پردازش موضوع وقف از سوی رسانه‌ها "فصلی و موقتی" است
مدیرکل صدا و سیمای خراسان‌رضوی گفت: پردازش موضوع وقف از سوی رسانه‌ها "فصلی و موقتی" است و این مهم یکی از آسیب‌های جدی حوزه وقف است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، جایگاه رسانه به ویژه رسانه‌های نوین در توسعه امر وقف موضوعی بدیهی و غیرقابل انکار است و باید از ظرفیت رسانه‌ها برای توسعه امر وقف بهره گرفت. اما راهکارهای مناسب در این زمینه کدام است و چگونه می‌توان از ظرفیت‌های رسانه‌ای برای توسعه این امر خطیر الهی بهره گرفت؛ موضوعی که آن را با محسن نصرپور؛ مدیرکل صدا و سیمای خراسان‌رضوی در میان گذاشتیم و ایشان نیز راهکارهایی برای آن ارائه کرد.
تسنیم: آیا عملکرد رسانه را برای ترویج امر وقف در جامعه مثبت ارزیابی می‌کنید؟
نصرپور: امروز رسانه‌ها (به معنای عام آن) نقش مهم و بی‌بدیلی در حوزه هدایت و جهت‌دهی به افکار عمومی جامعه دارند که افزایش مشارکت‌های مردمی در بخش‌های مختلف از جمله آنها است، از طرفی ارتقاء فرهنگی و باورهای جامعه دینی کشور و فرهنگ‌سازی برعهده رسانه‌ها است و به عبارتی دیگر، رسانه‌ها در نهادینه‌سازی و جامعه‌پذیر کردن مولفه‌های مختلف نقش مهمی بر عهده دارند که موضوع وقف به عنوان یک مولفه فرهنگی دینی از این نوع است.
در همین راستا رسانه‌های مختلف از جمله صدا و سیما با روش و ساز و کارهای مختلف در حوزه وقف نقش آفرینی داشته‌اند که در مجموع می‌توان عملکرد رسانه‌ها در حوزه وقف را مثبت ارزیابی کرد هر چند که ضرورت افزایش فعالیت و اثربخشی بیشتر نسبت به حوزه وقف چه از طرف متولیان و فعالان حوزه وقف و چه از طرف رسانه‌های مختلف نیز احساس می‌شود.
تسنیم: سیمای خراسان رضوی چه گام‌هایی برای معرفی موقوفات برداشته است؟
نصرپور: صدا و سیمای خراسان رضوی و به طور مشخص در حوزه سیمای استانی به موضوع وقف و ترویج و معرفی موقوفات در استان در برنامه‌های مختلف پرداخته است. با توجه به شرایط خراسان رضوی و مشهد مقدس ناظر به وجود بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) و موقوفات گسترده منسوب به آن بارگاه آسمانی در کنار سایر موقوفات، این فعالیت‌ها در قالب‌های متنوع برنامه سازی اعم از مستند، گزارش، کلیپ و ... همچنین تامین برنامه در معرفی اماکن و مجموعه‌های مختلف موقوفه، ترویج و تبلیغ و فرهنگ سازی و ایجاد انگیزه در این زمینه، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی و ارائه تصویر از آثار و نتایج این اقدام حسنه را شامل می‌شود؛ به عنوان نمونه پخش مستندهای آرامش دل (2 قسمت) ، حیات جاویدان، وقف هنر (6قسمت) و پخش انیمیشن وقف سرچشمه همیشه جاری (6 قسمت) بخشی از این فعالیت‌ها است.
البته این فعالیت در موضوع وقف در شبکه استانی صدا نیز وجود دارد؛ از جمله در برنامه‌های پنج دری، رادیو زائر، دهکده، کرمانجی و... همچنین در حوزه خبر نیز با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی و انعکاس فعالیت‌ها و نتایج آن به موضوع وقف در جامعه توجه می‌شود.
تسنیم: کدام مدیوم رسانه‌ای را در حوزه ترویج وقف موثرتر می‌دانید و چرا؟
نصرپور: در نگاه کلی برای هر یک از رسانه‌ها جذابیت، نحوه تاثیر گذاری و مخاطبان خاص را می‌توان متصور بود که نقش و نتایج عملکردی مشخص دارند. با این حال با توجه به اینکه رویکردهای مهم در این حوزه از جمله آگاهی بخشی و هدایت افکار و تغییر در نگرش و رفتار و نهادینه‌سازی اصل و مولفه‌های وقف به عنوان زیرمجموعه فرهنگ و معارف دینی دارای اهمیت است و می‌توان به جایگاه و نقش رسانه‌های تصویری از جمله تلویزیون با توجه به شاخصه‌های مختلف آن از قبیل جذابیت‌های متنوع صوتی و تصویری و گستره پخش و میزان مخاطبان، قالب‌های متنوع تولید پیام، عمومیت و دسترسی آسان آن، به عنوان رسانه‌ای با جایگاه خاص جهت تاثیرگذاری در حوزه وقف و مولفه‌های آن نام برد.
