«بیتکوین» ارزی مجازی برای دنیای واقعی
پذیرش کاغذهایی بیارزش بهعنوان پول از یکسو و پیشرفتهای چشمگیر در حوزه فناوری و دیجیتالیزه شدن تمام پدیدهها از سوی دیگر، دست به دست هم دادهاند و پدیده «کریپتو کارنسی» بوجود آمده است که به اشتباه «رمز-پول» یا « ارز دیجیتال» ترجمه شدهاند.
خبرگزاری تسنیم- ما امروزه در دنیایی زندگی میکنیم که مرزهای جهان مجازی و واقعی با یکدیگر ممزوج شده است، چنان که گاهی حتی تشخیص اینکه چه مقدار از تعاملات روزانه ما در جهان واقعی هست و چه مقدار در جهان مجازی، کاری بسیار دشوار خواهد بود. ما در بازهای از تاریخ قرار داریم که برای اولین بار در طول تاریخ بشر او دست به ساخت چنین جهانی زده است. حال در همین دوره تاریخی نیز، چند سالی بیش نیست که تعامل بشر با این فضا بسیار گستردهتر و پیچیدهتر شده است تا جایی که میتوان گفت بشر امروز بدون این دنیا قادر به ادامه زندگی نخواهد بود.
یکی از عجیبترین اتفاقاتی که در این دوره در حال اتفاق است مجازی شدن اقتصاد و سیستم مالی بشر است. از اسکناسهای کاغذی گرفته تا کارتهای اعتباری و امروزه هم پدیدار شدن ارزهای مجازی که به آنها «کریپتو کارنسی»1 گفته میشود.
از آنجایی که بیتکوین یک «کریپتو کارنسی» است، برای داشتن درک بهتر از آن نیاز است ابتدا مفهوم «کارنسی» مورد مطالعه قرار بگیرد. پول از سالهای بسیار دور وارد زندگی بشر شد و با آمدن خود تحولی عظیم در زندگی بشر بوجود آورد. بشر که روزی با تبادل کالا-کالا زندگی خود را میگذارند، از جایی به بعد متوجه شد که برای تبادلات روزمره خود نیاز به یک پدیده جدید دارد. این پدید جدید Commodity money (پول-کالا) نام گرفت.
در مستند «Bitcoin, The End of Money as We Know» خصوصیات این پول اینطور برشمرده میشود:
- کمیاب 2. قابل تشخیص (recognizable) 3. قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر 4. قابل تعویض (fungible) 5. قابل حمل
مهمترین خصوصیات پول این است که باید به خودی خود واجد ارزش باشد به همین دلیل بشر همیشه از پدیدههای کمیاب و با ارزش به عنوان پول استفاده میکرد، مانند طلا و نقره و به همین دلیل هم کمیاب بودن از خصوصیات پول برشمرده شده است. از همان ابتدای بوجود آمدن پول، دولتها اصلیترین ناظر بر سیستم مالی بودهاند و زدن سکه به عنوان یکی از اولین انواع پول بر عهده دولتها بود.
سکه برای تبادلات انسانها یک واحد پولی خوب به حساب میآمد که سالهای سال و طی تمدنهای مختلف مورد استفاده قرار میگرفت. اما بدی آن این بود که دولتها میتوانستند با وارد کردن ناخالصیهایی از جنس آلیاژهای دیگر عیار آن را کاهش دهند و این اتفاق در تاریخ اقتصادی برخی تمدنهای باستانی رخ داده است.
با عبور از این نقاط تاریخی و عصر ضرب سکههای فلزی با ماهیت طلا و نقره، در حیات اقتصاد مدرن ظهور «کارنسی» بهعنوان پول بدون پشتوانه یکی از نقاطی است که تغییراتی عظیم در روند زندگی بشر بوجود آورد. حال دیگر بحث ارزش در میان نبود و تنها کافی بود مردم یک جامعه همگی بر سر یک «کارنسی» واحد توافق کنند و از آن به بعد آن «کارنسی» میشود واحد پولی در آن جامعه؛ برای مثال، در یک جامعهی کوچک مانند مدرسه، بچهها با کارتهای بازی تبادل کالا میکنند، پس در این جامعه کارت بازی بهعنوان یک «کارنسی» مورد قبول است؛ اما خارج از این جامعه نه. یا در زندان زندانیها با سیگار تبادل کالا میکنند، پس سیگار در زندان بهعنوان یک «کارنسی» به حساب میآید. هیچیک از این کارنسیها خود دارای ارزش نیستند و پشتوانه با ارزشی هم ندارند، فقط چون افراد داخل آن جامعه آن را بهعنوان واحد تبادل پذیرفتهاند، میتوانند با آن تبادل کالا کنند.
حال در دنیای امروز پذیرش کاغذهایی بیارزش بهعنوان پول (بخوانید کارنسی) از یکسو و پیشرفتهای چشمگیر در حوزه فناوری و دیجیتالیزه شدن تمام پدیدهها از سوی دیگر، دست به دست هم دادهاند و از ادغام این دو پدیده، اصطلاحی به نام «کریپتو کارنسی» بوجود آمده است که به اشتباه به «رمزـپول» یا « ارز دیجیتال» ترجمه شدهاند؛ که عبارت درست آن مفهوم «رمزـکارنسی» است. امروزه چندین «رمزـکارنسی» وجود دارد که «بیتکوین» بهعنوان معروفترین و پرکاربردترین آنها شناخته میشود.
----------------------------
پی نوشت
1. Cryptocurrency