ایران آماده ورود به دروازه باستان­شناسی جهان شد/ایران چند نقطه‌باستانی دارد

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حمیده چوبک - رئیس پیشین پژوهشکده باستان شناسی در نشست تخصصی پژوهشکده باستان شناسی هفته پژوهش را  رویدادی مهم اجرائی وعلمی دانست که برای پژوهشکده باستانشناسی و باستانشناسان فرصتی است تا کارنامه فعالیت پژوهشکده باستانشناسی، جامعه باستان شناسی کشور با همکاری موسسات علمی بین المللی و دستگاههای اجرائی سازمان و برون سازمانی را معرفی کند.

وی برنامه راهبردی توسعه و ارتقا باستانشناسی کشور را جامع نگر و آینده نگردرعرصه جهانی اعلام کرد و افزود: راهبرد باستان­شناسی امروز ایران، فراملی بوده و آماده ورود به دروازه باستان­شناسی جهان است هرچند که در روند شکل گیری باستانشناسی ایران با حضور باستانشناسان غیرایرانی شروع شد و به آرامی پس از بنیان رشته باستانشناسی در مراکز علمی ایران؛ وایجاد مرکز باستانشناسی و پژوهشکده باستانشناسی پس از آن؛ باستانشناسی بومی و ملی به وجود آمد.

چوبک با بیان اینکه امروزه این باستانشناسی هویت یافته و علمی؛ جایگاه و نام خودرا درعرصه علمی جهان یافته اظهار داشت: هنگامی فرا رسیده است که باستان شناسی ایران نقش خودرا در دانش باستانشناسی جهان نشان دهد.

وی شناخت منظر تاریخی فرهنگی، جغرافیای فرهنگی سرزمین ایران را از برنامه‌های راهبردی باستانشناسی ایران دانست که با اولویت‌های کلان  هفتگانه شامل؛ هویت ملی، مطالعات حوزه فرهنگی خلیج فارس، پوشش جغرافیای فرهنگی و تارِیخی ملی وفرامرزی،کاوشهای طرح های عمرانی، میراث باستانشناسی در خطر از کاوش‌های غارتگران و سوداگران و غارت ثروت و دارائی‌های ملی، پرسش‌های علمی پژوهشگران باستانشناسی، مکان رویدادهای مهم فرهنگی و تاریخی و محوطه‌های باستان شناسی میراث جهانی پیش بینی شده است.

این باستان شناس در ادامه به روند انجام پژوهش‌های باستان شناسی پرداخت و گفت: پس از پایان کار میدانی بررسی و یا کاوش مطالعات آزمایشگاهی گوناگون بر روی داده‌ها و یافته‌ها در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاهی ایران و خارج از کشور انجام می‌شود.

وی افزود: در این روند است که گزارش‌ها تنظیم، تهیه و به تولید دانش منتهی می‌شود و دستاورد این پژوهش‌های علمی در طی یکسال شناسائی و روشن شدن بخش‌های تازه ای از دانش باستانشناسی است.

چوبک تصریح کرد: با تحلیل وارزیابی پژوهش عمیق  بر روی یافته‌ها است که می‌توان پژ وهشی راستین و کاربردی برای شناخت گذشته وچگونگی وچرائی تحولات فرهنگی درحوزه‌های جغرافیائی و پهنه‌های فرهنگی داشت.

 وی با اشاره به پیش بینی‌های صورت گرفته برای گسترش پژوهشکده باستانشناسی افزود: برای رسیدن به این جایگاه گسترش پژوهشکده با شکل گیری گروههای پژوهشی مانند گروه دیرینه باستانشناسی، گروه باستانشناسی زیر آب، گروه پژوهشی دوره عیلام، گروه انسانشناسی فیزیکی، مطالعات باستان سنجی ( آرکیو متریک )، مطالعات جانورباستانشناسی، گیاه باستانشناسی، مطالعات زمین باستانشناسی و لزوم تشکیل گروه مدیریت محوطه‌های باستانشناسی پیش بینی شده است.

رئیس پیشین پژوهشکده باستان شناسی در ادامه به ارائه گزارش فعالیت پژوهشکده باستان شناسی در سال 1395 و  6 ماهه نخست 1396 در قالب واحدهای  نقشه باستان شناسی، مجوزها، نجات بخشی، باستان شناسی زیرآب، گروه پژوهشی اموال فرهنگی- تاریخی، واحد همایش‌ها و انتشارات کارشناسان پژوهشکده باستان شناسی پرداخت.

