

مسئول شورای تبیین بسیج دانشجویی در ادامه با اشاره به همراهی جنبش دانشجویی با مطالبات مردمی در طول حیات خود تصریح کرد: اگر فضای فعالیت تشکل‌های دانشجویی را در فضای باثبات کشور که تقریباً از تاریخ فوت امام راحل که ساختارهای کشور شکل گرفته و جنگ تمام شده تا به امروز را بررسی کنیم، می‌بینیم این جنبش در بازده زمانی نسبتاً طولانی بر ریل اصلی حرکت خود قرار نداشته است.

سلیمی به وضعیت این جنبش طی دوران مختلف اشاره و تصریح کرد: در دوران ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی نگاه تزاحمی به کار سیاسی در سطح دانشگاه‌ها وجود داشت. هر نوع کار تشکیلاتی دانشجویی به معنای امروز در سطح دانشگاه به نفع حاکمیت یا خلاف آن ممنوع و مذموم شناخته می‌شد. اساساً مدیران لیبرال یا تکنوکرات معتقد بودند دانشگاه محلی است که دانشجو باید در این فضا درس بخواند و برود.

وی در همین زمینه افزود: در دوران اصلاحات جنبش دانشجویی از این طرف بام افتاد.اعضای این جنبش به پیاده نظام احزاب و ابزاری برای فشار به حاکمیت از طریق مانورها و اردوکشی‌های خیابانی تبدیل شدند. چقدر از عناصر مومن و متعهد این جنبش در آن سالها به انحراف رفتند و سر از VOA و BBC در‌ آوردند. این جنبش‌دانشجویی هم مطلوب نبود. انشقاق تحکیم وحدت هم به همین دلیل رخ داد. عده‌ای می‌خواستند این تشکل دانشجویی را خرج یک حزب سیاسی کنند و برخی مخالف این قضیه بودند.

این فعال دانشجویی با بیان اینکه تبعات این مسئله هنوز در جنبش دانشجویی احساس می‌شود، تصریح کرد: این قضیه خود را در ایجاد تشکل‌های دانشجویی گلخانه‌ای نشان می‌دهد. در اواخر دولت آقای احمدی‌نژاد و اوایل این دولت شاهد تشکل‌های دانشجویی گلخانه‌ای بودیم که پیگیر مسائل اصلی و دغدغه‌های مردمی نبودند. حتی تشکل‌های انقلابی که نمایندگی قشر مستتضعف و محروم جامعه را دارند، در این دوران ضعیف عمل کردند و درگیر بازی‌های سیاسی خود شدند.

وی تاکید کرد: عمده موفقیت‌های جنبش دانشجویی بعد از جنگ همان نقاطی بود که توانست با خواست مردمی پیوند برقرار کند. نیروی تحلیلگر جوان و فعال وقتی با خواست مردمی پیوند خورد توانست هم‌افزایی ایجاد کند.جاهایی که مطالبات دانشجویی با مطالبات مردمی هماهنگ شد، موفق عمل کرد.

** همراهی با مطالبات مردمی باعث موفقیت جنبش دانشجویی شد

سلیمی با اشاره به نمونه‌ای در این همراهی یادآور شد: در اوایل دهه 80 فقط تشکل‌های دانشجویی نبودند که مدافع انرژی هسته‌ای بودند. "انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست" یک شعار مردمی بود، وقتی با خواست دانشجویی همراه شد، پشتوانه دولت برای مقاومت و ایستادگی در این مسیر شد.سال‌ها بعد وقتی انرژی هسته‌ای مطالبه اصلی مردم نیست، این جنبش دیگر در تبیین مسائلی که بر صنعت هسته‌ای می‌رود، آنطور که باید موفق نیست.