تسنیم: چرا در حوزه وقف میزان سریال‌سازی و فیلم‌سازی اندک است؟
نصرپور: قالب‌های سریال و فیلم با توجه به اینکه تحقق اهداف خود را بر بستر روایت و داستان پیش می‌برند تاثیرگذاری غیر قابل انکاری بر مخاطب دارند. اما این روند باید بنیه تحقیقی و پژوهشی مناسب داشته باشد و از هنر استفاده مطلوب شود که این خود نیازمند صرف زمان کافی، تامین منابع و امکانات تخصصی و بهره مندی از نیروی انسانی توانمند و خلاق است.
البته باید گفت یکی از دلایلی که این موضوع تحت تاثیر آن است، کم رنگ بودن انگیزه و جدیت در سرمایه‌گذاری لازم و برنامه‌ریزی هدفمند و مشارکت لازم از طرف متولیان حوزه وقف جهت استفاده از حوزه رسانه است. به عبارتی تاثیرگذاری و ماندگاری در فرهنگ‌سازی نیاز به حمایت، توجه و اهتمام جدی داشته که به صورت مستمر و پیوسته باید پیگیری و انجام شود.
شاید امروزه یکی از آسیب‌ها این است که توجه به نقش و فعالیت رسانه‌ها در موضوع وقف غالباً در ایام و مناسبت‌های مربوط به وقف، در جامعه مطرح و برجسته می‌شود.
تسنیم: یک پیشنهاد عملیاتی در حوزه رسانه برای اینکه 5 خیر و واقف به سمت وقف حرکت کنند ارائه دهید.
نصرپور: اثربخشی هر فعالیت رسانه‌ای نیاز به بستر و برنامه مشخص و موثر دارد، نخستین اقدام بررسی و تهیه محتوای مناسب در چارچوب اتاق فکر و اندیشه ورزی و تعریف طرح است تا کار با غنا و اثربخشی مطلوب ارائه شود. بیان موضوع وقف، معرفی و آگاهی بخشی نسبت به سنت حسنه وقف، ارائه تصویر مناسب از برکات و نتایج معنوی و ارزشمند آن از جمله جلب رضای معبود و شادی دل مومنین، در ساختاری جذاب و کوتاه تلویزیونی و خلاقانه که بتواند در جامعه هدف، موج ایجاد کند، می‌تواند مورد توجه بوده و نسبت به ایجاد انگیزه در واقفان موثر باشد.
تسنیم: به نظر شما وظیفه رسانه تلطیف وقف است و یا تبیین آن؟
نصرپور: رسانه با توجه به نقشی که دارد در راستای آگاهی بخشی و هدایت و جهت دهی افکار و باورها و ایجاد انگیزه می‌بایست نسبت به موضوع وقف به عنوانی یک مولفه ارزشمند دینی و انسانی نسبت به تبیین و ارائه علل، مفهوم و آگاهی بخشی موضوع اقدام نماید. باید در نظر داشت که عنصر آگاهی در فرهنگ سازی نقش محوری دارد. و البته با تلطیف موضوع و به عبارتی ایجاد جذابیت‌های لازم برای این اقدام به‌ویژه ناظر به ایجاد شوق و شعف روحی و معنوی، نسبت به فرهنگ‌سازی و نهادینه‌سازی فرهنگ وقف تاثیر‌گذار باشد که این حرکت از موضوع وقف به فرایند جاری شدن فرهنگ دینی در جامعه نیز کمک نماید.
تسنیم: از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی چگونه می‌توان برای گسترش وقف بهره گرفت؟
نصرپور: بهره‌برداری بهینه و بهنگام از بستر و فناوری‌های نوین از جمله شبکه‌های اجتماعی با توجه به ضریب نفوذ و نوع مخاطبان آن (به‌ویژه جوانان) و گستره پخش آن، می‌تواند در فرهنگ‌سازی و جامعه‌پذیری موضوع وقف تحول آفرین باشد.
ارائه محتوای نوشتاری، شنیداری و دیداری مناسب در حوزه وقف از جمله تبیین اهداف و ضرورت، ارائه تصویر شایسته از موقوفات، بیان نتایج و اثرات مفید آن برای واقفان و جامعه و باقیات صالحات بودن آن، برکات آن برای رزق و روزی و ... در فضایی تعاملی با مخاطب می‌تواند در نشر و ارتقا این فرهنگ موثر باشد. شبکه‌های مجازی فرصتی است تا با استفاده از ظرفیت مخاطبین و همیاری آنان نسبت به گسترش این فرهنگ و شناسایی ظرفیت‌های جدید و ... استفاده مطلوب کرد.
انتهای پیام/