وی به طرح کلان و راهبردی سامانه نقشه باستانشناسی جغرافیای فرهنگی ایران اشاره کرد و گفت: قلمروماموریت ووظائف پژوهشکده باستانشناسی " شناخت آبادی‌ها و شهرهای باستانی تاریخی " و لزوم مدیریت یکپارچه و با اقتدار این قلمرو با فراهم شدن امکانات و تجهیزات علمی و فنآوری است.

وی مهمترین گام در این راستا را  تهیه نقشه جامع، اطلس ودانشنامه این قلمرو و آبادی‌های آن با سامانه فنی وعلمی جامع داده‌ها عنوان کرد و اظهار داشت: پراکندگی آثار باستانی جانمایی شده به تعداد 3 هزار و 851 نقطه روی نقشه پایه در سال 1395 و تعداد 2 هزار و 727 در 6 ماه نخست سال 1396 است.

به گفته چوبک،  پژوهشکده باستانشناسی درسال 1395، 234 مجوز و در 6 ماهه نخست سال 1396بالغ بر 137 مجوز صادر کرده است.

وی با ارائه گزارشی از فعالیت گروه باستانشناسی زیرآب پژوهشکده باستان شناسی، شرکت اعضای گروه باستان شناسی زیر آب در کارگاه آموزشی میراث فرهنگی زیر آب و کنوانسیون میراث فرهنگی زیر آب یونسکو که توسط مدرسین یونسکو در بندر تاریخی کنگ برگزار شد در آذر ماه 95 را از اهم فعالیت های این گروه عنوان کرد.

وی بررسی و شناسایی کشتی‌های تاریخی دریای خزر در محدوده استان گیلان« اسفند 95» شرکت دو نفر از اعضای هیات علمی گروه باستان شناسی زیر آب در دوره آموزشی غواصی و میراث فرهنگی زیر آب در کشور چین به مدت یک ماه و نیم در شهریور و مهر ماه 96، شرکت مدیر گروه باستان شناسی زیر آب در همایش میراث فرهنگی زیر آب در گوانجوی چین و ارایه مقاله با عنوان باستان شناسی زیر آب سواحل بندر بوشهر در آبان ماه 96 به مدت چهار روز و شرکت در همایش بین المللی میراث فرهنگی زیر آب در کشور هنگ کنگ با ارائه دو مقاله با عنوان کشتی‌های تاریخی دریای مازندران و یافته‌هایی از دوره ساسانی در سواحل بوشهر را از دیگر فعالیت‌های این گروه اعلام کرد.

چوبک با بیان اینکه طرح «ایجاد پایگاه پژوهش‌های پارینه‌سنگی و دیرین‌انسان‌شناسی پژوهشکده باستان‌شناسی با هدف ایجاد فهرست دقیق محوطه‌های پارینه‌سنگی ایران و به‌روزرسانی سالانه و گردآوری منابع و داده‌های حاصل از بررسی‌ها و کاوش‌های قبلی و مطالعه آنها تشکیل شد تصریح کرد: برنامه‌ریزی برای پژوهش‌های هدفمند برای پاسخگویی به پرسش‌های موجود در زمینه پارینه‌سنگی و دیرین‌انسان‌شناسی در ایران و جهان، همکاری با فعالیت‌های میدانی داخلی و خارجی در زمینه پارینه‌سنگی ایران و انجام فعالیت‌های میدانی هدفمند تصویب شده و در حال انجام است.

وی با اشاره به اینکه گزینش نام، «مجله باستان­شناسی»، احترام و بزرگداشت بنیان گذاران باستان­شناسی کشور است، گفت: نخستین مجله باستان­شناسی در بهار و تابستان سال 1338 در دو شماره منتشر شد.

رئیس پیشین پژوهشکده باستان شناسی افزود: باور پژوهشکده بر این است که با انتخاب نام این مجله و با زنده­‌سازی و احیای نام «مجله باستان­شناسی»، به گونه‌ای بتوانیم قدرشناس و پیرو پیشگامان باستانشناسی ایران و صیانت از فر هنگ این کشور باشیم.

وی اظهار داشت: همانگونه که بنیانگذاران این مجله پیش بینی داشته اند، برای قرار گرفتن در چرخه جامعه جهانی باستان شناسی و دسترسی به داده‌ها و اطلاعات علمی دوسویه این نشریه به دو زبان تدوین و چاپ خواهد شد.

چوبک خاطرنشان کرد: برای امکان وتحقق فرایند جهانی شدن ؛راهبرد پژوهشکده باستانشناسی تکثر و نشر چند زبانی دانش بومی باستانشناسی درترازو سطوح جهانی است.

انتهای پیام/