وی ادامه داد: اگر این جنبش به ابزار احزاب و فلان جناح تبدیل شد که متاسفانه برخی آقایان دولتی همین دید را دارند و تشکل‌ها را بر اساس نگاه سیاسی خود دسته بندی می‌کنند که فلان تشکل جزو فلان دسته‌بندی قرار می‌گیرد. البته تشکل‌های انقلابی این دسته‌بندی را قبول ندارند. مثلاً گفته می‌شود، تشکل دانشجویی اصلاح طلب که پسوند یک حزب سیاسی است. این عبارت به چه دلیل پسوند یک تشکل دانشجویی است البته اگر مقابلش هم باشد محکوم است. این نگاه عامل تضعیف تشکل دانشجویی شد.

سلیمی در ادامه این نشست با اشاره به دلایل نگاه‌ابزاری دولتمردان به جنبش دانشجویی گفت: این یک طرح برنامه‌ریزی شده است.همه دولت‌ها مشاورینی دارند و بستگی دارد دولت به جنبش دانشجویی چه نگاهی داشته باشد.

وی با بیان اینکه نگاه دو دولت "سازندگی" و "اصلاحات" را نسبت به جنبش دانشجویی مطرح کردم به نگاه دولت دهم و یازدهم به این مقوله اشاره کرد و افزود: این دولت اساساً در دانشگاه ضعیف عمل کرد. به نظر مشاوران یا مدیرانی نداشتند که بتواند آن بخشی از ظرفیت دانشگاه را که برای نظام مفید بود را استخراج کرده و بهره‌برداری کنند.‌حضور کمرنگ ایشان در دانشگاه موید این قضیه است.

** احمدی‌نژاد در دانشگاه ضعیف عمل کرد

دبیر شورای تبیین مواضع دانشجویی تصریح کرد: عمدتا نگاه دولت‌ها به دانشگاه نگاه تزاحمی، تهدید‌محور و یا ابزاری است. اینکه به عنوان مثال انتخاباتی در راه است و برای بازی‌های سیاسی می‌توان از آنها بهره برد. این نگاه باعث ایجاد تشکل دانشجویی یکبار مصرف می‌شود. این تشکل‌ها چون با دغدغه مردمی همراه نیستند،عمدتا ایجاد دغدغه‌های کاذب می‌کنند. به مسائلی دسته چندمی که فایده‌ای ندارد مشغول می‌شوند و وقت تشکل‌های دانشجویی انقلابی هم برای پاسخگویی به آنها بیهوده صرف می‌شود.

سلیمی در ادامه درباره پیگیری‌های مطالبات مقام معظم رهبری از سوی بسیج دانشجویی اضافه کرد: هر مجموعه‌ای که صاحب یک گفتمان، نظام فکری و چارچوب عملیاتی باشد، نیاز به یک شخصیت و تفکری برای قرائت صحیح آرمان‌ها دارد. قطعاً مقام معظم رهبری و امام راحل قاری قرائت صحیح انقلابی‌گری و خط دهنده اصلی برای بسیج دانشجویی و سایر دانشجویان انقلابی هستند.

وی با اشاره به تعریف رهبر انقلاب از بسیج دانشجویی و مطالبات ایشان از این دانشجویان یادآور شد: احساس می‌کنیم همه مطالباتی که ایشان قبلاً و امروز از بسیج دانشجویی دارند در این تعریف خلاصه می‌شود. رهبر معظم انقلاب درباره بسیج دانشجویی می‌فرمایند:«مجموعه آماده به کار برای رفع نیازهای کشور در هر زمان و از هر نوع» به نظرم تعریف جامعی است. اینکه هر زمانی کشور هر نیازی داشت، بسیج دانشجویی برای رفع آن آمادگی داشته باشد این نیاز معمولاً اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، رسیدگی به مشکلات مردم یا هر نوع نیازی که رفع آن به تقویت کارآمدی نظام کمک کند، است.

دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی افزود: در بسیج دانشجویی هر سال نکاتی را که رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان یا جوانان مطرح می‌کنند را رصد کرده و سعی می‌کنیم در این زمینه برنامه‌ریزی داشته باشیم. معتقدم نه تنها بسیج دانشجویی بلکه عموم جوانان حزب اللهی کشور در تحقق آن دورنمایی که رهبر معظم انقلاب برای جامعه اسلامی مدنظرشان است که اگر محقق شود بسیاری از مسائل کشور حل خواهد شد، عقب هستیم. نیاز به باز تعریف خیلی مسائل در چارچوب گفتمان رهبری و اهم و فی الاهم کردن موضوعات داریم.

** ورود تخصصی دانشجویان به مطالبات مردمی

سلیمی در این زمینه با مثال‌هایی ادامه داد: بسیج دانشجویی و حتی تشکل‌های انقلابی چند سالی است عملیات‌هایی را با عنوان مطالبه‌گری‌های تخصصی آغاز کرده‌اند. یعنی به مسائل بسیار تخصصی که در سطح بالای کشور مطرح است، ورود می‌کنیم. امروز حضور تشکل‌ها و بسیج دانشجویی در حوزه‌های تخصصی نظیر قراردادهای نفتی، بانکی و اموراتی که در حوزه بین الملل اتفاق می‌افتد، اصلاح الگو برنامه‌های مدیریت، توسعه کشور و لایحه بودجه پررنگ شده و جزو نقاط مثبت جنبش دانشجویی محسوب می‌شود.

وی تاکید کرد: اصل قضیه و نفس آن، کار ارزشمندی است که دانشجویان انقلابی به آن ورود کردند. مطالبات تخصصی حرف همیشگی حضرت آقاست. اینکه بچه‌های انقلابی در مسائل مهم کشور حرف برای گفتن داشته باشند. قطعا اگر ورود این دانشجویان به مسائل تخصصی بیشتر شود، نقش تبیینی آنها در بین کسانی که دل در گرو نظام دارند به مراتب بهتر رقم خواهد خورد.

** برخی تعاریف درباره جنبش دانشجویی مغالطه آمیز است

سلیمی در پاسخ به سوالی درباره رخوت جنبش دانشجویی با بیان اینکه اجازه می‌خواهم بیان متفاوتی نسبت به آقای گلرو در این زمینه داشته باشم، گفت: گاهی تعریف ما اساساً از دانشگاه زنده و پویا غلط است. آقای رئیس جمهور در گزارش 100 روزه به این اشاره کردند که مثلا 16 آذر در دوره رونق پیدا کرده است. وقتی مرادمان از پویایی و فعالیت تشکل‌ها مثلا باشگاه سیاسی‌کردن دانشگاه‌ها، رفت و آمد بزرگان و احزاب سیاسی به دانشگاه‌ها، فعال بودن تشکل‌ها در ایام انتخابات باشد، نمی‌توان گفت این تعریف درست است. قبول ندارم در هر دوره‌ای که رونقی به این شکل وجود داشته باشد، بتوان نامش را پویایی تشکل‌ها گذاشت. این پویایی جعلی است. عاقبت آن را دیدیم. اینکه دانشجویان را به سمت اپوزیسیون‌پروری ببریم و اسمش را پویایی بگذاریم، این نگاه غلط است.

وی ادامه داد: اما اگر منظور ما از خمودگی و رکود، ضعف در اثرگذاری جنبش دانشجویی باشد باید ببنیم چقدر از این مسئله  به خاطر خود جنبش دانشجویی است و چه قدر از آن به واسطه مسائل تحمیلی است. معتقدم مجموعه‌هایی به عمد مجموعه‌های دانشجویی را ضعیف نگه می دارند. این موضوع ریشه‌یابی جدی می‌خواهد.

**رسانه‌زدگی تشکل‌های دانشجویی را از برخی اقدامات عملی بی‌نیاز کرده است

دبیر شورای تبیین مواضع دانشجویی با اشاره به دلایل بیرونی این خمودگی افزود: چند آفت در این بخش وجود دارد. یکی از این آفات گسترش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در سطح کشور است.گسترش رسانه یک رسانه‌زدگی برای تشکل‌ها ایجاد کرده است. این رسانه‌ها هستند که برای تشکل دانشجویی خط ایجاد می‌کنند. رسانه تصمیم می‌گیرد که تشکل‌ها کجا روند و چه دغدغه‌ای داشته باشند.طبعا تشکل‌ها برای دیده شدن به پوشش رسانه‌ای نیازمند هستند لذا به دنبال آنها حرکت می‌کنند.

** ادبیات دولتمردان و وزارت علوم درباره  تشکل‌های دانشجویی غلط است

سلیمی خاطرنشان کرد: رسانه‌زدگی و فضای مجازی یک استغنا و بی‌نیازی به سایر اقدامات برای تشکل‌های دانشجویی ایجاد کرده است. اینکه بیانیه دادیم، توئیتی زدیم و صفحه اینستاگرام را فعال کردیم و کار تمام است. قبلا رسانه و شبکه اجتماعی این جایگاه را نداشت و نیاز به فعالیت خارجی بیشتر بود.لذا شاهد فعالیت کف خیابانی زیادی از سوی جنبش دانشجویی بودیم. این موضوع به دور شدن از فضای مردمی دامن می‌زند. اساساً به دلیل کثرت دانشگاه و دانشجو ارزش این دو جایگاه امروز کمتر شده و دیگر دانشجو شدن ویژگی خاصی نیست .لذا جایگاه دانشگاه و اثرگذاری آن کم شده است.

وی با اشاره به این نکته که "با آن بخش از اظهارات گلرو که برخی امروز چون نمی‌توانند از جنبش دانشجویی بهره گیرند به رکورد در فعالیت‌های این جنبش اعتقاد دارند،" موافقم یادآور شد: از نظر ما اعضای تشکلهای دانشجویی امروز به مراتب از نسل قبل باهوش‌تر و جامع الاطراف‌تر‌ هستند.امروز عمق بخشی در فعالیت‌ها بیشتر احساس می‌شود.قراردادهای نفتی کشور را جنبش دانشجویی مسئله کشور کرد. حقوق نجومی و یا حتی زلزله کرمانشاه که برخی دوستان به منطقه رفتند و فعالیت‌هایی در دانشگاهها و دفاتر مختلف  برای خدمات رسانی صورت گرفت، از این موارد است.

**تشکل‌های انقلابی دوست ندارد پسوند حزب سیاسی داشته باشند

این فعال دانشجویی در بخش پایانی سخنان خود درباره مسائل رخ داده در دانشگاه سیستان بلوچستان گفت: بارها به مسئولان وزارت علوم گفته‌ایم چینش ترکیب سخنرانان دانشجویی در جلسه با ریاست جمهوری غلط است. این ترکیب بر اساس سهم‌خواهی‌هایی که با نسبت دادن گذاره‌های سیاسی و معادلات حزبی بیرون دانشگاه به تشکل‌های دانشجویی، بسته می‌شود که درست نیست.

وی افزود: طیف مقابل ما شاید دوست داشته باشد اصلاح طلب خطاب شود ولی من تشکل انقلابی را نمی‌شناسم که دوست داشته باشد پسوند هر حزب سیاسی پشت سر‌ آن قرار گیرد. اما همچنان این تقسیم‌بندی انجام می‌شود.

سلیمی با اشاره به حوادث رخ داده در دانشگاه سیستان نیز تصریح کرد: در این دانشگاه نیز به تشکل‌های انقلابی و بسیج دانشجویی گفته شده که به عنوان نماینده تشکل‌های اصولگرا صحبت کنید. این ادبیات درباره اصلاح‌طلب هم نباید باشد. ظاهرا دولت می‌خواهد تشکل‌ها را به بازی ببرد. این اتفاق نخواهد افتاد و ما همچنان استقلال خود را حفظ می‌کنیم.

وی در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به احیای فرهنگ پاسخگویی از سوی مسئولان مختلف کشور و روسای قوا گفت: امیدواریم بچه‌های جنبش دانشجویی و انقلابی پیگیر احیای فرهنگ پاسخگویی و خادمی مسئولین برای مردم باشند.

 

** گفت‌وگو از فاطمه کریمی

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط